Στον κόσμο του «Roblox»: Tο παιχνίδι «προάγγελος του metaverse» – Οι κίνδυνοι για τα παιδιά

Πρόκειται για το «παιχνίδι» που παίζουν τα μισά παιδιά στις ΗΠΑ και εκαταμμύρια ανά τον κόσμο και έχει περισσότερους παίκτες ακόμα κι από το άκρως επιτυχημένο Fortnite (σε αυτό πολεμούν ζόμπι και άλλα τέρατα).

Και στην Ελλάδα, χιλιάδες ανήλικα παιδιά αφιερώνουν πολύ χρόνο συνδεδεμένα στο Roblox, συνήθεια που «απογειώθηκε» με αφορμή την πανδημία του κορονοϊού και τα lockdown που τα «κρατούσαν» εντός σπιτιού επί σειρά εβδομάδων.

Αναφερόμαστε σε αυτό ως «παιχνίδι», εντός εισαγωγικών, καθότι πλέον δεν πρόκειται για ένα μόνο, αλλά ουσιαστικά για μια πλατφόρμα – «ομπρέλα» διαδικτυακών παιχνιδιών για πολλούς παίκτες. Αρχικά, όταν δημιουργήθηκε ήταν ένα παιχνίδι παρόμοιο με το Fortnite.

Στο Roblox λοιπόν δίνεται η δυνατότητα σε οποιονδήποτε να σχεδιάσει ένα διαδικτυακό παιχνίδι πολλαπλών χρηστών (ονόματι «place») και να το δημοσιεύσει μέσω της εφαρμογής Roblox Suite, παρέχοντάς το στους υπόλοιπους.

Τα παιχνίδια

Η γκάμα των παιχνιδιών στο Roblοx περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία ανάλογα με το είδος, με κοινό όλων τους τα ίδια στοιχεία διεπαφής και κοινά μοντέλα αναπαραγωγής.

Υπάρχουν στις λίστες του, ενδεικτικά παιχνίδια:

• κοινωνικής συνομιλίας
• εικονικών κατοικίδιων
• δράσης-RPG
• αγώνων
• τρόμου
• επιβίωσης

Επί παραδείγματι, ένα από τα πιο δημοφιλή παιχνίδια του ονομάζεται Jailbreak και έχει να κάνει με αστυνομικούς ή ληστές που κυνηγούν ο ένας τον άλλον.

«Θυμίζει» κάτι από τα Legos

Σύμφωνα με την ίδια την εταιρεία, τα δύο τρίτα των παιδιών στην Αμερική ηλικίας 9 έως 12 ετών έπαιζαν το παιχνίδι στις αρχές του 2020.

Στις 10 Μαρτίου 2021, η Roblox Corporation μπήκε στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και κέρδισε αμέσως μια αποτίμηση 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Έκτοτε η εταιρεία συνεχίζει να αναπτύσσεται και ολοένα να μεγαλώνει.

Τι είναι το metaverse και γιατί το Roblox αυτοπροσδιορίζεται ως ο «προάγγελός του»

Ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Roblox David Baszucki, προ ημερών σε συνέντευξή του στο CNBC δήλωσε ότι ήδη, πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, το επιχειρηματικό σχέδιο της εταιρέιας προέβλεπε την άνοδο του metaverse.

Ο όρος έχει γίνει σημείο αναφοράς τις τελευταίες εβδομάδες, με αφορμή την μετονομασία της μητρικής του Facebook σε “Meta“. «Η εταιρεία μας είναι πραγματικά επικεντρωμένη στην καινοτομία για να οδηγήσει και να υποστηρίξει το όραμα αυτού που πολλοί αποκαλούν “μετασύμπαν” (ή «ανθρώπινη συνεμπειρία») προς τα εμπρός», είπε μεταξύ άλλων ο Baszucki.

Το Metaverse αναφέρεται σε διαμοιρασμένα περιβάλλοντα εικονικών κόσμων στα οποία αποκτά κανείς πρόσβαση μέσω του Διαδικτύου. Ο όρος μπορεί να αναφέρεται σε ψηφιακούς χώρους που γίνονται περισσότερο «ζωντανοί» με τη χρήση της εικονικής πραγματικότητας (VR) ή της επαυξημένης πραγματικότητας (AR). Μερικοί άνθρωποι χρησιμοποιούν επίσης τη λέξη metaverse για να περιγράψουν τους κόσμους των παιχνιδιών, στους οποίους οι χρήστες έχουν έναν χαρακτήρα που μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλους παίκτες.

Η απάντηση στο γιατί ο όρος απογειώνεται ξαφνικά είναι το ότι οι λάτρεις του το βλέπουν ως το επόμενο στάδιο στην ανάπτυξη του διαδικτύου. Προς το παρόν, οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν μεταξύ τους διαδικτυακά σε ιστότοπους όπως πλατφόρμες κοινωνικών μέσων ή σε εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων.

Στο metaverse θα υπάρχουν διαδικτυακοί χώροι στους οποίους οι αλληλεπιδράσεις των ανθρώπων θα είναι πολυδιάστατες και οι χρήστες θα μπορούν να «βυθίζονται» στο ψηφιακό περιεχόμενο αντί απλά να το παρακολουθούν σαν θεατές. Το ενδιαφέρον που συνεχώς αυξάνεται για το metaverse εκτιμάται και ως ένα αποτέλεσμα της πανδημίας του κορονοϊού.

Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι έχουν αρχίσει να επιδίδονται σε τηλεργασία και να πηγαίνουν στο σχολείο εξ αποστάσεως, έχει αυξηθεί η ζήτηση για τρόπους που θα κάνουν τη διαδικτυακή αλληλεπίδραση πιο ζωντανή.

Κάτι παραπάνω από ένα περιβάλλον παιχνιδιών: «Προσομοίωση της ζωής» – Ψηφιακές συναυλίες και πολλά ακόμα…

Το εύρος των εμπειριών που παρέχει το Roblox δεν εξαντλείται στα παιχνίδια, αφού παρέχει μια σειρά από δραστηριότητες στις οποίες μπορούν να επιδοθούν τα μέλη του.

Ενδεικτικό παράδειγμα είναι οι «ψηφιακές συναυλίες» που επίσης διοργανώνονται σε αυτό.

Χαρακτηριστικά, η Σουηδή τραγουδίστρια της pop, Zara Larsson μιλώντας στις αρχές Νοεμβρίου στο κορυφαίο Συνέδριο Τεχνολογίας και Καινοτομίας Web Summit, αποκάλυψε ότι η Roblox της επέτρεψε να παρουσιάσει τη δουλειά της σε πολύ μεγαλύτερο κοινό από ό,τι σε φυσικό χώρο. Μίλησε για επαφή με ανθρώπους απο λ.χ. μικρές πόλεις ή χωριά, στα οποία δεν έχει κάνει ποτέ περιοδεία με τις συναυλίες της.

Μάλιστα, και ο «θρύλος» της ηλεκτρονικής μουσικής Jean-Michel Jarre ετοιμάζεται να δημιουργήσει ηχητικά τοπία και εικονικές εκπομπές για το Sensorium Galaxy, ένα άλλο («στα χνάρια» του Roblox) μέσο κοινωνικής δικτύωσης που εστιάζει στην ψυχαγωγία και επίσης επιχειρεί την είσοδο στην «metaverse εποχή».

Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν για τους ανηλίκους

H πλατφόρμα μετρά ήδη 150 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως και δίνει τη δυνατότητα σε πολλούς παίκτες, κατά βάση ανηλίκους, να συμμετέχουν την ίδια στιγμή.

Φαινομενικά δείχνει αθώο, αφού οι χρήστες διαμορφώνουν το ίδιο το παιχνίδι και δημιουργούν χαρακτήρες με… χρωματιστούς κύβους. Ωστόσο, κατά πολλούς προσφέρει μηδενική προστασία σε χρήστες εφηβικής ηλικίας.

Κι αυτό, διότι αφιλτράριστες συνομιλίες επιτρέπουν την αποστολή, για παράδειγμα, ακατάλληλων φωτογραφιών ή λ.χ. την εξέλιξη συζητήσεων γύρω από θέματα βιασμών και άλλων πορνογραφικού τύπου δραστηριοτήτων.

Ο ιστότοπος ισχυρίζεται ότι φιλτράρει πληροφορίες σχετικά με προφίλ, περιορίζοντας τη δημοσίευση προσωπικών πληροφοριών εάν ο χρήστης είναι κάτω των 13 ετών. Ωστόσο, αυτό δε συμβαίνει πάντα δεδομένου ότι η πλατφόρμα είναι ενσωματωμένη σε Facebook και Twitter. Ως εκ τούτου, ο πιθανός κίνδυνος είναι οι νεότεροι χρήστες να προσθέσουν τους φίλους τους σε άλλους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.

Πολλά από τα παιχνίδια έχουν κατασκευαστεί από χρήστες και ενδέχεται να περιέχουν περιεχόμενο για ενήλικες όπως ακατάλληλα γραφικά. Κάποια από τα παιχνίδια περιέχουν βία και είναι ακατάλληλα για μικρά παιδιά, ενώ περιεχόμενο όπως λεκτικά (που προάγουν λ.χ. τη βία) και είναι ενσωματωμένα σε εικόνες του περιβάλλοντος του παιχνιδιού, δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτά από τους διαχειριστές με αποτέλεσμα οι νεαροί χρήστες να τα διαβάζουν. 

Ο διαδικτυακός εκφοβισμός (bullying online) αποτελεί πραγματική απειλή σε αυτούς τους ιστότοπους, ειδικά λόγω της ανωνυμίας, της δυνατότητας δημιουργίας πολλαπλών λογαριασμών και των λειτουργιών συνομιλίας.

Πολλοί χρήστες διαμαρτύρονται έως και για bullying στον κυβερνοχώρο επειδή δεν έχουν “Robux“, το νόμισμα* που είναι διαθέσιμο για αγορά στην πλατφόρμα.

Ορισμένα παιχνίδια δεν λειτουργούν χωρίς να γίνει πληρωμή, ενώ ακόμα και κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, είναι έντονη η προτροπή για αγορές, πάντα μέσα από την εφαρμογή.

Επιπλέον, το Roblox επιτρέπει στους παίκτες να αγοράζουν, να πωλούν και να δημιουργούν εικονικά στοιχεία. Τα εικονικά ρούχα (των παικτών) μπορούν να αγοραστούν από οποιονδήποτε, όμως μόνο οι παίκτες-μέλη του Roblox Premium (έναντι αντιτίμου / συνδρομής) μπορούν να τα πουλήσουν.

Μόνο οι διαχειριστές της Roblox μπορούν να πουλούν αξεσουάρ, μέρη του σώματος, εργαλεία και πακέτα υπό έναν επίσημο λογαριασμό χρήστη.

Από 35 εκατομμύρια το 2017, ο αριθμός των ενεργών χρηστών έφτασε πέρυσι (το 2020) σε 150 εκατομμύρια.

Το «λεξικό» του Roblox

*Robux: Ένα εικονικό νόμισμα, το οποίο οι παίκτες αγοράζουν με πραγματικά χρήματα χρησιμοποιώντας εφάπαξ αγορές ή μηνιαία συνδρομή. Σε αντάλλαγμα, μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα Robux σε οποιονδήποτε κόσμο της Roblox, για να αγοράσουν αξεσουάρ για τους χαρακτήρες τους (όπως διαφορετικά ρούχα) ή εικονικά αντικείμενα όπως αγωνιστικά αυτοκίνητα και κατοικίδια. Ακόμα, κάποια μέρη χρεώνουν επίσης ένα τέλος Robux.

*Roblox Suite: Η υποπλατφόρμα δημιουργίας ενός νέου παιχνιδιού «από το μηδέν».

Με πληροφορίες από: CNBC / Web Summit 2021 / Época Negócios