Ανακαλύφθηκε τεράστια τρύπα στους «τελευταίους πάγους» της Αρκτικής

Μια τεράστια τρύπα άνοιξε στον παλαιότερο και παχύτερο πάγο της Αρκτικής τον Μάιο του 2020, όπως αποκαλύπτει νέα μελέτη. Οι επιστήμονες πίστευαν προηγουμένως ότι αυτή η περιοχή πάγου ήταν η πιο σταθερή της Αρκτικής, αλλά το γιγαντιαίο ρήγμα σηματοδοτεί ότι ο αρχαίος πάγος θα μπορούσε να λιώσει.

Η «polynya», ή περιοχή ανοιχτού νερού, είναι η πρώτη που παρατηρείται ποτέ βόρεια της νήσου Ellesmere. Ωστόσο στο σχετικό άρθρο που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο στο περιοδικό «Geophysical Research Letters», οι ερευνητές συμπέραναν από παλιά δορυφορικά δεδομένα, ότι παρόμοιες περιοχές μπορεί να είχαν ανοίξει το 1988 και το 2004.

«Βόρεια της νήσου Ellesmere είναι δύσκολο να μετακινηθεί ο πάγος ή να λιώσει, ακριβώς επειδή είναι αρκετός και παχύς», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Κεντ Μουρ, ερευνητής της Αρκτικής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Ωστόσο δεν έχουμε ξαναδεί να σχηματίζονται πολύνιες σε αυτή την περιοχή».

Μια μεταβαλλόμενη Αρκτική

Ο θαλάσσιος πάγος στα ανοικτά των βόρειων ακτών της νήσου Ellesmere έχει συνήθως πάχος μεγαλύτερο από 4 μέτρα και μέση ηλικία 5 ετών. Όμως αυτός ο «τελευταίος πάγος» της Αρκτικής αποδεικνύεται ευάλωτος στην ταχεία άνοδο της θερμοκρασίας που παρατηρείται στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη. Το καλοκαίρι του 2020, η Θάλασσα Wandel, έχασε το ήμισυ του υπερκείμενου πάγου της, σύμφωνα με μελέτη του Ιουλίου 2021.

Σύμφωνα με μια άλλη μελέτη του 2021, κάθε χρόνο οι αψίδες πάγου που συνδέουν τους σταθερούς θαλάσσιους πάγους με τη Γροιλανδία, σχηματίζονται αργότερα και λιώνουν ταχύτερα. Τώρα, οι ερευνητές λένε ότι η περιοχή του τελευταίου πάγου μπορεί να λιώσει εντελώς μέχρι το τέλος του αιώνα, που σημαίνει ότι τα ζώα που εξαρτώνται από τον θαλάσσιο πάγο όπως οι πολικές αρκούδες, κινδυνεύουν με αφανισμό.

Οι πολυνίες είναι ρωγμές στον θαλάσσιο πάγο οι οποίες σχηματίζονται κατά τη διάρκεια καταιγίδων, όταν ο άνεμος μετακινεί τον πάγο. Σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες, τον Μάιο του 2020 σημειώθηκε μια ισχυρή καταιγίδα βόρεια της νήσου Ellesmere, με αποτέλεσμα να σχηματιστεί μια μεγάλη στενή ρωγμή στις 14 Μαΐου. Μέχρι τις 15 Μαΐου, η ρωγμή είχε εξελιχθεί σε μια ελλειπτική πολυνία, μήκους περίπου 100 χιλιομέτρων και πλάτους 30 χιλιομέτρων. Στις 26 Μαΐου, η πολυνία έκλεισε.

Οι ερευνητές εξέτασαν παλαιότερα σύνολα δορυφορικών δεδομένων που κατέγραφαν τη συγκέντρωση του θαλάσσιου πάγου. Διαπίστωσαν ότι στην περιοχή άνοιξε πιθανώς μια πολυνία τον Μάιο του 1988, αν και οι δορυφορικές εικόνες εκείνης της εποχής δεν ήταν αρκετά ευκρινείς για να υπολογίσουν οι ερευνητές το σχήμα ή το μέγεθος του ανοίγματος. Μια δεύτερη πολυνία εμφανίστηκε πιθανότατα τον Μάιο του 2004. Οι άνεμοι κατά τη διάρκεια του γεγονότος του 2004 ήταν ισχυρότεροι από ό,τι το 1988 ή το 2020, αλλά η πολύνυα του 2004 ήταν μικρότερη από αυτή του 2020, γράφουν οι ερευνητές στο σχετικό άρθρο τους. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι ο πάγος έχει αραιώσει από το 2004, πράγμα που σημαίνει ότι οι ασθενέστεροι άνεμοι μπορούν να δημιουργήσουν ευρύτερα ανοίγματα.

«Ο σχηματισμός μιας πολύνυας στην περιοχή έχει πραγματικά ενδιαφέρον», δήλωσε ο Ντέιβιντ Μπαμπ, ερευνητής θαλάσσιων πάγων στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα στον Καναδά, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Είναι κάτι σαν μια ρωγμή στην ασπίδα αυτού του συμπαγούς καλύμματος πάγου που συνήθως υπάρχει σε αυτή την περιοχή. Έτσι, το γεγονός ότι συμβαίνει αυτό, αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει η Αρκτική».

Στο μέλλον, οι πολύνυες μπορεί να ανοίγουν συχνότερα καθώς λιώνουν οι τελευταίοι πάγοι της Αρκτικής, δήλωσε ο Μουρ. Βραχυπρόθεσμα, αυτές οι ανοιχτές περιοχές μπορούν να αποτελέσουν οάσεις για τη ζωή, καθώς το φως του ήλιου χτυπά το νερό του ωκεανού, επιτρέποντας περισσότερη φωτοσύνθεση των φυκών, η οποία προσελκύει ψάρια και καρκινοειδή. Αυτά τα ζώα, με τη σειρά τους, προσελκύουν θαλασσοπούλια, φώκιες και πολικές αρκούδες, πρόσθεσε. Αλλά αυτή η έκρηξη ζωής είναι μόνο προσωρινή.

«Μακροπρόθεσμα, καθώς οι πάγοι λιώνουν και μετακινούνται στα ανοιχτά, και είδη όπως οι θαλάσσιοι ελέφαντες και τα θαλασσοπούλια χάνουν την πρόσβαση σε αυτούς, χάνουμε αυτό το όφελος», δήλωσε ο Μουρ. «Και τελικά, η θερμοκρασία γίνεται τόσο υψηλή που τα είδη δεν μπορούν να επιβιώσουν».

ΠΗΓΗ: Live Science