«Η μελέτη αυτή, κύρια, βάζει ένα σημαντικό στοιχείο και το λέω αυτό γιατί, υπήρχε αυτός ο προβληματισμός αν τελικά εξελίσσεται η κλιματική αλλαγή ή όχι. Θεωρεί δεδομένο ότι εξελίσσεται η κλιματική αλλαγή, ότι καταγράφεται και την προσθέτει ως στίγμα πάνω στην κλασική συμπεριφορά που έχει ένας ανθρώπινος οργανισμός χωρίς την κλιματική αλλαγή σε ό,τι αφορά τη θερμοκρασία».
Τα παραπάνω επισήμανε ο καθηγητής Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών Κώστας Καρτάλης, μιλώντας στο ΕΡΤnews Radio 105,8 και στην εκπομπή «Σεμνά και Ταπεινά» με τον Γιώργο Κακούση και τον Δημήτρη Πετρόπουλο, με αφορμή την έρευνα του Imperial College London και London School of Hygiene & Tropical Medicine, σύμφωνα με την οποία, η Αθήνα καταγράφεται δεύτερη, μετά τη Ρώμη, σε θανάτους που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή, συγκεκριμένα 630 το φετινό καλοκαίρι.
«Υπάρχουν αρκετές μελέτες που έχουν γίνει και στα ελληνικά πανεπιστήμια και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών που δείχνουν μεγαλύτερο αριθμό απωλειών ζωής, θανάτων όταν έχουμε καυσωνικά επεισόδια. (…)
Λέει λοιπόν, ότι με βάση ένα διάστημα που δεν υπήρχε η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής, βρίσκαμε αυτή τη σχέση μεταξύ θανάτων και θερμικών συνθηκών. Τώρα αυτή την σχέση την χρησιμοποιούμε για να προσθέσουμε και το στίγμα της κλιματικής αλλαγής και διαπιστώνουμε ότι από τους θανάτους τόσοι αντιστοιχούν στην κλιματική αλλαγή. Δηλαδή ποια είναι η επίπτωση. Αυτή είναι η καινοτομία της μελέτης και αποκαλύπτει και τις περιοχές που είναι περισσότερο ευάλωτες και στους περισσότερο ευάλωτους πληθυσμούς, δηλαδή στον αριθμό των απωλειών ζωής των θανάτων ξεχωρίζει αυτούς που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή και αναδεικνύει το πρόβλημα που υπάρχει.
Υπάρχουν περιοχές στην Ευρώπη που δεν έχουν μάθει να ζουν σε υψηλές θερμοκρασίες γιατί δεν ήταν χαρακτηριστικό του κλίματός τους, όπως είναι η Στοκχόλμη, που στην έρευνα αυτή είναι ψηλά στις απώλειες ζωής, στους θανάτους. Επειδή ακριβώς ο καύσωνας για εκείνους είναι ένα ακραίο φαινόμενο και χρονικά και ως προς την επίπτωσή τους, δεν είναι στο σύστημά τους. Και οι πολλοί θάνατοι που είχαν συμβεί στο μεγάλο καύσωνα της Γαλλίας, επειδή τα κτίρια δεν ήταν προετοιμασμένα, δεν είχαν κλιματιστικά για παράδειγμα, για να αντιμετωπίσουν αυτές υψηλές θερμοκρασίες και τα συστήματα υγείας μαζί. Και τα συστήματα υγείας πρέπει να προετοιμαστούν για ένα καινούργιο κίνδυνο, πιο επιθετικό, άρα πρέπει να έχουν και μια έγκαιρη πρόγνωση, μια έγκαιρη προειδοποίηση» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πάντα υπήρχαν αλλαγές στο κλίμα και πολλές χιλιάδες χρόνια πριν, εκατοντάδες ή δεκάδες, σημείωσε ο κ. Καρτάλης.
«Ερχόμαστε όμως από το 1950 και μετά και βρίσκουμε μια ευθεία σχέση μεταξύ της ανθρώπινης δραστηριότητας που λέγεται καύση ορυκτών καυσίμων, πετρέλαιο, λιγνίτης, άνθρακας και φυσικό αέρι με τις εκπομπές αυτών των χημικών ενώσεων του θερμοκηπίου, όπως λέμε, το γνωστότερο είναι το διοξείδιο του άνθρακα που αυξάνουν τη θερμοκρασία του πλανήτη και τη θερμοκρασία πολλών περιοχών. Δηλαδή η σχέση είναι καθορισμένη, είναι ευθεία και τη γνωρίζουμε. Άρα η απάντηση αν πάμε στο βάθος της διαδρομής πώς θα μειωθούν οι καύσωνες και πώς θα μειωθεί η θνησιμότητα σε μια περιοχή είναι να μειωθεί η χρήση των ορυκτών καυσίμων. Δεν θα λυθεί αλλιώς το πρόβλημα.
Κάθε χρονιά θα είναι καλύτερη από την προηγούμενη, αλλά θα αργήσει να προκύψει η λύση. Το πρόβλημα αρκετά βαθύ και γιατί οι χώρες λαμβάνουν πιο αργά τα μέτρα από την ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η κλιματική αλλαγή» προσέθεσε.
Ως προς το αν υπάρχουν λύσεις για τη μείωση της θερμοκρασίας στα αστικά κέντρα, ειδικά στις πρωτεύουσες που συγκεντρώνουν μεγάλους πληθυσμούς και πυκνή οικοδόμηση, ερωτηθείς αν θα ήταν μια λύση να μειωθούν οι κατασκευές και να αντικατασταθούν από πράσινο, ο κ. Καρτάλης ανέφερε «το να γκρεμίσουμε έχει συζητηθεί πολλές φορές. Το κόστος είναι πάρα πολύ υψηλό και δεν θα λυθεί το πρόβλημα μιας πόλης σαν την Αθήνα ή της Θεσσαλονίκης, για τις οποίες έχουμε πάρα πολύ συγκεκριμένα στοιχεία πόσο έχει αυξηθεί η δόμηση στις διάφορες ενότητες και πόσο αυτή η αύξηση δομής έχει επηρεάσει το θερμικό περιβάλλον της πόλης. Αυτό που δρομολογείται όμως σε πολλές πόλεις με έναν ρυθμό που είναι σχετικά αργός αλλά έχει μια θαρραλέα προσέγγιση, είναι η απασφάλτωση, δηλαδή να φύγουν από το έδαφος τα κατασκευαστικά υλικά που προκαλούν την αύξηση θερμοκρασίας στις πόλεις, επειδή απορροφούν πιο έντονα την ηλιακή ακτινοβολία. Να μπουν στην θέση τους ψυχρά υλικά, δηλαδή υλικά τα οποία ανακλούν περισσότερο την ηλιακή ακτινοβολία. Η ψυχρή άσφαλτος είναι μια άσφαλτος που έχει άλλη σύσταση και καταφέρνει και ανακλά περισσότερο την ηλιακή ακτινοβολία.
Κοστίζει περισσότερο από το συμβατικό υλικό τουλάχιστον 20 με 30% και ένας από τους λόγους που δεν έχει μπει ακόμα στην παραγωγική διαδικασία την κατασκευαστική είναι και αυτό. Όμως ξέρετε, όταν κοιτάς ένα πρόβλημα το οποίο έχει βάθος χρόνου στην επίλυσή του, πρέπει να κάνεις ταμείο, να δεις και τι χρήματα ξοδεύεις κάθε χρονιά για να διορθώσεις τα προβλήματα που σου δημιουργεί η θερμική κατάσταση της πόλης».
Αναφερόμενος στην περίφημη δήλωση του Προέδρου των ΗΠΑ, μόλις επανεξελέγη, δίνοντας το στίγμα της πολιτικής του σχετικά με το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, το “Drill, baby, drill”, ο κ. Καρτάλης σημείωσε ότι δόθηκε ένα «μήνυμα χαλάρωσης».
«Χαλάρωση δεν παίζει. Εμείς όλα τα στοιχεία που αναλύουμε για την περιοχή της Μεσογείου, πραγματικά στοιχεία, όχι στοιχεία εκτιμήσεων μοντέλων για το μέλλον, μας δείχνουν τα τελευταία 35-40 χρόνια όλες οι παράμετροι που συναρτώνται με την κλιματική αλλαγή επιδεινώνονται και μάλιστα ταχύτερα στη Μεσόγειο, που θεωρείται πλέον διεθνώς από τα Ηνωμένα Έθνη ως ένα κλιματικό hotspot, δηλαδή μια περιοχή στην οποία η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται ταχύτερα για λόγους που έχουν να κάνουν με φυσικούς και άλλους μηχανισμούς.
Ένα αποτέλεσμα της έρευνάς μας είναι, παρατηρούμε ότι στην Μεσόγειο τα τελευταία 30 χρόνια έχουμε πολύ περισσότερες μέρες στην Ελλάδα που έχουμε συνδυασμένο φαινόμενο καύσωνα και ξηρασίας, δηλαδή την ίδια ημέρα έχει και καύσωνα και ξηρασία. Ήταν περίπου 10-15 ημέρες τη τριακονταετία 1970 – 2000 και μετά στα επόμενα 25 χρόνια είναι περίπου 150 ημέρες. Γιατί μας ενδιαφέρει αυτό; Μας ενδιαφέρει γιατί όταν προκύπτει αυτός ο συνδυασμός έχεις τις πιο επιθετικές και πιο δύσκολα κατασβέσιμες πυρκαγιές. Δεν βάζει η κλιματική αλλαγή τις πυρκαγιές, αλλά όταν θα προκύψουν, οι συνθήκες είναι τέτοιες που θα έχεις αυτό που λέμε mega-fire και αυτό επιδεινώνει όλο το φυσικό περιβάλλον. Ο κύκλος αρχίζει και βαθαίνει γιατί όταν καταστρέφεται ένα δάσος μειώνεται και η δυνατότητα να απορροφήσει το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο προκαλεί την κλιματική αλλαγή. Βαθαίνει το πρόβλημα. Δίπλα σε όλα αυτά που συζητάμε θα ήθελα να το πω γιατί οι άνθρωποι που μας ακούνε μπορεί να τρομάζουν, υπάρχουν λύσεις.
Δεν υπάρχει επιστημονική ομάδα σε όλο τον πλανήτη, ακόμα και στην Αμερική που άλλαξε λίγο την στάση της, που να μην πιστεύει ότι όλο αυτό που εξελίσσεται δεν είναι ανθρωπογενές. Είναι ανθρωπογενές. Υπάρχει μια αλλαγή στο κλίμα. Σε κάποιες περιοχές είναι πιο έντονη, υπάρχει μια αύξηση στη συχνότητα και στην ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων, μεταξύ των οποίων και των καυσώνων. Χρειάζεται μια άλλη προσέγγιση η οποία να αντέχει και στον χρόνο. Αν κάποιος νομίζει ότι παίρνοντας μέτρα για μια ημέρα ή για έναν χρόνο το έλυσε, δεν το έλυσε. Θα το ξαναδεί μπροστά του. Αλλά είναι και ένα ζήτημα αλλαγής και της διακυβέρνησης. Πώς παίρνεις μέτρα και πώς σχεδιάζεις για το μέλλον» ανέφερε ο κ. Καρτάλης καταλήγοντας.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος