Νέες πληροφορίες για την ατμόσφαιρα του Δία αποκάλυψε το διαστημικό σκάφος Juno της NASA, το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη. Σύμφωνα με ανακοίνωση της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας, τα ευρήματα αναδεικνύουν τις εσωτερικές λειτουργίες των ζωνών και των ζωνών νεφών που περιβάλλουν τον Δία, καθώς και τους πολικούς κυκλώνες και τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα.
«Αυτές οι νέες παρατηρήσεις του Juno εμπεριέχουν έναν θησαυρό νέων πληροφοριών για τα αινιγματικά χαρακτηριστικά του Δία», δήλωσε η Λόρι Γκλέιζ, διευθύντρια του Τμήματος Πλανητικής Επιστήμης της NASA. «Κάθε μελέτη ρίχνει φως σε διαφορετικές πτυχές των ατμοσφαιρικών διεργασιών του πλανήτη», πρόσθεσε.
Το Juno εισήλθε στην τροχιά του Δία το 2016 και έχει προσεγγίσει τον πλανήτη 37 φορές.
«Προηγουμένως, το Juno μας εξέπληξε με ενδείξεις ότι τα φαινόμενα στην ατμόσφαιρα του Δία πήγαιναν βαθύτερα από ό,τι αναμενόταν», δήλωσε ο Σκοτ Μπόλτον, κύριος ερευνητής του Juno από το Southwest Research Institute στο Σαν Αντόνιο και κύριος συγγραφέας της δημοσίευσης στο περιοδικό «Science», για το βάθος των στροβίλων του Δία.
«Τώρα, αρχίζουμε να ενώνουμε όλα αυτά τα επιμέρους κομμάτια και να κατανοούμε πώς λειτουργεί η όμορφη και βίαιη ατμόσφαιρα του Δία, σε τρισδιάστατη μορφή».
Το ραδιόμετρο μικροκυμάτων (MWR) του Juno επιτρέπει στους επιστήμονες της αποστολής να κοιτάξουν κάτω από τις κορυφές των νεφών του Δία και να διερευνήσουν τη δομή των πολυάριθμων στροβιλωδών καταιγίδων του. Η πιο διάσημη από αυτές, είναι η περιοχή υψηλών πιέσεων, γνωστή ως Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα, η οποία είναι μεγαλύτερη από τη Γη και έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων από την ανακάλυψή της πριν από σχεδόν δύο αιώνες.
LIVE NOW: The science team from our #JunoMission reveals news from Jupiter!
The new findings provide the first 3D look at how the planet’s roiling atmosphere operates underneath the top layers of clouds. https://t.co/zFoBkqGXfM
— NASA (@NASA) October 28, 2021
Τα νέα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι κυκλώνες είναι θερμότεροι στην κορυφή, με χαμηλότερες ατμοσφαιρικές πυκνότητες, ενώ είναι ψυχρότεροι στη βάση, με υψηλότερες πυκνότητες. Οι αντικυκλώνες, οι οποίοι περιστρέφονται προς την αντίθετη κατεύθυνση, είναι ψυχρότεροι στην κορυφή αλλά θερμότεροι στη βάση.
Τα ευρήματα δείχνουν επίσης ότι αυτές οι καταιγίδες είναι πολύ ψηλότερες από ό,τι αναμενόταν, με ορισμένες να εκτείνονται 100 χιλιόμετρα κάτω από τις κορυφές των νεφών και άλλες, συμπεριλαμβανομένης της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας, να εκτείνονται πάνω από 350 χιλιόμετρα. Αυτή η αιφνιδιαστική ανακάλυψη δείχνει ότι οι δίνες καλύπτουν περιοχές πέρα από εκείνες όπου το νερό συμπυκνώνεται και σχηματίζονται τα σύννεφα, κάτω από το βάθος όπου το ηλιακό φως θερμαίνει την ατμόσφαιρα.
Το ύψος και το μέγεθος της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας σημαίνει ότι η συγκέντρωση της ατμοσφαιρικής μάζας μέσα στην καταιγίδα θα μπορούσε δυνητικά να ανιχνευθεί από όργανα που μελετούν το βαρυτικό πεδίο του Δία. Δύο κοντινές διελεύσεις του Juno πάνω από την πιο διάσημη κηλίδα του Δία, έδωσαν νέα στοιχεία στους επιστήμονες για τη βαρυτική υπογραφή και το βάθος της.
Καθώς το Juno ταξίδευε χαμηλά πάνω από τα νέφη του Δία με ταχύτητα περίπου 209.000 χλμ./ώρα, οι επιστήμονες ήταν σε θέση να μετρήσουν μεταβολές ταχύτητας τόσο μικρές όσο 0,01 χιλιοστόμετρα ανά δευτερόλεπτο χρησιμοποιώντας μια κεραία παρακολούθησης του Deep Space Network της NASA, από απόσταση μεγαλύτερη από 650 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Αυτό επέτρεψε στην ομάδα να εκτιμήσει το βάθος της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας σε περίπου 500 χιλιόμετρα κάτω από τις κορυφές των νεφών.
«Η ακρίβεια που απαιτείτο για να μετρήσουμε τη βαρύτητα της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας κατά τη διάρκεια της πτήσης του Ιουλίου 2019 είναι συγκλονιστική», δήλωσε η Μάρτσια Παρίζι, επιστήμονας του Juno από το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA στη Νότια Καλιφόρνια και επικεφαλής συγγραφέας μιας δημοσίευσης στο περιοδικό «Science» σχετικά με τις υπερπτήσεις βαρύτητας της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας. «Το γεγονός ότι μπορέσαμε να συμπληρώσουμε τα ευρήματα του MWR σχετικά με το βάθος της κηλίδας, μας δίνει ελπίδες ότι τα μελλοντικά πειράματα βαρύτητας στον Δία θα αποφέρουν εξίσου ενδιαφέροντα αποτελέσματα».
Ζώνες και περιοχές
Εκτός από τους κυκλώνες και αντικυκλώνες, ο Δίας είναι γνωστός για τις χαρακτηριστικές ζώνες και περιοχές του – λευκές και κοκκινωπές ζώνες νεφών που περιβάλλουν τον πλανήτη. Ισχυροί ανατολικοδυτικοί άνεμοι οι οποίοι κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις, διαχωρίζουν τις ζώνες. Το Juno ανακάλυψε προηγουμένως ότι αυτοί οι άνεμοι, ή ρεύματα πίδακα, φτάνουν σε βάθος περίπου 3.200 χιλιομέτρων. Οι ερευνητές προσπαθούν ακόμη να λύσουν το μυστήριο του πώς σχηματίζονται αυτά τα ρεύματα. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από το MWR του Juno κατά τη διάρκεια πολλαπλών διελεύσεων, αποκαλύπτουν ένα πιθανό στοιχείο: ότι η αμμωνία διατρέχει την ατμόσφαιρα του πλανήτη παράλληλα με τα ρεύματα πίδακα.
«Ακολουθώντας την αμμωνία, βρήκαμε κύτταρα κυκλοφορίας τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο ημισφαίριο που είναι παρόμοια στη φύση με τα κύτταρα Φέρελ, τα οποία ελέγχουν μεγάλο μέρος του κλίματος εδώ στη Γη», δήλωσε η Κέρεν Ντούερ, μεταπτυχιακή φοιτήτρια από το Ινστιτούτο Επιστήμης Weizmann στο Ισραήλ και επικεφαλής συγγραφέας της δημοσίευσης στο περιοδικό «Science» για τα κύτταρα στον Δία. «Ενώ η Γη έχει ένα κύτταρο Φέρελ ανά ημισφαίριο, ο Δίας έχει οκτώ – το καθένα τουλάχιστον 30 φορές μεγαλύτερα».
Τα δεδομένα του MWR δείχνουν επίσης ότι οι ζώνες και οι περιοχές υφίστανται μια μετάβαση περίπου 65 χιλιόμετρα κάτω από τα υδάτινα νέφη του Δία. Σε μικρό βάθος, οι ζώνες του Δία είναι πιο φωτεινές από τις γειτονικές. Αλλά σε βαθύτερα επίπεδα ισχύει το αντίθετο, γεγονός που αποκαλύπτει μια ομοιότητα με τους ωκεανούς μας.
«Αυτό το επίπεδο το ονομάζουμε Jovicline παραπέμποντας στο μεταβατικό στρώμα που παρατηρείται στους ωκεανούς της Γης, όπου το θερμό θαλασσινό νερό ψυχραίνει απότομα», δήλωσε ο Λι Φλέτσερ, συμμετέχων επιστήμονας του Juno από το Πανεπιστήμιο του Leicester στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Jupiter's allure is more than skin deep. Today, the #JunoMission team will discuss findings that provide the first 3D look at how the giant planet's deep atmosphere operates.
Join us live at 3pm ET (1900 UTC) here or at https://t.co/CopPLMcYUH
📸 processed by Gerald Eichstädt pic.twitter.com/Oc1ryEARt8
— NASA Solar System (@NASASolarSystem) October 28, 2021
Πολικοί κυκλώνες
Το Juno έχει αποκαλύψει στο παρελθόν πολυγωνικά σχήματα γιγάντιων κυκλωνικών καταιγίδων και στους δύο πόλους του Δία – οκτώ στο βορρά και πέντε στο νότο. Τώρα, πέντε χρόνια αργότερα, οι επιστήμονες της αποστολής με τη βοήθεια του εργαλείου Jovian Infrared Auroral Mapper (JIRAM) του διαστημικού σκάφους, διαπίστωσαν ότι αυτά τα ατμοσφαιρικά φαινόμενα είναι εξαιρετικά ανθεκτικά, καθώς παραμένουν στην ίδια θέση.
«Οι κυκλώνες του Δία επηρεάζουν ο ένας την κίνηση του άλλου, προκαλώντας ταλαντώσεις γύρω από μια θέση ισορροπίας», δήλωσε ο Αλεσάντρο Μούρα, συν-ερευνητής του Juno στο Εθνικό Ινστιτούτο Αστροφυσικής στη Ρώμη. «Η συμπεριφορά αυτών των αργών ταλαντώσεων υποδηλώνει ότι έχουν βαθιές ρίζες».
Την αποστολή του Juno μπορείτε να την παρακολουθήσετε στο Facebook, το Twitter και στην επίσημη σελίδα της NASA.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος