Χρηματοδότηση της Ουκρανίας: Νέα δάνεια, προκλήσεις και ευθύνες για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε την εκταμίευση επιπλέον 4,1 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία, ολοκληρώνοντας το συνολικό της πακέτο ύψους 18,1 δισ. ευρώ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του G7 “Extraordinary Revenue Acceleration Loans Initiative”. Η εξέλιξη αυτή χαρακτηρίζεται από τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις ως μια απόδειξη ότι “η Ευρώπη μπορεί να δράσει γρήγορα, αποφασιστικά, και αποτελεσματικά όταν χρειάζεται”.

…ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες…

Έντονες διαβουλεύσεις για νέα χρηματοδοτικά εργαλεία

Με το τέλος του αρχικού κύκλου χρηματοδότησης, η Επιτροπή και τα κράτη-μέλη στρέφονται στη διαμόρφωση νέων πιο μακροπρόθεσμων μηχανισμών στήριξης – πρωτίστως μέσω του λεγόμενου Δανείου Αποκατάστασης (Reparation Loan). 

Υπάρχει ευρεία υποστήριξη προς την Επιτροπή να συνεχίσει το έργο για το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο θα στοχεύει “να καλύψει άμεσα το χρηματοδοτικό κενό της Ουκρανίας, χωρίς να επιβαρύνει σημαντικά τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών” . Αυτό είναι η “ιδέα”, όπως συνηθίζεται να λέγεται στις Βρυξέλλες όταν οι προθέσεις είναι ισχυρές και οι αντιστάσεις δημιουργούν προσκόμματα στα σχέδια της Κομισιόν.

Στη σημερινή διμερή συνάντηση της Προέδρου της Κομισιόν με τον Βέλγο Πρωθυπουργό η κύρια ατζέντα επικεντρώνεται στην προσπάθεια να ξεπαγώσουν οι διαπραγματεύσεις για τη χρήση παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων προκειμένου να χρηματοδοτηθεί ένα δάνειο 140 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία για την ανοικοδόμηση και την υποστήριξη της άμυνάς της. 

Το Βέλγιο, υπό την ηγεσία του Μπαρτ ντε Βέβερ, έχει εκφράσει αντιρρήσεις στο σχέδιο της Επιτροπής, λόγω νομικών και οικονομικών ανησυχιών (π.χ. κίνδυνοι νομικής προσφυγής από τη Ρωσία και επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία). 

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιχειρεί να πείσει προσωπικά τον ντε Βέβερ να αποσύρει τις ενστάσεις του Βελγίου, ώστε να προχωρήσει το σχέδιο. Η προσπάθεια αυτή, δεδομένης και της υπό διάλυση βελγικής κυβέρνησης, δεν αναμένεται να επιφέρει θεαματικά αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, η Δανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ ζήτησε επίσημα από την Επιτροπή να προχωρήσει με το δάνειο, λαμβάνοντας υπόψη τις βελγικές ανησυχίες, αλλά η τελική απόφαση εξαρτάται από συναίνεση όλων των κρατών-μελών. Μια δύσκολη εξίσωση για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που θα γίνει στις 18 Δεκεμβρίου.

Ποιος επιβαρύνεται αν δεν αξιοποιηθούν τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία;

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αποσαφήνιση από τον Επίτροπο Βάλντις Ντομπρόβσκις, εχθές μετά τη συνεδρίαση του ECOFIN, ο οποίος επισήμανε αυτολεξί πως, “εάν η ΕΕ επιλέξει να χρηματοδοτήσει το Δάνειο Αποκατάστασης” προς την Ουκρανία με δανεισμό -αντί να αξιοποιήσει τα έσοδα από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία- τα κράτη μέλη θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος των τόκων του δανείου μέχρι να αποπληρωθεί, ώστε η στήριξη να διατηρεί χαρακτηριστικά αντίστοιχα με αυτά της επιχορήγησης .” 

Με αυτόν τον τρόπο, γίνεται σαφές ότι το βάρος πέφτει ευθέως στους ευρωπαϊκούς εθνικούς προϋπολογισμούς, εάν δεν αξιοποιηθεί το ταμειακό απόθεμα από τα ρωσικά assets.

Εναλλακτικά Σενάρια και Στόχος Χορήγησης Επιχορηγήσεων

Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις παρέθεσε, ακόμη, εναλλακτικά σενάρια, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η χορήγηση ισόποσης στήριξης προς την Ουκρανία μέσω επιχορηγήσεων, που ωστόσο θα απαιτούσαν σημαντικά μεγαλύτερο άμεσο δανεισμό από τα κράτη-μέλη. 

Παράλληλα, τόνισε την αναγκαιότητα ταυτόχρονης συνεργασίας με διεθνείς εταίρους, ώστε η Ουκρανία να λάβει έγκαιρα -εντός του πρώτου τριμήνου του 2026- την αναγκαία χρηματοδότηση για να καλύψει επείγουσες ανάγκες.

Συμπαράσταση και … προκλήσεις

Το μήνυμα της Επιτροπής είναι σαφές: η στήριξη προς την Ουκρανία παραμένει προτεραιότητα, αλλά οι τρόποι και η κατανομή του κόστους χρήζουν προσεκτικής διαχείρισης και διακρατικής συνεννόησης . Οι επόμενες αποφάσεις θα κρίνουν αν η χρηματοδοτική αυτή προσπάθεια θα στηριχθεί στα ευρωπαϊκά δημόσια ταμεία ή αν θα αξιοποιηθούν και οι οικονομικοί πόροι από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.

Όσο δύσκολο μοιάζει το δεύτερο τόσο δυσκολότερο φαντάζει το πρώτο, αφού μια τέτοια πολιτική απόφαση θα προκαλέσει εξαιρετικά σοβαρές αντιδράσεις στην εσωτερική πολιτική σκηνή των κρατών-μελών, καθώς σε περίοδο οικονομικής κρίσης για την πλειοψηφία των πολιτών τους θα χρειαστεί να αδειάσουν τα ταμεία τους εις βάρος των κοινωνικών παροχών.

Όλες οι Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο,  στο ertnews.gr
Διάβασε όλες τις ειδήσεις μας στο Google
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber

Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν:
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος