Γαλλικές εκλογές: Το δίλημμα των ψηφοφόρων του Μελανσόν (long read)

Λίγες ώρες πριν κλείσουν οι κάλπες στη Γαλλία, ο Εμανουέλ Μακρόν εξακολουθεί να προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Η τελευταία εβδομαδιαία έρευνα της BVA, δίνει στον Εμανουέλ Μακρόν ποσοστό 55,5% και 44,5% στην Μαρίν Λεπέν.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του περιοδικού «L’Obs», οι τελευταίες δημοσκοπήσεις των ινστιτούτων Opinion Way και Ipsos-Sopra Steria δίνουν στον απερχόμενο Γάλλο πρόεδρο, ποσοστό 57% έναντι 43% του αντιπάλου του. Από την άλλη πλευρά, τα αποτελέσματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων Ifop και Harris Interactive είναι λίγο πιο ευνοϊκά για την ακροδεξιά υποψήφια, καθώς της δίνουν ποσοστό 45%, έναντι 55% που δίνουν στον Μακρόν. Το βράδυ της Πέμπτης (21/4), την επομένη του ντιμπέιτ, μια δημοσκόπηση της Odoxa-Mascaret για την εφημερίδα «L’Obs» έδειξε ότι ο Μακρόν διατηρεί το προβάδισμα με 53% στην  έναντι της Λεπέν (47%).

Καθώς πλησιάζει η ώρα της κάλπης, οι ψηφοφόροι της Αριστεράς θα πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στο απόλυτο «κακό», τη Λεπέν δηλαδή, και το μικρότερο «κακό», τον Μακρόν. Σύμφωνα και πάλι με τις δημοσκοπήσεις, ένα ποσοστό των ψηφοφόρων του υποψηφίου της Αριστεράς είτε δεν θα προσέλθει στις κάλπες, είτε θα ρίξει «λευκό».

Κάποιοι από αυτούς θα «κλείσουν την μύτη τους», όπως λένε, και θα ψηφίσουν τον Μακρόν φοβούμενοι ότι υπάρχει πλέον πραγματικός κίνδυνος να έρθει η ακροδεξιά στην εξουσία. Αν και μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου ο υποψήφιος με την Ανυπόταχτη Γαλλία (“France insoumise”) Ζαν-Λικ Μελανσόν δήλωσε ότι δεν πρέπει να παέι «ούτε μια ψήφος στην Λεπέν», κάποιοι ψηφοφόροι του έχουν αποφασίσει να την ψηφίσουν.

Το ertnews.gr μίλησε για τις γαλλικές εκλογές με τον Ολιβιέ Τονό (Olivier Tonneau), καθηγητή και ερευνητή στο τμήμα Σύγχρονων και Μεσαιωνικών Γλωσσών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ στη Βρετανία. Ο Ολιβιέ Τονό ήταν υποψήφιος στις γαλλικές βουλευτικές εκλογές με την Ανυπότακτη Γαλλία.

Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν ήρθε τρίτος στις προεδρικές εκλογές της 10ης Απριλίου. Όταν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα, οι υποστηρικτές του εξέφρασαν την οργή τους για τους άλλους αριστερούς υποψηφίους και την αβεβαιότητά τους για το τι θα κάνουν στον δεύτερο γύρο. Πώς πιστεύετε ότι θα ψηφίσουν τελικά οι ψηφοφόροι της Ανυπότακτης Γαλλίας;

Στους υποστηριχτές της Ανυπόταχτης Γαλλίας έχουμε τους παραδοσιακούς αριστερούς, τις μειονότητες αλλά και κάποιους «αλεξιπτωτιστές». Φυσικά, ο Μελανσόν κάνει τη δουλειά του. Αν θέλεις να κερδίσεις τις εκλογές πρέπει να ξανακερδίσεις αυτούς τους ψηφοφόρους. Το ερώτημα είναι πόσο ισχυρά «αγκιστρωμένοι» είναι αυτοί εντός της Αριστεράς και πόσο εύκολα θα επιστρέψουν στις αρχικές τους πολιτικές πεποιθήσεις. Προσωπικά, ανησυχώ πολύ για τον τρόπο με τον οποίο θα ψηφίσουν οι υποστηρικτές του Μελανσόν στον δεύτερο γύρο των εκλογών. Ο ίδιος είπε ότι δεν πρέπει να δοθεί «ούτε μία ψήφος στη Λεπέν». Ωστόσο, η επιλογή Λεπέν δεν υπήρχε στη διαβούλευση που πραγματοποίησε το κόμμα και έτσι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πόσοι θα την ψηφίσουν. Άλλωστε, μόνο μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι συμμετείχαν σε αυτή τη διαβούλευση και αυτοί συνήθως είναι οι πιο πολιτικοποιημένοι και πιθανώς διατεθειμένοι να ακούσουν τον Μελανσόν. Στη συνέχεια, έχουμε δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι περίπου το 44% των ψηφοφόρων της Ανυπόταχτης Γαλλίας θα ψηφίσει τον Μακρόν, ενώ το 16% θα ψηφίσει τη Λεπέν.

Εδώ έχουμε ένα πέρασμα από την αριστερά στην άκρα δεξιά που είναι απρόσμενο και ανησυχητικό. Για αυτό και το μπλοκ που έχει συγκροτηθεί γύρω από τον Μελανσόν δεν είναι τόσο εύκολο να αποκρυπτογραφηθεί.

Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι στο παρελθόν η ψήφος υπέρ της Λεπέν ήταν «κρυφή». Αναρωτιέμαι αν αυτή τη φορά θα υπάρξει κρυφή ψήφος επειδή πολλοί άνθρωποι σκοπεύουν να την ψηφίσουν, ίσως πολύ περισσότεροι από αυτούς που το δηλώνουν. Νομίζω ότι ο Μακρόν θα κερδίσει, αλλά με εκπλήσσει πολύ η υποστήριξη που βλέπω για τη Λεπέν.

Γιατί κάποιοι ψηφοφόροι του Μελανσόν θα επιλέξουν τη Λεπέν;

Δυστυχώς, το γεγονός ότι τα ποσοστά της Λεπέν είναι τόσο υψηλά δεν μας σοκάρει πια γιατί είναι η τρίτη φορά. Δεν είναι πια κάτι καινούργιο και νομίζω ότι το έχουμε συνηθίσει. Η Λεπέν έχει κανονικοποιηθεί και ο κόσμος γίνεται ολοένα και πιο ακροδεξιός.

Νομίζω ότι υπάρχουν τρεις λόγοι για τους οποίους οι υποστηρικτές του Μελανσόν θα ψηφίσουν Λεπέν. Πρώτον, θέλουν να τιμωρήσουν τον Μακρόν με κάθε κόστος και κατά μία έννοια το καταλαβαίνω αυτό. Πάντα τιμωρείς το απερχόμενο κόμμα. Είναι μέρος του δημοκρατικού τελετουργικού, αλλά έτσι υποτιμάται σε τεράστιο βαθμό ο κίνδυνος της Λεπέν.

Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την αυταπάτη ότι η Λεπέν υπερασπίζεται τις εργατικές τάξεις και ότι είναι λιγότερο κοινωνικά καταστροφική από τον Μακρόν. Φυσικά γνωρίζουν ότι μια ενδεχόμενη εκλογή της Λεπέν θα προκαλούσε προβλήματα στις εθνικές μειονότητες, αλλά όταν πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στον «απλό άνθρωπο» και τις εθνικές μειονότητες, παίρνουν το μέρος του πρώτου. Και εάν θέτεις το θέμα του ρατσισμού κατηγορείσαι ότι είσαι ελιτιστής.

Ο τρίτος λόγος είναι οι αντιεμβολιαστές. Ο Μελανσόν ήταν κάπως αμφίθυμος σχετικά με τα εμβόλια επειδή εκτιμούσε ότι το αντιεμβολιαστικό κίνημα ήταν δημοφιλές και δεν ήθελε να αποξενώσει αυτούς τους ψηφοφόρους.

Ο Μελανσόν προσπάθησε να πιάσει το ρεύμα κάθε κινήματος διαμαρτυρίας, όπως για παράδειγμα το κίνημα των κίτρινων γιλέκων. Το κίνημα ήταν ενδιαφέρον αλλά πολύ διφορούμενο. Τοποθετούταν προς την άκρα αριστερά ή την άκρα δεξιά; Ποιο ήταν το πραγματικό πολιτικό του περιεχόμενο εκτός από την οργή; Δεν ήταν πολύ σαφές. Ο Μελανσόν έκανε ό,τι μπορούσε για να ακολουθήσει αυτό το ρεύμα, επειδή θέλει να αξιοποιήσει κάθε λαϊκό κίνημα διαμαρτυρίας, πράγμα που είναι κατανοητό στην πολιτική.

Πώς οραματίζεστε το μέλλον της Ανυπότακτης Γαλλίας;

Η Ανυπόταχτη Γαλλία έχει ένα θεμελιώδες πρόβλημα μεταξύ της επαναστατικής και της κοινοβουλευτικής της διάστασης. Από τη μία πλευρά έχετε τη ρητορική του Μελανσόν, η οποία είναι πολύ επαναστατική και από την άλλη, έχετε ένα κοινοβουλευτικό κόμμα. Το κίνημα δομήθηκε με στόχο να καμουφλάρει με έναν περίεργο τρόπο αυτή την αντίφαση, επειδή παρουσιάζεται ως κίνημα και όχι ως κόμμα. Πρόκειται για ένα κίνημα που επικεντρώνεται στις προεδρικές εκλογές. Αυτό μου φαίνεται λογικό, διότι έτσι λειτουργεί το πολιτικό σύστημα στη Γαλλία.

Το 2012 μετά την διάλυση του Μετώπου της Αριστεράς (Front de Gauche), ο Μελανσόν και η ομάδα του σκέφτηκαν ότι για να κερδίσουν τις προεδρικές εκλογές, έπρεπε να δημιουργήσουν μια αυτόνομη πολιτική δύναμη, πράγμα που σήμαινε ότι έπρεπε να κόψουν τους δεσμούς τους με το σοσιαλιστικό κόμμα (PS), το οποίο είχε απαξιωθεί στις τελευταίες εκλογές. Το κομμουνιστικό κόμμα (PCF), το οποίο ανήκε στο Μέτωπο της Αριστεράς, κατέβαινε στις τοπικές εκλογές με το σοσιαλιστικό κόμμα. Αν διέκοπτε τους δεσμούς του με το σοσιαλιστικό κόμμα, θα έχανε την τοπική του βάση, την χρηματοδότησή του κ.λπ. Αυτό προκάλεσε τελικά τη ρήξη. Μεταξύ των εκλογών, ο Μελανσόν κατάφερε να προσελκύσει ένα τεράστιο αριθμό ψηφοφόρων, ο οποίος όμως δεν ήταν σταθερός. Το 2015 ο Μελανσόν ήταν μόνος του, στις εθνικές δημοσκοπήσεις ήταν κάπου γύρω στο 5% και έτσι αποφάσισε να ιδρύσει την Ανυπότακτη Γαλλία. Οπότε είναι λάθος να πιστεύει κανείς ότι το κόμμα χτίστηκε και παγιώθηκε μέσα στο χρόνο. Πιστεύω πως πρόκειται για μια αναλαμπή που συμβαίνει μόνο σε προεκλογικές περιόδους.

Ο Μελανσόν έχει απευθύνει κάλεσμα συμμαχίες με όλα τα αριστερά κόμματα. Πιστεύω πως θα υπάρξουν συζητήσεις ειδικά επειδή όλα τα άλλα αριστερά κόμματα είναι λίγο πολύ «νεκρά», οπότε και μάλλον θα ακολουθήσουν τον Μελανσόν. Αλλά δεν νομίζω ότι θα έχει μεγάλη διαφορά από άποψη ψήφων.

Αν η Ανυπόταχτη Γαλλία θέλει να γίνει κίνημα εφόσον έχει και μια επαναστατική πτυχή, τότε θα πρέπει να βοηθήσει. Για παράδειγμα, οι διαμαρτυρίες για την κλιματική αλλαγή θα συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια και το κόμμα θα πρέπει να συμμετάσχει. Μπορεί να γίνει ένα σημείο αναφοράς, μέρος ενός συλλογικού δικτύου. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να συμβεί μέσα στο πολιτικό κόμμα. Γι’ αυτό προτείνω να υπάρξει ένας διαχωρισμός: το πολιτικό κόμμα από τη μία και ένα κίνημα βάσης, μια Λαϊκή Ένωση (Union Populaire), από την άλλη. Οι άνθρωποι θα ριζοσπαστικοποιηθούν περισσότερο επειδή τα πράγματα είναι πολύ επείγοντα, περιβαλλοντικά και κοινωνικά, και πιστεύω πως αυτό πρέπει να συμβεί.

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος