Politico: Η σύλληψη Μογκερίνι μπορεί να βυθίσει την ΕΕ στη μεγαλύτερη κρίση της από το 1999

Αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πρόκληση της θητείας της είναι η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς καλείται να σώσει την αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού η σύλληψη της πρώην επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Φεντερίκα Μογκερίνι και του ανώτατου αξιωματούχου της Κομισιόν, Στέφανο Σανίνο, στο πλαίσιο έρευνας για απάτη απειλεί να εξελιχθεί σε μία κρίση μεγάλης κλίμακας.

Ακριβώς ένα χρόνο μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας της ως προέδρου της Επιτροπής, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ήδη ταλανίζεται από σφοδρές επικρίσεις σχετικά με τη δέσμευσή της για διαφάνεια, πάντα έχει να διαχειριστεί τη σύγκρουση σχετικά με την εξωτερική πολιτική της Ένωσης και πλέον καλείται να βρει έναν τρόπο να αποφύγει να εμπλακεί σε ένα σκάνδαλο που χρονολογείται από τα πρώτα χρόνια της θητείας της.

Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ότι η πρώην επικεφαλής Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. και ένας ανώτερος διπλωμάτης που εργάζεται επί του παρόντος στην Επιτροπή συνελήφθησαν την Τρίτη, προκάλεσε σοκ στις Βρυξέλλες και αξιοποιήθηκε από τους επικριτές της Φον ντερ Λάιεν, με κάποιους να ζητούν να υποβληθεί μία τέταρτη πρόταση μομφής σε βάρος της.

«Η αξιοπιστία των θεσμών μας διακυβεύεται», δήλωσε η Μανόν Ομπρί, συμπρόεδρος της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Εάν τελικά, οι κατηγορίες αποδειχθούν αληθείς, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το Politico, θα πυροδοτήσουν το μεγαλύτερο σκάνδαλο που έχει πλήξει τις Βρυξέλλες από το 1999 όταν κατηγορίες για κακοδιαχείριση είχαν αναγκάσει την Επιτροπή υπό τον Ζακ Σαντέρ σε μαζική παραίτηση.

Η αστυνομία συνέλαβε την πρώην αντιπρόεδρο της Επιτροπής, Φεντερίκα Μογκερίνι, μια κεντροαριστερή Ιταλίδα πολιτικό που ηγήθηκε του τμήματος εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) από το 2014 έως το 2019, και τον Στέφανο Σανίνο, έναν Ιταλό που ήταν γενικός γραμματέας της ΕΥΕΔ από το 2021 έως ότου αντικαταστάθηκε νωρίτερα φέτος.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ανέφερε ότι είχε «έντονες υποψίες» ότι η διαδικασία υποβολής προσφορών για την ίδρυση διπλωματικής ακαδημίας συνδεδεμένης με το Κολέγιο της Ευρώπης, όπου η Μογκερίνι είναι πρύτανης, δεν ήταν δίκαιη και ότι τα γεγονότα, εάν αποδειχθούν, «θα μπορούσαν να συνιστούν απάτη σε δημόσιες συμβάσεις, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση του επαγγελματικού απορρήτου».

Επιδεινώνονται οι σχέσεις φον ντερ Λάιεν – Κάλας

Όπως δήλωσαν τέσσερις αξιωματούχοι στο Politico, η υπόθεση φαίνεται ότι θα επιδεινώσει τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ της φον ντερ Λάιεν και της τρέχουσας επικεφαλής της ΕΥΕΔ, της ύπατης εκπροσώπου της Ε.Ε. Κάγια Κάλας. Νωρίτερα φέτος, ο Σανίνο παραιτήθηκε από τη θέση του γενικού γραμματέα και ανέλαβε σημαντικό ρόλο στην Επιτροπή υπό τη φον ντερ Λάιεν.

Ένας από τους αξιωματούχους υπερασπίστηκε τη φον ντερ Λάιεν, κατηγορώντας αντίθετα την ΕΥΕΔ, μία αυτόνομη υπηρεσία που λειτουργεί βάσει των συνθηκών της Ε.Ε. υπό την εποπτεία της ύπατης εκπροσώπου της Ένωσης, Κάλας, η οποία είναι μία από τους 27 Ευρωπαίους Επιτρόπους.

«Ξέρω ότι όσοι δεν συμπαθούν τη φον ντερ Λάιεν θα το χρησιμοποιήσουν εναντίον της, αλλά αυτοί χρησιμοποιούν τα πάντα εναντίον της», δήλωσε ο αξιωματούχος.

«Επειδή η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν είναι η πιο αναγνωρίσιμη ηγέτης στις Βρυξέλλες, της αποδίδουμε όλη την ευθύνη και δεν είναι δίκαιο να αντιμετωπίσει πρόταση μομφής για κάτι που ενδέχεται να έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης. Δεν είναι υπεύθυνη για όλα τα θεσμικά όργανα», προσέθεσε ο αξιωματούχος.

Προς το παρόν η Μογκερίνι, ο Σανίνο και ένα τρίτο πρόσωπο δεν έχουν κριθεί ένοχοι και αφέθηκαν ελεύθεροι καθώς δεν θεωρούνται ύποπτοι φυγής. Στην πρώην ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. απαγγέλθηκαν κατηγορίες περί ευνοιοκρατίας στην ανάθεση σύμβασης για την εκπαίδευση μελλοντικών διπλωματών στο Κολέγιο της Ευρώπης.

Όταν κλήθηκε από το Politico να σχολιάσει την υπόθεση Σανίνο, η Επιτροπή αρνήθηκε να απαντήσει. Όταν κλήθηκε να σχολιάσει την υπόθεση Μογκερίνι, το Κολέγιο της Ευρώπης αρνήθηκε να απαντήσει σε συγκεκριμένες ερωτήσεις. Σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι παραμένει «προσηλωμένο στα υψηλότερα πρότυπα ακεραιότητας, δικαιοσύνης και συμμόρφωσης — τόσο σε ακαδημαϊκά όσο και σε διοικητικά θέματα».

«Σειρά εγκλημάτων»

Η έρευνα πραγματοποιείται σε μία περίοδο όπου τα ευρωσκεπτικιστικά, λαϊκιστικά και ακροδεξιά κόμματα εκμεταλλεύονται το κύμα δυσαρέσκειας των ψηφοφόρων και η Ε.Ε. ασκεί πιέσεις σε χώρες εντός και εκτός της Ένωσης για τα σκάνδαλα διαφθοράς που τις αφορούν.

«Είναι αστείο το γεγονός ότι οι Βρυξέλλες δίνουν μαθήματα σε όλους για το “κράτος δικαίου”, ενώ οι ίδιες οι θεσμοί της μοιάζουν περισσότερο εγκληματίες που βρίσκονται σε μία σειρά παρά με μια λειτουργική ένωση», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Χ ο Ζόλταν Κόβατς, εκπρόσωπος της κυβέρνησης της Ουγγαρίας, η οποία έχει δεχτεί κριτική από την Ε.Ε.

❗️Another day, another “shock” EU scandal. Belgian police raiding the EEAS and the College of Europe at dawn? Documents seized, arrests made, corruption and procurement fraud on the table.

The EU’s prestigious “finishing school” for Eurocrats now under investigation for insider…

— Zoltan Kovacs (@zoltanspox) December 2, 2025

Ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Γκιόργκι Πιπερά, μέλος της δεξιάς ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, ο οποίος ήταν πίσω από την αποτυχημένη πρόταση μομφής κατά της φον ντερ Λάιεν τον Ιούλιο, δήλωσε στο Politico ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να υποβάλει νέα πρόταση.

Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης ότι οι αξιωματούχοι της Ε.Ε. «προτιμούν να αγνοούν τα δικά τους προβλήματα, ενώ συνεχώς δίνουν μαθήματα σε όλους τους άλλους».

Η Ε.Ε. αγωνίζεται να διαφύγει από μια σειρά σκάνδαλων διαφθοράς από την αρχή της δεκαετίας. Οι έφοδοι της αστυνομίας και οι συλλήψεις της Τρίτης έρχονται σε συνέχεια του σκανδάλου «Qatargate» του 2022, όταν το κράτος του Κόλπου κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να επηρεάσει ευρωβουλευτές με δωροδοκίες και δώρα, καθώς και της φετινής έρευνας για δωροδοκία σχετικά με τις δραστηριότητες του κινεζικού γίγαντα στον τομέα της τεχνολογίας, Huawei στην Ευρώπη. Οι έρευνες αυτές εμπλέκουν μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την εποχή εκείνη, οι αξιωματούχοι της Επιτροπής έσπευσαν να κατηγορήσουν τους βουλευτές και να αποστασιοποιηθούν από τα σκάνδαλα.

Ωστόσο, η Επιτροπή δεν έχει μείνει αλώβητη από τις κατηγορίες για ατασθαλίες. Το 2012, ο τότε επίτροπος Υγείας, Τζον Ντάλι παραιτήθηκε λόγω ενός σκανδάλου στον κλάδο της καπνοβιομηχανίας. Η ίδια η φον ντερ Λάιεν δέχθηκε επίπληξη από το Γενικό Δικαστήριο της Ε.Ε., το οποίο αποφάνθηκε νωρίτερα φέτος ότι δεν έπρεπε να αποκρύψει από το κοινό τα μηνύματα που αντάλλαξε με τον διευθύνοντα σύμβουλο του φαρμακευτικού κολοσσού Pfizer κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19.

Οι αποκαλύψεις της Τρίτης είναι πολύ πιο επικίνδυνες για την Επιτροπή, δεδομένης της υψηλής προβολής των υπόπτων και της σοβαρότητας των κατηγοριών που αντιμετωπίζουν.

«Καταστροφικές επιπτώσεις»

Αφού υπηρέτησε ως αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επικεφαλής της ΕΥΕΔ, η Μογκερίνι διορίστηκε πρύτανης του Κολεγίου της Ευρώπης το 2020, εν μέσω κριτικής ότι δεν ήταν κατάλληλη για τη θέση, δεν πληρούσε τα κριτήρια και είχε μπει στον διαγωνισμό μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας. Το 2022 έγινε διευθύντρια της Διπλωματικής Ακαδημίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία βρέθηκε στο επίκεντρο των επιδρομών και των συλλήψεων της Τρίτης.

Ο Σανίνο, πρώην Ιταλός διπλωμάτης, ήταν ο ανώτατος δημόσιος υπάλληλος της ΕΥΕΔ και είναι τώρα γενικός διευθυντής του τμήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις περιοχές της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και του Κόλπου.

Ο Κριστιάνο Σεμπαστιάνι, εκπρόσωπος του προσωπικού ενός από τα μεγαλύτερα συνδικάτα της Ε.Ε., το Renouveau & Démocratie, δήλωσε ότι, αν αποδειχθούν, οι ισχυρισμοί θα έχουν «καταστροφικές επιπτώσεις στην αξιοπιστία των εμπλεκόμενων θεσμικών οργάνων και, γενικότερα, στην αντίληψη των πολιτών για όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα». Ανέφερε ότι έλαβε «δεκάδες μηνύματα» από υπαλλήλους της Ε.Ε. που ανησυχούν για τη φθορά της φήμης τους.

«Αυτό δεν είναι καλό για τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. και για τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Δεν είναι καλό για την Ευρώπη, αποσπά την προσοχή από άλλα θέματα», δήλωσε ένας αξιωματούχος της Επιτροπής που ζήτησε να παραμείνει υπό καθεστώς ανωνυμίας για να μιλήσει ελεύθερα. «Διαδίδει την ιδέα του ελιτισμού, ενός άτυπου δικτύου που κάνει χάρες. Επίσης, η Μογκερίνι ήταν μία από τις πιο επιτυχημένες [ύπατες εκπρόσωπους της Ε.Ε.], οπότε δεν είναι καλό από την άποψη της δημόσιας διπλωματίας».

Πηγή: Politico