Ο 15χρονος μαθητής Μιχάλης Καλτεζάς δολοφονήθηκε εν ψυχρώ κατά τη διάρκεια μικροεπεισοδίων στις διαδηλώσεις για την επέτειο εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1985. Ο 27χρονος τότε αστυνομικός Αθανάσιος Μελίστας τον πυροβόλησε στο πίσω μέρος του κεφαλιού από απόσταση 20 μέτρων, καθώς ο νεαρός έτρεχε μαζί με άλλους διαδηλωτές προς την πλατεία Εξαρχείων.
Το χρονικό της δολοφονίας
Μετά το τέλος της πορείας, μια ομάδα ΜΑΤ σταματά για φαγητό κάπου στα Εξάρχεια. Από εκεί περνούν νεαροί, οι οποίοι ειρωνεύονται τους αστυνομικούς. Στο σημείο φτάνουν επιπλέον αστυνομικές δυνάμεις καταστολής από κλούβα που ήταν σταθμευμένη εκεί κοντά, ενώ πολλαπλασιάζονται και οι διαδηλωτές. Ξεσπούν επεισόδια, που σύντομα εξαπλώνονται στο κέντρο της Αθήνας. Μια ομάδα διαδηλωτών πετάει μολότοφ προς την κλούβα, στην οποία ήταν μέσα και ο Μελίστας.
Μετά από αυτό, οι διαδηλωτές αποχωρούν τρέχοντας προς την Πλατεία Εξαρχείων. Εκεί, στη διασταύρωση των οδών Στουρνάρη και Μπόταση, ο Μελίστας πυροβολεί πισώπλατα τον Καλτεζά. Η σφαίρα βρίσκει στο κρανίο τον 15χρονο μαθητή. Ασθενοφόρο τον μεταφέρει στον Ευαγγελισμό, όπου διαπιστώνεται ο θάνατός του. Ήταν «ένα σκληρό παιδί, ένας ροκάς, που συμπαθούσε τους οργισμένους και αμφισβητίες νέους», θα πουν αργότερα οι συμμαθητές του, μιλώντας σε δημοσιογράφους.
Η είδηση της δολοφονίας ανάβει το φυτίλι της οργής στην Αθήνα. Χιλιάδες αγανακτισμένοι διαδηλωτές κατεβαίνουν στους δρόμους. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, καταλαμβάνεται το παλιό Χημείο, στην οδό Σόλωνος, αλλά και το Πολυτεχνείο. Η Επιτροπή Πανεπιστημιακού Ασύλου, με πρόεδρο τον πρύτανη Μιχ. Σταθόπουλο, παρέχει άδεια εισόδου στο Χημείο στις αστυνομικές δυνάμεις, που εισβάλλουν και συλλαμβάνουν 37 νέους. Είναι η πρώτη άρση ασύλου από την επίσημη θεσμοποίησή του το 1982.
Πολιτικές προεκτάσεις και αντίποινα από την 17Ν
Για λόγους ευθιξίας, υποβάλλουν τις παραιτήσεις τους ο υπουργός Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης Μένιος Κουτσόγιωργας και ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης Θανάσης Τσούρας, χωρίς όμως να γίνουν δεκτές από τον πρωθυπουργό, Ανδρέα Παπανδρέου.
Στις 26 Νοεμβρίου του 1985 η οργάνωση «17 Νοέμβρη», σε αντίποινα για τη δολοφονία του Καλτεζά -όπως θα αναφέρει αργότερα σε προκήρυξή της- πυροδοτεί παγιδευμένο με εκρηκτικά αυτοκίνητο δίπλα σε κλούβα των ΜΑΤ στην Καισαριανή, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο αρχιφύλακας Νίκος Γεωργακόπουλος και να τραυματιστούν 14 συνάδελφοί του.
Η δίκη και η αθώωση του Μελίστα
Ο αστυνομικός που δολοφόνησε τον Καλτεζά, Αθανάσιος Μελίστας, θα κατηγορηθεί για ανθρωποκτονία από πρόθεση εν βρασμώ ψυχικής ορμής και καθ’ υπέρβαση των ορίων της άμυνας.
Τρία χρόνια αργότερα, στις 23 Σεπτεμβρίου του 1988 θα καταδικασθεί πρωτόδικα σε δυόμισι χρόνια φυλάκιση με αναστολή. Συνήγορος υπεράσπισης του Μελίστα είναι ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος, ενώ ως συνήγοροι πολιτικής αγωγής παρίστανται ο Νίκος Κωνσταντόπουλος και ο Φώτης Κουβέλης.
Η θύελλα αντιδράσεων λόγω της επιείκειας της απόφασης, στέλνει την υπόθεση στον Άρειο Πάγο, ο οποίος κρίνει ότι κακώς το Πρωτοβάθμιο Κακουργιοδικείο ανέστειλε την εκτέλεση της ποινής γιατί «η έφεση που ασκείται κατά αποφάσεων που εκδίδονται από μεικτά ορκωτά δικαστήρια, δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, εκτός αν επρόκειτο για την ποινή του θανάτου». Ως αποτέλεσμα, ο Μελίστας συλλαμβάνεται, στις 12 Ιανουαρίου του 1989, και οδηγείται για πρώτη φορά στη φυλακή για να πληρώσει για τη δολοφονία του 15χρονου. Τελικά γίνεται δεκτό το αίτημα του συνηγόρου του για αντικατάσταση της φυλάκισης με περιοριστικούς όρους, με το επιχείρημα ότι είναι πατέρας δύο ανήλικων παιδιών.
Στις 26 Ιανουαρίου 1990, ο Μελίστας θα αθωωθεί από το Μικτό Ορκωτό Εφετείο με ψήφους 6 – 1 με την αναγνώριση του ελαφρυντικού ότι υπερέβη τα όρια της άμυνας, εξαιτίας του φόβου και της ταραχής που του προκάλεσε η ενέργεια του θύματος.
Ο Μάνος Χατζηδάκις θα πει τότε, σχολιάζοντας την αθώωση Μελίστα σε μια συζήτηση που είχε γίνει σε φιλική συγκέντρωση στο σπίτι του Δημήτρη Χορν:
«Όταν έχω να κρίνω ανάμεσα σ’ ένα παιδί 15 χρόνων, που πετάει μολότοφ κι έναν τριαντάρη εκπαιδευμένο αστυνομικό, που κρατάει πιστόλι, εγώ είμαι με το μέρος του παιδιού και όχι του αστυνομικού. Εκτιμώ βαθύτατα ένα παιδί που εξεγείρεται και βγαίνει στους δρόμους για να διαμαρτυρηθεί, έστω κι αν υπερβάλλει, έστω και αν κρατάει μολότοφ. Και δεν εκτιμώ καθόλου έναν αστυνομικό που το πυροβολεί. Ό,τι και αν έχει γίνει, όπως και αν έχουν τα πράγματα, θεωρώ τραγικό λάθος την αθώωση του αστυνομικού. Και πολύ κακό μήνυμα, που στέλνουμε στα νέα αυτά παιδιά, το υγιέστερο κομμάτι της κοινωνίας μας, που δεν έχει ακόμη διαφθαρεί, όπως εμείς.»
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος