Σημαντική μείωση των αιτήσεων ασύλου κατά 30% στην Ε.Ε.

ανταπόκριση από το Στρασβούργο για την ΕΡΤ: Κώστας Δαβάνης

Κατά 31% σε σχέση με το 2019 μειώθηκαν το 2020 οι αιτήσεις ασύλου που υποβλήθηκαν στην Ε.Ε., συμπεριλαμβανόμενων της Ελβετίας και της Νορβηγίας, αγγίζοντας τα χαμηλότερα επίπεδα από το 2013, κυρίως ως αποτέλεσμα των έκτακτων ταξιδιωτικών περιορισμών, όπως ανακοίνωσε την Πέμπτη 18/2 η ευρωπαϊκή υπηρεσία ασύλου EASO.

Μάλιστα όπως προκύπτει από τα σχετικά στοιχεία, οι εθνικές αρχές ασύλου διατήρησαν την δραστηριότητα τους, με αποτέλεσμα τη μείωση των καθυστερήσεων στην εξέταση των εκκρεμών αιτήσεων.

Τα αναλυτικά στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία δείχνουν ότι υποβλήθηκαν 461.300 αιτήσεις το 2020, σε σύγκριση με 671.200 που υποβλήθηκαν το 2019. Περίπου το 4% του συνόλου των αιτήσεων το 2020 υποβλήθηκαν από ασυνόδευτους ανηλίκους που αποτελεί αύξηση κατά μία ποσοστιαία μονάδα από το προηγούμενο έτος. Οι πλειοψηφία των ανηλίκων προέρχονταν από το Αφγανιστάν, την Συρία και το Πακιστάν, με το 10% του συνολικού αριθμού ανηλίκων αιτούντων ασύλου να προέρχεται από το Αφγανιστάν και την Αίγυπτο.

Οι χώρες προέλευσης

Οι κύριες χώρες προέλευσης των αιτούντων παρέμειναν αμετάβλητες από το 2019, αν και οι αιτήσεις μειώθηκαν σχεδόν για όλες τις υπηκοότητες. Τις περισσότερες αιτήσεις υπέβαλαν Σύριοι υπήκοοι με 64.540, μειωμένες κατά 9% από το 2019, αντιπροσωπεύοντας και το 14% όλων των αιτήσεων στην ΕΕ. Ακολούθησαν Αφγανοί πολίτες με 48.578 αιτήσεις μειωμένες επίσης κατά 16% σε σχέση με το 2019, ενώ στην πρώτη πεντάδα υπηκόων που υπέβαλαν αιτήσεις ασύλου στην Ε.Ε., βρίσκονται πολίτες από την Βενεζουέλα, την Κολομβία και το Ιράκ. Οι υπήκοοι των πέντε αυτών χωρών υπέβαλαν συνολικά πάνω από τα δύο πέμπτα όλων των αιτήσεων ασύλου.

Σημαντικό μικρότερο αριθμό αιτήσεων σε σχέση με το 2019 υπέβαλαν επίσης υπήκοοι από το Πακιστάν, την Τουρκία, την Νιγηρία, το Μπαγκλαντές και την Σομαλία, ενώ ο αντίκτυπος της πανδημίας είχε ως αποτέλεσμα να καταγραφούν σημαντικές μειώσεις των αιτούντων από την Αλβανία, την Γεωργία και το Ιράν.

Μεταξύ των υπηκόων που υπέβαλαν τις περισσότερες αιτήσεις το 2020 είναι εκείνοι που προέρχονται από τις Κομόρες με αύξηση κατά 53%, τη Λευκορωσία, την Κούβα και τη Βραζιλία. Οι αιτούντες από χώρες που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης βίζας φάνηκε να επηρεάζονται ιδιαίτερα από τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς που εφαρμόζονται λόγω της πανδημίας καθώς οι αιτήσεις τους μειώθηκαν κατά 36%, ενώ οι αιτήσεις από πολίτες από χώρες με υποχρέωση θεώρησης μειώθηκαν μόνο κατά 30%.

Μείωση καθυστερήσεων

Παρά την πανδημία, οι εθνικές αρχές ασύλου διατήρησαν περίπου το ίδιο επίπεδο πρωτοβάθμιων αποφάσεων με το 2019. Περίπου 521.000 αποφάσεις εκδόθηκαν πρωτοδίκως το 2020, οι οποίες ξεπέρασαν τον αριθμό των αιτήσεων για πρώτη φορά από το 2017. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, να εκδίδονται γρηγορότερα οι αποφάσεις μειώνοντας κατά 74.000 τις πρωτόδικες υποθέσεις και κατά περίπου 160.000 όλες συνολικά τις περιπτώσεις. Πάντως, όπως σημειώνεται στην ανάλυση της EASO, στο τέλος του 2020, εκκρεμούσαν περίπου 412 600 αιτήσεις ασύλου.

Επιπλέον το ποσοστό αναγνώρισης στην ΕΕ παρέμεινε σταθερό στο 32% το 2020, παρά τις έντονες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του έτους. Τα υψηλότερα ποσοστά αναγνώρισης είχαν οι Σύριοι με 84%, οι υπήκοοι Ερυθραίας κατά 80% και της Υεμένης με 75%, ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά αναγνώρισης καταγράφηκαν στους υπηκόους Κολομβίας με 2% και της Βενεζουέλας με 3%.

Δεν υποβάλλουν όλοι αιτήσεις ασύλου

Αξιοσημείωτη εξέλιξη το 2020 ήταν και ο διπλασιασμός υπηκόων από το Μαρόκο, την Τυνησία και την Αλγερία που εντοπίστηκαν να διασχίζουν παράνομα τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Ωστόσο, αυτό δεν αντικατοπτρίζεται στην αύξηση των αιτήσεων ασύλου.

Στην πραγματικότητα, οι αιτήσεις από τις προαναφερθείσες εθνικότητες ήταν σημαντικά χαμηλότερες από τον αριθμό των παράνομων διαβάσεων που εντοπίστηκαν, με την απόκλιση να ιδιαίτερα αξιοσημείωτη για τους Τυνήσιους. Από τους 13.000 Τυνήσιους που εντοπίστηκαν παράνομα να διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., αίτηση ασύλου υπέβαλαν μόνο οι 2.918.