Για τη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών θα απαιτηθούν σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, ωστόσο η ΕΕ δεν κάνει αρκετά ώστε να διοχετεύσει πόρους σε βιώσιμες δραστηριότητες. Αυτό είναι το συμπέρασμα ειδικής έκθεσης που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο με την οποία ζητείται η ανάληψη συνεπέστερης δράσης από την ΕΕ.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Επιτροπή πρέπει να εφαρμόσει συνεπή κριτήρια για τον προσδιορισμό της βιωσιμότητας των επενδύσεων που στηρίζονται από τον ενωσιακό προϋπολογισμό, και να στοχεύσει καλύτερα τις προσπάθειες ούτως ώστε να δημιουργηθούν ευκαιρίες βιώσιμων επενδύσεων.
Κοινό σύστημα ταξινόμησης βιώσιμων δραστηριοτήτων
Τα βασικά ζητήματα είναι, αφενός, η αδυναμία της αγοράς να τιμολογήσει τις αρνητικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες των μη βιώσιμων δραστηριοτήτων και, αφετέρου, η γενική έλλειψη διαφάνειας ως προς το τι είναι βιώσιμο. Το σχέδιο δράσης για τη χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης του 2018 αντιμετώπιζε τα ζητήματα αυτά μόνον εν μέρει. Από την άλλη σημειώνονται καθυστερήσεις στην υλοποίηση πολλών μέτρων, ενώ απαιτούνται περαιτέρω ενέργειες προκειμένου να γίνουν λειτουργικά. Οι ελεγκτές υπογραμμίζουν επίσης την ανάγκη να υλοποιηθεί πλήρως το σχέδιο δράσης τονίζοντας τη σημασία της ολοκλήρωσης του κοινού συστήματος ταξινόμησης των βιώσιμων δραστηριοτήτων βάσει επιστημονικών κριτηρίων. Συνιστούν επιπλέον τον προσδιορισμό πρόσθετων μέτρων, ώστε να διασφαλιστεί ότι η τιμολόγηση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου αντικατοπτρίζει καλύτερα το περιβαλλοντικό κόστος τους.
Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων
Στην έκθεση υπογραμμίζεται επίσης ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στη βιώσιμη χρηματοδότηση. Όσον αφορά τη χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ που τελεί υπό τη διαχείριση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι η στήριξη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων δεν εστίασε στις περιοχές όπου υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για βιώσιμες επενδύσεις, και ειδικότερα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Επιπλέον, πολύ μικρό μόνο τμήμα της δαπανήθηκε για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Προκειμένου αυτό να αλλάξει, συνιστούν στην Επιτροπή να αναπτύξει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, μια δεξαμενή βιώσιμων έργων.
Τέλος, οι ελεγκτές διαπίστωσαν επίσης ότι ο ενωσιακός προϋπολογισμός δεν εφαρμόζει πλήρως τις ορθές πρακτικές βιώσιμης χρηματοδότησης, ενώ δεν έχει καθορίσει συνεκτικά και επιστημονικώς τεκμηριωμένα κριτήρια για να αποφεύγεται η πρόκληση σημαντικής βλάβης στο περιβάλλον.
Το πρόγραμμα InvestEU
Το πρόγραμμα InvestEU είναι το μόνο στο οποίο οι επενδύσεις αξιολογούνται βάσει κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων συγκρίσιμων με εκείνα που εφαρμόζει η ΕΤΕπ. Αυτό συνεπάγεται τον κίνδυνο η περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα των ίδιων δραστηριοτήτων που χρηματοδοτούνται από διαφορετικά ενωσιακά προγράμματα, περιλαμβανομένου του ταμείου ανάκαμψης της ΕΕ, να προσδιορίζεται βάσει ανεπαρκώς αυστηρών ή ασυνεπών κριτηρίων.
Επιπλέον, πολλά από τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση της συμβολής του ενωσιακού προϋπολογισμού στους κλιματικούς στόχους δεν είναι εξίσου αυστηρά και επιστημονικά τεκμηριωμένα με αυτά που έχουν καταρτιστεί για την ταξινομία της ΕΕ. Ως εκ τούτου, οι ελεγκτές συνιστούν η αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» να εφαρμόζεται με συνέπεια στο σύνολο του ενωσιακού προϋπολογισμού, όπως και τα κριτήρια ταξινομίας της ΕΕ.
Ανταπόκριση Στρασβούργο Κώστας Δαβάνης
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος