Ο εξόριστος Αιγύπτιος κωμικός Μπάσεμ Γιουσέφ έχει βιώσει από πρώτο χέρι πώς οι μισαλλόδοξες κυβερνήσεις μπορούν να φιμώσουν την πολιτική σάτιρα. Αυτή την εβδομάδα είχε ένα σύντομο μήνυμα για όσους ζουν σε μια εποχή καταστολής της ελευθερίας του λόγου από τον Ντόναλντ Τραμπ:
«Αγαπητοί Αμερικανοί συμπολίτες μου», έγραψε στο X. «Καλώς ήρθατε στον κόσμο μου».
Με τις επιθέσεις του εναντίον των πιο γνωστών Αμερικανών κωμικών, ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει ενταχθεί στην ομάδα των μη φιλελεύθερων και ευαίσθητων ηγετών σε όλο τον κόσμο που δεν ανέχονται τα αστεία.
Η τελευταία περίπτωση αφορά στον Τζίμι Κίμελ, του οποίου η βραδινή εκπομπή στο ABC ανεστάλη μετά από πίεση της κυβέρνησης.
«Είναι πολιτική και όχι επιχειρηματική απόφαση»
Η κατάργηση της εκπομπής, λίγες εβδομάδες μετά την ακύρωση της σατιρικής εκπομπής του Στίβεν Κόλμπερ από τον ανταγωνιστικό τηλεοπτικό σταθμό CBS, ακολουθεί άλλες κατασταλτικές ενέργειες του Τραμπ εναντίον των μέσων ενημέρωσης.
Οι πολιτικοί αντίπαλοι του προέδρου των ΗΠΑ λένε ότι ο περιορισμός του χώρου για την ελεύθερη έκφραση δείχνει ότι η Αμερική του Τραμπ κινείται προς τον αυταρχισμό.
Σε ολόκληρη την αμερικανική επιχειρηματική κοινότητα, οι εταιρείες μαθαίνουν με τον δύσκολο τρόπο ότι το να δίνουν στον Τραμπ αυτό που θέλει δεν θα τον κατευνάσει – θα τον κάνει μόνο πιο απαιτητικό.
Η φράση «είναι απλά δουλειά» έχει γίνει η συνήθης άμυνα του Τραμπ ενάντια στις κατηγορίες ότι επιτίθεται στην ελευθερία του λόγου.
Ο Τραμπ και άλλοι Ρεπουμπλικανοί επέμειναν ότι η αναστολή του Κίμελ ήταν μια απόφαση που οφείλεται στην χαμηλή τηλεθέαση και όχι στην τιμωρία της διαφωνίας.
«Είχε κακές βαθμολογίες περισσότερο από οτιδήποτε άλλο», είπε ο Τραμπ. Ο ηγέτης της πλειοψηφίας στη Γερουσία, Τζον Θουν, επανέλαβε τη φράση αυτή, λέγοντας ότι ο Κίμελ ήταν απλώς θύμα των δυνάμεων της αγοράς και ότι το δίκτυο έλαβε «οικονομικές αποφάσεις της αγοράς».
Ενώ η τηλεθέαση των βραδινών εκπομπών έχει μειωθεί σε γενικές γραμμές, οι εκπομπές των Κίμελ και Κόλμπερτ κατατάσσονται μεταξύ των εκπομπών με την υψηλότερη τηλεθέαση στην βασική δημογραφική ομάδα των τηλεθεατών ηλικίας 25 έως 54 ετών. Οι εκπομπές είναι επίσης δημοφιλείς στο YouTube και το TikTok, τα οποία δεν υπολογίζονται στις τηλεθεάσεις. Μπορεί να είναι αλήθεια ότι οι Κίμελ και Κόλμπερτ δεν έβγαζαν αρκετά χρήματα, αλλά είναι αδύνατο να αγνοήσουμε το χρονοδιάγραμμα των αποφάσεων.
«Δεν είναι επιχειρηματική απόφαση. Ήταν πολιτική απόφαση, τελεία και παύλα», δήλωσε ο δημοσιογράφος και κριτικός μέσων ενημέρωσης Τζεφ Τζάρβις σε μια συνέντευξη. «Αν ο Κόλμπερ έχανε χρήματα, γιατί δεν ακυρώθηκε πριν από ένα χρόνο; Γιατί δεν ακυρώθηκε ο Κίμελ πριν;».
Η περίπτωση του Μπάσεμ Γιουσέφ
Από τον στρατιωτικό ηγέτη της Αιγύπτου Αλ Σίσι, έως τον λαϊκιστή πρωθυπουργό της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, το γέλιο συχνά τελειώνει για τους κωμικούς καθώς η δημοκρατία φθίνει.
Γνωστός ως ο «Αιγύπτιος Jon Stewart», σε αναφορά στον Αμερικανό παρουσιαστή τηλεοπτικής εκπομπής από τον οποίο εμπνεύστηκε (και στον οποίο μοιάζει), ο Μπάσεμ Γιουσέφ είναι ένας πρώην καρδιοχειρουργός που έγινε γνωστός σε όλους.
Ωστόσο, η σάτιρά του τον έκανε στόχο δύο αντίπαλων κυβερνήσεων. Συνελήφθη για πρώτη φορά τον Απρίλιο του 2013, με την κατηγορία ότι προσέβαλε το Ισλάμ και τον τότε πρόεδρο της Αιγύπτου. Μήνες αργότερα, όταν ο Σίσι ανέλαβε την εξουσία με τη βία, ο Γιουσέφ αναγκάστηκε να ακυρώσει την εκπομπή του και να εγκαταλείψει τη χώρα.
Ο ίδιος είχε δηλώσει σε συνέντευξή του το 2015 ότι ο αγώνας του ήταν τόσο ενάντια στην αποπνικτική, συντηρητική κουλτούρα της Αιγύπτου όσο και ενάντια στους καταπιεστικούς ηγέτες της. «Δεν είχαμε χώρο για σάτιρα στην Αίγυπτο. Δημιουργήσαμε τον δικό μας χώρο. Έπρεπε να παλέψουμε για αυτό».
«Και επειδή δεν υπάρχει πλατφόρμα, χώρος ή υποδομή για να γίνει αποδεκτή αυτού του είδους η σάτιρα, ουσιαστικά μας έδιωξαν. Αντιμετωπίζουμε γενιές ανθρώπων που δεν έχουν αυτό το είδος νοοτροπίας. Γι’ αυτό ήταν μια δύσκολη μάχη για εμάς».
Διαβάστε επίσης:
Με πληροφορίες από Guardian, CNN
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος