Συμβούλιο της Ευρώπης: Η επιτροπή κατά των βασανιστηρίων ζητά να τεθεί όριο στον αριθμό των κρατουμένων σε κάθε φυλακή

Ανταπόκριση Στρασβούργο Κώστας Δαβάνης

Η Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων κάλεσε σήμερα τα ευρωπαϊκά κράτη με υπερπληθυσμό φυλακών να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα με αποφασιστικότητα θέτοντας ένα ανώτατο όριο στον αριθμό των κρατουμένων σε κάθε σωφρονιστικό ίδρυμα. και με την αύξηση της χρήσης εναλλακτικών μέτρων αντί της φυλάκισης.

Τα ευρήματα

Στην ετήσια έκθεσή της για το 2021, η  επιτροπή υπογραμμίζει ότι, παρόλο που, με την πάροδο των ετών, ορισμένες χώρες έχουν επιτύχει απτή πρόοδο στην αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού των φυλακών, αυτό το πρόβλημα παραμένει σε πολλά σωφρονιστικά συστήματα, ειδικά σε ιδρύματα που φιλοξενούν κρατούμενους. Επιπλέον, ακόμη και σε χώρες, όπου ο συνωστισμός δεν αποτελεί πρόβλημα σε ολόκληρο το σωφρονιστικό σύστημα, συγκεκριμένες φυλακές, τμήματα φυλακών ή κελιών μπορεί να είναι υπερπλήρεις.

Η έκθεση υπενθυμίζει ότι ο υπερπληθυσμός των φυλακών είναι κυρίως αποτέλεσμα αυστηρών ποινικών πολιτικών, συχνότερης και μεγαλύτερης διάρκειας της κράτησης, μεγαλύτερες ποινές φυλάκισης και περιορισμένης ακόμη χρήσης εναλλακτικών μέτρων αντί της φυλάκισης.

Οι απαιτούμενες ενέργειες

Ως πρώτο βήμα, οι διοικήσεις των φυλακών θα πρέπει να προβούν σε λεπτομερή επανεξέταση της χωρητικότητας κάθε κελιού, φυλακής και του συστήματος φυλακών στο σύνολό του, εφαρμόζοντας αυστηρά τα πρότυπα της επιτροπής σχετικά με τον ελάχιστο χώρο διαβίωσης που προσφέρεται σε κάθε κρατούμενο: τουλάχιστον 4 τ.μ διαβίωσης χώρος σε κοινόχρηστα κελιά και 6 τ.μ σε μονά κελιά (εξαιρουμένων των υγειονομικών παραρτημάτων). Θα πρέπει να υπάρχει ένα απόλυτο ανώτατο όριο για τον αριθμό των κρατουμένων για κάθε φυλακή.

Το δεύτερο κρίσιμο μέτρο που συνιστά είναι η αυξημένη χρήση εναλλακτικών μέτρων αντί της φυλάκισης, όπως η κοινωφελής εργασία ή τα ηλεκτρονικά συστήματα παρακολούθησης, ενώ θεωρεί ότι η χρήση μη στερητικών της ελευθερίας μέτρων παραμένει μέτρια σε πολλές πολιτείες, ιδίως στο στάδιο της προδικασίας, και δεν μειώνει επαρκώς τον αριθμό των ατόμων που βρίσκονται στη φυλακή. Προτρέπει τις κυβερνήσεις να συνεργαστούν με τους νομοθέτες, τους δικαστές, τους εισαγγελείς και τους διευθυντές φυλακών για την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού των φυλακών με συντονισμένη δράση.

Συνολικά η επιτροπή πραγματοποίησε το 2021 εννέα επισκέψεις σε Αυστρία, Βουλγαρία, Λιθουανία, Ρωσική Ομοσπονδία, Σερβία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο και έξι ad hoc επισκέψεις για να εξετάσει συγκεκριμένα θέματα σε Αλβανία, Βέλγιο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη , Γεωργία, Ελλάδα και Ρουμανία.