Στην καρδιά της Αυστραλίας, εκεί που το μάτι τρέχει πάνω από τις επίπεδες εκτάσεις, ένας τεράστιος βράχος υψώνεται ξαφνικά «από το πουθενά». Είναι το Ουλουρού, ο μεγαλύτερος μονόλιθος στον κόσμο, ιερός βράχος για τους Αβορίγινες που ζούσαν πάντα στην περιοχή. Οι επισκέπτες καταφτάνουν από παντού για να το δουν να αλλάζει χρώματα καθώς ο ήλιος δύει. Οι αυτόχθονες κάτοικοι τους παρακαλούν να μη σκαρφαλώνουν στον βράχο. Αλλά το «ίχνος σαλιγκαριού» που αφήνουν οι τουριστικές πατημασιές, διακρίνεται από μακριά. Με μια πρώτη ματιά. Γιατί με μια δεύτερη, φαίνεται ότι ίσως κάτι αλλάζει.
Δύο πράγματα βλέπουν αμέσως οι τουρίστες που φτάνουν στους πρόποδες του Ουλουρού: Το πρώτο είναι μια αλυσίδα αναρρίχησης πάνω στον βράχο. Το δεύτερο είναι μια πινακίδα. «Εμείς, οι Ανάνγκου, παραδοσιακοί ιδιοκτήτες, έχουμε να πούμε αυτό: Το Ουλουρού είναι ιερό στην κουλτούρα μας, ένα μέρος σπουδαίας γνώσης. Με βάση τον παραδοσιακό μας νόμο, η αναρρίχηση δεν επιτρέπεται. Αυτό είναι το σπίτι μας. Σας παρακαλούμε, μην ανεβαίνετε».
Μια ομάδα νέων παίρνουν το μονοπάτι της αναρρίχησης. Ένα ζευγάρι βρετανών στους πρόποδες του βράχου διαβάζει την πινακίδα. Αποφασίζουν ότι δε θα σκαρφαλώσουν. «Από σεβασμό στους Αβορίγινες που μας ζητούν να μην το κάνουμε», λένε στην ιστοσελίδα news.com.au.
Ο γιγαντιαίος μονόλιθος αλλάζει, θεαματικά, χρώματα στη διάρκεια της ημέρας. Από το κόκκινο της σκουριάς, στο σοκολατί, το ροζ, το μωβ και το λαμπερό πορτοκαλί καθώς ο ήλιος δύει.
Ο «κόκκινος γίγαντας» που προστατεύει η Ουνέσκο
Παραδοσιακοί «φροντιστές» του μονόλιθου, είναι οι Ανάνγκου, οι Αβορίγινες της περιοχής. Τους τίτλους ιδιοκτησίας, όμως, κατείχε η Βόρεια Επικράτεια της χώρας. Μέχρι το 1985. Τότε, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, επέστρεψε τους τίτλους στους Αβορίγινες. Οι εικόνες έκαναν τον γύρο του κόσμου, αλλά η ιστορία δεν τελείωσε εκεί. Οι αυτόχθονες κάτοικοι εκμίσθωσαν την περιοχή στην κυβέρνηση για 99 χρόνια. Τη διαχείριση ανέλαβαν οι ίδιοι μαζί με την εθνική υπηρεσία για τα πάρκα. Παρά τις προσδοκίες ότι θα δημιουργούνταν δουλειές για τους ντόπιους και την είσπραξη μέρους του εισιτηρίου εισόδου από παραδοσιακούς ιδιοκτήτες, η κοινότητα των Αβορίγινων στους πρόποδες του βράχου, είναι από τις φτωχότερες της Αυστραλίας. Και δεν είναι μόνο αυτό.
Οι πέτρες που επιστρέφουν με το ταχυδρομείο
Κάθε χρόνο πάνω από 300.000 άνθρωποι επισκέπτονται το Ουλουρού. Συχνά αφήνουν πίσω τους σκουπίδια, προκαλούν φθορές και παίρνουν κομμάτια από τον βράχο. Αλλά το χειρότερο, πολλοί πεθαίνουν ανεβαίνοντας το Ουλουρού. Γεγονός που προκαλεί μεγάλο στρες στους αυτόχθονες κατοίκους.
«Το γεγονός ότι άνθρωποι πεθαίνουν σε ένα μέρος για το οποίο είναι υπεύθυνοι, προκαλεί μεγάλη πίεση και ανησυχία στους Ανάνγκου», έλεγε τον περασμένο χρόνο στο αυστραλιανό δίκτυο ABC, ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Σίδνει Ρίτσαρντ Γουάιτ. Από το 1950, 35 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στην προσπάθειά τους να αναρριχηθούν στο Ουλουρού.
Οι διαχειριστές του Εθνικού Πάρκου της περιοχής ανέφεραν πριν από πολλά χρόνια, ότι χιλιάδες πακέτα που περιέχουν πέτρες ή κομμάτια του βράχου στέλνονται πίσω, από ξένους ή αυστραλούς τουρίστες. Πολλοί μετάνιωσαν που το είχαν πάρει μαζί τους φεύγοντας από τον μονόλιθο. Άλλοι μιλούν για κακοτυχία, που τους ακολούθησε, και τη συνδέουν με την πράξη τους.
Το δίλημμα της αναρρίχησης
«Η αναρρίχηση δεν απαγορεύεται αλλά σας ζητούμε να σεβαστείτε τον νόμο και την κουλτούρα μας με τον μην ανεβαίνετε στο Ουλουρού», ενημερώνει η επιχείρηση των Αυστραλιανών Πάρκων.
Οι επισκέπτες εμφανίζονται διχασμένοι. Τα τουριστικά καταστήματα πουλούσαν μέχρι πρόσφατα μπλουζάκια που έγραφαν «Ανέβηκα το Ουλουρού». Αλλά μετά, άρχισαν να κυκλοφορούν και μπλουζάκια που έγραφαν «Δεν ανέβηκα το Ουλουρού». Δείχνοντας ότι πολλοί τουρίστες κάνουν συνειδητά την επιλογή να μην αναρριχηθούν στον βράχο.
Ένας επισκέπτης από τη Βρετανία λέει στην ιστοσελίδα του αυστραλιανού ABC -και δίνει μια ιδέα του πώς αντιμετωπίζει τον πολιτισμό των Αβορίγινων: «Δε θέλω να φανώ ασεβής, αλλά βρίσκεται εκεί, και έχουν φτιάξει υποδομή αναρρίχησης και άρα -το ευχόμαστε- θα πάρουν κάποια χρήματα για να προχωρήσει μπροστά και η δική τους κουλτούρα. Για να είμαι ειλικρινής, έχω ανάμικτα αισθήματα… και θα αναρριχηθώ».
Και η άλλη πλευρά, στα λόγια ενός επισκέπτη από την Αυστραλία. «Για μένα είναι η πνευματική καρδιά της Αυστραλίας. Πρέπει να έρθει κανείς στο κέντρο του. Σου δίνει μια αίσθηση προοπτικής… Σε καμία περίπτωση δε θα αναρριχηθώ, από σεβασμό στις πεποιθήσεις των αυτόχθονων. Είναι, έτσι κι αλλιώς μια τεράστια εμπειρία και θέαμα… γιατί να θέλεις να σκαρφαλώσεις πάνω του;».
Οι προσπάθειες προστασίας, και το γήπεδο του γκολφ
Το 2010 ανακοινώθηκε ένα επίσημο σχέδιο, που προβλέπει ότι η αναρρίχηση θα απαγορευτεί και επίσημα όταν το ποσοστό των τουριστών που σκαρφαλώνουν στον βράχο, πέσει κάτω από το 20%. Αλλά ακόμη και αυτή η μετάθεση του ζητήματος στο μέλλον, φαίνεται ότι ενόχλησε. Πριν από λίγες μέρες, ο επικεφαλής υπουργός για τη Βόρεια Επικράτεια Άνταμ Τζιλς -με καταγωγή από τους Αβορίγινες- χαρακτήρισε «γελοία» την απαγόρευση, συγκρίνοντας τον βράχο με τον πύργο του Άιφελ και τη Γέφυρα του Σίδνει -που κατακλύζονται από επισκέπτες. «Θα έπρεπε να ερευνήσουμε την ιδέα να φτιάξουμε μια σκάλα με αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας και κανόνες που θα διασφαλίζουν τον θρησκευτικό σεβασμό», είπε στο τοπικό κοινοβούλιο ο Τζιλς. Και, κατά τη γνώμη του, αυτό θα φέρει «σημαντικά οικονομικά οφέλη» στους αυτόχθονες.
Αυτό που σίγουρα έφεραν οι δηλώσεις του, ήταν μια θύελλα αντιδράσεων. Ο Φράνσις Κέλι, πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Γης το οποίο εκπροσωπεί τους παραδοσιακούς ιδιοκτήτες της περιοχής, τις θεωρεί «εντελώς λανθασμένες» και «προσβλητικές», γράφει το βρετανικό δίκτυο BBC. Η καχυποψία για τις δηλώσεις ενισχύθηκε όταν ο υπουργός εμφανίστηκε πρόσφατα στο Ουλουρού, μαζί με τον πολύ γνωστό στην Αυστραλία παίκτη του γκολφ Γκρεγκ Νόρμαν, ο οποίος θέλει να ανοίξει γήπεδο γκολφ στη Γιουλάρα, την περιοχή όπου βρίσκεται ο μονόλιθος. Ο Λιρόι Λέστερ, γιος γνωστού ακτιβιστή για τα δικαιώματα στη γη, λέει στην ανταποκρίτρια του BBC: «Το μέρος πάει να γίνει θεματικό πάρκο. Φαίνεται ότι το μοναδικό ζήτημα αυτές τις μέρες είναι πώς να βγουν λεφτά».
Για να συμπληρώσει: «Το Ουλουρού πρέπει να το απολαμβάνει όλος ο κόσμος, αλλά εμείς είμαστε οι φροντιστές του. Η αναρρίχηση είναι επικίνδυνη. Επιπλέον, είναι ενάντια στα πνευματικά πιστεύω της αρχαιότερης ζωντανής κουλτούρας του πλανήτη».
Και η ηλικιωμένη Άλισον Χαντ, κάτοικος της περιοχής εξηγεί: «Είναι ένα πολύ ξεχωριστό μέρος για εμάς και θέλουμε να το προστατεύσουμε για την επόμενη γενιά, και τη γενιά μετά από αυτή».
πηγές: Australian Broadcasting Corporation, BBC, news.com.au, Parks Australia
φωτογραφίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος