«Χώρα, σε Βλέπω»: O 20ος αιώνας του ελληνικού σινεμά ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη και το Μόναχο

Φιλοξενούμενη του 62ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης η «Χώρα, σε Βλέπω», η πρωτοβουλία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, υπό την αιγίδα της επιτροπής «Ελλάδα 2021», πραγματοποιεί φέτος το Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη προβολές εμβληματικών ταινιών και παράλληλες δράσεις.

Στο πλαίσιο μιας εξ αυτών, ανακοινώθηκε την Κυριακή, 7 Νοεμβρίου, η νέα συνέργεια της «Χώρα, σε Βλέπω» με την Finos Film.

Ανάμεσα στις ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου του 20ου αιώνα που έχει επιλέξει να συμπεριλάβει στο πρόγραμμά της η δράση, περιλαμβάνονται άλλωστε 4 παραγωγές της ιστορικής εταιρείας: οι Πρόσωπα Λησμονημένα του Γιώργου Τζαβέλλα, Μανταλένα του Ντίνου Δημόπουλου, Κορίτσια για Φίλημα του Γιάννη Δαλιανίδη και Μικρός Δραπέτης του Σταύρου Τσιώλη.

Έχοντας ήδη από το 2007 ξεκινήσει το γιγάντιο έργο της ψηφιακής αποκατάστασης του αρχείου της, η Finos Film αντιλαμβάνεται την πολυπλοκότητα αλλά και την σπουδαιότητα του εγχειρήματος διάσωσης, ψηφιοποίησης, προβολής και μελέτης ταινιών, που βρίσκεται στο επίκεντρο της δράσης του «Χώρα, σε Βλέπω».

Βιβλιοπαρουσίαση

Η έκδοση «Χώρα, σε Βλέπω» της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου που θα κυκλοφορήσει σύντομα στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Νεφέλη, παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 62ου ΦΚΘ από τον Δημήτρη Παπανικολάου, αναπληρωτή καθηγητή Νεοελληνικών Σπουδών και Διδάσκοντα Ευρωπαϊκού Σινεμά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, την Αφροδίτη Νικολαΐδου, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Γκέλυ Μαδεμλή, συντονίστρια των εκδόσεων του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, ενώ τον συντονισμό της συζήτησης ανέλαβε η Φαίδρα Βόκαλη, γενική διευθύντρια της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Ο Δημήτρης Πανανικολάου τόνισε πόσο δράσεις όπως αυτή του «Χώρα, σε Βλέπω» συνεισφέρουν δημιουργικό θόρυβο γύρω από το ελληνικό σινεμά και προτείνουν την δημιουργική επιστροφή σε ελληνικές ταινίες προηγούμενων χρόνων.

H Αφροδίτη Νικολαΐδου σημείωσε ότι «αυτή η δράση περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας εκπαιδευτικής συνθήκης όπου ταινίες μπορούν να δίνονται σε ένα νέο κοινό, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργηθεί ένα κοινό νέων αναγνωστών ιστοριών του ελληνικού κινηματογράφου. Έτσι ήδη δημιουργείται ένα ή πολλά φεστιβάλ εν κινήσει…τα οποία κάθε φορά δημιουργούν καινούργιες σχέσεις, καινούργιες εγγύτητες, καινούργια νοήματα τα οποία οι θεατές αποκωδικοποιούν».

Ως προς τον ιδιαίτερο τρόπο που δόθηκαν οι ημερομηνίες στο βιβλίο ο κ. Παπανικολάου έδωσε ένα παράδειγμα για την πολύ ενδιαφέρουσα ροή του βιβλίου. «Ζητήσαμε σε ανθρώπους ένα κριτικό storytelling για τον ελληνικό κινηματογράφο και έτσι φτάσαμε σε μια σειρά ημερομηνιών που συνδέονται με ένα δοκίμιο που εξηγεί τι κρύβεται από πίσω. Για παράδειγμα, επιλέξαμε τη σκηνή που ο Παύλος Ζάννας αποφασίζει στη φυλακή να μεταφράσει Προυστ. Έτσι ανοίγουμε από κάτω έναν κύκλο δοκιμίου που αφορά στη στιγμή, στο 1968, όπου στις φυλακές της Αίγινας ο Παύλος Ζάννας αποφασίζει να μεταφράσει το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο. Με αφορμή αυτή τη στιγμή συζητάμε όλο τον κινηματογράφο στην περίοδο της δικτατορίας, τι συμβαίνει με τον Παύλο Ζάννα, τι συμβαίνει μετά τη δικτατορία στη Μεταπολίτευση, πώς αλλάζει εκείνη τη στιγμή κομβικά ο ελληνικός κινηματογράφος».

Τέλος, τον λόγο πήρε η Γκέλυ Μαδεμλή, η οποία τόνισε την αξία πρωτοβουλιών «που αναλαμβάνονται από φορείς που συζητούν τι είναι κανόνας και τι δεν είναι και πώς ξεφεύγουμε από αυτούς».

Αμέσως μετά, ακολούθησε συζήτηση για την αναγκαιότητα στην Ελλάδα μιας νέας πλατφόρμας προώθησης αποσπασμάτων και ταινιών για εκπαιδευτικούς λόγους, με μια παράλληλη κινητοποίηση όλων των ενδιαφερόμενων φορέων. Τονίστηκε πως το συγκεκριμένο εγχείρημα δεν φιλοδοξεί να αποτελέσει μια τελική πρόταση ή πλήρη λίστα καταγραφής ταινιών, αντίθετα ανοίγει έναν διάλογο πάνω στην έννοια του αρχείου – που ιδεατά θα συνεχίζεται και μετά την έκδοση του βιβλίου – για την εκ νέου εκτίμηση της κινηματογραφικής μας κληρονομιάς.

Επόμενος σταθμός Μόναχο

Μετά τη Θεσσαλονίκη σειρά έχει το Μόναχο και η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου. Στον 32ο χρόνο της φέτος, αποτελεί την μακροβιότερη διοργάνωση του είδους της στην Ευρώπη και παράλληλα έναν πολύτιμο πρεσβευτή του ελληνικού σινεμά στο εξωτερικό. Εκεί, στις 13, 14 και 21 Νοεμβρίου θα προβληθούν οι ταινίες Μανταλένα του Ντίνου Δημόπουλου, Κορίτσια για Φίλημα του Γιάννη Δαλιανίδη, Το Προξενιό της Άννας του Παντελή Βούλγαρη, το Ζ του Κώστα Γαβρά, ο Θίασος του Θόδωρου Αγγελόπουλου και Λούφα και Παραλλαγή του Νίκου Περράκη.

Το προσεχές διάστημα θα ακολουθήσουν προβολές στο Βερολίνο (Greek Film Festival in Berlin), το Σίδνεϋ (Greek Film Festival Australia) και το Λος Άντζελες (Los Angeles Greek Film Festival) μεταξύ άλλων.