ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα
Όταν έφτασε τα εβδομήντα κι ένιωσε αδύναμος
ο δάσκαλος πεθύμησε πολύ τη γαλήνη.
Γιατί στη χώρα του το καλό είχε πάλι αδυνατίσει
κι η κακία πάλι δυνάμωνε.
Έδεσε λοιπόν σφιχτά το στιβάλι του.
Μπέρτολτ Μπρεχτ, Ο μύθος για το πώς ο Λάο Τσε έγραψε το Τάο Τε Τσινγκ στον δρόμο για την εξορία.
Αλλά τα γεγονότα τους επισκέπτονται απροσκάλεστα όταν τον Δεκέμβρη του 2012, εν μέσω ξαφνικής κακοκαιρίας, βρίσκει καταφύγιο στην παραλία τους ένα μικρό ιστιοφόρο με ένα ζευγάρι: ο λοστρόμος Νώντας και η μεξικάνα γυναίκα του Ινέθ. Από το καραβάκι αποβιβάζεται κι ένας άνθρωπος που γνωρίζουν καλά οι τρεις Θωμάδες: ένας τέταρτος χειμερινός κολυμβητής, ο δάσκαλος Φώντας, τον οποίο αποφεύγουν στη συντροφιά τους επειδή μονίμως επιχειρεί να τους κάνει «μάθημα» για την κρίση.
Μετά από αυτή τη συνάντηση μια απρόσμενη υπόσχεση απωλεσθέντος παραδείσου βαθμιαία αποδιοργανώνει την ήσυχη καθημερινότητα των γερασμένων κολυμβητών. Με τι έχει να κάνει αυτή η υπόσχεση; Πώς την προσλαμβάνει ο καθένας τους; Σε τι ελπίζουν, τι διακινδυνεύουν, τι καταλαβαίνουν οι κολυμβητές, στο τέλος της ζωής τους, από τη γύρω τους ζωή; Τι καταφέρνουν να διεκδικήσουν ως έσχατη γενναία πράξη μέσα κι έξω από τη θάλασσα;
Τέλος, με ποιο τρόπο, η βαρετή ζωή αποκτά ζωή, το γήρας την παιδωσύνη του, η αγάπη τον στόχο της, η ανάγκη την τροφή της; Αυτά τα, φαινομενικά, αόριστα ερωτήματα απαντά πολύ συγκεκριμένα το μυθιστόρημα ξετυλίγοντας τη ζωή αυτής της παραθαλάσσιας παρέας ανάμεσα στα χρόνια 2012-2016. Και είναι αλήθεια: ό,τι πολυτιμότερο έχουν ως τότε αγαπήσει, λατρέψει, πιστέψει, ζήσει οι κολυμβητές δοκιμάζεται έως θανάτου… Όπως, εξάλλου, συμβαίνει και με όλη τη χώρα στη διάρκεια της ανθρωπιστικής κρίσης.
Σημείωση: Ο τίτλος προφέρεται αργά, σχεδόν ψιθυριστά, επιβλητικά και σεμνά ταυτόχρονα: κατά τον τρόπο του φλοίσβου αργά το βράδυ ή νωρίς το ξημέρωμα. Αν ο τίτλος ήταν μουσικό κομμάτι το πιο πιθανό να έγραφε, ως προς το tempo, στην παρτιτούρα: maestoso, manontroppo.
Άρης Μαραγκόπουλος