Ν. Κεραμέως στο ΕΡΤnews: Ιστορική συμφωνία για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας – Για πρώτη φορά υπερβαίνει κόμματα και χρώματα

Για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, για τις συντάξεις αλλά και τη διεύρυνση του εισοδήματος των πολιτών μίλησε η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως στην εκπομπή «Σαββατοκύριακο από τις 5» του ΕΡΤnews.

Αρχικά, αναφέρθηκε στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας: «Τον Δεκέμβριο, οφείλω να αναφέρω όπως και όλα τα Κράτη – μέλη στην ευρωπαϊκή επιτροπή, το κάνει η χώρα μας για να αυξήσει το ποσοστό κάλυψης από συλλογικές συμβάσεις εργασίας γιατί αντικειμενικά η χώρα μας έχει πάρα πολλά περιθώρια βελτίωσης στον τομέα αυτό. Είχαμε δύο δρόμους, ο ένας δρόμος ήταν να πάμε μονομερώς να πούμε, η ελληνική κυβέρνηση θα κάνει ένα, δύο κλπ και ο άλλος δρόμος πολύ πιο δύσκολος, με πολύ χαμηλά ποσοστά πιθανής ευδοκίμησης θα έλεγα, ήταν να επιχειρήσουμε κάτι που δεν είχε ξαναγίνει ποτέ και αυτό ήταν να καθίσουμε να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε η Κυβέρνηση και όλοι οι εθνικοί κοινωνικοί εταίροι, δηλαδή εκπρόσωποι εργαζομένων και εργοδοτών. Προσπαθήσαμε να ακολουθήσουμε τον δεύτερο δρόμο, έχοντας κατά νου ότι είναι κάτι πάρα πολύ δύσκολο και πιθανόν να το πετύχουμε θα ήταν πάρα πολύ χαμηλές.

Ξεκίνησε πριν από επτά μήνες, τον Μάιο ξεκινήσαμε διαβουλεύσεις σε τεχνικά επίπεδα και σιγά σιγά προχωρούσαν οι συζητήσεις και πήγαμε πλέον σε επίπεδο ηγεσιών των κοινωνικών εταίρων, δηλαδή ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΣΒΒΕ και ούτω καθεξής και άρχισαν αυτές οι συζητήσεις. Σιγά, σιγά άρχισε να διαφαίνεται ότι πραγματικά υπήρχε ένα πρόσφορο έδαφος. Αυτή η συμφωνία, η οποία εν τέλει επετεύχθη, για μένα, έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά.

Το πρώτο, είναι ιστορική, γιατί είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας που επιτυγχάνεται μία συμφωνία κυβέρνησης και όλων των εθνικών κοινωνικών εταίρων σε ένα τόσο ευρύ πεδίο ζητημάτων του εργατικού δικαίου. Αυτή είναι η πρώτη πτυχή και μας δείχνει πραγματικά πόσα πολλά μπορούμε να επιτύχουμε όταν καθόμαστε όλοι, καλή τη πίστη για να βρούμε κοινό έδαφος. Ο δεύτερος λόγος, τον οποίον αυτή η συμφωνία είναι ιστορική, είναι για το περιεχόμενό της, ότι δηλαδή μέσω αυτής της συμφωνίας οδηγούμαστε σε περισσότερες συλλογικές συμβάσεις εργασίας, σε πιο εύκολη επέκταση της συλλογικής σύμβασης εργασίας. Άρα αυτή η ομπρέλα προστασίας, επεκτείνεται και καλύπτει, προστατεύει περισσότερους εργαζόμενους. Άρα αυτό προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια στον εργαζόμενο, πιο σταθερό περιβάλλον στις επιχειρήσεις και πιο ξεκάθαρους κανόνες εργασίας για όλους στην αγορά εργασίας».

«Όποιος αντιτίθεται σε αυτήν τη συμφωνία, επί της ουσίας αντιτίθεται στους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους. Γιατί η συμφωνία δεν είναι απλά ένα νομοσχέδιο της κυβέρνησης, είναι μία συμφωνία όλων. Άρα, όποιος ασκεί κριτική σ’ αυτήν ασκεί κριτική και σε όλους τους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους. Δεύτερον, καμία κύρωση. Η Ελλάδα, όπως και όλα τα κράτη μέλη, οφείλουν να δώσουν απλά έναν οδικό χάρτη για το πώς θα επιχειρήσουν. Δεν υπάρχει καν υποχρέωση αποτελέσματος. Είναι υποχρέωση προσπάθειας, πώς θα επιχειρήσουν να αυξήσουν το ποσοστό κάλυψης, εμείς θα το αναφέρουμε αυτό μέχρι τέλος του χρόνου. Δεν υπάρχει απολύτως καμία κύρωση, τουναντίον, υπάρχει για πρώτη φορά μία συμφωνία που υπερβαίνει κόμματα και χρώματα. Ας ξεχάσουμε λίγο τις κομματικές γραμμές, ας σκεφτούμε λίγο εθνικά. Για μένα αυτή η διαδικασία ήταν πάρα πάρα πολύ δύσκολη. (…) Εμείς ήμασταν αποφασισμένοι και το γεγονός ότι ήρθαν όλοι επικεφαλής και τους ευχαριστώ δημοσίως για αυτό, ότι ήρθαν προτάσσοντας το συλλογικό και όχι το ατομικό, το τη συλλογική προσπάθεια και όχι το συμφέρον του κάθε φορέα, λέει πάρα πολλά για τα πόσα πολλά μπορούμε να επιτύχουμε στη χώρα μας και για κάτι άλλο» απάντησε ερωτηθείς για την αντιπολίτευση που υποστηρίζει ότι η έσπευσε να κλείσει τη συμφωνία προκειμένου να μην υπάρξουν κυρώσεις.

Και συνέχισε εξηγώντας τα επόμενα βήματα: «Δύο επόμενα βήματα, εντός Δεκεμβρίου θα ετοιμάσουμε τον οδικό χάρτη, ο οποίος θα υποβληθεί και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το τι θα κάνει η χώρα μας. Άρα θα έχει το περιεχόμενο της Κοινωνικής Συμφωνίας. (…) Δεύτερο βήμα, η νομοθέτηση της κοινωνικής συμφωνίας αμέσως μετά, αρχές του χρόνου, δηλαδή του 2026».

Όσον αφορά το μείζον θέμα της βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού και του ασφαλιστικού εξήγησε: « Το τονίζω αυτό γιατί είναι άλλο η δημογραφική πρόβλεψη και άλλο αν θέλετε, όλες οι παράμετροι που καθορίζουν τη βιωσιμότητα ασφαλιστικού συστήματος. Η αλήθεια είναι ότι η χώρα μας έχει κάνει πολλά βήματα μπροστά στο κομμάτι του ασφαλιστικού. Πρώτα από όλα, τα δύσκολα μνημονιακά χρόνια πάρθηκαν πολύ δύσκολες αποφάσεις που ενίσχυσαν προφανώς τη βιωσιμότητα ασφαλιστικού συστήματος. Δεύτερον, η χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια ανακτά τρομερό έδαφος, πολύ απλά γιατί δουλεύουν σχεδόν 600.000 περισσότεροι Έλληνες από ότι δούλευαν. Αυτό συνεισφέρει πάρα πολύ στη βιωσιμότητα ασφαλιστικού συστήματος. Σκεφτείτε ότι είχαμε μια ανεργία στο 18% σήμερα, ανεργία αυτή είναι στο 8%, είναι στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 17 ετών. (…) 600 σχεδόν χιλιάδες άνθρωποι δεν δούλευαν, τώρα δουλεύουν και πληρώνουν εισφορές. Άρα ενισχύουν τα ασφαλιστικά μας ταμεία. Σημείο τρίτο, πάρα πολύ σημαντικό, η ψηφιακή κάρτα έχει ένα θεαματικό αποτέλεσμα στο να καταπολεμήσει υποδουλωμένοι και αδήλωτη εργασία. Έχουν αυξηθεί τρομακτικά πάρα πάρα πολύ οι εισφορές στον ΕΦΚΑ, επειδή ακριβώς δηλώνεται η εργασία και υπάρχει πολύ μεγαλύτερη συμμόρφωση. Τέταρτο σημείο, οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι. Σας θυμίζω ότι με το παλιότερο καθεστώς, όταν κάποιος ήταν συνταξιούχος και ήθελε να εργάζεται, είχε παρακράτηση της σύνταξής του κατά 60%. Το 60% αυτό με πρωτοβουλία και του Γιάννη Βρούτση και του Αδώνιδος Γεωργιάδη, πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες μειώθηκε αρχικά στο 30% και πλέον καταργήθηκε πλήρως, η παρακράτηση. Δηλαδή σήμερα ένας συνταξιούχος που επιθυμεί να εργάζεται θα παίρνει το παίρνει στο ακέραιο τη σύνταξή του και ταυτόχρονα μπορεί να εργάζεται αποδίδοντας ένα 10% αυτού που κερδίζει στον ΕΦΚΑ. Αυτό έχει οδηγήσει σε μία πολύ μεγαλύτερη συμμόρφωση με την ασφαλιστική νομοθεσία. Δηλώνεται η εργασία, αυξάνονται οι αποδοχές. Άρα λοιπόν, σας είπα μερικά από τα στοιχεία που συνθέτουν δομικές βελτιώσεις στο ασφαλιστικό μας σύστημα και για αυτό ακριβώς έχω πει ότι με βάση τα στοιχεία που μου δίνει η Αναλογιστική Αρχή του Υπουργείου Εργασίας, αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν υπάρχει οποιοσδήποτε, θα έλεγα λόγος για αλλαγές που συζητούνται κατά καιρούς».

«Ο βασικός στόχος της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι η διεύρυνση του διαθέσιμου εισοδήματος. Είτε μιλάμε για εργαζόμενους, μισθωτούς, δημοσίους υπάλληλους, ελεύθερους επαγγελματίες, είτε μιλάμε για συνταξιούχους. Σε ό, τι αφορά τους συνταξιούχους, πρέπει να σας πω ότι αυτές τις εβδομάδες και μέχρι τις αρχές του χρόνου έχουμε 4 πολύ καλά νέα για συνταξιούχους. Το πρώτο ήδη έγινε τα 250 ευρώ, τα οποία καταβλήθηκαν μάλιστα μια εβδομάδα νωρίτερα από ό, τι είχαμε πει σε χαμηλοσυνταξιούχους. Το δεύτερο, είναι η πληρωμή των συντάξεων του Ιανουαρίου, η οποία θα μπει πριν τα Χριστούγεννα και η οποία θα έχει μια αύξηση της τάξης του 2,4%. (…) Έχουμε υπερβεί το 13,6% στις αυξήσεις και τώρα προστίθεται κι ένα 2,4% αύξηση. Τρίτο σημείο, η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, αυτό, όπως ξέρετε, μετά τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, μειώνεται στο 50% από τις αρχές του χρόνου το 2026 και καταργείται πλήρως από τις αρχές του 2027. Αυτό συνεπάγεται στην πράξη ότι από τις συντάξεις του Ιανουαρίου που θα πληρωθούν τον Δεκέμβριο θα υπάρχουν αυξήσεις για όλους που παίρνουν προσωπική διαφορά. Και το τέταρτο σημείο είναι ότι τίθεται σε εφαρμογή η μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση με τις σημαντικές μειώσεις στους φορολογικούς συντελεστές, αυτή η μεταρρύθμιση είναι οριζόντια, ωφελεί όλους. Δεν ωφελεί μόνο συγκεκριμένες κατηγορίες, αλλά ωφελεί και τους συνταξιούχους» τόνισε μεταξύ άλλων η υπουργός Εργασίας για τη διεύρυνση του εισοδήματος.

«Αυτός είναι ο χάρτης ανεργίας στη χώρα. Ήταν στο 18% περίπου όταν ανέλαβε η κυβέρνηση. Σήμερα είναι στο 8%. Είναι η μεγαλύτερη μείωση ανεργίας στην ιστορία κράτους μέλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό όμως έρχεται και με ένα πρόβλημα. Το πρόβλημα με την έννοια ευτυχέστερο από τα προηγούμενα. Υπάρχει μεγαλύτερη δυσκολία για τις επιχειρήσεις να βρουν εργαζόμενους. (…) Ως Υπουργείο Εργασίας προσπαθούμε να φέρουμε τα δύο μέρη πιο κοντά, να βοηθήσουμε επιχειρήσεις να βρουν εργαζόμενους που χρειάζονται για να αναπτυχθούν, να βοηθήσουμε υποψήφιους εργαζομένους να βρουν δουλειά ή να αλλάξουν δουλειά. Γιατί και αυτή η παράμετρος υπάρχει. Φέρνουμε λοιπόν τα δύο μέρη πιο κοντά. Πρώτα από όλα στη χώρα κάνουμε ημέρες καριέρας από άκρη σε άκρη σε όλη την Ελλάδα, σε 20 πόλεις. (…) Αυτή η πρωτοβουλία πλέον επεκτείνεται και στο εξωτερικό. Έχουμε κάνει τέσσερις δράσεις σε Λονδίνο, Άμστερνταμ, Ντίσελντορφ, Στουτγκάρδη. Πέμπτη Δράση στη Νέα Υόρκη, την άλλη εβδομάδα, την άλλη Κυριακή 7 Δεκεμβρίου, έρχονται μαζί μας 35 από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας, οι οποίες αναζητούν προσωπικό» εξήγησε τονίζοντας για το Rebrain Greece το οποίο ανοίγει δρόμους στην επιστροφή Ελλήνων του εξωτερικού.

«Αύξηση της κάλυψης από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας σημαίνει δυνατότητα για αύξηση μισθών»

«Η Κοινωνική Συμφωνία συνιστά πλαίσιο που οδηγεί στη σύναψη και στην επέκταση περισσότερων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, κάτι που συνεπάγεται μεγαλύτερη προστασία και ασφάλεια για τους εργαζόμενους, πιο σταθερό εργασιακό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις, πιο ξεκάθαρους κανόνες για την αγορά εργασίας, ενώ σηματοδοτεί και κάτι άλλο, την αξία του διαλόγου και της συναίνεσης», δήλωσε επίσης η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, σε άλλη συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, η υπουργός Εργασίας επισημαίνει ότι το αμέσως επόμενο βήμα, πριν από το τέλος του χρόνου, είναι η σύνταξη και κατάθεση του οδικού χάρτη για την αύξηση του ποσοστού κάλυψης από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, κατ’ εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας που έχουμε ήδη ενσωματώσει στο εθνικό μας δίκαιο. Το δεύτερο βήμα είναι η κατάθεση στη Βουλή προς ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου στις αρχές του 2026.

Εστιάζοντας στα βασικά σημεία της Κοινωνικής Συμφωνίας, η κ. Κεραμέως σημειώνει: «Κινηθήκαμε σε δύο άξονες για τη διευκόλυνση της επέκτασης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας:

Ο πρώτος αφορά στη βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου. Αντί του ποσοστού κάλυψης 50%, που ισχύει σήμερα, πλέον, θα αρκεί η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας να καλύπτει το 40% των εργαζομένων ενός κλάδου ή επαγγέλματος, για να μπορεί να επεκταθεί σε όλους τους εργαζόμενους του κλάδου ή του επαγγέλματος αυτού.

Επίσης, διευκολύνουμε τη διακρίβωση αυτού του ποσοστού με την υποχρέωση αναφοράς όλων των σχετικών Κωδικών Αριθμών Δραστηριοτήτων (ΚΑΔ) που προσδιορίζουν τον εκάστοτε κλάδο.

Ο δεύτερος άξονας αφορά στη δημιουργία μίας νέας, πολύ σημαντικής δυνατότητας. Με την Κοινωνική Συμφωνία, όταν μία Συλλογική Σύμβαση Εργασίας υπογράφεται από τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ) και από μία τριτοβάθμια εργοδοτική οργάνωση, δεν χρειάζεται να πληρούται το ποσοτικό κριτήριο κάλυψης του 40% των εργαζομένων για την επέκτασή της.

Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα για τη ΓΣΕΕ να μπορεί να συνυπογράφει κλαδικές Συμβάσεις Εργασίας επικουρικά, για την αξιοποίηση αυτής της νέας δυνατότητας».

Μάλιστα, η υπουργός Εργασίας τονίζει ότι μία από τις μεγάλες αλλαγές που φέρνει η Κοινωνική Συμφωνία είναι η επαναφορά της πλήρους μετενέργειας. «Αυτό σημαίνει ότι, μετά τη λήξη της τρίμηνης παράτασης ισχύος μίας Συλλογικής Σύμβασης, εξακολουθούν να ισχύουν όλοι οι όροι της μέχρι τη σύναψη νέας Συλλογικής ή ατομικής Σύμβασης Εργασίας», διευκρινίζει.

Ταυτόχρονα, η κ. Κεραμέως υπογραμμίζει ότι, επιδιώκοντας την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη επίλυση σε περίπτωση διαφωνίας εργαζομένων και εργοδοτών, «συμφωνήσαμε σε δύο αλλαγές. Η πρώτη αφορά στη δημιουργία μηχανισμού προελέγχου των μονομερών αιτήσεων προσφυγής, μέσω μίας επιτροπής η οποία θα ελέγχει εάν πληρούνται ή όχι οι νόμιμες προϋποθέσεις για μονομερή προσφυγή σε διαιτησία. Η δεύτερη αλλαγή είναι ότι καταργείται ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας, ενώ διατηρείται η δυνατότητα δικαστικής προσβολής της διαιτητικής απόφασης».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η Υπουργός, από το 2023 μέχρι σήμερα, έχουν υπογραφεί 663 Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας με ισχύ 1 έως 3 έτη, με πολλές από αυτές να προβλέπουν αμοιβές σημαντικά υψηλότερες από τον νομοθετικά ορισμένο κατώτατο μισθό.

«Είναι γεγονός ότι για κάποιες από αυτές έχει ζητηθεί η επέκτασή τους, ωστόσο, δεν πληρούσαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Μόλις ψηφιστεί η Κοινωνική Συμφωνία, οι Συμβάσεις που θα υπογραφούν από δύο εθνικούς κοινωνικούς εταίρους θα μπορούν να επεκταθούν στο σύνολο των εργαζομένων του εν λόγω κλάδου, έπειτα από γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας», εξηγεί η κ. Κεραμέως και προσθέτει ότι σε ό,τι αφορά τον μέσο μισθό, ισχύει η δέσμευση για αύξηση στα 1.500 ευρώ το 2027, όπως και η δέσμευση για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ την ίδια χρονιά.

Τέλος, αναλύοντας τα οφέλη της Κοινωνικής Συμφωνίας για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις, η υπουργός Εργασίας αναφέρει ότι, για τους εργαζόμενους, «αύξηση της κάλυψης από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας σημαίνει δυνατότητα για αύξηση μισθών και παροχών, μεγαλύτερο μέρισμα ανάπτυξης στους εργαζόμενους, σταθερό, ασφαλές και προβλέψιμο εργασιακό περιβάλλον, λιγότερο άγχος, αφού μειώνεται η ανησυχία για αλλαγές στους εργασιακούς όρους. Είναι μια βαθιά ανάσα ασφάλειας και αξιοπρέπειας».

«Για τις επιχειρήσεις», συνεχίζει η υπουργός, «σημαίνει σταθερότητα, δυνατότητα επένδυσης στους εργαζόμενους, περιβάλλον με ξεκάθαρους κανόνες δίχως συνεχείς ή ανοιχτές διαπραγματεύσεις, περιβάλλον που διευκολύνει και ενισχύει την ανάπτυξη και την καταπολέμηση αθέμιτου ανταγωνισμού».

Όλη η συνέντευξη της υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκης Κεραμέως, στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και στη δημοσιογράφο Γεωργία Μπάρλα:

Ερ: Κυρία υπουργέ, τι σηματοδοτεί η Κοινωνική Συμφωνία για την ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, που υπογράψατε με τους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους, έπειτα από επτά μήνες διαβουλεύσεων;

Απ: Η Κοινωνική Συμφωνία συνιστά πλαίσιο που οδηγεί στη σύναψη και στην επέκταση περισσότερων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, κάτι που συνεπάγεται μεγαλύτερη προστασία και ασφάλεια για τους εργαζόμενους, πιο σταθερό εργασιακό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις, πιο ξεκάθαρους κανόνες για την αγορά εργασίας.

Η Κοινωνική Συμφωνία, όμως, σηματοδοτεί και κάτι άλλο, την αξία του διαλόγου και της συναίνεσης. Αποδεικνύει στην πράξη ότι οφείλουμε να συζητάμε, ότι μπορούμε, μέσα από τον διάλογο, να καταλήγουμε σε συμφωνίες που ωφελούν όλα τα μέρη: εργαζόμενους, εργοδότες, ολόκληρη την κοινωνία.

Ερ: Μετά την υπογραφή της Κοινωνικής Συμφωνίας, ποιά είναι τα επόμενα βήματα για την εφαρμογή της και ποιό είναι το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους;

Απ: Το αμέσως επόμενο βήμα, πριν από το τέλος του χρόνου, είναι η σύνταξη και κατάθεση του οδικού χάρτη για την αύξηση του ποσοστού κάλυψης από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, κατ’ εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας που έχουμε ήδη ενσωματώσει στο εθνικό μας δίκαιο.

Το δεύτερο βήμα είναι η κατάθεση στη Βουλή προς ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου στις αρχές του 2026.

Ερ: Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες και ποιές είναι οι κύριες ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την επέκταση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, ώστε πολλοί περισσότεροι εργαζόμενοι να προστατεύονται;

Απ: Κινηθήκαμε σε δύο άξονες για τη διευκόλυνση της επέκτασης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας:

Ο πρώτος αφορά τη βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου. Αντί του ποσοστού κάλυψης 50% που ισχύει σήμερα, πλέον, θα αρκεί η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας να καλύπτει το 40% των εργαζομένων ενός κλάδου ή επαγγέλματος, για να μπορεί να επεκταθεί σε όλους τους εργαζόμενους του κλάδου ή του επαγγέλματος αυτού. Επίσης, διευκολύνουμε τη διακρίβωση αυτού του ποσοστού με την υποχρέωση αναφοράς όλων των σχετικών Κωδικών Αριθμών Δραστηριοτήτων (ΚΑΔ) που προσδιορίζουν τον εκάστοτε κλάδο.

Ο δεύτερος άξονας αφορά στη δημιουργία μίας νέας, πολύ σημαντικής δυνατότητας. Με την Κοινωνική Συμφωνία, όταν μία Συλλογική Σύμβαση Εργασίας υπογράφεται από τη ΓΣΕΕ και από μία τριτοβάθμια εργοδοτική οργάνωση, δεν χρειάζεται να πληρούται το ποσοτικό κριτήριο κάλυψης του 40% των εργαζομένων για την επέκτασή της. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα για τη ΓΣΕΕ να μπορεί να συνυπογράφει κλαδικές Συμβάσεις Εργασίας επικουρικά, για την αξιοποίηση αυτής της νέας δυνατότητας.

Ερ: Τι αλλάζει σε σχέση με την προστασία των εργαζομένων, μετά τη λήξη των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας;

Απ: Μία από τις μεγάλες αλλαγές που φέρνει η Κοινωνική Συμφωνία είναι η επαναφορά της πλήρους μετενέργειας.

Αυτό σημαίνει ότι, μετά τη λήξη της τρίμηνης παράτασης ισχύος μίας Συλλογικής Σύμβασης, εξακολουθούν να ισχύουν όλοι οι όροι της μέχρι τη σύναψη νέας Συλλογικής ή ατομικής Σύμβασης Εργασίας.

Δημιουργούμε ένα σταθερό εργασιακό περιβάλλον, όπου ο εργαζόμενος δεν θα ανησυχεί πλέον για δυσμενείς μεταβολές, μετά τη λήξη της Συλλογικής Σύμβασης.

Ερ: Ο τρίτος άξονας της Κοινωνικής Συμφωνίας αφορά στην επιτάχυνση των διαδικασιών σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών. Πώς θα λειτουργήσει στην πράξη αυτός ο μηχανισμός;

Απ: Επιδιώκοντας την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη επίλυση σε περίπτωση διαφωνίας εργαζομένων και εργοδοτών, συμφωνήσαμε σε δύο αλλαγές:

Η πρώτη αφορά στη δημιουργία μηχανισμού προελέγχου των μονομερών αιτήσεων προσφυγής, μέσω μίας επιτροπής η οποία θα ελέγχει εάν πληρούνται ή όχι οι νόμιμες προϋποθέσεις για μονομερή προσφυγή σε διαιτησία.

Η δεύτερη αλλαγή είναι ότι καταργείται ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας, ενώ διατηρείται η δυνατότητα δικαστικής προσβολής της διαιτητικής απόφασης.

Ερ: Πόσες Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας είναι σήμερα σε ισχύ και πόσες αναμένεται να τεθούν άμεσα σε εφαρμογή; Θεωρείτε ότι οι νέες ρυθμίσεις θα καταστήσουν εφικτό να καλυφθεί το 80% των εργαζομένων από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, όπως προβλέπει η ευρωπαϊκή οδηγία και να αυξηθεί ο μέσος μισθός σε 1.500 ευρώ έως το 2027;

Απ: Από το 2023 μέχρι σήμερα, έχουν υπογραφεί 663 Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας με ισχύ 1 έως 3 έτη, με πολλές από αυτές να προβλέπουν αμοιβές σημαντικά υψηλότερες από τον νομοθετικά ορισμένο κατώτατο μισθό. Είναι γεγονός ότι για κάποιες από αυτές έχει ζητηθεί η επέκτασή τους, ωστόσο, δεν πληρούσαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.

Μόλις ψηφιστεί η Κοινωνική Συμφωνία, οι Συμβάσεις που θα υπογραφούν από δύο εθνικούς κοινωνικούς εταίρους θα μπορούν να επεκταθούν στο σύνολο των εργαζομένων του εν λόγω κλάδου, έπειτα από γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας.

Ως προς το ποσοστό αύξησης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, ο στόχος που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να προσπαθήσουμε να πλησιάσουμε το 80%. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε πολύ δρόμο, για να φτάσουμε εκεί.

Ευελπιστώ ότι οι εκπρόσωποι εργαζομένων και εργοδοτών θα λειτουργήσουν υπεύθυνα, θα συζητήσουν ουσιαστικά και θα καταλήξουν σε συμφωνίες για Συλλογικές Συμβάσεις επωφελείς για όλους.

Σε ό,τι αφορά τον μέσο μισθό, ισχύει η δέσμευση για αύξηση στα 1.500 ευρώ το 2027, όπως και η δέσμευση για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ την ίδια χρονιά.

Ερ: Ποια είναι τα οφέλη της Κοινωνικής Συμφωνίας για τους εργαζόμενους και ποια για τις επιχειρήσεις;

Απ: Για τους εργαζόμενους, αύξηση της κάλυψης από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας σημαίνει δυνατότητα για αύξηση μισθών και παροχών, μεγαλύτερο μέρισμα ανάπτυξης στους εργαζόμενους, σταθερό, ασφαλές και προβλέψιμο εργασιακό περιβάλλον, λιγότερο άγχος, αφού μειώνεται η ανησυχία για αλλαγές στους εργασιακούς όρους. Είναι μια βαθιά ανάσα ασφάλειας και αξιοπρέπειας.

Για τις επιχειρήσεις, σημαίνει σταθερότητα, δυνατότητα επένδυσης στους εργαζόμενους, περιβάλλον με ξεκάθαρους κανόνες δίχως συνεχείς ή ανοιχτές διαπραγματεύσεις, περιβάλλον που διευκολύνει και ενισχύει την ανάπτυξη και την καταπολέμηση αθέμιτου ανταγωνισμού.

Ερ: Τι απαντάτε στο αίτημα εκπροσώπων των κοινωνικών εταίρων για την επαναφορά του πλήρους ρυθμιστικού πλαισίου της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ), ώστε ο κατώτατος μισθός να καθορίζεται και πάλι με συμφωνία των κοινωνικών εταίρων με ΕΓΣΣΕ;

Απ: Έχουμε επιλέξει να ακολουθήσουμε τον δρόμο που έχουν ακολουθήσει και άλλα 21 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα οποία ο κατώτατος μισθός ορίζεται νομοθετικά.

Έχουμε κατοχυρώσει ένα δίχτυ ασφαλείας για όλους τους εργαζόμενους -κανείς να μην αμείβεται κάτω από τον νομοθετικά προβλεπόμενο κατώτατο μισθό, ο οποίος σήμερα είναι στα 880 ευρώ, ενώ επίκειται και νέα αύξηση το 2026 – και να μπορούν οι κοινωνικοί εταίροι ελεύθερα να συμφωνήσουν σε ευνοϊκότερους όρους εργασίας, σε υψηλότερο κατώτατο μισθό από αυτόν που ορίζεται νομοθετικά.

Αυτό έχει ήδη γίνει σε αρκετές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, όπως, για παράδειγμα, στην περίπτωση των τραπεζοϋπαλλήλων, των εργαζομένων στον τουρισμό, των εργαζομένων στον κλάδο του μετάλλου.