Το Fusobacterium necroforum είναι ένα gram (-) βακτήριο , το οποίο δεν σχηματίζει σπόρους και είναι μέρος της κανονικής χλωρίδας τόσο του εντέρου όσο και της στοματικής κοιλότητας. Υπάρχουν πολλά αναερόβια μικρόβια τα οποία προκαλούν λοιμώξεις στους ανθρώπους, το Fusobacterium necroforum είναι περισσότερο μολυσματικό στα ζώα παρά στον άνθρωπο με συχνότητα 1% με (πυρετό και βακτηριαιμία) και όχι περισσότερες από λίγες εκατοντάδες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί στη διεθνή βιβλιογραφία. Είναι όμως πολύ γνωστή η παθογόνος σχέση της με το σύνδρομο Lemierre, το οποίο χαρακτηρίζεται από σοβαρή σηψαιμική λοίμωξη με το όνομα νεκροτική βακίλωση και η οποία συνήθως οφείλεται στο Fusobacterium Necroforum funduliforme. Το βακτήριο αυτό είναι γνωστό για την τοξικότητά του και για το ότι οι εργαστηριακές έρευνες έχουν δείξει ότι η λοίμωξη που προκαλεί είναι εξωγενής και συνδέεται στενά με το Σύνδρομο του Lemierre, το οποίο εμφανίζεται συχνά σε υγιή νεαρά παιδιά και νεαρούς ενήλικες. Το σύνδρομο αυτό εμφανίζεται στο λαιμό και κατόπιν διασπείρεται μέσω μιας σηπτικής θρομβοφλεβίτιδας της αμυγδαλικής φλέβας και της τραχηλικής φλέβας σε άλλα μέρη του ανθρωπίνου σώματος. Η επακολουθούσα βακτηριαιμία περιπλέκεται με σηπτικά έμβολα, τα οποία μεταφέρονται σε άλλα σημεία του σώματος, όπως στις αρθρώσεις, στα κόκκαλα και στους πνεύμονες. Εμφανίζεται έντονος πονόλαιμος, και εάν αργήσει να χορηγηθεί αντιβιοτική θεραπεία και η κλινική διάγνωση του συνδρόμου δεν γίνει έγκαιρα, λόγω του ότι πολλοί κλινικοί γιατροί δεν γνωρίζουν το σύνδρομο, τότε η κατάσταση μπορεί να αποβεί μοιραία. Το σύνδρομο Lumierre ευθύνεται για το 10% όλων των οξέων περιστατικών αμυγδαλίτιδας και έντονου πονόλαιμου και για το 21% των επανεμφανιζόμενων περιπτώσεων αμυγδαλίτιδας και πονόλαιμου που οφείλονται σε λοίμωξη από στρεπτόκοκκο ομάδας Α ή από άλλους αναπνευστικούς ιούς.
Άλλες επιπλοκές που μπορεί να εμφανισθούν από τη λοίμωξη με Fusobacterium Necroforum περιλαμβάνουν τη μηνιγγίτιδα με σηπτική θρόμβωση της εγκεφαλικής φλέβας και επακόλουθη λοίμωξη του ουροποιογεννητικού και του γαστρεντερικού συστήματος. Σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι το Fusobacterium Necroforum προκαλεί αμυγδαλίτιδα και πονόλαιμο, η οποία περιπλέκεται με σηπτική θρομβοφλεβίτιδα. της εσωτερικής τραχηλικής φλέβας και δημιουργία σηπτικών εμβόλων τα οποία μεταφέρονται στους πνεύμονες και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως ακριβώς συμβαίνει και στο σύνδρομο του Lumierre.
H xορήγηση πενικιλίνης και μετρονιδαζόλης είναι θεραπευτική, όμως, σε φαρυγγίτιδα η οποία επιμένει, η πενικιλίνη δεν είναι τόσο ισχυρή και μπορεί να εμφανισθούν ξανά τα συμπτώματα της λοίμωξης, χωρίς ουσιαστικά να γνωρίζουμε την ακριβή αιτιολογία.
Ο τρόπος μετάδοσης της νόσου είναι ασαφής. Εικάζεται ότι μεταδίδεται από τα ζώα, αλλά μπορεί να γίνει μετάδοση και από άνθρωπο σε άνθρωπο. Περίπου σε 10% των περιπτώσεων συνδυάζεται με λοιμώδη μονοπυρήνωση, η οποία διευκολύνει την εγκαθίδρυση της νόσου. Επίσης έρευνες έχουν δείξει ότι εάν υπάρχει υποβόσκουζα θρομβοφιλία, μπορεί να προδιαθέτει σε στην εσωτερική θρομβοφλεβίτιδα της τραχηλικής φλέβας. Το σύνδρομο Lumierre ήταν σχετικά σύνηθες στην προ-αντιβιοτικών εποχή, αλλά με την ευρεία χρήση αντιβιοτικών για τις λοιμώξεις του ανωτέρου αναπνευστικού συστήματος . σχεδόν εξαφανίστηκε. Τα τελευταία όμως είκοσι χρόνια υπάρχει μια μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου, η οποία οφείλεται στη μείωση της χορήγησης αντιβιοτικών στις λοιμώξεις του φάρυγγα και γενικότερα του ανωτέρω αναπνευστικού συστήματος.
Η θεραπεία με τη χορήγηση της μετρονιδαζόλης είναι πολύ αποτελεσματική, άν και το Fusobacterium Necroforum είναι ευαίσθητο και σε αντιβιοτικά όπως cefoxitin, ticarcillin-clavulanate και imipenem. H xoρήγηση της θεραπείας πρέπει να συνεχισθεί για 4-6 εβδομάδες, ενώ η αντιπηκτική αγωγή είναι αμφιλεγόμενη.
Ειδική Περίπτωση (case study)
Κατωτέρω, θα περιγραφεί μια ιδιάζουσα περίπτωση ενός υγιούς ενήλικα, οποίος εισήχθει σε νοσοκομείο με υψηλό πυρετό και αμυγδαλίτιδα. Έγιναν οι σχετικές εξετάσεις( γενική αίματος,, ακτινογραφία θώρακος και καλλιέργεια φαρυγγικού εκκρίματος. Συγκεκριμένα μια γυναίκα 23 ετών με καθαρό ατομικό και οικογενειακό ιστορικό εισήχθει στο νοσοκομείο με πολύ υψηλό πυρετό (41*C), εδώ και πέντε ημέρες, με ρίγη και έντονο πονόλαιμο. Της είχε χορηγηθεί clarithromycine χωρίς ορατό αποτέλεσμα. Η κλινική εξέταση έδειξε φλεγμαίνουσες και οιδηματώδεις αμυγδαλές, περισσότερο στην αριστερή αμυγδαλή με αυχενική λεμφαδενίτιδα, και έναν έντονο πονόλαιμο στην ψηλάφηση. Οι αιματολογικές εξετάσεις έδειξαν αναιμία(33.3%), ελαφρά, θρομβοκυτταροπενία (PLTcount=96.000), χαμηλές τιμές λευκωματίνης (1,9g/dl), CPR=256mg/dl (kανονικές τιμές <5mg/dl) και ECR=127mm. H ανωτέρω ασθενής έκανε εισαγωγή στο παθολογικό τμήμα του νοσοκομείου και της χορηγήθηκε πενικιλίνη 12 million IU/day, και νετρομυκίνη, μετά την ανάγνωση των αποτελεσμάτων από την καλλιέργεια αίματος . Πέντε μέρες μετά και την καλλιέργεια του φαρυγγικού επιχρίσματος, ενώ ο πυρετός κατέβηκε με τη χορήγηση αντιπυρετικών.
Μετά από πέντε ημέρες της χορηγήθηκε και μετρονιδαζόλη μετά από μια επαναληπτική καλλιέργεια αίματος, η οποία έδειξε την ύπαρξη ενός αναεροβίου μικροβίου. Στην καλλιέργεια αίματος αυτή φάνηκε ότι η αναιμία χειροτέρεψε (26%) και ο αριθμός των αιμοπεταλίων αυξήθηκε στα 860.000.. Ο ακτινογραφικός έλεγχος έδειξε σκιερές περιοχές στο κατώτερο πνευμονικό λοβό και άφθονες πλευρικές διαχύσεις υγρού, ενώ η τραχηλική λεμφαδενίτιδα άρχισε να υποχωρεί..
Τη δεύτερη εβδομάδα ο πυρετός υποχώρησε τελείως και δεν χρειάσθηκε η χορήγηση περαιτέρω αντιπυρετικών. Η ασθενής όμως παρουσίασε μια μείωση των αναπνευστικών ήχων πάνω από το κατώτερο αριστερό πνεύμονα. Ένας νέος ακτινογραφικός έλεγχος έδειξε πνευμονία στον αριστερό λοβό των πνευμόνων. Στο σημείο αυτό διαγνώσθηκε καιη ύπαρξη του Fusobacterium Necroforum, και στην ασθενή έγινε αλλαγή της φαρμακευτικής αγωγής . Διεκόπει η χορήγηση της πενικιλίνης και της νετρομυκίνης και της. δόθηκε μετρονιδαζόλη και imipenem
Kατά τη διάρκεια της τρίτης εβδομάδας η ασθενής ήταν τελείως απύρετη, ενώ ο ακτινολογικός έλεγχος δεν έδειξε σκιώδεις περιοχές και η γενική αίματος έδειξε κανονικές τιμές σε όλες τις παραμέτρους. Η ασθενής πήρε εξιτήριο με την υπόδειξη να συνεχίσει τη θεραπεία με μετρονιδαζόλη από στόματος για τουλάχιστον δύο εβδομάδες ακόμη.
Συμπέρασμα
Η πνευμονία είναι μια σπάνια επιπλοκή της αμυγδαλίτιδας, Παρόλα αυτά, η σηψαιμία από Fusobacterium Necroforum έχει μια θνησιμότητα έως 90%χωρίς φαρμακευτική αγωγή (μόνο 3 στα 20 άτομα επέζησαν, και μόνο 5 με φαρμακευτική αγωγή όπως αυτό αναφέρθηκε σε σχετικό άρθρο, κι αυτό γιατί είχαν αναπτυχθεί σηπτικά έμβολα σε διάφορα όργανα μεταξύ τωνοποίων στους πνεύμονες και στον εγκέφαλο.
Marianna Diomidous MD, RN, MPH, MSc, PhD
Professor Emeritus of Epidemiology & Public Health
Department of Public Health
Faculty of Nursing
National and Kapodistrian University of Athens
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
