Ακραία ζέστη και ανθρώπινη αντοχή – Πόσο μπορεί να αντέξει το σώμα μας

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχει ανώτατο όριο θερμοκρασίας που μπορεί να αντέξει το ανθρώπινο σώμα, παρ’ όλα αυτά πολλοί άνθρωποι μπορεί να αντιμετωπίσουν θανατηφόρα προβλήματα υγείας πριν φτάσουν σε αυτό το όριο.

Με την κλιματική αλλαγή να προκαλεί αύξηση των θερμοκρασιών παγκοσμίως, η ακραία ζέστη γίνεται ολοένα μεγαλύτερη απειλή για την υγεία. Το ανθρώπινο σώμα μπορεί να αντέξει περιορισμένα επίπεδα θερμότητας.

Ακραία ζέστη και επιβίωση του ανθρώπου: Πόσο αντέχουμε;

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2020 στο Science Advances, η υψηλότερη θερμοκρασία υγρού βολβού που μπορούν να αντέξουν οι άνθρωποι είναι 95°F (35°C). Σε αντίθεση με την κανονική θερμοκρασία αέρα, η θερμοκρασία υγρού βολβού συνδυάζει θερμότητα και υγρασία, γεγονός κρίσιμο επειδή η υψηλή υγρασία εμποδίζει τον ιδρώτα να ψύξει το σώμα.

Όταν η θερμοκρασία και η υγρασία είναι πολύ υψηλές, η θερμοκρασία υγρού βολβού μπορεί να φτάσει επικίνδυνα επίπεδα. Για παράδειγμα:

• 115°F (46,1°C) με 30% υγρασία → θερμοκρασία υγρού βολβού 87°F (30,5°C)
• 102°F (38,9°C) με 77% υγρασία → θερμοκρασία υγρού βολβού 95°F (35°C), η “ζώνη κινδύνου” για τον άνθρωπο

Σε αυτό το σημείο, το σώμα γίνεται υπερθερμικό, με κίνδυνο θερμοπληξίας σε εσωτερική θερμοκρασία άνω των 104°F (40°C). Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ταχύ παλμό, σύγχυση, παραλήρημα, λιποθυμία και κώμα. Η θερμοκρασία υγρού βολβού για θανατηφόρες συνέπειες διαφέρει, αλλά οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι το πραγματικό μη επιβιώσιμο εύρος είναι περίπου 93,2°F έως 97,7°F (34°C έως 36,5°C).

Τι είναι ο «υγρός βολβός»;

Ο υγρός βολβός (wet-bulb temperature) είναι ένας τρόπος μέτρησης της θερμοκρασίας που συνδυάζει θερμοκρασία και υγρασία του αέρα. Ωστόσο δεν είναι η ίδια με τη θερμοκρασία αέρα που βλέπουμε καθημερινά στις προβλέψεις καιρού.

Πώς λειτουργεί:

• Ένας θερμόμετρος καλύπτεται με ένα υγρό πανί και εκτίθεται στον αέρα.
• Όσο πιο ζεστός και υγρός είναι ο αέρας, τόσο πιο δύσκολα εξατμίζεται ο ιδρώτας από το σώμα, και τόσο πιο αργά ψύχεται το σώμα.
• Η ένδειξη του θερμομέτρου με το υγρό πανί δείχνει την θερμοκρασία υγρού βολβού.

Ποιοι διατρέχουν κίνδυνο;

Το κλιματιστικό μπορεί να προστατεύσει από την ακραία ζέστη, αλλά δεν έχουν όλοι πρόσβαση και τα δίκτυα ηλεκτροδότησης μπορεί να αποτύχουν σε θερμές συνθήκες. Ορισμένες περιοχές έχουν ήδη φτάσει ή ξεπεράσει θερμοκρασίες υγρού βολβού 95°F, όπως η Jacobabad στο Πακιστάν, η La Paz στο Μεξικό, το Port Hedland στην Αυστραλία και το Άμπου Ντάμπι στα ΗΑΕ.

Με την παγκόσμια υπερθέρμανση, αυτές οι επικίνδυνες συνθήκες θα γίνουν πιο συχνές, επηρεάζοντας περιοχές όπως η βορειοδυτική Μεξικό, βόρεια Ινδία, Νοτιοανατολική Ασία και Δυτική Αφρική τα επόμενα 30–50 χρόνια.

Ο πολλαπλασιαστής της νόσου

Ακόμα και κάτω από 95°F θερμοκρασία υγρού βολβού, πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Παράγοντες όπως η ηλικία, η φυσική κατάσταση, τα φάρμακα ή χρόνιες παθήσεις μπορούν να μειώσουν την αντοχή στη ζέστη. Η άμεση έκθεση στον ήλιο και η σωματική δραστηριότητα αυξάνουν επίσης την ευπάθεια.

Η ζέστη επιδεινώνει ιατρικές καταστάσεις:

• Υψηλή αρτηριακή πίεση και καρδιακά προβλήματα λόγω συστολής των αιμοφόρων αγγείων
• Νεφρική νόσος από διαταραχή της ισορροπίας υγρών
• Σοβαρές ψυχιατρικές παθήσεις που εμποδίζουν την αναγνώριση των πρώτων σημείων θερμικού στρες
• Διαβήτης, άσθμα και άνοια

Η ζέστη λειτουργεί ως «πολλαπλασιαστής της νόσου», δηλαδή ενισχύει τα υπάρχοντα προβλήματα υγείας, έτσι ώστε πολλοί άνθρωποι να αντιμετωπίσουν απειλητικές για τη ζωή επιπτώσεις σε χαμηλότερες θερμοκρασίες υγρού βολβού από τους θεωρητικούς 95°F.

Πηγή: Live Science | Μετάφραση: Νικόλαος Πάντος