Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Κυριακή 28 Αυγούστου 1922

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Μετά την ολοκλήρωση της αποχώρησης του ελληνικού στρατού από τη Σμύρνη ‘’ήτις ευρίσκεται ήδη τελείως κενή από τον ελληνικόν στρατόν’’, στον Πειραιά αρχίζουν να καταπλέουν ‘’τα πρώτα ατμόπλοια τα μεταφέροντα τον αποστρατευόμενον στρατόν του Μικρασιατικού μετώπου’’. Ο Καλογερόπουλος καταθέτει εντός ολίγων ωρών την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, λόγω των δυσχερειών που αντιμετώπισε στη δημιουργία της. Ο Ν. Τριανταφυλλάκος καλείται από τον βασιλιά, ο οποίος στο διάγγελμά του προς το λαό ‘’συνιστά φιλοπατρίαν, ομόνοιαν, ένωσιν και πειθαρχίαν’’…

ΑΘΗΝΑΙ

• ΟΤΑΝ ΔΙΠΛΗ ΠΛΑΝΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΣΗ

«Μόνον Ελλάς ανακτώσα την θέσιν του στρατιωτικού παράγοντος εν τη Ανατολή δύναται να αποτολμήση επιτυχή διπλωματικήν εμφάνισιν. Πώς και υπό τίνων θα διεξαχθή το δεύτερον τούτο έργον της αναστηλώσεως και αναπλάσεως, είνε θέμα ερευνητέον μετά την άμεσον ανασυγκρότησιν του στρατού. Τούτου επιτυγχανομένου θα αντιμετωπίση η Ελλάς διπλωματικήν περίοδον εξαιρέτως ευνοϊκήν, υφ’ ην τελούσι θέσιν μετά την συμφοράν μας τα ζητήματα της Δυτικής Ευρώπης»

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΑΠΟΔΩΣΑΤΕ ΤΗΝ ΓΑΛΗΝΗΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΧΩΡΑΝ

«Εις τας τραγικάς αυτάς ώρας περί ουδενός άλλου δύναται να γίνη σκέψις, παρά μόνον περί της συντηρήσεως της τάξεως. Και τούτο χρειάζεται πρωτίστως να εξέλθωμεν από την ακυβερνησίαν. Χρειάζεται μία επί τέλους οιαδήποτε κυβέρνησις. […] Δεν έπρεπε να υπάρχουν και μεταξύ του πολιτικού κόσμου οι ενδιαφερόμενοι δι’ αξίωμα, εις το οποίον ακάνθας μόνον θα δρέψουν»

• Ο ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑΟΝ ΤΟΥ

ΔΙΑ ΤΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑΝ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΕΝΩΘΩΜΕΝ ΟΛΟΙ ΚΑΙ ΠΕΙΘΑΡΧΗΣΩΜΕΝ

ΑΣΤΡΑΠΗ

• ΝΑ ΛΗΞΗ Η ΑΚΥΒΕΡΝΗΣΙΑ

«Διατελούμεν εν αναρχία. Είνε ανάγκη να τερματισθή σήμερον. Διότι εις ημάς απόκειται η σωτηρία της Ελλάδος. Απαιτείται θάρρος και ευψυχία. Αν δεν δείξη ταύτα ο πολιτικός κόσμος, θα πληρώση πολύ ακριβά την οικτρότητα της καταπτώσεώς του. ας τείνουν όλοι τας χείρας εις συνεργασίαν. Η κρίσις πρέπει να λήξη αμεσώτατα. Να μη παραταθή πέραν της σήμερον η ακυβερνησία. Διά να σωθή η Ελλάς»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΜΟΝΗ ΕΛΠΙΣ

«Τηρούντες την τάξιν, αποφεύγοντες παν ό,τι θα ηδύνατο ν’ αποσυνθέση την Ελλάδα, ας αντιτάξωμεν ενιαίον μέτωπον με τας ψυχάς μας προς αντιμετώπισιν του κινδύνου. Η μοίρα εφθόνησε την μέχρι της χθές μεσουρανούσαν Πατρίδα μας ας μη συμπληρώσωμεν ημείς οι ίδιοι την καταστροφήν, αλλ’ ας προσπαθήσωμεν να υπερασπίσωμεν την δεινώς χειμαζομένην χώραν μας με τα μέσα της αμύνης που μας έμειναν»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΕΙΣ ΤΟΝ ΒΩΜΟΝ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

«Η ήττα δεν είνε του στρατού.- Η συγκίνησις, η συμπάθεια, η συντριβή μας και ακόμη ο θαυμασμός, του ανήκει ολόκληρος.- Η ήττα είνε του καθεστώτος… Μόνον αι εκλογαί ημπορούν να περισώσουν ακόμη ό,τι είνε δυνατόν να σωθή. Μόνον, όταν η 1^η Νοεμβρίου η αποφράς, επανορθωθή… Τότε θα εκλεγούν οι άνθρωποι της εμπιστοσύνης του Λαού –του ενόχου και θύματος- διά να κυβερνήσουν. Τότε θα κριθούν και θα καταλογισθούν αι ευθύναι. Τότε θα λογοδοτήση και θα καταδικασθή ο ένοχος παλαιός πολιτικός κόσμος. Και δεν θα υπάρξη ποινή, η οποία να είνε δικαία…»

• ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟΝ ΤΩΝ ΚΑΛΥΜΝΙΩΝ ΚΑΙ ΛΙΘΟΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ

ΕΜΠΡΟΣ

• Ο κ. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΤΕΘΕΣΕ ΤΗΝ ΕΝΤΟΛΗΝ – ΕΚΛΗΘΗ Ο κ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑΚΟΣ
• ΠΕΙΘΑΡΧΗΣΑΤΕ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ

«Έλληνες! Κατά τας φρικώδεις ταύτας ώρας της συμφοράς, όλος ο κόσμος έχει εστραμμένα τα βλέμματά του προς ημάς. Ας μην εμφανίσωμεν ενώπιον αυτού το αποτρόπαιον θέαμα μιας εσωτερικής αναρχίας, ήτις θα απετέλει τον θάνατον της Ελλάδος. Αλλ’ ας δείξωμεν την παρήγορον και επιβλητικήν εικόνα ενός Έθνους –εικόνα ανδρικήν, όπερ υφίσταται εν δυστύχημα, με όλην την αξιοπρέπειαν του και έχει την ψυχικήν του δύναμιν να σπαράξη τον κίνδυνον και να σώση την τιμήν του»

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• ΤΟ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΛΑΟΝ

Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΑΣ ΥΠΕΣΤΗ ΑΤΥΧΗΜΑ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΗΤΤΗΘΗ

• ΣΟΒΑΡΑΙ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΔΟΥΣΜΑΝΗ ΔΙΑ ΤΟΝ ΣΤΡΑΤΟΝ ΜΑΣ

ΔΕΝ ΔΕΧΕΤΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ ΟΥΤΕ ΑΝΑΜΙΓΝΥΕΤΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ – ΔΙΟΤΙ Η ΠΑΤΡΙΣ ΤΟΥ ΑΡΝΗΘΗΚΕ ΤΟ ΒΑΡΥ ΕΡΓΟΝ ΝΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝ ΙΣΧΥΡΑΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΣ

• ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΔΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΤΑΞΙΝ ΚΑΙ ΔΡΟΜΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΝΙΚΗΝ

ΕΣΤΙΑ

• ΤΟ ΤΕΡΤΙΠΙ

«Να χρησιμοποιηθή εις το εξωτερικόν διά την περίσωσιν της Ελλάδος ο κ. Βενιζέλος. Είνε και αυτό μία ιδέα. Αλλ’ είνε ιδέα απηχούσα της λαϊκής συνειδήσεως την εσχηματσιμένην γνώμην ή ιδέα, την οποίαν καταλείπει ως διαθήκην ο ανήρ της φθοράς και την οποίαν υιοθετούν οι πολιτικοί οι αναλαβόντες να συνεχίσουν ‘’εντός των θεσμών’’ το έργον του κ. Δ. Γούναρη;»

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ ΕΘΝ. ΣΩΤΗΡΙΑΣ

«Χρειάζεται εις την Ελλάδα, την καθημαγμένην και ατυχήσασαν, μία Κυβέρνησις Εθνικής Σωτηρίας. Και δεν είνε ούτε οι Καλογερόπουλοι ούτε οι Ευταξίαι, ούτε οι Μπέηδες, ούτε οι Μπούσιοι εκείνοι, οίτινες θα δυνηθούν να καταρτίσουν παρομοίαν κυβέρνησιν. […] Όλοι αυτοί έχουν το μερίδιόν των εκ της τρομακτικής ευθύνης, ήτις βαρύνει τον Γούναρην και τον Στράτον και τους λοιπούς υπουργούς των. Όλοι αυτοί ΣΥΛΛΗΒΔΗΝ ΔΗΛΟΝΟΤΙ Ο ΠΑΛΙΟΚΟΜΜΑΤΙΣΜΟΣ, είνε υπόδικος απέναντι του Ελληνικού Λαού. Και οι υπόδικοι δεν είνε δυνατόν να κυβερνήσουν την Ελλάδα»

• ΟΥΚ ΗΒΟΥΛΗΘΗΣΑΝ ΣΥΝΙΕΝΑΙ
• ΜΕΝΕΙ ΑΚΟΜΗ ΕΛΠΙΣ

ΝΕΑ ΗΜΕΡΑ

• Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΜΑΣ ΛΕΞΙΣ

«Ουδέν εκπροσωπών, κατ’ ουδέν δικαιούμενος, ουδαμού ερειδόμενος, ουδενός την βοήθειαν δυνάμενος να επικαλεσθή, έχων όπισθεν αυτού ένα παρελθόν καταδικασμένον, έχων παρ’ αυτόν ένα πολιτικόν κόσμον νεκρωθέντα, έχων προ αυτού τας φρικωδεστέρας των απιελών, καλούμενος όπως αντιμετωπίση την κρισιμωτέραν των καταστάσεων, ο κ. Τριανταφυλλάκος ανέρχεται εις την Αρχήν. Αλλά την άνοδον αυτού ουδείς θα χειροκροτήση»

ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

• Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ
• Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΡΙΣΙΣ – ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΜΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
• Η ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΤΥΠΟΥ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΠΡΟ ΤΟΥ ΧΕΙΛΟΥΣ ΤΗΣ ΑΒΥΣΣΟΥ

«Ο κύριος Καλογερόπουλος, χάριτι θεία, κατέθεσε την εντολήν. Και ο σχηματισμός Κυβερνήσεως ανετέθη εις τον κ. Τριανταφυλλάκον. […] Εις την Κωνσταντινούπολιν όμως ο κ. Τριανταφυλλάκος ως Αρμοστής της Ελλάδος ήκουσε εκ του στόματος επισήμων ξένων φίλων της Ελλάδος πικράν και ωμήν την αλήθειαν. Και εννόησε ποίας καταστροφής εγίνετο και αυτός συνένοχος. […] Ο κ. Τριανταφυλλάκος εμπνέει την ελπίδα ότι, σχηματζίζων Κυβέρνησιν θα έχη πλήρη συνείδησιν των υποχρεώσεων Κυβερνήσεως ήτις καλείται να εργασθή υπέρ της σωτηρίας της πατρίδος»

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΝΑ ΛΗΞΗ Η ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΡΧΙΑ

«Αν ο κ. Καλογερόπουλος δεν κατώρθωσε να συλλέξη πέριξ εαυτού μίαν δεκάδα συνεργατών, ποίας μεγαλυτέρας πιθανότητας έχει ο κ. Τριανταφυλλάκος, ότι θα το κατορθώση; […] Ευθύναι κολοσσιαίαι συσσωρεύονται ανά πάσαν στιγμήν επί των ώμων των πολιτικών, οι οποίοι θα ανελάμβανον εν επιγνώσει ματαίας προσπαθείας προς σχηματισμόν κυβερνήσεως, αφίνοντες εν τω μεταξύ ελεύθερον το στάδιον εις αυθαίρετα μέτρα, λαμβανόμενα, κατά τας αντιλήψεις της στιγμής, υπό υπηρεσιών, αι οποίαι οφείλουν να πειθαρχούν εις το Κράτος. Η κυβερνητική αναρχία πρέπει αφεύκτως να τερματισθή εντός της σήμερον»

ΠΡΩΪΝΗ

• ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΒΟΥΛΟΥΣ ΠΙΠΤΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΡΤΗΡΙΟΣΚΛΗΡΩΤΙΚΟΥΣ

«Με την εγκεφαλικήν αρτηριοσκλήρωσιν, με την μεγάλην της φαυλοκρατίας σημαίαν, με το συνυπεύθυνον διά την εθνικήν απόγνωσιν, καλείται το Κράτος να ενισχύση το μέτωπον! Ο γενναίος μας στρατός ΕΠΡΟΔΩΘΗ. […] Αλλ’ έως πότε θα εμπαίζετε και θα τυραννήτε και θα βασανίζετε τον δυστυχισμένον αυτόν Λαόν; Θαυμάστε τους εκλεκτούς της 1^ης Νοεμβρίου!»…

• ΑΝ ΗΘΕΛΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΣ Η ΑΓΓΛΙΑ…

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• ΟΛΟΙ ΕΙΣ ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ

«Ο Βασιλεύς ωμίλησε προς τον λαόν Του, ωμίλησεν εκ του περισσεύματος της καρδιάς Του, και οι λόγοι Του πρέπει να εσνταλαχθούν ως ιερά υποθήκη, εις τα βάθη των Ελληνικών συνειδήσεων. Ενωτισθώμεν όλοι αυτών. Πράξωμεν το καθήκόν μας. Με μίαν θέλησιν, με μίαν ψυχήν, ας αντιμετωπίσωμεν τους αιωρουμένους άνωθεν ημών κινδύνους. Ας τους αντιμετωπίσωμεν δε όλοι ηνωμένοι»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΤΑ ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΛΑΟΥ : —————- ΓΕΝΙΚΗ ΑΜΝΗΣΤΕΙΑ – ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΙΣ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ – ΒΑΡΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ – Η ΓΗ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΧΩΡΙΚΟΥΣ – ΔΙΑΛΥΣΙΣ ΤΗΣ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ – ΕΚΛΟΓΑΙ ΜΕ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΝ – ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ – ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΣ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑΣ – ΑΜΕΣΟΣ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΙΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΤΑΞΕΩΣ
• ΔΕΝ ΘΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΟΥΝ ΟΙ ΕΝΟΧΟΙ!

ΟΥΤΕ Ο ΠΑΛΑΙΟΚΟΜΑΤΙΣΜΟΣ, ΟΥΤΕ Ο ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΣ, ΟΥΤΕ Η ΑΝΑΡΧΙΑ – Η ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΣ ΑΓΡΥΠΝΕΙ

ΣΚΡΙΠ

• ΑΝΕΤΕΘΗ Ο ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΕΙΣ ΤΟΝ κ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑΚΟΝ
• Η ΤΑΞΙΣ

«Ήδη μετά το μικρασιατικόν ατύχημα είναι επιβεβλημένη η γαλήνη και μετά την ατυχίαν είναι αναγκαία η ανασυγκρότησις των εθνικών δυνάμεων διά την εγγύς ευρισκομένην περίοδον της ειρηνεύσεως. […] Πάντες, από του Ανωτάτου Άρχοντος μέχρι του τελευταίου αγρότου, έχομεν καθήκον ν’ αντιμετωπίσωμεν τας δυσχερείας στιγμών ως αι παρούσαι, ηνωμένοι εν πνεύματι τάξεως και σωφροσύνης. Η νευρικότης είναι κίνδυνος και η πίστις εις τας αφθονούσας διαδόσεις οδηγεί προς ταραχήν»