Η αριστερή υποψήφια Γιανέτ Χάρα εξασφάλισε το χρίσμα για τις προεδρικές εκλογές στη Χιλή

Η Γιανέτ Χάρα, πρώην υπουργός Εργασίας στην κυβέρνηση του προέδρου Γκαμπριέλ Μπόριτς και μέλος της αριστερής παράταξης, εξασφάλισε το χρίσμα της συμμαχίας της για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου στη
Χιλή, επικρατώντας σε ψηφοφορία των υποστηρικτών της.

Στις εκλογές της Κυριακής, η Χάρα συγκέντρωσε πάνω από το 60% των ψήφων, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσιοποίησε η εκλογική υπηρεσία της Χιλής (SERVEL), με το 93% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί.

Η πρώην υπουργός Εσωτερικών Καρολίνα Τοά αναδεικνυόταν στη δεύτερη θέση, με το 27% των ψήφων, μπροστά από τους βουλευτές Γκονσάλο Βίντερ (8,9%), υποψήφιο του κόμματος του προέδρου Μπόριτς, του Frente Amplio («Ευρύ Μέτωπο»), και Χάιμε Μουλέτ (2,8%), υποψήφιο μικρού οικολογικού κόμματος.

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του κράτους της Λατινικής Αμερικής που μεγάλος πολιτικός συνασπισμός επιλέγει μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος, του δίνει το χρίσμα ώστε να διεκδικήσει την προεδρία.

Ο πρόεδρος Μπόριτς, 39 ετών, η θητεία του οποίου ολοκληρώνεται τον Μάρτιο του 2026, δεν μπορεί να είναι υποψήφιος, καθώς το Σύνταγμα στη Χιλή δεν επιτρέπει δεύτερη συναπτή θητεία.

Στη χθεσινή εκλογική βραδιά, κατά την οποία επικρατούσε χειμωνιάτικο κρύο σε μεγάλο μέρος της χώρας, η συμμετοχή ήταν χαμηλή. Λίγοι περισσότεροι από 1,3 εκατ. από τους 15 εκατ. ψηφοφόρους που καλούνταν στις κάλπες προσήλθαν.

Η Γιανέτ Χάρα, δικηγόρος, 51 ετών, εξασφάλισε υψηλή δημοτικότητα κι έγινε υποψήφια για το ανώτατο αξίωμα χάρη σε δυο εμβληματικές μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης Μπόριτς που χειρίστηκε προσωπικά: τη μείωση των ωρών εργασίας στις 40 εβδομαδιαίως και στη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων και των συντάξεων.

Μόνο η κυβερνητική συμμαχία επέλεξε υποψήφια σε διαδικασία αυτής της φύσης, ιδιαιτερότητα του πολιτικού συστήματος της Χιλής. Οι άλλες πολιτικές δυνάμεις έχουν ήδη αναδείξει τους δικούς τους υποψήφιους ή θα τους επιλέξουν με εσωκομματικές διαδικασίες, δίχως εθνική ψηφοφορία.

Σε επινίκια ομιλία της, πλαισιωμένη από δυο αντιπάλους της, η κ. Χάρα επέκρινε τα κόμματα της δεξιάς διότι δεν οργάνωσαν ψηφοφορίες. Υποσχέθηκε πως η εκστρατεία της θα δώσει μεγάλη έμφαση στην ενότητα και στην οικοδόμηση πλατιάς συμμαχίας.

«Σας καλώ να μείνουμε ενωμένοι, να μην εγκαταλείψουμε ο ένας τον άλλο, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την άκρα δεξιά στη Χιλή με το ευρύτερο δυνατό μέτωπο, από πολιτική και κοινωνική σκοπιά, για να τη σταματήσουμε», είπε η υποψήφια. «Αυτό είναι το καθήκον που έχουμε μπροστά μας».

Ο πρόεδρος Μπόριτς τόνισε από την πλευρά του σε δημοσιογράφους αφού ψήφισε στην Πούντα Αρένας ότι γι’ αυτόν «το σημαντικό είναι πως (…) οι προοδευτικές δυνάμεις θα συσπειρωθούν γύρω από μια υποψηφιότητα».

Η Γιανέτ Χάρα θα βρεθεί αντιμέτωπη στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου με τον υπερσυντηρητικό Χοσέ Αντόνιο Καστ και την υποψήφια της παραδοσιακής δεξιάς Έβελιν Ματέι. Και οι δυο τους έχουν υψηλότερα ποσοστά στις προθέσεις ψήφου, κατά πρόσφατες δημοσκοπήσεις.

«Η Τοά», η υποψήφια του κόμματος Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, «ήταν η καλύτερη υποψήφια για να αναμετρηθεί με τη δεξιά», έκρινε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο η Μιρέγια Ντάβιλα, καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Χιλής. Κατά την άποψή της, η συνέχεια «θα εξαρτηθεί από τον τρόπο με τον οποίο η Χάρα θα διεξαγάγει την εκστρατεία της».

Θα πρέπει να δείξει ποια είναι «η σχέση της με την κεντροαριστερά (…) και με το δικό της κόμμα» ώστε να μην υπάρξει «διαρροή ψήφων προς τη δεξιά», εκτίμησε η κ. Ντάβιλα.

Οι διεκδικητές της προεδρίας έχουν πλέον προθεσμία ως τη 18η Αυγούστου για να επισημοποιήσουν τις υποψηφιότητές τους. Ο πρώτος γύρος θα διεξαχθεί τη 16η Νοεμβρίου. Αν δεν υπάρξει υποψήφια ή υποψήφιος που θα εξασφαλίσει πάνω από το 50% των ψήφων σε αυτόν, θα διεξαχθεί δεύτερος με τη συμμετοχή των δυο επικρατέστερων, τη 14η Δεκεμβρίου.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Reuters