Μ. Βογιατζή: Το μουσείο ανοίγει τον δρόμο στη φαντασία μικρών και μεγάλων

Τα σιωπηλά εκθέματα των μουσείων αποκτούν φωνή και αποκαλύπτουν στα παιδιά ιστορίες και περιπέτειες που τα εξοικειώνουν με την ιστορία με τρόπο διασκεδαστικό, στο νέο βιβλίο της συγγραφέως Μαίρης Βογιατζή με τίτλο «Ευτύχης ο ρεπόρτερ των μουσείων. Συνέντευξη με τα κυκλαδικά ειδώλια» (Ελληνοεκδοτική). Το βιβλίο αποτελεί συνέχεια του προηγούμενου στο οποίο ο μικρός δαιμόνιος ρεπόρτερ συνάντησε έναν Κούρο και η συγγραφέας εκφράζει στο ertnews.gr τη βεβαιότητα ότι ακόμη και στην ψηφιακή εποχή τα εκθέματα των μουσείων έχουν τη δύναμη να συγκινούν τα παιδιά, αρκεί να τα προσεγγίσουν με τον κατάλληλο τρόπο.

Τί αποκαλύπτει στα παιδιά η συνέντευξη του Ευτύχη με τα κυκλαδικά ειδώλια;

Ότι, όπως λέει κι ο ίδιος ο Ευτύχης στο βιβλίο, αυτά τα μικροσκοπικά αγαλματάκια είναι «μικρά σε μπόι, αλλά μεγάλα σε σημασία», γεμάτα ιστορίες, μυστήρια και ομορφιά που ξεπερνά τον χρόνο. Μπορεί με την πρώτη ματιά να μοιάζουν άφωνα, χωρίς στόμα, όμως έχουν πολλά να μας πουν. Στον Ευτύχη πάντως αποκαλύπτουν διάφορα: αν είναι θεές, άνθρωποι, μούσες ή… μπαλαρίνες∙ πώς γίνεται να κρύβουν μέσα τους τον ήλιο και τη θάλασσα∙ πώς μπορούν να είναι ταυτόχρονα τόσο αρχαία και τόσο μοντέρνα∙ γιατί κρατούν την κοιλιά τους…και πολλά ακόμη!

Είναι ο Ευτύχης το alter ego των μικρών αναγνωστών; Πώς φανταστήκατε τον ρόλο του;

Ο Ευτύχης είναι ένα παιδί που αγαπά το μπάσκετ και τα μακαρόνια με κιμά, αλλά είχε και την ιδέα να παίρνει συνεντεύξεις από αγάλματα και εκθέματα μουσείων για τη σχολική εφημερίδα. Προτιμά τα μικρά, λιγότερο γνωστά μουσεία, στέκεται μπροστά σε εκθέματα που τον εντυπωσιάζουν και τους κάνει πολλές και απρόσμενες ερωτήσεις. Οι απαντήσεις που παίρνει συχνά κρύβουν εκπλήξεις. Σε αυτό ακριβώς το σημείο ελπίζω να γίνει το alter ego των μικρών – και γιατί όχι, και των μεγάλων – αναγνωστών, εμπνέοντάς τους να γίνουν κι εκείνοι «ρεπόρτερ», με τις δικές τους αφιλτράριστες ερωτήσεις απέναντι σε εκθέματα που τους συγκινούν, αναζητώντας απαντήσεις που ανοίγουν δρόμο στη φαντασία τους.

Μπορούν τα εκθέματα των μουσείων να εντυπωσιάσουν τα παιδιά που έχουν εθιστεί στις εικόνες που μεταφέρει η οθόνη στην ψηφιακή μας εποχή;

Θα πω ναι… και μάρτυράς μου ο Ευτύχης! Στις δράσεις που κάνουμε με αφορμή τα βιβλία του, συνήθως τα παιδιά μάς εντυπωσιάζουν με το ενδιαφέρον και τις ιδέες τους. Βοηθάει βέβαια να τους δίνουμε ερεθίσματα και να βρίσκουμε τρόπους να «ζωντανεύουμε» τις περιπέτειες των φίλων μας των αγαλμάτων μέσα από παιχνίδι και άλλες δράσεις. Στην πραγματικότητα, αυτό που αρκεί τις περισσότερες φορές είναι να ενθαρρύνουμε τη φαντασία τους. Και δεν χρειάζεται να αποκλείουμε την ψηφιακή τεχνολογία η οποία, με σωστή κατεύθυνση, μπορεί να γίνει αφετηρία για περισσότερο παιχνίδι, διάδραση και ανακάλυψη σε σχέση με κάθε έκθεμα.

Πώς μπορούν οι γονείς να καλλιεργήσουν την αγάπη των παιδιών για την ιστορία μας;

Ξεχνώντας ότι η ιστορία είναι μάθημα και βάζοντας αγάπη, συναίσθημα και προσωπικό ενδιαφέρον. Για μένα, η ιστορία μπορεί να γίνει αφορμή για περισσότερη σύνδεση και χαρά με τα παιδιά μας. Φυσικά, υπάρχουν δράσεις που μπορούμε να ενθαρρύνουμε – στα μουσεία και αλλού – αλλά το πιο σημαντικό είναι οι «εμπειρίες ιστορίας» που μοιραζόμαστε στην καθημερινότητά μας: ένα βιβλίο, μια βόλτα σε μουσείο ή αρχαιολογικό χώρο, μια οικογενειακή αφήγηση από το παρελθόν, ένα «παλιό» αντικείμενο στο σπίτι ή κτίριο στη γειτονιά… Υπάρχουν πάντα αφορμές να βάζουμε «σπόρους» στα παιδιά και να περνάμε όμορφα μαζί τους.

Αν και λαός με πλούσια ιστορία, πιστεύετε πως έχουμε βρει τα εργαλεία να την ιχνηλατήσουμε και να την κατανοήσουμε;

Τα εργαλεία είναι διαθέσιμα για όποιον ενδιαφέρεται– βιβλία, διαδίκτυο, δράσεις, εξαιρετικοί επιστήμονες που μας προσφέρουν πλέον την ιστορία με πιο προσιτό και συναρπαστικό τρόπο. Για μένα το βασικό είναι, ωστόσο, να αγαπήσουμε περισσότερο την ιστορία, όχι μόνο ως πηγή γνώσεων, αλλά ως κάτι που κάνει τη ζωή μας πιο πλούσια – ένα όμορφο «χόμπι» που μας προσφέρει ανακάλυψη, ταξίδι, περιπέτεια και αφορμή για περισσότερη σύνδεση με τους ανθρώπους γύρω μας – κοντινούς ή πιο μακρινούς, στο παρόν και στο παρελθόν. Αγαπώντας κάτι, μπορούμε να το κατανοήσουμε καλύτερα.

Στην ιστορία σας θίγετε και το ζήτημα της αρχαιοκαπηλίας.

«Ζουν τα αγάλματα περιπέτειες;» συνηθίζει να ρωτώ τα παιδιά όταν τα συναντώ με αφορμή τα βιβλία του Ευτύχη. Μιλάμε για τις πολλές και διαφορετικές περιπέτειες των αγαλμάτων: λαθραίες ανασκαφές, έργα που κλάπηκαν και εξορίστηκαν, που θάφτηκαν για να σωθούν, που τραυματίστηκαν από φυσικές καταστροφές ή πολέμους, αλλά και που σώθηκαν ή κατάφεραν να επιστρέψουν στον τόπο τους. Αυτό που συγκινεί περισσότερο τα παιδιά είναι οι ιστορίες διάσωσης από ανθρώπους που τα έκρυψαν με κίνδυνο της ζωής τους, αρχαιολόγους που τα ανακάλυψαν και τα φρόντισαν και φύλακες που τα προσέχουν στα μουσεία. Μέσα από αυτές τις αφηγήσεις, συμφωνούμε τελικά με τα παιδιά, ότι και τα αγάλματα, όπως κι οι άνθρωποι, χρειάζονται φροντίδα και προστασία – γιατί είναι κι αυτά κομμάτι της ζωής μας – της ιστορίας μας και του σήμερα.

Βιογραφικό

Η Μαίρη Βογιατζή μεγαλώνοντας στη Σάμο, συχνά της άρεσε να παίζει με λέξεις, εικόνες και ιδέες, φτιάχνοντας ιστορίες. Σπούδασε Ελληνική Φιλολογία στην Ελλάδα και, αργότερα, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γλωσσολογία και το Μarketing στο εξωτερικό. Εδώ και πολλά χρόνια εργάζεται στον χώρο της επικοινωνίας και του marketing, όπου καθημερινά συνεχίζει να «κατεβάζει» ιδέες και να καταγίνεται με λέξεις και εικόνες. Αγαπά την τέχνη, την ιστορία, τα ταξίδια, τα βιβλία –γενικά– και τα παιδικά βιβλία ακόμη πιο πολύ. Έχει παρακολουθήσει

εργαστήρια και σεμινάρια δημιουργικής γραφής και σχέσης με το παιδικό και νεανικό βιβλίο ενώ κείμενά της έχουν βραβευθεί από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά. Η μαμά του Ευτύχη, του ρεπόρτερ μουσείων, είναι φίλη της. Συχνά πηγαίνουν μαζί σε μουσεία προσπαθώντας να ακούσουν αυτά που τους λένε τα αγάλματα και τα άλλα εκθέματα.