Νέα Εθνική Πινακοθήκη: Ένα «στολίδι» πολιτισμού στην Αθήνα

Σε 20 ημέρες από σήμερα, στις 24/3, αναμένεται να εγκαινιαστεί το νέο «στολίδι» πολιτισμού της Αθήνας. Ο λόγος για το υπερσύγχρονο κτίριο της Εθνικής Πινακοθήκης. Χάρη στις εργασίες επέκτασης και αποκατάστασης του παλαιού κτιρίου- το οποίο θεμελιώθηκε το 1964 και σχεδιάστηκε από τους καθηγητές αρχιτεκτονικής Παύλο Μυλωνά και Δημήτρη Φατούρο- το νέο μουσείο μεγάλωσε και «μεταμορφώθηκε», τόσο ως προς την όψη όσο και ως προς τη λειτουργικότητά του.

«Πράγματι είναι ένα κτίριο εντελώς καινούριο. Μπορεί το παλιό κέλυφος να περιέχεται μέσα στο νέο μουσείο, ωστόσο έχει αλλάξει εντελώς. Καταρχάς έχει υπερδιπλασιαστεί σε μέγεθος. Δηλαδή, από τα 9500 τ.μ. έχουμε ξεπεράσει τα 21.000 τ.μ.», αναφέρει στο Ertnews.gr η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, κυρία Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.

Το καλωσόρισμα του νέου μουσείου την παραμονή της εθνικής εορτής, από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, σηματοδοτεί την έναρξη των εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Εθνική Παλιγγενεσία.

«Ξενάγηση» στους νέους χώρους  

Προκειμένου να αντιληφθεί κάποιος το μέγεθος της διεύρυνσης αρκεί να σκεφτεί ότι στην έκθεση της μόνιμης συλλογής του μουσείου θα φιλοξενούνται πλέον 1000 έργα, σε αντίθεση με τα 400 που εκτίθεντο στο παλαιότερο κτίριο. Αλλά εκτός από όμορφους, σύγχρονους και ασφαλείς χώρους έκθεσης για τις μόνιμες συλλογές του, το καινούριο μουσείο διαθέτει και έναν τεράστιο χώρο για τις περιοδικές του εκθέσεις, περίπου 2000 τετραγωνικά μέτρα. Το «αναγεννημένο» μουσείο καλωσορίζει τον επισκέπτη σε μια αίθουσα υποδοχής μεγαλύτερη των 800 τετραγωνικών μέτρων, στην οποία μπορεί ο καθένας να έχει πρόσβαση χωρίς να πληρώσει εισιτήριο. Εκεί ο ενδιαφερόμενος μπορεί να πάρει πληροφορίες, να επισκεφτεί το ένα από τα δύο  πωλητήρια, να ενημερωθεί για το τι γίνεται στο μουσείο από ψηφιακές οθόνες, ψηφιακά τραπέζια πληροφοριών κλπ. Συνεχίζοντας τον περίπατό του, ο περιηγητής μπορεί να επισκεφτεί την καφετέρια ή το εστιατόριο (που βρίσκεται στον τρίτο όροφο και προσφέρει πανοραμική θέα σε όλη την Αθήνα) ή να ξεκινήσει το ταξίδι του στην τέχνη, θαυμάζοντας τα αριστουργήματα των συλλογών.

Εκτός όλων των άλλων, το μουσείο διαθέτει και αμφιθέατρο-συνεδριακό κέντρο 350 θέσεων, το οποίο βρίσκεται στο επίπεδο του κήπου. Δίπλα υπάρχει η δεύτερη καφετέρια, που τους θερινούς μήνες λειτουργεί και στον εξωτερικό χώρο. Επιπλέον, η Πινακοθήκη διαθέτει βιβλιοθήκη, αίθουσα εκπαιδευτικών εκδηλώσεων, αποθηκευτικούς χώρους κ.α.

Ένα περιπατητικό μουσείο – Καινοτομίες και εκπλήξεις

«Είναι ένα σύγχρονο και κυρίως ένα πολύ ευχάριστο μουσείο», αναφέρει η κυρία Λαμπράκη-Πλάκα και εξηγεί: «Είναι ευχάριστο γιατί είναι ένα περιπατητικό μουσείο. Με τις ράμπες που βρίσκονται πίσω από τη γυάλινη πρόσοψη, αυτό το μεγάλο γυάλινο πέτασμα -το υαλοστάσιο όπως θα το λέγαμε- προσφέρει έναν πολύ όμορφο και άνετο περίπατο. Μπορεί κάποιος να περπατά πάνω σε αυτές τις ράμπες και να έχει θέα ολόκληρη την πόλη, καθώς μεταβαίνει στους ορόφους, και μετά να συνεχίζει τον περίπατό του. Στις αίθουσες μέσα υπάρχουν διέξοδοι με μικρά μπαλκόνια που “κοιτούν” προς την πόλη για να μπορεί, όποιος θέλει, να απολαμβάνει τη θέα και να ξεκουράζεται την ώρα που κάνει την επίσκεψή του».

Η ξενάγηση στα εκθέματα γίνεται ευκολότερη και πιο ενδιαφέρουσα χάρη στις οθόνες (με σχόλια και πληροφορίες) οι οποίες είναι διασκορπισμένες παντού στον χώρο. Αλλά αυτή η «βοήθεια» της τεχνολογίας είναι μόνο μια από τις ευχάριστες εκπλήξεις που αναμένεται να συναντήσει κάποιος στο μουσείο. Όπως αναφέρει η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, «μια καινοτομία είναι ότι, για πρώτη φορά, θα μπορέσουμε να εκθέσουμε σχέδια των καλλιτεχνών και χαρακτικά. Γιατί υπάρχουν τώρα ειδικοί χώροι, με ειδικές συνθήκες φωτισμού και κλιματισμού οι οποίες είναι αναγκαίες για τα έργα σε χαρτί, προκειμένου να μπορέσουμε να τα εκθέσουμε.

»Μια ακόμη καινοτομία του νέου μουσείου είναι ότι αυτό φτάνει μέχρι το σήμερα. Δηλαδή έχουμε έργα της τελευταίας δεκαετίας (video, εγκαταστάσεις, περιβάλλοντα) και τομείς της σύγχρονης τέχνης, ώστε ο επισκέπτης να έχει μια συνολική εικόνα της καλλιτεχνικής παραγωγής στη χώρα μας, από το 1830 έως σήμερα».

Η υποδοχή    

Σημειώνεται ότι η «Λαϊκή Αγορά», το εντυπωσιακού μεγέθους έργο του ζωγράφου Παναγιώτη Τέτση, καλωσορίζει το κοινό στην αίθουσα υποδοχής. «Στέλνει ένα μήνυμα ότι το μουσείο αυτό ανήκει σε όλους. Όπως μια λαϊκή αγορά είναι ανοιχτή σε όλον τον κόσμο, έτσι και το μουσείο είναι η νέα πινακοθήκη μέσα στην οποία ουσιαστικά -δια της τέχνης και δια των έργων που φιλοξενούνται σε αυτήν- είναι εγγεγραμμένη η ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους. Για αυτό εγώ το ονομάζω μουσείο Παλιγγενεσίας», σημειώνει η κυρία Λαμπράκη-Πλάκα.

Εγκαίνια-Ο Αγώνας για την Ανεξαρτησία

Από τα παραπάνω καταλαβαίνει κάποιος ότι δεν είναι καθόλου τυχαίο που τα εγκαίνια του νέου μουσείου σηματοδοτούν την αρχή των επετειακών εκδηλώσεων προς τιμήν του Αγώνα των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία. Όπως αναφέρει η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης: «ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης και η υπουργός Πολιτισμού Λ. Μενδώνη είχαν δώσει εντολή να γίνουν όλα, ώστε πράγματι αυτό το επετειακό έτος να ξεκινήσει από τα εγκαίνια αυτού του εμβληματικού έργου, το οποίο έχει μια ειδική ιστορία διότι συμπίπτει με την ιστορία του ελληνικού έθνους. Το μουσείο ιδρύθηκε το 1900, αλλά το περιεχόμενό του ξεκινά ακριβώς από την επομένη της Παλιγγενεσίας. Άρα είναι ένα μουσείο συνομήλικο με το νεότερο ελληνικό κράτος».

«Ξεκινάμε με μια έκθεση για το ‘21. Έχουμε συγκεντρώσει σε μία αίθουσα όλα τα έργα που είναι αφιερωμένα στον Αγώνα και έτσι αρχίζει η περιήγηση από μία έκθεση με το θέμα αυτό», καταλήγει η κυρία Λαμπράκη-Πλάκα.

Το πότε το νέο μουσείο θα ανοίξει τις πόρτες του στο κοινό θα εξαρτηθεί από την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού.

Σημειώνεται πως σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης των έργων για την επέκταση-αποκατάσταση της Εθνικής Πινακοθήκης καλύφθηκε από την Περιφέρεια Αττικής, μέσω του ΠΕΠ Αττικής 2007-2013 και του ΠΕΠ Αττικής 2014-2020, καθώς και από άλλους δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους, με σημαντική χορηγία και του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.

Πηγές: Εθνική Πινακοθήκη/ ΑΠΕ-ΜΠΕ

Φωτογραφίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ-Εθνική Πινακοθήκη