Στο Βατικανό η έκθεση «Κοινωνία Προσώπων – Η απεικόνιση της ανθρώπινης μορφής. Aπό τη Μεταβυζαντινή Τέχνη στη Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική»

Ανταπόκριση από την Ιταλία για την ΕΡΤ: Κρίστιαν Μαυρής

Σύμφωνα με δελτίο τύπου της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Αγία Έδρα (Βατικανό), η ίδια σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου διοργανώνουν την έκθεση «Κοινωνία Προσώπων – Η απεικόνιση της ανθρώπινης μορφής. Από τη μεταβυζαντινή τέχνη στη σύγχρονη ελληνική ζωγραφική» στο Palazzo della Cancelleria του Βατικανού στη Ρώμη.

Τα εγκαίνια λαμβάνουν χώρα στις 8 Νοεμβρίου 2021 στις 18:30μμ, κατά τη διάρκεια της οποίας θα παρευρεθεί και ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, κ. Δένδιας. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 8 Δεκεμβρίου 2021.

Η κοινή πρωτοβουλία αποσκοπεί στον εορτασμό δύο επετείων: 40 χρόνων από την ανταλλαγή Πρέσβεων μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Αγίας Έδρας (1980) και, βεβαίως, 200 χρόνων από τον Αγώνα της Ελληνικής Παλιγγενεσίας  (1821).

Σε συνάρτηση με το πνεύμα των δύο επετείων και τον ιδιαίτερο θρησκευτικό χαρακτήρα του Βατικανού, το θέμα της Έκθεσης είναι η απεικόνιση της ανθρώπινης μορφής στη νεοελληνική τέχνη, από την μεταβυζαντινή περίοδο στην σύγχρονη εποχή. Έμφαση δίνεται στη μετάβαση από την αυστηρότητα της θρησκευτικής θεώρησης της ανθρώπινης μορφής στην ελευθερία του πειραματισμού υπό το φως των εκάστοτε κρατούντων διεθνών καλλιτεχνικών ρευμάτων στην Ευρώπη με τα οποία έρχονταν πλέον σε επαφή οι εικαστικοί δημιουργοί στο ελεύθερο ελληνικό κράτος από την δεκαετία του 1830 και μετά.

Επιμελήτρια της έκθεσης είναι η Όλγα Μεντζαφού, Επίτιμη Διευθύντρια Συλλογών και Μουσειολογικού Προγραμματισμού της Εθνικής Πινακοθήκης, με συνεργάτιδα την Μαρία Μιγάδη, ανεξάρτητη Ιστορικό Τέχνης. Ο μουσειογραφικός σχεδιασμός έγινε από την ομότιμη καθηγήτρια αρχιτεκτονικής Σόνια Χαραλαμπίδου και την Ειρήνη Χαραλαμπίδου, αρχιτέκτονα.

Μέσα από την προσωπογραφία, αισθητική διατύπωση και συγχρόνως κοινωνική και ιστορική μαρτυρία κάθε εποχής παρακολουθούμε την εξέλιξη της απεικόνισης της ανθρώπινης μορφής ως έκφραση κυρίως της αστικής τάξης, αλλά και ως έκφραση της προσωπικής προσέγγισης από τον καλλιτέχνη που αναγνωρίζει την φυσική ιδιαιτερότητα του απεικονιζομένου, αλλά και αυτή που ο ίδιος θέλει να προβάλει. Μια «Κοινωνία Προσώπων» που ορίζει την ταυτότητα του προσώπου, που καλεί τον καλλιτέχνη να διερευνήσει το μυστήριο της παρουσίας του, που καλεί τον θεατή να συμμετάσχει και να κατανοήσει αυτό το μυστήριο. 

Παράλληλα ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις αισθητικές αρχές της βυζαντινής τέχνης που αναβίωσαν τη δεκαετία του 1920 και 1930 και μάλιστα με μια στροφή προς τις πηγές της, το φαγιούμ. Οι καλλιτέχνες της γενιάς αυτής, μέσα από την απεικόνιση του προσώπου, θα δώσουν το μέτρο με το οποίο μπορούν να αντλούν από την εθνική κληρονομιά χωρίς να αποστασιοποιούνται από τις αρχές του μοντερνισμού.

Στην έκθεση περιλαμβάνονται 66 έργα που προέρχονται από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης, από Μουσεία και Ιδρύματα, καθώς και από ιδιωτικές συλλογές. Αντιπροσωπεύονται οι πιο σημαντικοί ζωγράφοι της νεοελληνικής τέχνης, από τους Ν. Γύζη, Ν. Λύτρα και Γ. Ιακωβίδη έως τους Γ. Μόραλη, Γ. Τσαρούχη και Γ. Ρόρρη, μεταξύ πολλών άλλων.

Δωρητές της Έκθεσης είναι η Τράπεζα της Ελλάδος, το Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, το Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, η ναυτιλιακή εταιρεία Angelakos (Hellas) S.A., το Κοινωφελές Ίδρυμα Μαρία Τσάκος, και το Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη.