Η πανδημία ανάγκασε πολλά αμερικανικά μουσεία να πουλήσουν πίνακες ζωγραφικής για να καλύψουν τα έξοδα λειτουργίας τους και τους μισθούς των υπαλλήλων τους. Κάποια από αυτά χρησιμοποιούν τα κεφάλαια για τη διαφοροποίηση των συλλογών τους. Ωστόσο οι επικριτές αυτής της πρακτικής λένε ότι υπονομεύει τη λογική της ύπαρξης των μουσείων ως θεματοφύλακες της τέχνης.
Συνήθως τα μουσεία πωλούν μόνο για λόγους αποσυμφόρησης, έργα τέχνης που ή έχουν διπλά ή που δεν ανταποκρίνονται πλέον στις ανάγκες του πολιτιστικού οργανισμού. Με τα έσοδα από τις πωλήσεις, τα μουσεία αποκτούν άλλα έργα τέχνης.
Τον Απρίλιο του 2020 η πολιτική που απαγορεύει στα αμερικανικά ιδρύματα να πωλούν έργα τέχνης από τις συλλογές τους για να βοηθήσουν στην πληρωμή των λογαριασμών, άλλαξε για δυο χρόνια, εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων που τα έχουν κρατήσει κλειστά σε πολλές πολιτείες. Έτσι, τα έσοδα από τις πωλήσεις έχουν καλύψει και τους μισθούς των συντηρητών των έργων τέχνης.
Ορισμένα μουσεία εκμεταλλεύονται την ευκαιρία για να ανανεώσουν και να διαφοροποιήσουν τις συλλογές τους, ενώ άλλα αναγκάστηκαν να ακυρώσουν τις πωλήσεις μετά από τις αντιδράσεις των τοπικών κοινοτήτων.
Τον Σεπτέμβριο, το Μουσείο του Μπρούκλιν, που αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα και πριν από την πανδημία, έθεσε προς πώληση 12 έργα, συμπεριλαμβανομένου ενός πίνακα του Monet, για να συγκεντρώσει το απαραίτητο κεφάλαιο για τη διατήρηση της συλλογής του.
Νωρίτερα φέτος, ο διευθυντής του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης, Μαξ Χόλειν, ανέφερε ότι τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν από την πώληση έργων θα διατεθούν για την κάλυψη δαπανών που σχετίζονται με τη συλλογή, όπως οι μισθοί του προσωπικού. Τόνισε ωστόσο ότι αυτή η κίνηση είναι προσωρινή.
«Τα αμερικανικά ιδρύματα το κάνουν εδώ και δεκαετίες», δήλωσε στο AFP, προσθέτοντας ότι το Μητροπολιτικό Μουσείο δεν σχεδιάζει να πουλήσει περισσότερα έργα το 2021 από ό, τι τα προηγούμενα χρόνια.
«Είμαστε πολύ έμπειροι και πιστεύουμε ότι υπάρχει όφελος για τη συλλογή και την ανάπτυξή μας», δήλωσε ο Χολέιν.
Η πώληση έργων τέχνης ήταν ήδη αμφιλεγόμενη στην κοινότητα των μουσείων. Σε γενικές γραμμές, τα ιδρύματα στις αγγλοσαξονικές χώρες είναι ανοιχτά σε ελεγχόμενες πωλήσεις, ενώ τα μουσεία σε πολλές λατινογενείς χώρες το έχουν απορρίψει.
Ο Σερζ Λαβίν, διευθυντής του Κέντρου Πομπιντού στο Παρίσι, λέει ότι «αμφιβάλλει για την αξία αυτής της πρακτικής».
«Θα είναι εξαιρετικά ανησυχητικό εάν η τέχνη μετατραπεί σε χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο», δήλωσε ο δικηγόρος Λόρενς Άιζενσταιν, ο οποίος άσκησε πρόσφατα κριτική εναντίον αξιωματούχων του Μουσείου Τέχνης της Βαλτιμόρης.
Το μουσείο ήλπιζε να συγκεντρώσει 65 εκατομμύρια δολάρια με την πώληση τριών μεγάλων έργων, συμπεριλαμβανομένου ενός του Warhol. Τα έσοδα θα συνέβαλαν στη δημιουργία ενός ταμείου συντήρησης και την «εξισορρόπηση» της συλλογής με την αγορά έργα γυναικών και καλλιτεχνικών μειονοτήτων. Μετά από τις αντιδράσεις, το μουσείο ακύρωσε την πώληση και επέλεξε να αντλήσει χρήματα μέσω δωρεών.
Άλλα λιγότερο αναγνωρισμένα πολιτιστικά ιδρύματα έχουν λάβει πιο δραστικά μέτρα. Το Μουσείο Τέχνης Everson, στις Συρακούσες της πολιτείας της Νέας Υόρκης, πούλησε έναν πίνακα του Τζάκσον Πόλοκ για 12 εκατομμύρια δολάρια, τον περασμένο Οκτώβριο.
Το μουσείο χρησιμοποίησε τα χρήματα για να διαφοροποιήσει τη συλλογή του, αλλά στην προσπάθειά του εξόργισε κάποιους.
«Ένα μουσείο τέχνης πουλάει την ψυχή του», έγραψε ο αρθρογράφος της Wall Street Journal, Terry Teachout. «Χρησιμοποιεί τον αξιέπαινο στόχο της χρηματοδότησης μιας λίγο διαφορετικής συλλογής ως δικαιολογία για να προδώσει την εμπιστοσύνη του κοινού», πρόσθεσε.
Ο Άιζενσταιν πάλι φοβάται ότι οι δωρητές και οι αρχές θα αποσύρουν την οικονομική υποστήριξη από τα ιδρύματα που πωλούν πολλά έργα.
«Είναι πολύ δύσκολο για τα μουσεία να παραμείνουν πιστοί και έμπιστοι θεματοφύλακες πολιτιστικών αγαθών στις ΗΠΑ», είπε.
Η προσθήκη έργων καλλιτεχνικών μειονοτήτων αποτελεί απάντηση στην έντονη ζήτηση, η οποία ενισχύεται από τις πορείες του κινήματος Black Lives Matter το 2020, ενάντια στις φυλετικές ανισότητες.
Ωστόσο, πολλοί στην κοινότητα των μουσείων πιστεύουν ότι είναι δυνατή η συλλογή διαφορετικών συλλογών χωρίς την αντικατάσταση έργων.
Ο Μπράιν Φράι, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι, πιστεύει πως το καταστατικό των αμερικανικών μουσείων θα πρέπει να είναι αρκετό για να προστατεύσει από την πώληση των έργων.
«Δεν πιστεύω ότι τα μουσεία θα αρχίσουν να έχουν έσοδα από τη συλλογή τους. Όχι, πραγματικά δεν το νομίζω. Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι αντιδρούν υπερβολικά», είπε.
Ο διευθυντής του Μουσείου Τέχνης της Βαλτιμόρης, Κρίστοφερ Μπέντφορντ αναφέρει ότι το μακροπρόθεσμο πλαίσιο που καθορίστηκε από την AAMD «θα πρέπει να επανεξεταστεί» έτσι ώστε τα ιδρύματα να μπορούν να εκπληρώσουν οικονομικά την αποστολή της διαφοροποίησης της συλλογής τους.
Στο μεταξύ όμως βυθιζόμαστε στην ασημαντότητα επειδή αρνούμαστε να αλλάξουμε τα μοντέλα σκέψης και συμπεριφοράς μας, πρόσθεσε.
ΠΗΓΗ: France24
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος