Μάια Σάντου στο ΕΡΤnews: Θέλουμε περισσότερες επενδύσεις από ελληνικές εταιρείες στη Μολδαβία – Η Ευρώπη πρέπει να φροντίσει για τη δική της ασφάλεια

Συνέντευξη στο ΕΡΤnews και τον Φάνη Παπαθανασίου παραχώρησε η Πρόεδρος της Μολδαβίας, Μάια Σάντου, στο πλαίσιο της πρόσφατης επίσκεψής της στην Αθήνα.

Η κα Σάντου μίλησε για τη σημασία του Κάθετου Διάδρομου φυσικού αερίου μέσω της Ελλάδας και της Μολδαβίας στην Ουκρανία, τις επενδυτικές ευκαιρίες για ελληνικές εταιρείες στη Μολδαβία και προειδοποιεί για ρωσικές απειλές στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη της Μάια Σάντου στον Φάνη Παπαθανασίου:

ΕΡΩΤΗΣΗ : Πρόεδρε Σάντου, σας ευχαριστώ θερμά γι’ αυτήν τη συνέντευξη στην ΕΡΤ. Η Ελλάδα στηρίζει πλήρως την ευρωπαϊκή πορεία της Μολδαβίας. Ποια συγκεκριμένα βήματα αναμένετε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και από την Αθήνα σε αυτή την κρίσιμη φάση;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ : Ελπίζουμε να έχουμε και στο μέλλον την ισχυρή υποστήριξη της Ελλάδας για την ένταξη στην ΕΕ. Είχαμε τρεις εκλογές στο παρελθόν. Και στις τρεις εκλογές, οι Μολδαβοί ψήφισαν για την ένταξη στην ΕΕ. Επίσης, καταφέραμε να δείξουμε σημαντικά αποτελέσματα στην υλοποίηση των δεσμεύσεών μας σε σχέση με την ένταξη στην ΕΕ. Ίσως είδατε την πιο πρόσφατη έκθεση αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία έδειξε τη Μολδαβία ως την υποψήφια χώρα με τη μεγαλύτερη πρόοδο. Έχουμε μια ευνοϊκή πολιτική συγκυρία με την προεδρία, το κοινοβούλιο, την κυβέρνηση και την κοινωνία ευθυγραμμισμένα προς τον στόχο μας και θέλουμε να μας στηρίξουν τα κράτη-μέλη της ΕΕ.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Σε διμερές επίπεδο και στον τομέα της ενέργειας, πόσο στρατηγικός είναι ο κάθετος αγωγός φυσικού αερίου μέσω Ελλάδας για την ενεργειακή ασφάλεια της Μολδαβίας και την απεξάρτησή της από τη Ρωσία;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ : Είναι πολύ σημαντικός και ήθελα να αναφέρω ότι πριν από τέσσερα χρόνια η Μολδαβία ήταν 100% εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο. Σήμερα, η Μολδαβία δεν αγοράζει καθόλου ρωσικό αέριο. Ήταν ένας δύσκολος μετασχηματισμός, αλλά κατέστη δυνατός, λόγω και των αλλαγών στην περιοχή και του κάθετου αγωγού. Είναι σημαντικός για τη Μολδαβία και για την Ουκρανία. Τον έχουμε ήδη δοκιμάσει. Μειώσαμε τα τέλη διέλευσης, ώστε να είναι οικονομικά βιώσιμος. Αυτή είναι η εναλλακτική που χρειαζόταν η Μολδαβία και μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε. Αφορά όλη την περιοχή, όχι μόνο τη Μολδαβία.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι ευκαιρίες βλέπετε για τις ελληνικές εταιρείες που επενδύουν ή δραστηριοποιούνται ήδη στη Μολδαβία;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ : Η Μολδαβία φιλοδοξεί να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει ήδη ένα σχέδιο ανάπτυξης χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, το οποίο είναι αρκετά μεγάλο. Είναι 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, οι εταιρείες μπορούν να επωφεληθούν από πρόσθετους πόρους, όπως επενδύσεις στην ενέργεια. Οι ανανεώσιμες πηγές αναπτύσσονται στη Μολδαβία και γνωρίζω ότι οι ελληνικές εταιρείες ενδιαφέρονται πολύ. Τα έργα υποδομών επίσης, καθώς η Μολδαβία επενδύει στις υποδομές της και στη σύνδεση της Ουκρανίας με την Ευρώπη και τη Ρουμανία. Αυτές είναι ενδιαφέρουσες ευκαιρίες. Και φυσικά, είμαστε αισιόδοξοι και ελπίζουμε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα σταματήσει σύντομα. Τότε, η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα προσφέρει ευκαιρίες για μεγαλύτερα έργα. Και οι εταιρείες που θα είναι ήδη εγκατεστημένες στη Μολδαβία θα έχουν το πλεονέκτημα να βρίσκονται κοντά, ειδικά στο νότιο τμήμα της Ουκρανίας.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Θα συζητήσετε με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη και την ελληνική κυβέρνηση για συγκεκριμένα ενεργειακά έργα;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ : Ναι. Ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης επισκέφθηκε τη Μολδαβία πριν από έξι μήνες και από τότε οι συζητήσεις μας για συγκεκριμένες επενδύσεις και συνεργασίες έχουν ενταθεί.

Ήδη διαφορετικές εταιρείες βρίσκονται σε επαφή μεταξύ τους. Θα υπάρξει επιχειρηματικό φόρουμ την επόμενη χρονιά, ένα Ελληνο-Μολδαβικό Επιχειρηματικό Φόρουμ. Είναι πολύ συγκεκριμένα ζητήματα που ήδη προχωρούν. Χαιρόμαστε πολύ που βελτιώνουμε το επιχειρηματικό περιβάλλον και θέλουμε περισσότερες ελληνικές εταιρείες να επενδύουν στη Μολδαβία. Για τις ειρηνευτικές συνομιλίες στην Ουκρανία, πόσο ρεαλιστική είναι μια ειρηνευτική συμφωνία τώρα και υπό ποιες συνθήκες αυτή η συμφωνία θα είναι αποδεκτή για τη Μολδαβία και την Ευρώπη;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ : Εκτιμούμε όλες τις προσπάθειες για επίτευξη ειρήνης και για τον τερματισμό της ανθρώπινης οδύνης. Φυσικά, ο πόλεμος επηρεάζει και τη Μολδαβία. Είναι σημαντικό να υπάρξει κατάπαυση του πυρός και ειρηνευτική συμφωνία, ιδίως για την Ουκρανία. Ελπίζω πραγματικά ότι αυτό θα φέρει ειρήνη. Ταυτόχρονα, γνωρίζω ότι ο Πούτιν δεν θέλει ειρήνη, οπότε δεν θα είναι εύκολο. Πρέπει να είναι μια βιώσιμη ειρήνη και μια συμφωνία που θα αποτρέπει μελλοντικούς πολέμους. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι γνωρίζουμε ότι η Ρωσία δεν σκέφτεται έτσι.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Η Μολδαβία έχει αντιμετωπίσει έντονο υβριδικό πόλεμο από τη Ρωσία. Τι πρέπει να διδαχθεί η Ευρώπη από αυτή την πραγματικότητα;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να υπάρχει επίγνωση αυτών των προσπαθειών της Ρωσίας. Στην περίπτωση της Μολδαβίας, η ρωσική παρέμβαση ήταν ωμή και ορατή σε όλους, ιδίως στον πληθυσμό. Για να μπορείς να αμυνθείς και να προστατευτείς, πρέπει να γνωρίζεις τους κινδύνους.Σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, η παρέμβαση δεν είναι τόσο ωμή. Παρότι βλέπουμε drones να παραβιάζουν τον εναέριο χώρο και κυβερνοεπιθέσεις, η παραπληροφόρηση δεν γίνεται αντιληπτή από όλους. Γι’ αυτό είναι πιο δύσκολογια ορισμένες χώρες της ΕΕ και για τους πολίτες τους να την αναγνωρίσουν και να αντισταθούν. Για εμάς, η έκθεση ήταν καθοριστική: η κυβέρνηση, τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και η κοινωνία των πολιτώναποκάλυπταν τι έκανε η Ρωσία, ώστε οι πολίτες να το γνωρίζουνκαι να προληφθεί. Κάναμε πολλά, γιατί πέρυσι είχαμε δημοψήφισμα για την ευρωπαϊκή ένταξη και είδαμε μαζική παρέμβαση της Ρωσίας.Μας εξέπληξε, παρόλο που έχουμε δει πολλά. Αλλά λόγω αυτής της παρέμβασης, καταφέραμε να εργαστούμε πιο σοβαρά. Όλες οι κρατικές δομές εργάστηκαν για μεγάλο διάστημα ώστε να προστατεύσουν τις εκλογές, διότι η Ρωσία δεν μπορεί να στείλει στρατεύματα παντού. Αλλά μπορεί να κλέψει την κυριαρχία μας μέσω των εκλογών, αν το αποφασίσει, μέσα χειραγώγησης και παραπληροφόρησης, καθορίζοντας το μέλλον μας.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Εσείς προσωπικά έχετε προειδοποιήσει για ρωσικές απειλές. Βλέπετε τη Ρωσία ως άμεσο κίνδυνο για τη συνολική ασφάλεια της Ευρώπης;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ Όπως προανέφερα, η Μολδαβία είναι πεδίο δοκιμών για τη Ρωσία, αλλά ο στόχος είναι η Ευρώπη. Η Ευρώπη πρέπει να το γνωρίζει αυτό και να επενδύσει στην άμυνά της, αλλά και να λαμβάνει σοβαρά τις υβριδικές επιθέσεις και να διδάξει στον πληθυσμό πώς να υπερασπιστεί τις δημοκρατίες του.

ΕΡΩΤΗΣΗ : Στην εποχή Τραμπ, έχουμε μια νέα διατλαντική πραγματικότητα,Τι πρέπει να κάνει διαφορετικά η Ευρώπη για να προστατεύσει την ενότητά της και την ασφάλειά της;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΟΛΔΑΒΙΑΣ : Η Ευρώπη πρέπει να φροντίσει για τη δική της ασφάλεια. Δεν πρέπει να βασίζεται υπερβολικά στις ΗΠΑ. Ξέρω ότι αυτό δεν είναι εύκολο γιατί οι πολίτες έχουν συνηθίσει να βλέπουν το βιοτικό τους επίπεδο ν’ αυξάνεται κάθε χρόνο. Αλλά τώρα πρέπει να σκεφτούμε την ασφάλεια, καθώς ο πόλεμος είναι πραγματική απειλή. Αν δεν επενδύσουμε στην άμυνα και την ασφάλεια, τα πράγματα μπορούν να πάνε πολύ άσχημα. Και φυσικά, πρέπει να προστατεύσουμε πάση θυσία τη δημοκρατία στην ήπειρο.