ΝΕΜΕΣΙΣ: Το νέο εργαλείο στη φαρέτρα της ΔΙΜΕΑ για την εποπτεία των ηλεκτρονικών καταστημάτων

Το νέο εργαλείο που έρχεται να προστεθεί στη φαρέτρα με τα όπλα της ΔΙΜΕΑ για την εποπτεία των ηλεκτρονικών καταστημάτων, το οποίο ονομάζεται «ΝΕΜΕΣΙΣ», παρουσιάστηκε στην Διεθνή Σύνοδο Κορυφής με τίτλο IP Enforcement Summit- Stronger IP Enforcement on the digital age, που πραγματοποίηθηκε, πρόσφατα, στην Αθήνα.

Όπως γνωστοποιήθηκε, με το εργαλείο αυτό, με τις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις και σε συνεργασία με τους παρόχους domains,  θα ελέγχεται η νομιμότητα των ηλεκτρονικών καταστημάτων ως προς την πληρότητα των υποχρεωτικά παρεχόμενων γενικών πληροφοριών του άρθρου 4 του Π.Δ. 131/2003 (Α’ 116) ενώ, μέσω αυτού του εργαλείου θα παρέχονται, με τις κατάλληλες δικλείδες ασφάλεια, τα Σήματα Διαφάνειας για τον έλεγχο και την ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών μεταξύ της επιχείρησης και των καταναλωτών. Επίσης, με τη βοήθεια ακόμα και της ΑΙ θα εντοπίζονται τα απομιμητικά προϊόντα τα οποία πωλούνται, κατά κόρον, στα καταστήματα αυτά πολλές φορές ως αυθεντικά, ξεγελώντας τους καταναλωτές και θέτοντας την υγεία και την ασφάλεια τους σε κίνδυνο.

Στο μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, ήδη ελέγχονται τα ηλεκτρονικά καταστήματα και συγκεκριμένα από 1η Ιανουαρίου μέχρι 8 Ιουνίου 2025 έχουν ελεγχθεί 631 e-shopsκαι έχουν διαγραφεί 39 σελίδες.

Στην ανακοίνωση του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, αναλυτικότερα, αναφέρεται ότι πραγματοποίηθηκε στην Αθήνα, την προηγούμενη εβδομάδα, το μεγαλύτερο διεθνές υψηλού επιπέδου γεγονός στην Ευρώπη σχετικά με την επιβολή των Δικαιωμάτων Διανοητικής Ιδιοκτησίας, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Η διεθνής σύνοδος διοργανώθηκε από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) και τη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) του υπουργείου Ανάπτυξης.

Με φυσική παρουσία συμμετείχαν 320 σύνεδροι, ενώ μέσω livestream παροχής, τις εργασίες της Συνόδου παρακολούθησαν πάνω από 350 ενδιαφερόμενοι από σημαντικούς ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς λήψης αποφάσεων, αρχές επιβολής του νόμου, πολυεθνικές εταιρείες, μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), εκπρόσωποι των καταναλωτών, κ.α., ενώ συζητήθηκαν  τρόποι βελτίωσης της προστασίας των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, της καταπολέμησης της πειρατείας και της παραποίησης προϊόντων στην ΕΕ και σε όλο τον κόσμο.

Με την ευκαιρία των εναρκτήριων τοποθετήσεων αλλά και στις παράπλευρες συζητήσεις της συνόδου, καταγράφηκαν οι εξής δηλώσεις:

Ο υφυπουργός Ανάπτυξης Λάζαρος Γεωργίου Τσαβδαρίδης δήλωσε:

«Η γεωγραφική μας θέση, στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, καθιστά τη χώρα μας κρίσιμη πύλη για το εμπόριο. Όμως, αυτή η θέση φέρνει και προκλήσεις – ιδίως την παράνομη διακίνηση παραποιημένων και πειρατικών προϊόντων. Η επόμενη μάχη θα δοθεί για θέματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των καταναλωτών και πρέπει να είμαστε ειλικρινείς: Ο πιο αδύναμος κρίκος σήμερα είναι ο καταναλωτής. Αν συνεχίσουμε να παραβλέπουμε τον ρόλο της κοινωνίας στην αγορά παραποιημένων προϊόντων, τότε θα δίνουμε μάχη με δεμένα τα χέρια. Δεν μπορούμε να βάλουμε έναν αστυνομικό πίσω από κάθε καταναλωτή.

Πρέπει να περάσουμε το μήνυμα: Η διανοητική ιδιοκτησία δεν είναι απλώς ένα νομικό θέμα – είναι κοινωνικό και οικονομικό ζήτημα. Η προστασία της, δεν αφορά μόνο διπλώματα ευρεσιτεχνίας και εμπορικά σήματα, αφορά την ίδια την εμπιστοσύνη: Εμπιστοσύνη στην αγορά, στους θεσμούς, στη δημιουργικότητα και στην καινοτομία».

Ο γενικός γραμματέας Εμπορίου Σωτήριος Αναγνωστόπουλος, στο χαιρετισμό του ανάφερε πως «στο υπουργείο Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της γενικής γραμματείας Εμπορίου, είναι συνεχής η προσπάθεια βελτίωσης των κανονισμών αλλά και του εθνικού νομοθετικού πλαισίου σχετικά με τα εμπορικά σήματα και γενικότερα την προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας. Για τον λόγο αυτό, συνεργαζόμαστε πολύ στενά και ουσιαστικά με τη ΔΙΜΕΑ και τον ΟΒΙ, γιατί η προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας δεν αποτελεί ένα γραφειοκρατικό λειτούργημα. Είναι ένα στρατηγικό, επιτακτικό πρόσταγμα. Στέκεται ως θεματοφύλακας της καινοτομίας, υποστηρίζει την επιχειρηματικότητα και προασπίζει τους καταναλωτές».

Ο διευθυντής της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ)  Σπύρος Περιστέρης έκανε αναφορά για ένα νέο εργαλείο που έρχεται να προστεθεί στη φαρέτρα με τα όπλα της ΔΙΜΕΑ για την εποπτεία των ηλεκτρονικών καταστημάτων, το οποίο ονομάζεται «ΝΕΜΕΣΙΣ», και συμπλήρωσε «Με το εργαλείο αυτό, με τις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις και σε συνεργασία με τους παρόχους domains,  θα ελέγχεται η νομιμότητα των ηλεκτρονικών καταστημάτων ως προς την πληρότητα των υποχρεωτικά παρεχόμενων γενικών πληροφοριών του άρθρου 4 του Π.Δ. 131/2003 (Α’ 116).

Όπως σημείωσε, μέσω του εργαλείου αυτού θα παρέχονται με τις κατάλληλες δικλείδες ασφάλεια τα Σήματα Διαφάνειας τα οποία θα στοχεύουν στον έλεγχο και στην ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών μεταξύ της επιχείρησης και των καταναλωτών. Επίσης, με τη βοήθεια ακόμα και της ΑΙ θα εντοπίζονται και τα απομιμητικά προϊόντα τα οποία πωλούνται κατά κόρο στα καταστήματα αυτά πολλές φορές ως αυθεντικά,  ξεγελώντας τους καταναλωτές και θέτοντας την υγεία και την ασφάλεια τους σε κίνδυνο».

Ο κ. Περιστέρης παρουσίαση δεδομένα σχετικά με τις δράσεις επιβολής του νόμου, αναδεικνύοντας τη σημασία τους για την οικονομία, την ασφάλεια και την υγεία των καταναλωτών, αλλά και του ευρύτερου κοινού στην Ελλάδα.

Συγκεκριμένα, από 01.01-2025 έως και 08-06-2025, έχουν πραγματοποιηθεί 11.437 έλεγχοι, έχουν γίνει 721 παραβάσεις, ενώ έχουν επιδοθεί πρόστιμα αξίας 2.098.040 ευρώ. Παράλληλα ελέγχονται και τα ηλεκτρονικά καταστήματα, από 1/1/2025 έως 08/06/2025 έχουν ελεγχθεί 631 e-shops και έχουν διαγραφεί 39 σελίδες.

Ο γενικός διευθυντής του ΟΒΙ Παναγιώτης Κανελλόπουλος δήλωσε:

«Οι συζητήσεις μας αυτές τις ημέρες στην Αθήνα υπογράμμισαν ότι η επιβολή του νόμου πρέπει να συμβαδίζει με το διαρκώς μεταβαλλόμενο πρόσωπο του εγκλήματος κατά της διανοητικής ιδιοκτησίας. Αυτό σημαίνει συνεργασία -πέρα από σύνορα, τομείς και ειδικότητες. Από την αξιοποίηση της τεχνολογίας και την ανταλλαγή δεδομένων, μέχρι την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών, η πορεία προς τα εμπρός πρέπει να είναι ολιστική και συντονισμένη.

Το έγκλημα κατά της διανοητικής ιδιοκτησίας δεν είναι αδίκημα χωρίς θύματα. Πλήττει την καινοτομία, υπονομεύει τις νόμιμες επιχειρήσεις -ιδίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μας- και συνιστά ολοένα και περισσότερο άμεση απειλή για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Γι’ αυτό, είμαστε ιδιαίτερα ευχαριστημένοι που το έγκλημα κατά της IP παραμένει σταθερά προτεραιότητα στην ατζέντα επιβολής του νόμου της ΕΕ. Το IP crime περιλαμβάνεται στις προτεραιότητες του κύκλου πολιτικής EMPACT για την περίοδο 2022-2025 και οι επιχειρήσεις επιβολής του νόμου που υποστηρίζονται από το EMPACT έχουν αποφέρει εντυπωσιακά και ουσιαστικά αποτελέσματα.

Μάλιστα, στις 13 Ιουνίου, οι υπουργοί Εσωτερικών της ΕΕ υιοθέτησαν τις νέες προτεραιότητες EMPACT για τον κύκλο 2026-2029. Είμαστε χαρούμενοι—και καθησυχασμένοι—που βλέπουμε ότι το έγκλημα κατά της διανοητικής ιδιοκτησίας περιλαμβάνεται ως υποπροτεραιότητα υπό την κατηγορία «Οικονομικά και Χρηματοοικονομικά Εγκλήματα».

Όπως επισημάνθηκε, αυτή η απόφαση στέλνει ένα σαφές μήνυμα: Η ΕΕ εξακολουθεί να αναγνωρίζει τον αντίκτυπο του εγκλήματος ΔΙ όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και στη δημόσια ασφάλεια, την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας μας. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι το πλαίσιο EMPACT διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην κινητοποίηση όχι μόνο των αρχών επιβολής του νόμου, αλλά και ενός ευρέος φάσματος εμπλεκομένων στα Κράτη Μέλη—που συνεργάζονται για την καταπολέμηση τόσο της παραχάραξης όσο και της πειρατείας».

Από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής του EUIPO Ζοάο Νεγκράο δήλωσε: «Η αξία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας για την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα εξαρτάται από τη συλλογική μας ικανότητα να τα επιβάλλουμε. Πρόκειται για μια οικονομική πρόκληση και μια σημαντική κοινωνική ευθύνη. Η απόφαση του Συμβουλίου πριν από λίγες ημέρες ( https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2025/06/13/council-defines-eu-crime-fighting-priorities-for-next-years/pdf/)να διατηρήσει το έγκλημα κατά της διανοητικής ιδιοκτησίας ανάμεσα στις επτά ευρωπαϊκές προτεραιότητες για την καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος για την τετραετία 2026-2029 επιβεβαιώνει ότι αντιμετωπίζουμε ήδη τις σωστές προκλήσεις.

Μόνο το 2024, το ευρωπαϊκό πλαίσιο καταπολέμησης του εγκλήματος, η Ευρωπαϊκή Πολυθεματική Πλατφόρμα κατά των Εγκληματικών Απειλών (EMPACT), που συγκεντρώνει τα κράτη-μέλη, τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς, οδήγησε σε πάνω από 12.000 συλλήψεις και κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων και αγαθών αξίας 1 δισεκατομμυρίου ευρώ. Είμαι πεπεισμένος ότι η συνεργασία αποτελεί το θεμέλιο για ισχυρότερη επιβολή δικαιωμάτων στην ψηφιακή εποχή και το EUIPO ενισχύει τη διεθνή του παρουσία μέσω των Συμμαχιών για τη ΔΙ, ευέλικτων συνεργασιών με ομοϊδεάτες οργανισμούς και γραφεία διανοητικής ιδιοκτησίας».

Τέλος, οι σύνεδροι παρακολούθησαν επίδειξη του γνωστού σχεδιαστή JOHN PAN, με τίτλο ORIGINAL: A Choreographic Manifesto. Επαγγελματίες χορευτές  αποτύπωσαν μία χορογραφία με κατασχεμένα προϊόντα απομίμησης, και παρουσίασαν σε μορφή flash mob μία εξομοίωση -σχεδόν αληθινή- καταστροφής προϊόντων απομίμησης όπως γίνεται στις πραγματικές επιχειρήσεις της ΔΙΜΕΑ. Τη χορογραφία τους συνόδευσαν συνθήματα κατά της αντιγραφής, υπέρ της αυθεντικής δημιουργικότητας και αξίας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ