Όσκαρ 2021: Προγνωστικά και κινηματογραφολογίες από τον Αλέξανδρο Ρωμανό Λιζάρδο

Λίγο πριν από την 93η τελετή απονομής των Όσκαρ, ο δημοσιογράφος, σκηνοθέτης και κριτικός κινηματογράφου Αλέξανδρος Ρωμανός Λιζάρδος μοιράζεται μαζί μας -άθελά του, καθώς πιστεύει ότι ως κινηματογραφόφιλος δεν θα έπρεπε να δίνει προγνωστικά- τις δικές του προβλέψεις για τα Όσκαρ, αλλά και για το μέλλον του κινηματογράφου μετά την πανδημία, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο, όσο και στην Ελλάδα.

Λίγες μέρες πριν τις Οσκαρικές βραβεύσεις, ο κόσμος απολαμβάνει να διαβάζει τα προγνωστικά.

Είναι κάτι σαν τη συνήθεια που είχαν οι παλιότεροι να διαβάζουν τον καζαμία.

Τί κερδίζει το κοινό όμως όταν βλέπει έναν άνθρωπο που θαυμάζει να βραβεύεται;

Είναι από τις λίγες ευκαιρίες που έχει το κινηματογραφόφιλο κοινό να αισθανθεί παράγοντας με λογική και ένστικτο, πάνω από όλα όμως να χαρεί με τη νίκη κάποιου που θαυμάζει με όρους γηπέδου. Σε όλους αρέσει να αισθάνονται πυθίες ή να μπορούν να προβλέπουν το μέλλον. Αυτή είναι η υπερδύναμη του κινηματογραφόφιλου· να προβλέπει τις τάσεις και αν είναι τυχερός, αυτές οι τάσεις να ταυτίζονται με τα συναισθήματά του.

Φέτος θεωρείς ότι υπάρχουν αδιαμφισβήτητοι νικητές;

Φέτος θα ζήσουμε όλοι μας ένα πρωταπριλιάτικο αστείο 25 μέρες αργότερα, αφού τηλεοπτικές παραγωγές πήραν διαβατήριο και εισιτήριο για το κόκκινο χαλί.

Και αυτό επηρεάζει τα αποτελέσματα;

Φυσικά. Τα μέλη της ακαδημίας, αν και είχαν τη δυνατότητα να δουν τις ταινίες ψηφιακά, σίγουρα είχαν την επιλογή να τις παρακολουθήσουν και στον χώρο που αρχικά θα έκαναν πρεμιέρα, τις κινηματογραφικές αίθουσες. Λόγω της πανδημίας πολλές παραγωγές ολοκληρωμένες έμειναν στα ράφια των παραγωγών, με αποτέλεσμα μια ταινία που ολοκληρώθηκε το 2019 ή το 2020 να έχει ημερομηνία εξόδου 2 ή 3 χρόνια αργότερα. Έτσι τα αναμενόμενα πολυβόλα της σαιζόν, όπως η συνέχεια του Avatar (με νέα ημερομηνία εξόδου τις 17/12/2021), ο νέος Τζέιμς Μποντ (που έχει ήδη αλλάξει 3 ημερομηνίες εξόδου), το Dune του Ντενίς Βιλνέβ (νέα ημερομηνία εξόδου 1/10/2021) ή τα musical Everybody’s Talking About Jamie, το West Side Story του Στίβεν Σπίλμπεργκ και το In The Heights να περιμένουν χώρο και τόπο προβολής (αίθουσα ή πλατφόρμα) μέσα στο 2021. Το φτωχό 2020 λοιπόν χαρίζει στα Όσκαρ, εκτός από ταινίες που αρχικά είχαν παραχθεί για πλατφόρμες, αρκετές κινηματογραφικές πρεμιέρες που έγιναν στις πλατφόρμες χωρίς να προβληθούν σε κινηματογράφους.

Το ελάχιστο αριθμητικά κοινό, που τα τελευταία χρόνια επιλέγει την κινηματογραφική αίθουσα περισσότερο για τις συνθήκες προβολής στα blockbusters, μέσα στο lockdown πέρασε από το «βλέπω κινηματογράφο» στο «παρακολουθώ μια ταινία» χωρίς ενοχές ή απαιτήσεις, βελτίωσε τα συστήματα προβολής στο σπίτι του και -όσο και αν του έλειψε- αποδέχτηκε τον θάνατο του κινηματογράφου, όπως και των βίντεο κλαμπ, ως μια φυσική συνέχεια της ψηφιακής θέασης στο σπίτι. Αυτό έχει ως συνέπεια την αποδοχή παρακολούθησης ιστοριών σε μικρές δόσεις, όπως συμβαίνει με τις σειρές, δηλαδή δύσκολα κάποιος κάθεται στην άνεση του σπιτιού του να δει σε κανονικές συνθήκες προβολής μια ταινία, με χαμηλό φωτισμό, τηλέφωνα να μη χτυπάνε, διακοπές του προγράμματος για να φάει φαγητό. Αυτό πρέπει να μας προβληματίσει για το μέλλον του κινηματογράφου και την επόμενη μέρα, μετά την πανδημία.

Δηλαδή εσύ πώς φαντάζεσαι τον κινηματογράφο με τη λήξη της πανδημίας;

Οι Έλληνες δεν είμαστε στην ουσία μας κινηματογραφόφιλοι, όπως είναι για παράδειγμα οι Γάλλοι. Έχουμε όμως δύο μεγάλα αβαντάζ που επιτρέπουν στους εναπομείναντες ρομαντικούς του κινηματογράφου να ελπίζουν σε πιο ομαλή μετάβαση μετά τον μαζικό εμβολιασμό: έχουμε θερινούς κινηματογράφους και δεν μεταγλωττίζουμε τις περισσότερες ταινίες, άρα δύσκολα θα περάσουμε από το «βλέπω μια ιστορία» στο «μου αφηγούνται μια ιστορία». Το μεγάλο ντεσαβαντάζ αυτής της περιόδου είναι η «νομιμοποίηση» που αισθάνθηκε ο μέσος θεατής στο να παρακολουθεί πειρατευμένες ταινίες, όπως και η άψογη ψηφιακή πρόσβαση που θα υπάρχει ως εναλλακτική, δεδομένου ότι κάποιες ταινίες κυκλοφορούν σε άλλες γεωγραφικές ζώνες νωρίτερα ψηφιακά από ότι θα βγουν στους δικούς μας κινηματογράφους.

Θεωρώ ότι αυτό θα είναι το μεγάλο πλήγμα που θα αντιμετωπίσουν οι μεμονωμένες χειμερινές αίθουσες στη χώρα μας όταν -και αν- ανοίξουν μέσα στο 2021. Στην Αμερική -και γενικότερα στις μεγάλες αγορές της Ασίας- πιστεύω ότι οι αιθουσάρχες θα στραφούν στην τεχνολογία, την ποιότητα των αιθουσών, στον εξοπλισμό, στις νέες υπηρεσίες 4D ή σε προνόμια που θα δοθούν σε όσους πάνε στον κινηματογράφο έναντι σε αυτούς που παρακολουθούν μια ταινία στο σπίτι τους.

Μάλλον αποφεύγεις να μας μιλήσεις για προγνωστικά…

Κανένας κινηματογραφόφιλος δεν θα έπρεπε να δίνει προγνωστικά. Μπορώ όμως να σας πω τις ταινίες που θα επιθυμούσα να βραβευτούν έναντι αυτών που για κάποιο λόγο ίσως κερδίσουν την προσοχή των μελών της ακαδημίας.

Να σου αναφέρω ταινίες και κατηγορίες;

Φυσικά…

Τα γραφεία στοιχημάτων θεωρούν ότι το Nomadland θα κερδίσει το βραβείο καλύτερης ταινίας. Εσύ;

Είναι από τις λίγες ταινίες αυτής της κατηγορίας που είχα τη δυνατότητα να παρακολουθήσω σε κλειστή αίθουσα στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν. Αυτή, όπως και η «Δίκη των 7 του Σικάγο», έχουν το προβάδισμα, η πρώτη για την εξολοκλήρου κινηματογραφική της ματιά σε ένα θέμα που σπάνια βλέπουμε να αποτυπώνεται στη μεγάλη οθόνη και η δεύτερη, εκτός από το θέμα της, γιατί κατάφερε να έχει χώρο στις αίθουσες κοντά στην περίοδο του δεύτερου lockdown, άρα όσοι δεν πρόλαβαν, αισθάνονταν ότι είδαν σινεμά ακόμα και στην άνεση του σπιτιού τους.

Το «Minari» δεν θα κάνει την έκπληξη να γίνει η δεύτερη Κορεατική ταινία (συμπαραγωγή) που θα κερδίσει Όσκαρ σε αυτή την κατηγορία;

Ας ξεπεράσει η ακαδημία το σοκ των «παρασίτων», της πρώτης μη αγγλόφωνης παραγωγής που κέρδισε το μεγάλο βραβείο, καθώς και την ήττα ότι η Μέκκα της 7ης τέχνης βρέθηκε κατώτερη μιας άλλης χώρας, και το συζητάμε ξανά. Μπορεί να «μπήκε το νερό στο αυλάκι» πέρυσι, όμως πολύ φοβάμαι ότι ήταν πυροτέχνημα και μάλιστα από ένα δημιουργό που είχε αγαπηθεί και είχε την αποδοχή της ακαδημίας, πολύ πριν γυρίσει αυτήν την ταινία.

Θα είναι ο Chadwick Boseman ο επόμενος ηθοποιός που θα πάρει το βραβείο Α’ Ανδρικής ερμηνείας μετά θάνατον;

Ελπίζω πως όχι, αλλά φοβάμαι ότι το θυμικό και η πίστη της ακαδημίας σε αυτόν τον ηθοποιό, όπως και τα politics του δίνουν ένα μεγάλο αβαντάζ. Προσωπικά βρίσκω αξεπέραστη την ερμηνεία του Άντονυ Χόπκινς στον «Πατέρα» αλλά και του Riz Ahmed στο «The Sound of Metal» που -ευτυχώς- παρακολούθησα στο Φεστιβάλ του Τορόντο έναν χρόνο πριν.

Στην ίδια ταινία, το Ma Rainey’s Black Bottom είναι υποψήφια και η αγαπημένη της ακαδημίας Viola Davis… Λέτε να ξανακερδίσει το Όσκαρ;

Μπορεί να είναι -αν δεν κάνω λάθος- η αφροαμερικανίδα με τις περισσότερες υποψηφιότητες, όμως φέτος δεν είναι η χρονιά της. Η συγκεκριμένη βιογραφία του Netflix είναι αδύναμη στην αφήγηση της και η άκρως ενδιαφέρουσα ερμηνεία της δεν είναι αρκετή. Θεωρώ ότι το προβάδισμα έχουν η Carey Mulligan για το «Promising Young Woman» και η πολυβραβευμένη Frances McDormand με το «Nomadland», και οι δύο σκηνοθετημένες από γυναίκες που μάλιστα είναι και οι δύο υποψήφιες για Όσκαρ.

Να πάμε τότε στο βραβείο σκηνοθεσίας; Θα είναι γυναίκα φέτος η τυχερή;

Νομίζω πως η ασιατικής καταγωγής Chloe Zhao έχει ήδη προβάρει τον ευχαριστήριο λόγο της. Η Emerald Fennell απλά απολαμβάνει τη συμμετοχή της. Προσωπικά θεωρώ ότι ο Thomas Vinterberg θα έπρεπε να κέρδιζε φέτος για το «Another Round», Δανέζικη ταινία που θα βγει το καλοκαίρι στους κινηματογράφους και -δυστυχώς- έχει πολυπειρατευτεί.

Να πάμε στον δεύτερο ανδρικό και γυναικείο ρόλο; Εκεί τί προβλέπεις;

Ιστορικά οι δεύτεροι ρόλοι είναι το άλλοθι της ακαδημίας και συνήθως δεν κερδίζουν οι καλύτεροι, αλλά αυτοί που ευνοούνται από την πολιτική ορθότητα ή την εξωστρέφεια της ταινίας/προσωπικότητας τους. θα χαιρόμουν και στις δύο κατηγορίες να κέρδιζαν ο Sacha Baron Coen για τη «Δίκη των 7 του Σικάγο» και η Maria Bakalova για τη θαρραλέα αυτοσχεδιαστική και πλήρως βιωματική ερμηνεία στο ντεμπούτο της στο σίκουελ του Μπόρατ. Πιστεύω όμως ότι θα ευνοηθεί η συγκινητική γιαγιά Yuh-Jung Youn στο Minari. Όμως δεν πρέπει να αγνοήσουμε ότι η Glenn Close με την ερμηνεία της στο «Τραγούδι του Χιλμπιλυ» κερδίζει την 8η υποψηφιότητα της για Όσκαρ, αν και η ερμηνεία της δεν σβήνει την προχειρότητα και τις ευκολίες μιας μέτριας ταινίας.

Ούτε η Olivia Colman μάλλον θα έχει την τύχη που της αναλογεί, δεδομένου ότι η ερμηνεία του Χόπκινς στο πλευρό της, υποσκιάζει την ανατριχιαστική και ανθρώπινη προσπάθεια της. Μη σας παραξενέψει, πάντως, αν δείτε την Amanda Seyfried του Mamma Mia να κάνει την έκπληξη (αν και στα προγνωστικά είναι στη χαμηλότερη θέση), γιατί είναι ίσως η μοναδική εκπρόσωπος του Mank, της ταινίας με τις περισσότερες υποψηφιότητες φέτος, που θα έδινε μια κάποια λάμψη στην τελετή. Σε αυτήν την κατηγορία λοιπόν, παίζουν όλα. Όσο για τον Daniel Kaluuya που είναι φαβορί για την ταινία Judas and the Black Messiah (που δεν έχουμε δει ακόμα στην Ελλάδα) παίζει να την πατήσει στη μοιρασιά, επειδή είναι συνυποψήφιος του από την ίδια ταινία ο συμπρωταγωνιστής του Lekeith Stanfield.

Θα ήθελες να μας πεις και για τα animation, δεδομένου ότι και εσύ έχεις σκηνοθετήσει ταινία κινουμένων σχεδίων;

Είναι κατά παράδοση μια από τις αγαπημένες μου κατηγορίες! Το «Soul» προπορεύεται δικαιολογημένα (άλλη μία ταινία που έκανε πρεμιέρα σε πλατφόρμα). Προσωπικά το «Wolfwalkers» με συγκίνησε και η τεχνική με την οποία γυρίστηκε ο «Φαρμαγεδώνας» είναι πολύ κοντά στο γούστο μου. Το Over the Moon είναι μια αξιοπρεπής προσπάθεια που φέρνει στο προσκήνιο παραδόσεις της Κίνας με όρους Hollywood. Το «Onward» είναι και θεματικά και αφηγηματικά το πιο αδύναμο.

Για τα οσκαρικά κινούμενα σχέδια τα είπατε πιο αναλυτικά και στην Κόκκινη Σβούρα στο Δεύτερο Πρόγραμμα… Ας πάμε και στο θέμα που πάντα μας καίει σαν χώρα: Δύο Έλληνες φέτος είναι υποψήφιοι. Λες να λάμψει η Ελλάδα φέτος;

Αν κερδίσει έστω ένας από αυτούς, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα λάμψει η Ελλάδα αλλά θα γίνει ακόμα πιο εμφανής η αδυναμία των Ελλήνων δημιουργών να αναδείξουν τα ταλέντα τους σε μια κινηματογραφία που ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία πάσχει από παιδικές ασθένειες. Ο Γιώργος Λαμπρινός, που το επίτευγμά του στο μοντάζ της ταινίας «Πατέρας» είναι από μόνο του σχολή στον ρυθμό, την αφαίρεση, τη σύνθεση και τα cut, ζει και εργάζεται στη Γαλλία. Ο Φαίδωνας Παπαμιχαήλ έχει μεγαλώσει στο εξωτερικό και εκεί εργάζεται. Και οι δύο είναι παιδιά σπουδαίων ανθρώπων στον χώρο του κινηματογράφου. Ευτυχώς κατάλαβαν εκ των έσω ότι «ουδείς προφήτης στη χώρα του». Αν κερδίσουν -που τους το εύχομαι ολόκαρδα- δεν θα είναι νίκη αλλά ντροπή της Ελλάδας, που τόσα χρόνια αδυνατεί να στήσει ένα σύστημα που θα κάνει εξαγώγιμο τον κινηματογράφο μας και θα επιτρέπει στα ταλέντα της να μη μεταναστεύουν.

Πως θα μπορούσε η Ελλάδα να γίνει ανταγωνιστική δύναμη στην παγκόσμια κινηματογραφία;

Με δύο λέξεις θα έλεγα «δεν μπορεί» γιατί με ήλιο δεν ανταγωνίζεσαι μια βιομηχανία που στόχος της είναι πρωταρχικά το κέρδος. Με ήλιο και φορολογικές απαλλαγές, ίσως κερδίσεις την τουριστική της εικόνα. Ο τοπικός κινηματογράφος θα μπορούσε να είχε εξωστρέφεια αν τα σενάρια πρόβαλλαν σε οικουμενική κινηματογραφική γλώσσα ιστορίες που αφορούσαν περισσότερους από τον μικρόκοσμο μας. Η βιομηχανία θα είχε εξωστρέφεια αν υπήρχε μια ουσιαστική επένδυση στο να δημιουργήσουμε τους δικούς μας Σοφία Λόρεν, Πενέλοπε Κρουθ, Αντόνιο Μπαντέρας, Χαβιέρ Μπαρδέμ, Αλέν Ντελόν, Κατρίν Ντενέβ, Ζεράρ Ντεπαρντιέ, Ιζαμπέλ Ιπέρ. Αυτοί οι ηθοποιοί κατέκτησαν αναγνωρισιμότητα εκτός συνόρων και επέστρεψαν στις χώρες τους δίνοντας εξωστρέφεια σε πρότζεκτ που θα ήταν σαφώς μικρότερα.

Έχουμε επίσης να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της προφοράς και του «μικρού νου» που προκύπτει μεταξύ άλλων και από τα συστήματα χρηματοδότησης· αν κάνεις 5 χρόνια να χρηματοδοτήσεις μια ταινία, λογικό είναι να δεις τη «μικρή εικόνα», να σβήσει ο ενθουσιασμός σου ή να κάνεις εκπτώσεις στο όραμά σου. Αυτό είναι όμως μια μεγάλη κουβέντα που μπορεί να είναι οσκαρικών διαστάσεων, σίγουρα όμως δεν έχει θέση σε μια συνέντευξη με προγνωστικά και γενικές κινηματογραφικές σκέψεις.

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος