Νέο γενετικό τεστ προβλέπει την παχυσαρκία από την παιδική ηλικία

Μια πρωτοποριακή μελέτη, βασισμένη σε γενετικά δεδομένα από περισσότερους από πέντε εκατομμύρια ανθρώπους, αποκάλυψε πως το DNA μας μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας ήδη από την παιδική ηλικία. Ο νέος πολυγονιδιακός δείκτης κινδύνου (polygenic risk score – PGS) ξεπερνά σε ακρίβεια όλες τις υπάρχουσες μεθόδους, προσφέροντας τη δυνατότητα να εντοπίζονται τα παιδιά υψηλού κινδύνου πριν καν εμφανίσουν προβλήματα βάρους, ανοίγοντας τον δρόμο για πρώιμες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα από πάνω από 5 εκατομμύρια άτομα, η διεθνής ομάδα επιστημόνων – με επικεφαλής τα Πανεπιστήμια της Κοπεγχάγης και του Μπρίστολ – έδειξε ότι η ανάλυση του γενετικού προφίλ σε νεαρή ηλικία μπορεί να στηρίξει στρατηγικές πρόληψης πριν εμφανιστεί η παχυσαρκία.

Σύμφωνα με το World Obesity Federation, πάνω από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται να είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο μέχρι το 2035. Ωστόσο, μέθοδοι αντιμετώπισης όπως η αλλαγή τρόπου ζωής, η φαρμακευτική αγωγή ή η χειρουργική επέμβαση δεν είναι πάντα διαθέσιμες ή αποτελεσματικές.

Τι είναι ο πολυγονιδιακός δείκτης κινδύνου

Ο πολυγονιδιακός δείκτης κινδύνου είναι ένας υπολογιστικός δείκτης που συνδυάζει χιλιάδες γενετικές παραλλαγές – μικρές μεταλλάξεις στο DNA οι οποίες, όταν δρουν από κοινού, επηρεάζουν την υγεία. Στην περίπτωση της παχυσαρκίας, πολλές από αυτές τις παραλλαγές επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το αίσθημα της όρεξης.

Ο νέος γενετικός δείκτης κατάφερε να ερμηνεύσει σχεδόν το 17% της μεταβλητότητας στον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΖ) — ποσοστό αισθητά υψηλότερο σε σύγκριση με προηγούμενες έρευνες. Για την ανάπτυξή του, οι ερευνητές αξιοποίησαν δεδομένα από τις βάσεις GIANT consortium και 23andMe και τον δοκίμασαν σε δείγμα 500.000 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων συμμετεχόντων από τη μακρόχρονη βρετανική μελέτη «Children of the 90s».

Δύο φορές πιο ακριβής από υπάρχουσες μεθόδους

Ο νέος δείκτης προβλέπει τον κίνδυνο παχυσαρκίας με διπλάσια ακρίβεια σε σχέση με την προηγούμενη καλύτερη μέθοδο.

«Αυτό που κάνει το σκορ τόσο ισχυρό είναι η συνέπεια της σχέσης του με τον ΔΜΣ, από την ηλικία των πέντε ετών μέχρι την ενηλικίωση – δηλαδή πριν ακόμη εμφανιστούν άλλοι παράγοντες κινδύνου. Η έγκαιρη παρέμβαση σε αυτό το στάδιο θα μπορούσε θεωρητικά να έχει τεράστια επίδραση» εξηγεί ο Επίκουρος Καθηγητής Ρόλεφ Σμιτ από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.

Οι επιστήμονες μελέτησαν και τη σχέση ανάμεσα στον γενετικό κίνδυνο παχυσαρκίας και την ανταπόκριση σε παρεμβάσεις όπως δίαιτα και σωματική άσκηση. Διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν υψηλό γενετικό σκορ ανταποκρίνονταν περισσότερο στις παρεμβάσεις αυτές, αλλά ανακτούσαν πιο γρήγορα το βάρος όταν τις διέκοπταν.

Περιορισμοί της μελέτης

Αν και ο PGS δοκιμάστηκε στο μεγαλύτερο και πιο ποικιλόμορφο δείγμα μέχρι σήμερα, παρουσίασε πολύ καλύτερη πρόβλεψη σε άτομα ευρωπαϊκής καταγωγής σε σχέση με άτομα αφρικανικής καταγωγής — τονίζοντας την ανάγκη για πιο αντιπροσωπευτικές μελέτες σε διαφορετικούς πληθυσμούς.

ΠΗΓΗ: Science Daily