Στα στενά του Βοσπόρου επεκτείνεται το ρωσο-τουρκικό ψυχροπολεμικό κλίμα (vid)

Δεκάδες ρωσικά πλοία περίμεναν για πολλές ώρες από το πρωί της Δευτέρας στην «ράδα» προκειμένου οι τουρκικές αρχές να τους επιτρέψουν τη διέλευση από τα στενά του Βοσπόρου σύμφωνα με όσα μετέδωσαν τα διεθνή πρακτορεία ενημέρωσης.Οι Τούρκοι απέδωσαν στις “κακές καιρικές συνθήκες” την « καθυστέρηση» και στον «φόρτο εργασίας».

Όμως Ρώσοι παρατηρητές έκαναν λόγο για αποκλεισμό των ρωσικών πλοίων και  παραβίαση της συνθήκης του Μοντρέ, που ορίζει τους όρους διέλευσης των πλοίων στα στενά. Την ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα συμπλήρωσε και η εμφάνιση – ανάδυση ενός τουρκικού υποβρυχίου μπροστά από ένα Ρώσικο πλοίο χωρίς ωστόσο να δοθεί καμία συνέχεια στο περιστατικό.
Την ίδια ώρα ανώνυμη ρωσική στρατιωτική πηγή κράτησε χαμηλούς τόνους μιλώντας στο ρωσικό πρακτορείο και υπογράμμισε ότι δεν υπήρξε κάτι το ασυνήθιστο στη «συνάντηση» του ρωσικού πλοίου Yauza με τουρκικό υποβρύχιο στα Δαρδανέλια, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο Sputink επικαλούμενο την τουρκική εφημερίδα Hurriyet. Το πλοίο είχε κατεύθυνση προς τη Μαύρη Θάλασσα και το τουρκικό υποβρύχιο φέρεται να συνόδευσε σκάφος της τουρκικής ακτοφυλακής. Βίντεο του περιστατικού μετέδωσε το πρακτορείο Dogan από τα Δαρδανέλια.

Τι προβλέπει η Σύμβαση του Μοντρέ.
Η Σύμβαση του Montreux του 1936 για το καθεστώς των Στενών, ρυθμίζει τα της διέλευσης των στρατιωτικών και πολεμικών πλοίων από τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων. Στο άρθρο 2 ορίζεται ότι τα «εμπορικά πλοία θα απολαμβάνουν πλήρη ελευθερία διέλευσης και ναυσιπλοΐας στα Στενά, μέρα- νύχτα, με οποιαδήποτε σημαία και με οποιοδήποτε είδος του φορτίου, χωρίς διατυπώσεις». Για τα πολεμικά πλοία σε περιόδους ειρήνης, η Τουρκία οφείλει να επιτρέπει τη διέλευση μικρών και μεσαίων πλοίων, όλων των εθνικοτήτων. Σε καιρό πολέμου, η διέλευση των πολεμικών πλοίων θα πρέπει να αφεθεί εξ ολοκλήρου στη διακριτική ευχέρεια της τουρκικής κυβέρνησης. Οι δυνάμεις της Μαύρης Θάλασσας, συμπεριλαμβανομένης της πρώην ΕΣΣΔ και της Ρωσίας, μπορούν να πλοηγούν πολεμικά πλοία οποιασδήποτε κατηγορίας, μέσω των στενών, «υπό τον όρο ότι τα σκάφη αυτά περνούν μέσα από τα στενά μεμονωμένα, συνοδευόμενα από όχι περισσότερα από δύο αντιτορπιλικά». Τον Δεκέμβριο του 1982, ο ΟΗΕ επεξεργάστηκε τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά η Τουρκία αρνήθηκε να συμμετάσχει και η Σύμβαση του Μοντρέ παρέμεινε σε ισχύ.Σημειώνεται ότι το 1994, η Τουρκία εξέδωσε μονομερώς κανονισμούς νέας θαλάσσιας κυκλοφορίας για τα στενά, και περιελάμβανε μια σειρά περιορισμών για τη διέλευση των ξένων πλοίων.

ΠΗΓΗ:ΕΡΤ