Η είδηση της αυτοκτονίας του 12χρονου και η πιθανή συσχέτισή της με ένα «παιχνίδι – πρόκληση» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σφίγγει το στομάχι όλων των γονέων που έχουν παιδιά στην εφηβεία.
Τι είναι όμως αυτή η πρόκληση, είναι όντως διαδεδομένη και στη χώρα μας και πώς μπορούμε να κρατήσουμε τα παιδιά μας ασφαλή;
Τι είναι το Blackout Challenge
Η δημοφιλής πλατφόρμα μέσων κοινωνικής δικτύωσης ονόματι TikTok είναι ένα χωνευτήρι από τάσεις, προκλήσεις και τρέλες.
Καθώς οι χρήστες του αγωνίζονται να είναι οι επόμενοι που θα απομακρυνθούν από την αφάνεια, ορισμένοι καταφεύγουν σε όλο και πιο περίεργα και επικίνδυνα εγχειρήματα, προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή των ανθρώπων.
Μεταξύ αυτών είναι και η «πρόκληση» που ονομάζεται «blackout challenge» ή αλλιώς «πρόκληση συσκότισης».
Η «πρόκληση», η οποία έχει αποβεί μοιραία κάποιες φορές, ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να προκαλέσουν ασφυξία στον εαυτό τους, μέχρι να χάσουν προσωρινά τις αισθήσεις τους και στη συνέχεια να ανεβάσουν το βίντεο στη γνωστή πλατφόρμα – και όλα αυτά για να συλλέξουν likes.
Τι κάνει αυτήν την πρόκληση τόσο επικίνδυνη
Δεν θα αναφέρουμε τους συγκεκριμένους τρόπους με τους οποίους οι χρήστες επιτυγχάνουν τα «μπλακάουτ» τους (εξάλλου, υπάρχουν μερικές διαφορετικές μέθοδοι), αλλά το παιχνίδι ουσιαστικά περιλαμβάνει σκόπιμη διακοπή του οξυγόνου στον εγκέφαλο.
Και για να επιτευχθεί αυτό, δεν αρκεί να κρατάς την αναπνοή σου – το νευρικό σύστημα θα κλωτσήσει αυτόματα και θα σε ανάγκαζε να πάρεις μια ανάσα, καθιστώντας το «μπλακάουτ» σχεδόν αδύνατο – και η πρόκληση έχει χαρακτηριστεί ως επικίνδυνη από τους επαγγελματίες.
Ενώ οι άνθρωποι που αναρτούν τα «μπλακάουτ» τους σε βίντεο στην πλατφόρμα μπορεί να φαίνεται ότι ανακτούν γρήγορα τις αισθήσεις τους, υπάρχει κίνδυνος μόνιμης ζημιάς.
Οποιαδήποτε δραστηριότητα στερεί από τον εγκέφαλο οξυγόνο έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει μέτριο έως σοβαρό θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων, που οδηγεί σε μόνιμη απώλεια νευρολογικής λειτουργίας, δια βίου νοητική αναπηρία ή ακόμα και θάνατο.
Σύμφωνα με την Daily Mail, ένα 12χρονο αγόρι στο Ηνωμένο Βασίλειο χρειάστηκε «να μπει σε τεχνητό κώμα για 36 ώρες προκειμένου να αποφευχθεί μόνιμη βλάβη» αφού αισθανόταν έντονα τσιμπήματα από καρφίτσες και βελόνες και αποπροσανατολισμό λίγες ώρες μετά την πρόκληση.
Υπάρχουν ακόμη και οι έμμεσοι κίνδυνοι της εκτέλεσης της πρόκλησης, όπως η διάσειση από την πρόσκρουση σε αντικείμενα καθώς κανείς σωριάζεται στο πάτωμα.
Δεν πρόκειται για νέα τάση
Αν και η πρόκληση δεν είναι κάτι καινούργιο – ο αρθρογράφος της βρετανικής National World θυμάται ότι συμμετείχε σε παρόμοιες προκλήσεις στην αυλή του σχολείου πριν από περίπου 20 χρόνια, μόνο που τότε δεν υπήρχε το TikTok για να την απαθανατίσει – τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν στις επικίνδυνες τάσεις να γίνουν ευρύτερα γνωστές και να εξαπλωθούν στις κοινότητες των εφήβων.
Παρόμοια «παιχνίδια πνιγμού» έχουν καταγραφεί εδώ και χρόνια, με τους λόγους για την εκτέλεση τέτοιων «ανδραγαθημάτων» να κυμαίνονται από τη γενική αναζήτηση συγκίνησης έως την υπόσχεση μιας αλλοιωμένης κατάστασης συνείδησης ή την εμπειρία παραλίγον θανάτου.
Μια μελέτη του Κέντρου για τον Εθισμό και την Ψυχική Υγεία του 2008 διαπίστωσε ότι τουλάχιστον 79.000 μαθητές (το 7% των μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) στην καναδική επαρχία του Οντάριο συμμετείχαν σε τέτοια παιχνίδια. Το ίδιο και το 11% των νέων ηλικίας 12-18 ετών και το 19% των νέων ηλικίας 17-18 ετών στην κομητεία Williams του Οχάιο, σύμφωνα με την Έρευνα Επικίνδυνης Συμπεριφοράς για την Υγεία των Νέων του 2006, στην οποία καταγράφονται και ακούσιοι θάνατοι από το «παιχνίδι» αυτό.
Στον παρακάτω χάρτη απεικονίζονται τα καταγεγραμμένα θύματα των «παιχνιδιών πνιγμού» στον κόσμο μέσα στα χρόνια. Το έργο της καταγραφής ανήκει στην μητέρα του 12χρονου Erik Robinson, ο οποίος πέθανε το 2010 ως αποτέλεσμα του «παιχνιδιού».
Το 2008, 82 νέοι πέθαναν στην Αμερική ως αποτέλεσμα του παιχνιδιού, όπως ανέφεραν τότε σε σχετική ανακοίνωσή τους με τα Κέντρα Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ. Το 2021, που επανήλθε στη «μόδα» μέσω του δημοφιλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης, τουλάχιστον άλλα τέσσερα παιδιά — ο Joshua Haileyesus, 12, και ο Robert Craig, 10, ο LaTerius Smith Jr., 9 και η 10χρονη Nyla Anderson — φέρεται να πέθαναν αφού συμμετείχαν στην πρόκληση.
Η μητέρα της μικρής Anderson, Tawainna, προέβη σε μήνυση του TikTok για ελαττωματικό προϊόν και αμέλεια, λέγοντας ότι η κόρη της είχε επιχειρήσει την πρόκληση αφού είδε ένα βίντεο στο TikTok και πέθανε από ασφυξία τον Δεκέμβριο του 2021.
Ο αλγόριθμος του Tik Tok αναφέρθηκε στη μήνυση ως ο λόγος που το κορίτσι ανακάλυψε την πρόκληση στη ροή της, τη «For You Page». «Ο αλγόριθμος προσδιόρισε ότι η θανατηφόρα πρόκληση συσκότισης ήταν καλά προσαρμοσμένη και πιθανόν να ενδιαφέρει τη 10χρονη Nylah, που πέθανε ως αποτέλεσμα της έκθεσης σε αυτό το βίντεο», αναφέρει η καταγγελία.
Τι απαντά το TikTok
Το TikTok δεν σχολιάζει τις εν εξελίξει δικαστικές διαφορές, δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας. Σε προηγούμενη δήλωση που εκδόθηκε ως απάντηση στον θάνατο του Άντερσον, η εταιρεία είχε πει ότι «αυτή η ανησυχητική πρόκληση, για την οποία οι άνθρωποι φαίνεται να μαθαίνουν από άλλες πηγές εκτός του TikTok, προυπήρχε πολύ πριν δημιουργηθεί η πλατφόρμα μας».
Το TikTok παραμένει σε εγρήγορση στη δέσμευσή του για την ασφάλεια των χρηστών και θα αφαιρέσει οποιοδήποτε περιεχόμενο σχετίζεται με την πρόκληση συσκότισης από την εφαρμογή του, προσθέτοντας ότι «εκφράζουμε τα βαθύτατα συλλυπητήρια μας στην οικογένεια για την τραγική απώλεια».
Είναι τόσες πολλές αυτές οι «επικίνδυνες» τάσεις που ξεπηδούν στο TikTok που είναι δύσκολο να ζηλέψει κανείς όποιον εργάζεται στο τμήμα δημοσίων σχέσεών του.
Η μόλις 6 ετών εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης είχε τα περισσότερα downloads παγκοσμίως το 2021.
Η εφαρμογή κατέκτησε τους νέους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με τα σύντομα χορευτικά κλιπ και τα σκετσάκια συγχρονισμού χειλιών να διασκεδάζουν τους εφήβους σε ποσοστά υψηλότερα από άλλες κοινωνικές πλατφόρμες. Το 2020, το TikTok είδε τις λήψεις του να αυξάνονται κατά 75%.
Οι προκλήσεις ξεκίνησαν ως αστείοι διαγωνισμοί χορού, αλλά κατά τη διάρκεια της πανδημίας πήραν μία στροφή πως πιο παράξενους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, επικίνδυνους δρόμους.
Νεαροί χρήστες της εφαρμογής κατέστρεφαν σχολικές τουαλέτες, σκαρφάλωναν σε πυραμίδες από στοιβαγμένα κουτιά γάλακτος, λίμαραν τα δόντια τους και έτρωγαν καλαμπόκι καρφωμένο σε ηλεκτρικό τρυπάνι…
Πώς να κρατήσουμε τα παιδιά μας ασφαλή
Η εφηβεία και η προεφηβεία είναι μία περίοδος γεμάτη προκλήσεις και δεν είναι το ζητούμενο να βάλουμε τα παιδιά σε μία γυάλα. Ούτε προφανώς μπορούμε να τα παρακολουθούμε συνέχεια ή να μην τους επιτρέπουμε την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που είναι η σύγχρονη ψηφιακή τους αλάνα. Οπότε μένει το προφανές: συζήτηση, συζήτηση, συζήτηση.
Ωστόσο, όσον αφορά στη συγκεκριμένη «πρόκληση συσκότισης», το CDC έδωσε στη δημοσιότητα την ακόλουθη λίστα ενδείξεων που μπορεί να υποδεικνύουν ότι κάποιος την δοκιμάζει:
- Κατακόκκινα μάτια
- Σημάδια στο λαιμό
- Σοβαροί πονοκέφαλοι
- Αίσθημα αποπροσανατολισμού μετά από χρόνο που έμεινε μόνος του
- σχοινιά, κασκόλ και ζώνες δεμένα σε έπιπλα κρεβατοκάμαρας ή πόμολα πόρτας
- ανεξήγητη παρουσία αντικειμένων, όπως λουριά σκύλων ή κολάρα choke
Εάν οι γονείς πιστεύουν ότι το παιδί τους μπορεί να παίζει το παιχνίδι πνιγμού, θα πρέπει να του μιλήσουν για τους απειλητικούς για τη ζωή κινδύνους που συνδέονται με αυτό και να αναζητήσουν πρόσθετη βοήθεια, εφόσον είναι απαραίτητο.
Με πληροφορίες από: CDC, Forbes, People, CAMH, National World, Daily Mail, Bloomberg, ABC, 7News, Erik’s Cause
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος