Η σημαντικότερη ίσως πρόκληση που αντιμετωπίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, και ενδεχoμένως και η ευρύτερη ελληνική οικονομία, είναι το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους και κυρίως το μέρος αυτού που δεν εξυπηρετείται κανονικά από τους δανειολήπτες.
Aυτό αναφέρεται στο μηνιαίο οικονομικό δελτίο του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) Οι εν λόγω τραπεζικές δανειακές συμβάσεις, τόσο νομικών όσο και φυσικών προσώπων, αποκαλούμενες «μη εξυπηρετούμενα δάνεια» («Non Performing Loans», ή «NPLs») αποτελούν πλέον τον κυριότερο ανασταλτικό παράγοντα της εύρυθμης λειτουργίας των ελληνικών τραπεζών.
Σύμφωνα με ανάλυση του ΚΕΠΕ, με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία που αφορούν το ενεργητικό των τεσσάρων μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών, διαπιστώνουμε ότι το 2014 η Εθνική Τράπεζα αποτελεί τη μεγαλύτερη τράπεζα στη χώρα μας, με την Τράπεζα Πειραιώς να κατέχει τη δεύτερη θέση και ακολουθούν η Eurobank-Ergasias και η Alpha Bank. Επιπροσθέτως διαπιστώνεται ότι το Ενεργητικό των τραπεζών κατά το 2010 ήταν «εκτεθειμένο» στα δανειακά τους χαρτοφυλάκια κατά μέσο όρο στο 70% περίπου (μάλιστα το 2008, που αρχίζει η οικονομική κρίση, το ποσοστό έφθανε το 76% περίπου). Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το 2014 η έκθεση του τραπεζικού συστήματος στα δάνεια υποχώρησε στο 66% περίπου του συνολικού τους Ενεργητικού. Το στοιχείο αυτό συνδέεται βέβαια και με τη μη έγκριση νέων δανείων από το τραπεζικό σύστημα λόγω οικονομικής αβεβαιότητας.
Σε επίπεδο δομής των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών τα εμπορικά και επιχειρηματικά δάνεια αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία δανείων του τραπεζικού μας συστήματος, με κάποια σχετική διαφοροποίηση στο σύνολο των δανείων από τράπεζα σε τράπεζα. Ακολουθεί η κατηγορία των στεγαστικών δανείων με πιο ομοιογενή ποσά και ποσοστά στο σύνολο των δανείων.
Σε ό,τι αφορά τώρα τη μελλοντική πορεία του τραπεζικού μας συστήματος, το ΚΕΠΕ επισημαίνει ότι: “από άποψη ανταγωνισμού και με βάση τον μικρό αριθμό των μεγάλων τραπεζών, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα μοιάζει να είναι ολιγοπωλιακό. Όμως το υπάρχον μέγεθος και η διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας θέτει υπό αμφισβήτηση το κατά πόσο θα μπορούσε η δομή της τραπεζικής αγοράς να είναι και πολύ διαφορετική”.