Ένας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα παραμονή Πρωτοχρονιάς από τότε που η Κίνα ενημέρωσε στις 31 Δεκεμβρίου 2019 το γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στο Πεκίνο, ότι ένας νέος και άγνωστος ακόμη τότε ιός προκαλεί αναπνευστική νόσο σε αρκετές δεκάδες άτομα στην μεγαλούπολη της Γουχάν. Λίγες μέρες αργότερα, ο Π.Ο.Υ ενημερώνει τα 194 κράτη μέλη του και έκτοτε ξεκινά η μεγαλύτερη πολυεπίπεδη και διεπιστημονική κινητοποίηση στην ιστορία της ανθρωπότητας για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορονοϊου.
Μέσα στο διάστημα των τελευταίων 365 ημερών ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας βρέθηκε πολλάκις στο στόχαστρο της κριτικής κρατών και πολιτικών. Κατηγορήθηκε για αδιαφάνεια, πολύ αργούς ρυθμούς ανταπόκρισης, και ιδιαίτερα για μια φιλική συμπεριφορά απέναντι στην Κίνα από όπου εικάζεται ότι ξεπήδησε ο ιός, χωρίς να έχει αποσαφηνιστεί μέχρις στιγμής ο τόπος και ο τρόπος που αυτός πέρασε από τα ζώα στον άνθρωπο.
Σήμερα ένα χρόνο μετά καταγράφονται περίπου 82 εκ. κρούσματα και 1,79 εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως. Η πανδημία και τα μέτρα που λαμβάνονται επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των πολιτών και τις οικονομίες των χωρών σε όλο τον κόσμο. Στην ίδια την Κίνα, όμως ο ιός έχει τεθεί σε μεγάλο βαθμό υπό έλεγχο με αυστηρά μέτρα όπως καθολικά lockdown ολόκληρων μεγαλουπόλεων και μαζικές και γρήγορες δοκιμές αντισωμάτων και αντιγόνων.
Μια ανασκόπηση των αποφάσεων του ΠΟΥ κατά τη διάρκεια της πανδημίας το 2020 προσπαθεί να φωτίσει πολλές πτυχές της διαχείρισης εστιάζοντας σε κομβικά γεγονότα που ενδεχομένως επηρέασαν την ζωή των πολιτών σε όλο τον κόσμο, αύξησαν τα κρούσματα και τους θανάτους, προκάλεσαν θετικές και αρνητικές παγκόσμιες αντιδράσεις αλλά και επικριτικά σχόλια.
Συγκριμένα:
Στις 7 Ιανουαρίου 2020 ο παθογόνος ιός γνωστός σήμερα ως Sars-CoV-2 απομονώνεται για πρώτη φορά στην Κίνα.
Ακολουθεί στις 12 Ιανουαρίου 2020 η γνωστοποίηση της ακολουθίας του γονιδιώματος.
Στις 13 Ιανουαρίου 2020 ο ΠΟΥ δημοσιεύει το πρώτο πρωτόκολλο για ανάλυση RT-PCR από συνεργαζόμενο εργαστήριο για τη διάγνωση του νέου κορανοϊού.
Στις 19 Ιανουαρίου 2020 το Περιφερειακό Γραφείο Δυτικού Ειρηνικού αναφέρει ότι σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες υπάρχουν ενδείξεις περιορισμένης μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Στις 22 Ιανουαρίου αποστολή του ΠΟΥ στην Γουχάν εκδίδει δήλωση που αναφέρει ότι στοιχεία δείχνουν μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο στο Γουχάν, αλλά απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί η πλήρης έκταση της μετάδοσης.
Στις 22 και 23 Ιανουαρίου 2020 η παγκόσμια κοινότητα εκφράζει την έντονη ανησυχία της. Ο γενικός διευθυντής συγκαλεί την Επιτροπή Έκτακτης Ανάγκης που απαρτίζεται από 15 ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες από όλο τον κόσμο σχετικά με το ξέσπασμα του νέου κορονοϊου. Η επιτροπή δεν καταλήγει σε συμπέρασμα βάσει των περιορισμένων διαθέσιμων πληροφοριών. Δεδομένου ότι υπήρχε απόκλιση απόψεων, η επιτροπή αποφασίζει να επανέλθει εντός 10 ημερών.
Στις 30 Ιανουαρίου 2020, ο ΠΟΥ κηρύσσει διεθνή κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία. Εκτεταμένοι οικονομικοί πόροι απελευθερώνονται για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Και καθώς η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο δεν έχει ακόμη αποδειχθεί, ο ΠΟΥ συνιστά οι χώρες να αφήσουν ανοιχτά τα σύνορα με την Κίνα και ζητά από τα κράτη να λάβουν μέτρα για την προστασία των πολιτών τους. Την συγκεκριμένη χρονική στιγμή υπάρχουν 98 κρούσματα και κανένας θάνατος σε 18 χώρες εκτός της Κίνας. Τέσσερις χώρες διαθέτουν στοιχεία μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο εκτός της Κίνας όπως η Γερμανία, η Ιαπωνία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Βιετνάμ). Μια μέρα αργότερα, οι ΗΠΑ επιβάλλουν απαγόρευση εισόδου σε ταξιδιώτες από την Κίνα.
Στις 11 Φεβρουαρίου 2020 ο ΠΟΥ ανακοινώνει ότι η ασθένεια που προκαλείται από το νέο κορονοϊό θα ονομάζεται COVID-19. Ακολουθώντας τις βέλτιστες πρακτικές, το όνομα της νόσου επιλέχθηκε για να αποφευχθεί η ανακρίβεια και το στίγμα και ως εκ τούτου δεν αναφέρεται σε μια γεωγραφική θέση, ένα ζώο, ένα άτομο ή μια ομάδα ανθρώπων.
Στις 24 Φεβρουαρίου 2020 οι επικεφαλής της κοινής αποστολής ΠΟΥ-Κίνας για το COVID-19 προειδοποιεί ότι «μεγάλο μέρος της παγκόσμιας κοινότητας δεν είναι ακόμη έτοιμο, να εφαρμόσει τα μέτρα που έχουν χρησιμοποιηθεί για τον περιορισμό του COVID-19 στην Κίνα». Η αποστολή τονίζει ότι «για τη μείωση των κρουσμάτων και θανάτων από τον COVID-19, η στρατηγική πρέπει να περιλαμβάνει την εφαρμογή μη φαρμακευτικών μέτρων δημόσιας υγείας», όπως ανίχνευση περιπτώσεων και απομόνωση, παρακολούθηση επαφών και παρακολούθηση και καραντίνα.
Στις 11 Μαρτίου 2020 ο ΠΟΥ χαρακτηρίζει την εξάπλωση του κορονοϊου, καθυστερημένα όπως υποστηρίζουν αρκετοί πολιτικοί και επιστήμονες, ως παγκόσμια πανδημία, αποδεχόμενος αβίαστα τα στοιχεία που του κοινοποιεί η Κίνα, χωρίς να τα αμφισβητεί, ενώ παράλληλα ήδη φαίνεται ότι η μόλυνση ανθρώπων από τον κορονοϊο συνεχίζεται ανεξέλεγκτα. Οι υπερασπιστές του Π.Ο.Υ υπογραμμίζουν ότι ο Οργανισμός συνεργάζεται με όλα τα κράτη στην βάση των δεδομένων που εκείνα τους χορηγούν και δεν συλλέγει τα δικά του δεδομένα. Δεν μπορεί να αποσαφηνιστεί αν η χρήση μάσκας κρίνεται απαραίτητη καθώς οι επιστήμονες περιμένουν περισσότερα στοιχεία.
Στις 15 Μαρτίου οι περισσότερες χώρες προχωρούν σε lockdown, πάγωμα τις οικονομικής δραστηριότητας, κλείσιμο σχολείων και εγκλεισμό των πολιτών στο σπίτι. Κλείνουν παράλληλα στην Ε.Ε τα εσωτερικά και εξωτερικά σύνορα και διακόπτονται οι πτήσεις αεροσκαφών. Τα κλειστά σύνορα αποδεικνύονται ανίσχυρα να ανακόψουν την πορεία σε έναν ιό που δεν γνωρίζει σύνορα.
Στις 14 Απριλίου 2020 ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παγώνει τις αμερικανικές χρηματοδοτήσεις προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ασκώντας δριμεία κριτική στον Π.Ο.Υ για πολύ «φιλική στάση προς την Κίνα». Από την άλλη όμως η διεθνής κοινότητα επικρίνει έντονα το πάγωμα των πληρωμών. Η απόφαση Τραμπ εκλαμβάνεται ως εσφαλμένη εκτίμηση της κατάστασης και ως ελιγμός απέναντι στην εγχώρια πολιτική διαμάχη που αντιμετωπίζει με τους επικριτές του ενόψει και τον προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου.
Στις 5 Ιουνίου 2020 ο ΠΟΥ δημοσιεύει επικαιροποιημένες οδηγίες σχετικά με τη χρήση μάσκας για τον έλεγχο του COVID-19, οι οποίες παρέχουν συμβουλές σχετικά με το ποιος πρέπει να φορά μάσκα, πότε πρέπει να φορεθεί και από τι πρέπει να είναι κατασκευασμένη. Ασκείται δριμεία κριτική από πολλούς επιστήμονες για τις παλινωδίες και την οριστικοποίηση της απόφασης απαρέγκλιτης χρήσης μάσκας.
Στις 16 Ιουνίου 2020 ο ΠΟΥ ανακοινώνει τα αποτελέσματα των αρχικών κλινικών δοκιμών από το Ηνωμένο Βασίλειο που δείχνουν ότι η δεξαμεθαζόνη, ένα κορτικοστεροειδές, θα μπορούσε να σώσει ζωές για ασθενείς που ήταν σοβαρά άρρωστοι με COVID-19. Ξεσπά πολιτική και επιστημονική διαμάχη για την χρήση της ρεμδεσεβρίης, υδροξυχλοροκίνης και ριτοναβίρης.
Στις 6 Ιουλίου 2020 οι ΗΠΑ αποχωρούν επισήμως από τον ΠΟΥ. Η απόφαση που θα τεθεί σε ισχύ, στις 6 Ιουλίου 2021, δέχεται νέα κριτική από τη διεθνή κοινότητα καθώς στη μέση της πανδημίας, ο ΠΟΥ χάνει έναν από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες του. Ασκείται όμως και κριτική για τον τρόπο χρηματοδότησης του οργανισμού ο οποίος αντλεί μόνο το 20% από τις εισφορές των κρατών μελών του. Τα υπόλοιπα είναι δωρεές ιδιώτες, ιδρύματα ή πολιτείες. Πολλοί θεωρούν πως αυτό αποτελεί πρόβλημα καθώς ο Π.Ο.Υ δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά για τα συμφέροντα που θα έπρεπε να εκπροσωπεί και θα πρέπει να έχει πιο δυνατή φωνή για την ανεξάρτητη χρηματοδότηση.
Στις 7 Αύγουστου 2020 ο επικεφαλής του Π.Ο.Υ Δρ. Τένδρος προειδοποιεί την παγκόσμια κοινότητα να μην χαλαρώσει βιαστικά τα μέτρα για την καταπολέμηση του ιού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Η κατάσταση στη Δυτική Ευρώπη είναι σταθερή, αλλά εκφράζεται η πιθανότητα ενός δεύτερου κύματος. Το ίδιο διάστημα προκειμένου να εξελιχθούν τα εμβόλια που έχουν εισέλθει στην Φάση 3 των κλινικών δοκιμών χρειάζονται εθελοντές.
Στις 22 Σεπτεμβρίου 2020 ο ΠΟΥ αναγνωρίζει το πρώτο γρήγορο διαγνωστικό τεστ βασισμένο σε αντιγόνα για την ανίχνευση του ιού SARS-CoV-2, ο οποίος προκαλεί COVID-19.
Στις 20 Νοεμβρίου 2020, ενώ προηγούμενος έχει συστήσει την χρήση δεξαμεθαζόνης που δείχνει να αποδίδει στην μείωση της θνησιμότητας, συστήνει να μην χρησιμοποιείται τελικά η ρεμδεσεβίρη. Υπέρ της απόφασης συνηγορούν τα αποτελέσματα της παγκόσμιας μελέτης, γνωστή και ως δοκιμή αλληλεγγύης που συμπεραίνει ότι δεν υπάρχει ένδειξη αποτελεσματικότητας.
Τον Δεκέμβριο 2020 ο Π.Ο.Υ μπαίνει στην τελική ευθεία αξιολόγησης των πρώτων υπό εξέλιξη εμβολίων. Αναμένεται να καταλήξει στην έκδοση των συμπερασμάτων του στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιανουαρίου 2021. Παράλληλα στα μέσα Ιανουαρίου ειδική αποστολή επιστημόνων θα αναχωρήσει για την Κίνα, ώστε έστω και μετά απο ενα έτος να γίνει έρευνα για την προέλευση του κορονοιού.
Η Πανδημία συνεχίζεται και η ανθρωπότητα έχει εναποθέσει τις ελπίδες της στον εμβολιασμό, ώστε να επιτευχθεί εντός του 2021 η ανοσία της αγέλης. Ο Π.Ο.Υ πάντως σε λίγους μήνες θα κληθεί να εξηγήσει και να λογοδοτήσει αναλυτικά για κάθε κίνηση και απόφαση του, με στόχο να αποσαφηνισθεί αν όντως ως Οργανισμός έκανε ότι είναι δυνατόν για να επιτελέσει τον ρόλο που έχει κληθεί να διαδραματίσει.
ΠΗΓΗ: ΕΡΤ- Ανταπόκριση -Στρασβούργο Κώστας Δαβάνης
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος