Κ. Μητσοτάκης: Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε βασικό ενεργειακό κόμβο στη νοτιοανατολική Ευρώπη

Δηλώσεις μετά το τέλος των εργασιών της 10ης Τριμερούς Συνόδου Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ, έκανε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας ότι το σχήμα συμβάλλει στη σταθερότητα και στην ασφάλεια στην ανατολική Μεσόγειο.

«Η συνεργασία αυτή δοκιμάστηκε και αποδείχθηκε ανθεκτική και συμβάλλει στην σταθερότητα και την ασφάλεια στην ανατολική Μεσόγειο», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε αποτροπιασμένος από την τρομοκρατική επίθεση στο Σίδνεϋ και εξέφρασε τα συλλυπητήρια του στις οικογένειες των θυμάτων, καθώς και την αλληλεγγύη στις εβραϊκές κοινότητες σε όλο τον κόσμο.

«Ο αντισημιτισμός δεν έχει θέση στις δημοκρατικές κοινωνίες και η καταπολέμηση του μίσους, του φανατισμού και του ρατσισμού σε όλες τις μορφές τους είναι κοινή ευθύνη και, δυστυχώς, πρέπει να αποτελεί ένα συνεχές εγχείρημα», είπε χαρακτηριστικά.

O Πρωθυπουργός τόνισε ότι σε σχέση με την προηγούμενη τριμερή το 2023 έχουν εισέλθει «μία νέα γεωπολιτική φάση που δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους αλλά δημιουργεί επίσης μια σημαντική ευκαιρία για τη διαμόρφωση μιας περιφερειακής αρχιτεκτονικής ασφάλειας που μπορεί να φέρει ειρήνη και ευημερία».

Σημείωσε ότι μέσα σε αυτή τη γεωπολιτική συγκυρία το σχήμα της τριμερούς συνεργασίας αποκτά ακόμα μεγαλύτερη στρατηγική σημασία.

«Πρέπει πάντα να βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και να καθοδηγείται από τις αρχές της καλής γειτονίας. Αλλά αυτή η συνεργασία μεταξύ των παράκτιων κρατών μας, τριών ισχυρών και ακμάζουσων δημοκρατιών, θεωρώ ότι μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες που θα προωθήσουν την ευημερία, όχι μόνο των λαών μας, αλλά και των λαών της Ανατολικής Μεσογείου γενικότερα», τόνισε χαρακτηριστικά.

«Είμαστε έτοιμοι να συμβάλουμε στην επόμενη ημέρα μέσω της διπλωματίας»

Όσον αφορά τη Λωρίδα της Γάζας o Πρωθυπουργός ανέφερε ότι μετά την παρέμβαση του προέδρου Τραμπ «έχει προκύψει μία ευκαιρία».

«Η προώθηση του ειρηνευτικού σχεδίου 20 σημείων προς τη δεύτερη φάση μιας συμφωνίας θα πρέπει να είναι κοινή ευθύνη. Πρέπει πάντα να διασφαλίζουμε την πλήρη εξάλειψη της απειλής της τρομοκρατίας, να εγγυόμαστε την ασφάλεια του Ισραήλ και να ενισχύουμε περαιτέρω την περιφερειακή σταθερότητα», προσέθεσε. Ακόμα έκανε έκκληση για την επιστροφή στο Ισραήλ της τελευταίας σορού θύματος του μακελειού της 7ης Οκτωβρίου.

«Είμαστε πάντα έτοιμοι να συμβάλουμε στην επόμενη μέρα μέσω της διπλωματίας και των προσπαθειών σταθεροποίησης. Πιστεύω ότι είμαστε μια χώρα που χαίρει μεγάλου σεβασμού στην περιοχή. Εάν παρουσιαστεί η ευκαιρία να αναλάβουμε αυτόν τον ρόλο, σίγουρα θα την αδράξουμε», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Σχετικά με τον Λίβανο ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι κατά την τριμερή, «επαναβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας για την πολιτική σταθερότητα του Λιβάνου, υποστηρίζοντας την κυριαρχία της χώρας και την εδαφική της ακεραιότητα».

«Η υποστήριξη που παρέχουμε ως Ελλάδα στις ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου είναι σημαντική, καθώς η διασφάλιση του κρατικού ελέγχου και του μονοπωλίου των όπλων σε ολόκληρη τη χώρα αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, κοινή προτεραιότητα και για τις τρεις χώρες μας», προσέθεσε.

Σχετικά με τη Συρία, ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι «ένα χρόνο μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, τονίζουμε την ανάγκη αποκατάστασης της ασφάλειας και της σταθερότητας» και υπογράμμισε την ανάγκη «πλήρους σεβασμού των δικαιωμάτων όλων των θρησκευτικών και εθνοτικών κοινοτήτων».

«Θα ήθελα να επισημάνω εδώ την ανάγκη προστασίας, ιδίως των χριστιανικών ορθόδοξων κοινοτήτων της Μέσης Ανατολής, οι οποίες έχουν υποστεί διώξεις στη Συρία. Αυτό πρέπει να αποτελεί βασική παράμετρο για μια βιώσιμη πολιτική λύση», συμπλήρωσε.

Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι κατά τη συνάντηση οι τρεις ηγέτες αναφέρθηκαν στην ασφάλεια και την αμυντική συνεργασία των χωρών τους, είπε ότι μπορεί να γίνουν περισσότερα σε τομείς όπως η ετοιμότητα σε θέματα πολιτικής προστασίας και τόνισε ότι η Ελλάδα στηρίζει τις άλλες χώρες σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, ενώ όσον αφορά την τεχνολογία και την καινοτομία, ανέφερε πως «βρισκόμαστε στην αρχή μιας τεράστιας επανάστασης στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και πρέπει να αξιοποιήσουμε τη δύναμή της με θετικό και εποικοδομητικό τρόπο».

«Υπάρχουν πολλά ακόμα που μπορούμε να κάνουμε σε τομείς όπως η ετοιμότητα για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Στεκόμαστε πάντα ενωμένοι όταν φυσικές καταστροφές πλήττουν τις χώρες μας, και θα ήθελα να δω έναν πιο δομημένο τρόπο συνεργασίας στον τομέα της πολιτικής προστασίας, ιδίως όσον αφορά την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Αλλά ακόμη και τομείς όπως η διαχείριση των υδάτων, όπου το Ισραήλ έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο, αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία για τις δύο χώρες μας, σε μια εποχή που η κλιματική κρίση είναι ήδη παρούσα και μας επηρεάζει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους», προσέθεσε.

«Η Ελλάδα αναδύεται ως ένας σημαντικός παίκτης στα ενεργειακά στην ανατολική Μεσόγειο»

Όσον αφορά τους τομείς της ενέργειας και της συνδεσιμότητας τόνισε πως «η Ελλάδα αναδεικνύεται σε βασικό ενεργειακό κόμβο στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Αποτελούμε πύλη για το υγροποιημένο φυσικό αέριο, κάτι που θα μπορούσε να είναι πολύ σημαντικό τόσο για την Κύπρο όσο και για το Ισραήλ. Γινόμαστε καθαροί εξαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας. Και, φυσικά, η διασφάλιση της προώθησης σημαντικών έργων διασύνδεσης που ενώνουν τις τρεις χώρες μας παραμένει βασική προτεραιότητα για τις τρεις χώρες μας».

«Η θαλάσσια ασφάλεια συζητήθηκε επίσης και είναι άλλη μία σημαντική προτεραιότητα, ειδικότερα για την Ελλάδα, μια κορυφαία ναυτική χώρα», είπε ακόμα ο κ. Μητσοτάκης και προανήγγειλε κοινές ασκήσεις των τριών χωρών.

«Το Κέντρο Αριστείας για την Κυβερνοασφάλεια στη Θάλασσα στην Κύπρο. Το Κέντρο αυτό αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το επόμενο έτος, γεγονός που θα ενισχύσει την προστασία του κοινού θαλάσσιου χώρου μας. Φυσικά, το επόμενο έτος, οι ναυτικές μας δυνάμεις και οι ακτοφυλακές μας θα πραγματοποιήσουν κοινή άσκηση με επίκεντρο την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης», είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Μητσοτάκης είπε ακόμη ότι συζητήθηκε η αναγκαιότητα κατασκευής του IMΕC και έκανε λόγο για «την ανάγκη να προχωρήσουμε από την ασαφή ιδέα που υπάρχει σήμερα σε συγκεκριμένα παραδοτέα -παραδοτέα προσανατολισμένα σε έργα-, τα οποία θα αποδείξουν τη μεγάλη αξία αυτού του στρατηγικού διαδρόμου που θα συνδέει την Ινδία, τη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ, την Κύπρο και την ηπειρωτική Ευρώπη».

«Βλέπουμε μεγάλη δυναμική στη συνεργασία σε αυτά τα έργα, όπως βλέπουμε μεγάλη δυναμική στην περαιτέρω αναζωογόνηση και ενίσχυση -και είμαι βέβαιος ότι αυτό είναι ένα σημείο που θα επισημάνετε κατά την επίσκεψή σας στις Ηνωμένες Πολιτείες τις επόμενες ημέρες- της συνεργασίας 3+1 με τις ΗΠΑ. Αυτό παραμένει κεντρικό στοιχείο της οράματός μας για μια σταθερή και ευημερούσα Ανατολική Μεσόγειο. Πιστεύω ότι η συμμετοχή των ΗΠΑ προσθέτει, προφανώς, καθαρή αξία, ιδίως στον τομέα της ενέργειας και των υποδομών», ανέφερε ακόμα.

Επανέλαβε πόσο γρήγορα κινήθηκαν οι ΗΠΑ να υπογράψουν συμφωνίες στην Ελλάδα αλλά και με την Ελλάδα «για να ενεργοποιήσουν τον Κάθετο Διάδρομο, ο οποίος θα στέλνει αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο μέσω της Ελλάδας στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουκρανία, τη Μολδαβία και την Ουγγαρία. Αυτό προσθέτει μια άλλη γεωπολιτική και γεωοικονομική διάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και θεωρώ ότι συντηρεί το έντονο ενδιαφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών για την περιοχή».

Στο τέλος της τοποθέτησής του ο Πρωθυπουργός επανέλαβε ότι «αυτή η εταιρική σχέση έχει αποφέρει συγκεκριμένα αποτελέσματα και θα αποφέρει ακόμη πιο συγκεκριμένα αποτελέσματα σε αυτή τη νέα εποχή προκλήσεων και ευκαιριών. Προσβλέπουμε ιδιαίτερα στη συνέχιση και ενίσχυση της συνεργασίας μας στη βάση αυτού του εξαιρετικά επιτυχημένου τριμερούς σχήματος».

Μήνυμα Νετανιάχου στην Τουρκία: «Ούτε να το σκεφτείτε»

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου στις δηλώσεις του μετά το τέλος της τριμερούς Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, έστειλε μήνυμα προς την Τουρκία σημειώνοντας ότι «όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να επαναφέρουν την αυτοκρατορία τους στις χώρες μας, τους λέμε ότι αυτό δεν θα συμβεί, ούτε να το σκεφτείτε».

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άρχισε την ομιλία του σημειώνοντας: «Την τελευταία φορά που συναντηθήκαμε ήταν λίγο μετά τις επιθέσεις του Οκτώβρη (σ.σ. του 2023). Η σταθερότητα στην περιοχή μας αποδεικνύεται ότι ποτέ δεν είναι δεδομένη και η συνεργασία δεν είναι επιλογή, είναι απαραίτητη. Η Μέση Ανατολή και η Ανατολική Μεσόγειος δοκιμάζονται από επιθέσεις, τρομοκρατία και αστάθεια. Η σύμπραξη μας εξασφαλίζει συνεργασία, διαφάνεια που θα επικρατήσουν έναντι του χάους και παρέχει νέες ευκαιρίες ευημερίας».

Για τις συζητήσεις που είχε με τους Κυριάκο Μητσοτάκη και Νίκο Χριστοδουλίδη, ανέφερε ότι «συζητήσαμε λεπτομερώς τη συνεργασία σε πολλούς τομείς, στην ενέργεια, την τεχνολογία, τη συνδεσιμότητα και επίσης την ασφάλεια που τα εξασφαλίζει όλα τα παραπάνω».

«Θα προχωρήσουμε τον IMEC, τη συνεργασία με την Ινδία, είναι μια ιδέα που είχε προταθεί, αλλά πιστεύουμε ότι αυτό πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Είναι ένας αγωγός από την Ασία και που θα περνά από την Κύπρο και την Ελλάδα και στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας βλέπουμε τον θαλάσσιο αγωγό που θα δώσει τη δυνατότητα της συνδεσιμότητας και συνεργασίας στην ηλεκτρική ενέργεια μεταξύ των χωρών μας και βεβαίως με την Ασία. Είναι ένα τεράστιο έργο και με πολλούς τρόπους αποτελεί τη σπονδυλική στήλη του Διαδρόμου Συνεργασίας IMEC», προσέθεσε.

Επίσης, σημείωσε ότι «συμφωνήσαμε να εμβαθύνουμε τη συνεργασία στην κυβερνοασφάλεια, την τεχνητή νοημοσύνη. Το Ισραήλ είναι ηγέτης στην τεχνολογία και μαζί με την Κύπρο και την Ελλάδα θα διαμορφώσουμε το μέλλον σε προηγμένες τεχνολογίες αιχμής. Υπάρχουν επιχειρήσεις που έχουν παρουσία στην Ελλάδα και στην Κύπρο, προάγουν τον ανταγωνισμό».

Στη συνέχεια ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι «επαναλάβαμε τις δεσμεύσεις μας για τις συμφωνίες του Αβραάμ με το Ισραήλ και τις άλλες χώρες, εκφράσαμε τη στήριξή μας στην εδαφική ακεραιότητα του Λιβάνου και συμφωνήσαμε σήμερα να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας στην ασφάλεια και στην άμυνα. Οι απειλές που αντιμετωπίζουμε είναι πραγματικές και μαζί προστατεύουμε όχι μόνο τα έθνη μας, αλλά και τις απαραίτητες υποδομές από τις οποίες εξαρτώνται οι οικονομίες μας».

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ζήτησε και πάλι την επιστροφή των ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς ενώ έκανε λόγο για «αγώνα που δίνουμε για το μέλλον».

«Θα πρέπει να αδράξουμε αυτές τις ευκαιρίες και να αντιμετωπίσουμε τις δυνάμεις που θέλουν να μας γυρίσουν στον Μεσαίωνα. Αυτό δεν έχει σχέση με τον εκσυγχρονισμό. Το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος είναι τρεις μεγάλοι πολιτισμοί. Είμαστε τρεις χώρες οι οποίες είναι υπερήφανες για την ιστορία τους», είπε χαρακτηριστικά.

Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ έκανε λόγο για τρεις χώρες περήφανες για την ιστορία τους, και είπε ότι έγιναν ανεξάρτητες μέσα από θυσίες.

«Τώρα είναι γεγονός ότι οι χώρες μας έχουν ένα ένδοξο παρελθόν, αλλά μέσα από θυσίες καταφέραμε να επιτευχθεί η ανεξαρτησία μας. Διακόσια χρόνια για την Ελλάδα, 65 χρόνια για την Κύπρο. Όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να επαναφέρουν την αυτοκρατορία τους και την κυριαρχία τους στις χώρες μας, τους λέμε ότι αυτό δεν θα συμβεί, ούτε να το σκεφτείτε. Έχουμε δεσμευτεί, είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας. Και είμαστε τρεις δημοκρατίες στην Ανατολική Μεσόγειο που προάγουν την ελευθερία, την ευημερία και την ασφάλεια. Μαζί θέλουμε να εξασφαλίσουμε το μέλλον για τα έθνη μας και όλη την περιοχή», είπε χαρακτηριστικά και κατέληξε λέγοντας:

«Μαζί θα επαναφέρουμε τη σταθερότητα μέσω της ισχύος μας, την ευημερία μέσω της ισχύος και ακόμη πιο σημαντικό, την ειρήνη μέσω της ισχύος».

Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το εάν αναμένει οι ΗΠΑ να βοηθήσει το Ισραήλ σε σχέση με το Ιράν, ο κ. Νετανιάχου απάντησε: «Το Ισραήλ δεν αναζητά αντιπαράθεση με κανέναν. Και οι δύο εταίροι μου εδώ είμαι βέβαιος ότι δεν αναζητούν αντιπαράθεση. Αυτό που αναζητούμε είναι σταθερότητα και ειρήνη. Είμαστε δεσμευμένοι να υπερασπιστούμε τις χώρες μας, ο καθένας από εμάς, αλλά και ό,τι άλλο είναι κοινό, σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες. Αυτό είναι σαφές, είναι προφανές. Πρόκειται για μια τριμερή συμμαχία που προάγει τη σταθερότητα. Σε ό,τι αφορά το Ιράν, έχει επιτευχθεί μεγάλη πρόοδος στον πόλεμο.

Οι βασικές μας προσδοκίες από τον Ιράν, δεν έχουν αλλάξει, αναμένουμε το τέλος του πολέμου εναντίον μας. Είναι ένα θέμα που θα συζητηθεί στη συνάντησή μας με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά θα εστιάσουμε κυρίως στη Γάζα στα επόμενα βήματα και σε άλλα ακανθώδη προβλήματα, όπως η Χαμάς, η κυριαρχία του Λιβάνου, οι Χούθι, οι οποίοι δημιουργούν προβλήματα στη ναυτιλία και επηρεάζουν την Ελλάδα και την Κύπρο».

Αναφορικά με την έρευνα σε σχέση με το συνέβη στις 7 Οκτωβρίου, ο κ. Νετανιάχου δήλωσε ότι «θα γίνει με τον ίδιο τρόπο, με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες ερεύνησαν τι συνέβη στις 11ης Σεπτεμβρίου. Είναι μια τραγωδία για την ιστορία του Ισραήλ. Η μεγαλύτερη τραγωδία για το Ισραήλ και η μεγαλύτερη αντιστοίχως για τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Συμπλήρωσε δε, ότι «δεν μπορούμε αυτό να το κάνουμε ζήτημα κομματικό. Θα στραφώ λοιπόν προς όλα τα κόμματα, θα συστήσουμε μια επιτροπή, ειδική επιτροπή. Θα νομοθετήσουμε με ειδικό νόμο για τη σύσταση μιας επιτροπής, η οποία θα αναζητήσει και θα ερευνήσει τι συνέβη. Αυτό ακριβώς θα προτείνω να συστήσουμε μία διακομματική επιτροπή, όπου ένα μέρος των μελών θα διοριστούν από την κυβέρνηση και οι υπόλοιποι από την αντιπολίτευση».

Χριστοδουλίδης: Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ μοιράζονται κοινούς στόχους για την ευημερία και την ασφάλεια.

Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης έδωσε έμφαση στη στρατηγική φύση της συνεργασίας των τριών χωρών και είπε ότι μοιράζονται κοινούς στόχους για την ευημερία και την ασφάλεια.

Το τριμερές σχήμα είπε, έχει αποκτήσει δυναμισμό και ωρίμασε, και εξέφρασε την ικανοποίησή του στην επαναφορά της γραμματείας της τριμερούς στην Κύπρο.

Παράλληλα, είπε ότι συζητήθηκε το θέμα της Γάζας και εκφράστηκε η στήριξη στο σχέδιο 20 σημείων των ΗΠΑ και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και τόνισε ότι η Κύπρος στηρίζει την ανθρωπιστική βοήθεια και την ασφάλεια μέσω του σχεδίου που παρουσιάστηκε στο Σαρμ Ελ Σέιχ. Έδωσε έμφαση στο θέμα του IMEC όπου Ελλάδα Κύπρος και Ισραήλ θα προσφέρουν μια πύλη στην Ασία, σύνδεσης με την Ευρώπη, κάτι που ενισχύει -όπως είπε-την περιφερειακή συνεργασία. Έκανε λόγο για «προστιθέμενη αξία του σχήματος 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες που ενισχύει την τριμερή μας συνεργασία» και αναφερόμενος στο πλαίσιο της ευρύτερης περιφερειακής αρχιτεκτονικής θα είναι ένα αξιόπιστο σχήμα για την προώθηση της συνεργασίας.