Τουρισμός: Ρεκόρ εσόδων 14,6 δισ. ευρώ στο οκτάμηνο – Στα 4,2 δισ. το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

Στα 14,6 δισ. ευρώ (από 12,7 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι) έφθασαν οι τουριστικές εισπράξεις της χώρας στο οκτάμηνο (Ιανουάριος – Αύγουστος) του τρέχοντος έτους, καταγράφοντας αύξηση περίπου 15%. Η φετινή επίδοση ξεπέρασε και το 2019, έτος ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό, οπότε και οι εισπράξεις είχαν φθάσει τα 13,22 δισ.  

Επιμέρους τον Αύγουστο εφέτος, οι εισπράξεις διαμορφώθηκαν σε 4,3 δισ. ευρώ από 4,1 δισ. ευρώ πέρυσι τον ίδιο μήνα (αύξηση 4%). 

Οι καλές επιδόσεις στο μέτωπο του τουρισμού περιόρισαν και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 4,2 δισεκ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 6,9 δισεκ. ευρώ. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος: 

*Τον Αύγουστο του 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε μικρή αύξηση κατά 20,0 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Αύγουστο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 497,7 εκατ. ευρώ. 

Η μικρή μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών, σε απόλυτους όρους. Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 24,5% σε τρέχουσες τιμές (18,0% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 15,1% σε τρέχουσες τιμές (-2,5% σε σταθερές τιμές). 

Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 12,7% σε τρέχουσες τιμές (-14,3% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 1,6% σε τρέχουσες τιμές (1,4% σε σταθερές τιμές). 

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, ενώ τo ισοζύγιο μεταφορών επιδεινώθηκε. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 10,4% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 5,2% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2022. 

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, αλλά και της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων μειώθηκε, σε σχέση με τον Αύγουστο του 2022, λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αύξηση των καθαρών πληρωμών στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας. 

Στο οκτάμηνο 

Την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 4,2 δισεκ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 6,9 δισεκ. ευρώ. 

Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών. Οι εξαγωγές παρουσίασαν μείωση κατά 5,7% σε τρέχουσες τιμές (-1,1% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές κατέγραψαν μείωση κατά 10,1% σε τρέχουσες τιμές (-3,2% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν αύξηση κατά 1,6%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μείωση κατά 2,1% ( 3,3% και -4,1% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα). 

Η βελτίωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση πρωτίστως του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 18,4% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 15,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022. 

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, που αντισταθμίστηκε ως ένα βαθμό από την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων κυρίως στον τομέα της γενικής κυβέρνησης και, σε μικρότερο βαθμό, των λοιπών, εκτός γενικής κυβέρνησης, τομέων. 

*Τον Αύγουστο του 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε περίπου κατά το ήμισυ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 και διαμορφώθηκε στα 101,6 εκατ. ευρώ, λόγω της καταγραφής καθαρών πληρωμών, έναντι καθαρών εισπράξεων, στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας. 

Την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 2,0 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων στον τομέα της γενικής κυβέρνησης. 

Τον Αύγουστο του 2023, το πλεόνασμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) μειώθηκε και διαμορφώθηκε σε 599,3 εκατ. ευρώ. 

Την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων μειώθηκε σημαντικά σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 4,9 δισεκ. ευρώ. 

*Τον Αύγουστο του 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση κατά 96,7 εκατ. ευρώ, ενώ οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αυξήθηκαν κατά 365,0 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές. 

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά σχεδόν εξ ολοκλήρου την αύξηση κατά 338,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται κυρίως στη μείωση κατά 173,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια. 

*Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, κυρίως λόγω της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 727,0 εκατ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, της αύξησης κατά 168,0 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους, οι οποίες αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση κατά 392,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η μείωση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως τη μείωση κατά 798,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και δευτερευόντως τη μείωση κατά 355,9 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους, οι οποίες αντισταθμίστηκαν σε κάποιο βαθμό από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 727,0 εκατ. ευρώ). 

*Την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 620,0 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 3,5 δισεκ. ευρώ. 

*Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην άνοδο κατά 5,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 5,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια, που αντισταθμίστηκε μερικώς από τη μείωση κατά 296,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ελληνικές μετοχές. 

*Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση κατά 4,8 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό και, σε μικρότερο βαθμό, στη μείωση κατά 174,4 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους από εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οι οποίες αντισταθμίστηκαν μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,1 δισεκ. ευρώ). Η μείωση των υποχρεώσεών τους αντανακλά τη μείωση κατά 2,5 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), καθώς και τη μείωση κατά 1,1 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους, οι οποίες αντισταθμίστηκαν στο μεγαλύτερο βαθμό από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,1 δισεκ. ευρώ). 

Στο τέλος Αυγούστου του 2023, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 12,2 δισεκ. ευρώ, έναντι 11,1 δισεκ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου του 2022. 

Ρεπορτάζ: Κώστας Τσάβαλος