Συνεργασία ΕΕ με το Ίδρυμα Breakthrough Energy του Μπιλ Γκέιτς

Ανταπόκριση: Γιώργος Συριόπουλος

Στο πλαίσιο της διάσκεψης των μερών των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP26) στη Γλασκόβη, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο Μπιλ Γκέιτς, ιδρυτής του ιδρύματος Breakthrough Energy, καθώς και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Βέρνερ Χόιερ, προχώρησαν επίσημα στη σύναψη μιας πρωτοποριακής σύμπραξης με σκοπό την ενίσχυση των επενδύσεων σε κρίσιμες κλιματικές τεχνολογίες, με στόχο μέσω του προγράμματος Breakthrough Energy Catalyst να κινητοποιηθούν έως και 820 εκατ. ευρώ (1 δισ. δολάρια) την περίοδο 2022-2026 με σκοπό την επιτάχυνση της εφαρμογής και της εμπορευματοποίησης καινοτόμων τεχνολογιών που θα συμβάλουν στην υλοποίηση των φιλοδοξιών της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα με ορίζοντα το 2030.

Glad to launch the #EUCatalystPartnership with @BillGates & @EIB's Werner Hoyer.

This $1 billion programme will boost investments in climate technologies such as sustainable aviation fuel.

Can't wait to see the technologies emerging with the Catalyst! https://t.co/svKLb2fiqL

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) November 2, 2021

Κάθε ευρώ δημοσίων πόρων αναμένεται να μοχλεύσει ιδιωτικά κεφάλαια ύψους τριών ευρώ. Οι επενδύσεις θα κατευθυνθούν σε ένα χαρτοφυλάκιο έργων με έδρα στην ΕΕ που εμφανίζουν μεγάλες δυνατότητες σε τέσσερις τομείς:

• το καθαρό υδρογόνο,
• τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών,
• την απευθείας δέσμευση από τον αέρα και
• την αποθήκευση ενέργειας για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
• Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά:

«Ήρθε η ώρα να αναλάβουμε δράση. Για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική πρόκληση, πρέπει να επενδύσουμε σε καινοτομίες υψηλού κινδύνου και να εξαλείψουμε το πρόσθετο κόστος των καθαρών τεχνολογιών, το οποίο συνδέεται με την εμπορευματοποίηση των νέων τεχνολογιών. Ανυπομονώ να κυκλοφορήσουν οι τεχνολογίες αυτές στην αγορά.

Η σύμπραξη μεταξύ της ΕΕ και του προγράμματος Breakthrough Energy Catalyst αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την επίτευξη του στόχου μας: να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος και η πρώτη ήπειρος της κλιματικής καινοτομίας. Ευελπιστώ ότι τα κράτη μέλη, η βιομηχανία και άλλοι φορείς θα συμμετάσχουν στον αγώνα για κλιματική καινοτομία.»

Ο Βέρνερ Χόιερ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, δήλωσε: «Για να επιτύχουμε τους στόχους του Παρισιού για το κλίμα, χρειαζόμαστε μια παγκόσμια τεχνολογική επανάσταση και μαζικές επενδύσεις σε ρηξικέλευθες καινοτομίες. […]»

Ο Μπιλ Γκέιτς, ιδρυτής του ιδρύματος Breakthrough Energy, επισήμανε πως: «Η επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών θα είναι ένα από τα δυσκολότερα επιτεύγματα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Θα απαιτήσει νέες τεχνολογίες, νέες πολιτικές και νέες συμπράξεις μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα σε πρωτοφανή κλίμακα. Η σύμπραξη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα συμβάλει στην επιτάχυνση της ευρείας υιοθέτησης κλιματικών λύσεων, οι οποίες θα δημιουργήσουν καθαρές βιομηχανίες και ευκαιρίες απασχόλησης σε ολόκληρη την Ευρώπη για τις επόμενες γενιές.»

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κομισιόν, η σύμπραξη μεταξύ της ΕΕ και του προγράμματος Breakthrough Energy Catalyst θα επικεντρωθεί σε τεχνολογίες με αναγνωρισμένες δυνατότητες μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – οι οποίες είναι πολύ δαπανηρές επί του παρόντος – ώστε να εφαρμοστούν σε κλίμακα που θα τους επιτρέπει να ανταγωνιστούν τις τεχνολογίες που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα. Θα φέρει σε επαφή τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα για επενδύσεις σε μεγάλης κλίμακας έργα επίδειξης.

Τόσο η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (με τη χρήση πόρων της Επιτροπής) όσο και το πρόγραμμα Breakthrough Energy Catalyst θα παράσχουν ισοδύναμα ποσά επιχορηγήσεων και χρηματοοικονομικών επενδύσεων στα έργα. Στο πλαίσιο της συμβολής του, το πρόγραμμα Breakthrough Energy Catalyst θα κινητοποιήσει τους εταίρους ώστε να επενδύσουν σε έργα και/ή να αγοράσουν τα παραγόμενα πράσινα προϊόντα.

Η χρηματοδότηση της ΕΕ για τη σύμπραξη θα προέλθει από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και το Ταμείο Καινοτομίας και θα τελεί υπό τη διαχείριση του InvestEU σύμφωνα με τις καθιερωμένες διαδικασίες διακυβέρνησης.

Το πρόγραμμα Breakthrough Energy Catalyst θα κινητοποιήσει ισοδύναμα ιδιωτικά κεφάλαια και κεφάλαια φιλανθρωπικού σκοπού για τη στήριξη βασικών κλιματικά έξυπνων τεχνολογιών με σκοπό την επιτάχυνση της μετάβασης προς βιώσιμα βιομηχανικά οικοσυστήματα στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο της σύμπραξης μεταξύ της ΕΕ και του προγράμματος Breakthrough Energy Catalyst, θα είναι επίσης δυνατή η πραγματοποίηση εθνικών επενδύσεων από τα κράτη μέλη της ΕΕ μέσω του InvestEU ή σε επίπεδο έργων. Τα πρώτα έργα αναμένεται να επιλεγούν το 2022.

Breakthrough Energy

Το ίδρυμα Breakthrough Energy, ιδρύθηκε από τον Μπιλ Γκέιτς και έχει ως στόχο να βοηθήσει την ανθρωπότητα να αποτρέψει την κλιματική καταστροφή. Μέσω επενδυτικών φορέων, προγραμμάτων φιλανθρωπικού σκοπού, και μέσω της προώθησης πολιτικών και άλλων δραστηριοτήτων, το ίδρυμα Breakthrough Energy δεσμεύεται να αναπτύξει τις τεχνολογίες που χρειάζεται ο κόσμος για να φτάσει σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών έως το 2050.

Το πρωτοποριακό πρόγραμμα Breakthrough Energy Catalyst έχει σχεδιαστεί με σκοπό την επιτάχυνση των κρίσιμων κλιματικών τεχνολογιών που θα στηρίξουν μια οικονομία μηδενικών ανθρακούχων εκπομπών. Το πρόγραμμα αυτό επιδιώκει να φέρει σε επαφή τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα για τη χρηματοδότηση εμπορικών έργων επίδειξης για κρίσιμες λύσεις απανθρακοποίησης. Θα αντιμετωπίσει την έλλειψη χρηματοδότησης που παρατηρείται κατά τα πρώτα στάδια της εφαρμογής των τεχνολογιών αυτών και θα δημιουργήσει μια δομή για την επιτάχυνση της εμπορευματοποίησής τους. Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει με τη χρηματοδότηση έργων σε τέσσερις τεχνολογίες: το πράσινο υδρογόνο, τα βιώσιμα καύσιμα αεροσκαφών, την απευθείας δέσμευση από τον αέρα και την αποθήκευση ενέργειας για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Στο μέλλον, το πρόγραμμα Breakthrough Energy Catalyst προτίθεται να επεκτείνει το ίδιο πλαίσιο σε άλλες αναγκαίες καινοτομίες, όπως ο χάλυβας και το τσιμέντο που παράγουν χαμηλές ανθρακούχες εκπομπές.