Ο Μάριο Ντράγκι στην Ιταλική Γερουσία για την Ουκρανική κρίση και την κοινή Ευρωπαϊκή Άμυνα

Ανταπόκριση από την Ιταλία για την ΕΡΤ: Κρίστιαν Μαυρής

Ο Ιταλός Πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι προέβη σε ομιλία-χείμαρρο ενώπιον της Ιταλικής Γερουσίας σχετικά με τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών. 

Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία 

Ο Μάριο Ντράγκι ξεκίνησε λέγοντας πως “η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία σηματοδοτεί ένα σημείο καμπής στην Ευρωπαϊκή ιστορία” και πως “τις τελευταίες δεκαετίες, πολλοί είχαν αυταπάτες ότι ο πόλεμος δεν θα έβρισκε πλέον θέση στην Ευρώπη”, τονίζοντας πως εν τέλει οι εικόνες που μας έρχονται από τις Ουκρανικές πόλεις “που αγωνίζονται για την ελευθερία της Ευρώπης σηματοδοτούν το τέλος αυτών των ψευδαισθήσεων”.

“Η επιθετικότητα – προμελετημένη και χωρίς κίνητρα – της Ρωσίας προς μια γειτονική χώρα μας ταξιδεύει πάνω από ογδόντα χρόνια πίσω (…) Δεν είναι απλώς μια επίθεση σε μια ελεύθερη και κυρίαρχη χώρα, αλλά μια επίθεση στις αξίες μας της ελευθερίας και της δημοκρατίας και στη διεθνή τάξη που έχουμε οικοδομήσει μαζί” είπε ο Ιταλός Πρωθυπουργός, ο οποίος πρόσθεσε πως “τώρα είναι στο χέρι όλων μας να αποφασίσουμε πως θα αντιδράσουμε. Η Ιταλία δεν σκοπεύει να στρέψει το βλέμμα της από την άλλη μεριά”. 

Ο Μάριο Ντράγκι τόνισε επίσης πως “το να ανεχτούμε έναν επιθετικό πόλεμο εναντίον ενός Ευρωπαϊκού κυρίαρχου κράτους θα σήμαινε ότι τίθεται σε κίνδυνο, ίσως αμετάκλητα, η ειρήνη και η ασφάλεια στην Ευρώπη. Δεν μπορούμε να το αφήσουμε να συμβεί αυτό” ενώ αναφέρθηκε και στη Λευκορωσία “της οποίας οι πολίτες ψήφισαν την Κυριακή υπέρ ορισμένων σημαντικών αλλαγών στο Σύνταγμα και εξάλειψαν το καθεστώς μιας χώρας «ελεύθερης από πυρηνικά»”. 

Αναφερόμενος στην πρωινή δήλωση του Ιταλικού ΥπΕξ, ο Ιταλός Πρωθυπουργός τόνισε πως “στην Ουκρανία υπάρχουν περίπου 2.300 συμπατριώτες μας, εκ των οποίων πάνω από 1.600 είναι (μόνιμοι) κάτοικοι”. Σε όσους “εξακολουθούν να είναι παρόντες στην Ουκρανική πρωτεύουσα και τα περίχωρά της, προτείναμε να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένων των τρένων, για να φύγουν από την πόλη, σε περιόδους που δεν υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας. Δεν υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας αυτές τις ώρες, αλλά η κατάσταση μπορεί να αλλάξει ως αποτέλεσμα της προόδου των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Συνιστούμε τη μέγιστη προσοχή”.

Προσφυγικό

Εκτενέστερη ήταν και η αναφορά του Ντράγκι στο προσφυγικό. “Η Ιταλία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της υποστήριξης της Ουκρανίας από ανθρωπιστική και μεταναστευτική σκοπιά, σε στενό συντονισμό με τους Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους της. Η ανθρωπιστική κατάσταση στη χώρα είναι ολοένα και πιο σοβαρή”.

Υπενθυμίζοντας τη συμβολή της Ιταλίας με την επέκταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης “με δάνειο 110 εκατομμυρίων Ευρώ στο Κίεβο ως στήριξη για τον γενικό κρατικό προϋπολογισμό”, ο Μάριο Ντράγκι τόνισε πως “η Ιταλία είναι έτοιμη να κάνει περισσότερα” και ξεκαθάρισε πως η κατάσταση έκτακτης ανάγκης ανθρωπιστικής βοήθειας “θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου και η οποία έχει μοναδικό σκοπό τη διασφάλιση της μέγιστης βοήθειας από την Ιταλία προς την Ουκρανία. Είναι μια δέσμευση αλληλεγγύης, η οποία δεν θα έχει συνέπειες για τους Ιταλούς και που δεν αλλάζει την απόφαση να τερματιστεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την Covid-19 στις 31 Μαρτίου”.

Στο θέμα των ανθρωπιστικών διαδρόμων, ο Ιταλός Πρωθυπουργός δήλωσε πως “δεσμευόμαστε να ενεργοποιήσουμε ειδικούς διαδρόμους για ορφανά ανήλικα, ώστε να φτάσουν στη χώρα μας όσο το δυνατόν γρηγορότερα και με ασφάλεια” ενώ υπογράμμισε πως “το Υπουργείο Εσωτερικών εργάζεται για την προετοιμασία ειδικών κανόνων για την υποδοχή των εκτοπισμένων από την Ουκρανία στις εθνικές δομές. Θα πράξουμε αυτό που μας αναλογεί, ανεπιφύλακτα, ώστε να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη αλληλεγγύη”.

Και πρόσθεσε πως “στο παρελθόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν κοντόφθαλμη στην εφαρμογή απαρχαιωμένων κανονισμών, όπως αυτός του Δουβλίνου, αντί να υιοθετήσει μια πραγματικά υποστηρικτική προσέγγιση (…) Οι Ευρωπαϊκές αξίες της φιλοξενίας και της αδελφοσύνης πρέπει να ισχύουν πάντα.”

Μέτρα

Υπενθυμίζοντας τα πρόσφατα μέτρα για στρατιωτική συμβολή στην Ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ, ο Μάριο Ντράγκι τόνισε πως “η Ιταλία ανταποκρίθηκε στην έκκληση του Προέδρου Ζελένσκι για στρατιωτικό εξοπλισμό, οπλισμό και οχήματα για να προστατευθεί από τη Ρωσική επιθετικότητα” εφόσον “η δημοκρατικά εκλεγμένη Κυβέρνηση πρέπει να είναι σε θέση να αντισταθεί στην εισβολή και να υπερασπιστεί την ανεξαρτησία της χώρας”. Και πρόσθεσε πως “σε έναν λαό που αμύνεται από μια στρατιωτική επίθεση και ζητά από τις δημοκρατίες μας βοήθεια, δεν είναι δυνατόν να απαντήσουμε μόνο με ενθάρρυνση και αποτρεπτικές πράξεις”.

Εκτός της απομάκρυνσης ορισμένων Ρωσικών τραπεζών από το σύστημα SWIFT, το οποίο “έχει ήδη επιφέρει πολύ υψηλό κόστος στη Μόσχα”, ο Ντράγκι δήλωσε πως “η Ιταλία είναι έτοιμη για περισσότερα περιοριστικά μέτρα, εάν είναι απαραίτητο” και πως ο ίδιος πρότεινε “τη λήψη περαιτέρω στοχευμένων μέτρων κατά των ολιγαρχών” όπως το “να δημιουργηθεί ένα δημόσιο διεθνές μητρώο όσων έχουν περιουσιακά στοιχεία άνω των 10 εκατομμυρίων Ευρώ.

“Ταυτόχρονα” είπε ο Ιταλός Πρωθυπουργός “είναι απαραίτητο να παραμείνει ανοιχτός ο δρόμος του διαλόγου με τη Μόσχα”. Σχετικά με την χθεσινή συνάντηση των Ρωσικών και Ουκρανικών αντιπροσωπειών στη Λευκορωσία ο Ντράγκι είπε πως “ανυπομονούμε για την επιτυχία αυτής της διαπραγμάτευσης, ακόμη κι αν είμαστε ρεαλιστές για τις προοπτικές της”.

Κυβερνοχώρος και ενέργεια: οι επιπτώσεις για την Ιταλία

Όσον αφορά τις επιπτώσεις για την Ιταλία, ο Μάριο Ντράγκι καθησύχασε τους πολίτες “που ανησυχούν για τις συνέπειες αυτής της σύγκρουσης” λέγοντας πως “η Κυβέρνηση εργάζεται ασταμάτητα για να εξουδετερώσει τις πιθανές επιπτώσεις για τη χώρα”.

“Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει εκδώσει οδηγίες για εποπτικά μέτρα για την προστασία ευαίσθητων στόχων” ενώ “για πτυχές που σχετίζονται με τους ελέγχους ασφάλειας των προσφύγων, η Κυβέρνηση έχει ενεργοποιήσει όλους τους εθνικούς και διεθνείς μηχανισμούς συντονισμού για την παρακολούθηση πιθανών απειλών”.

Σύμφωνα με τον Ντράγκι “η επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ έχει κάνει τη στάση της Μόσχας απέναντι στη Δύση ακόμη πιο επιθετική στον κυβερνοχώρο και τη σφαίρα της παραπληροφόρησης” και σε αυτό η Ιταλία ανταποκρίθηκε ενεργοποιώντας “έναν ειδικό Πυρήνα Κυβερνοασφάλειας για την κοινή χρήση των πληροφοριών που συλλέγονται και μέσα σε αυτόν δημιουργήθηκε ένας μόνιμος πίνακας αφιερωμένος στην τρέχουσα κρίση”.

Σχετικά με το μείζον ενεργειακό πρόβλημα, ο Μάριο Ντράγκι τόνισε πως “προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις διακοπής της παροχής φυσικού αερίου” αν και “είναι σημαντικό να αξιολογηθεί κάθε ενδεχόμενο”.

Αν και η Ιταλία εισάγει “περίπου το 95% του φυσικού αερίου που καταναλώνει και πάνω από το 40% προέρχεται από τη Ρωσία”, οι Κυβερνητικές προβλέψεις είναι ότι “θα μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε οποιαδήποτε ζήτηση αιχμής μέσω αποθήκευσης (αλλά) και επιπλέον εισαγωγών” αν και ο Ντράγκι παραδέχεται πως “με την έλλειψη προμηθειών από τη Ρωσία, η κατάσταση για τους επόμενους χειμώνες κινδυνεύει να γίνει πιο περίπλοκη”. 

Γι’ αυτό ο Ιταλός Πρωθυπουργός τόνισε πως “η Κυβέρνηση μελετά μια σειρά μέτρων για τη μείωση της εξάρτησης της Ιταλίας από τη Ρωσία” όπως “την αύξηση των εισαγωγών φυσικού αερίου από άλλους προμηθευτές – όπως η Αλγερία ή το Αζερμπαϊτζάν” αλλά και οι “οποιεσδήποτε προσωρινές αυξήσεις στην θερμοηλεκτρική παραγωγή με καύση άνθρακα ή πετρελαίου, οι οποίες ωστόσο δεν θα προέβλεπαν το άνοιγμα νέων μονάδων”.

Στο σημείο αυτό ο Μάριο Ντράγκι επικεντρώθηκε σε ένα επίκαιρο θέμα των ημερών στην Ιταλία, δηλαδή την διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού, “ένας στόχος που πρέπει να επιδιωχθεί ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί με τις προμήθειες Ρωσικού αερίου στο άμεσο μέλλον” εφόσον “δεν μπορούμε να είμαστε τόσο εξαρτημένοι από τις αποφάσεις μιας χώρας και μόνο. Διακυβεύεται επίσης η ελευθερία μας, όχι μόνο η ευημερία μας”.

Μάλιστα ο Ντράγκι αναφέρθηκε και στον αγωγό TAP (Trans Adriatic Pipeline, ο οποίος περνά και από τη Βόρειο Ελλάδα). “Το αέριο παραμένει ένα χρήσιμο καύσιμο μετάβασης” είπε ο Ιταλός Πρωθυπουργός, και “πρέπει να σκεφτούμε μια αύξηση της ικανότητας επαναεριοποίησής μας και έναν πιθανό διπλασιασμό της χωρητικότητας του αγωγού TAP”.

Κοινή (Ευρωπαϊκή) Άμυνα

Η ομιλία του Μάριο Ντράγκι αντιμετώπισε και το θέμα της κοινής άμυνας, λέγοντας πως “είναι πλέον απαραίτητο τα μαθήματα αυτής της έκτακτης ανάγκης να μην πάνε χαμένα” εφόσον “η απειλή που φέρνει η Ρωσία σήμερα είναι μια ώθηση να επενδύσουμε περισσότερα στην Άμυνα από ό,τι κάναμε μέχρι τώρα”, κάτι που “μπορούμε να επιλέξουμε αν θα το κάνουμε σε εθνικό ή Ευρωπαϊκό επίπεδο”.

Επίσης, ο Ιταλός Πρωθυπουργός τόνισε πως “η εισβολή της Ρωσίας δεν αφορά μόνο την Ουκρανία” και πως “δεν μπορούμε να αφήσουμε την Ευρώπη να επιστρέψει σε ένα σύστημα όπου τα σύνορα χαράσσονται με τη βία” εφόσον “ο σεβασμός της δημοκρατικής κυριαρχίας αποτελεί προϋπόθεση για μια διαρκή ειρήνη”.