Νέα συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για τις μεταφορές δεδομένων και την προστασία τους

ΕΕ και ΗΠΑ κατέληξαν σε μια «πολιτική συμφωνία» για τις ανταλλαγές προσωπικών δεδομένων, αποτρέποντας έτσι την ΕΕ να επιβάλλει περιορισμούς σε αυτές.

Η ΕΕ και οι ΗΠΑ διεξήγαγαν διαπραγματεύσεις για να αντικαταστήσουν το πρότερο πλαίσιο για την ανταλλαγή δεδομένων, που ήταν γνωστό με την ονομασία Safe Harbour (Ασφαλές Λιμάνι).

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο της ΕΕ κατήργησε τη συμφωνία αυτή πέρυσι εν μέσω του σάλου που προκάλεσαν οι αποκαλύψεις που ξεκίνησαν το 2013 για τις μαζικές παρακολουθήσεις από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, αφήνοντας χιλιάδες επιχειρήσεις αντιμέτωπες με ένα νομικό κενό.

Η νέα συμφωνία, που θα χρειαστεί να εγκριθεί σε πολιτικό επίπεδο, ανακουφίζει τις μεγάλες εταιρείες που θα αντιμετώπιζαν αυστηρούς περιορισμούς από τους ευρωπαϊκούς ρυθμιστικούς φορείς. Πολλές επιχειρήσεις του Διαδικτύου ειδικά, όπως οι Facebook και Google, δεν κινδυνεύουν πλέον να δουν τη δυνατότητά τους να μεταφέρουν δεδομένα να περιορίζεται καθ’ οιονδήποτε τρόπο.

Επί 15 χρόνια το λεγόμενο Ασφαλές Λιμάνι επέτρεπε σε 4.000 εταιρείες να μην αναγκάζονται να ζητούν από τους ευρωπαϊκούς ρυθμιστικούς φορείς την έγκριση για τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων — μια ιδιαίτερα περίπλοκη διαδικασία — εφόσον συμμορφώνονταν προς το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων στην Ευρώπη.

Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο απαγορεύει τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων πολιτών της ΕΕ σε χώρες εκτός αυτής οι οποίες κρίνεται ότι έχουν ανεπαρκείς πρόνοιες για την προστασία των δεδομένων, όπως οι ΗΠΑ.

Οι μεταφορές προσωπικών δεδομένων πέραν εθνικών συνόρων είναι συνήθης πρακτική σε πολλούς τομείς της οικονομίας: αφορούν πληροφορίες για εργαζόμενους, δεδομένα καταναλωτικής συμπεριφοράς ή πιστωτικών καρτών για την αποπεράτωση συναλλαγών, ή την προβολή διαφημίσεων βασισμένων στις καταναλωτικές προτιμήσεις, μεταξύ άλλων.

Για να καθησυχάσει τις ευρωπαϊκές ανησυχίες για την μαζική συγκέντρωση δεδομένων από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Τζον Κέρι δεσμεύθηκε ότι θα δημιουργηθεί μια νέα αρχή προστασίας των προσωπικών δεδομένων στη χώρα του, η οποία θα είναι αρμόδια για τα παράπονα και τις καταγγελίες από ευρωπαίους πολίτες, περιλαμβανομένων αυτών για την κατασκοπεία σε βάρος τους, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές.

Το γραφείο του Διευθυντή των Εθνικών Υπηρεσιών Πληροφοριών θα δώσει γραπτώς εγγυήσεις ότι τα προσωπικά δεδομένα που θα διαβιβάζονται όταν επικυρωθεί το νέο νομικό πλαίσιο δεν θα χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς των αμερικανικών υπηρεσιών κατασκοπείας, κατά τις ίδιες πηγές. Θα συντάσσεται επίσης μια φορά το χρόνο μια έκθεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ για να διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία του συστήματος και η προστασία των ευρωπαίων από την μαζική κατασκοπεία άνευ διακρίσεων. Οι εταιρείες θα αντιμετωπίζουν κυρώσεις και τον κίνδυνο να εξαιρεθούν από τη συμφωνία εάν παραβιάζουν το νέο πλαίσιο.

Οι ευρωπαϊκές αρχές προστασίας των προσωπικών δεδομένων θα συνεργάζονται εξάλλου με την ομοσπονδιακή επιτροπή εμπορίου (FTC) των ΗΠΑ για να επιβάλλουν την τήρηση των κανόνων και τη διαχείριση των καταγγελιών πολιτών περί κατάχρησης των δεδομένων τους.