Ισόβια σε Σύρο βασανιστή – Η πρώτη δίκη παγκοσμίως για βασανιστήρια στη Συρία

Βερολίνο, 2022-01-13, ανταπόκριση: Γιώργος Παππάς

Σε ισόβια κάθειρξη καταδίκασε γερμανικό δικαστήριο σύρο, πρώην αξιωματικό στην πρώτη δίκη παγκοσμίως για κρατικά βασανιστήρια στη Συρία. Την ποινή αυτήν επέβαλε το Εφετείο του Κόμπλεντς στον Ανουάρ Ρασλάν, συνταγματάρχη των μυστικών υπηρεσιών της Συρίας, κρίνοντάς τον ένοχο για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Από τον Απρίλιο του 2020 που ξεκίνησε η δίκη στο Κόμπλενς χρειάστηκαν 108 δικάσιμες στη διάρκεια των οποίων εξετάστηκαν πάνω από 80 μάρτυρες και μία σειρά από θύματα βασανισμών. Ο 58χρονος Ανουάρ Ρασλάν ήταν διευθυντής ανακρίσεων σε μία από τις φυλακές των Γενικών Μυστικών Υπηρεσιών στην περιοχή της Δαμασκού στη διετία 2011-2012, όπου βασανίστηκαν τουλάχιστον 4000 αντίπαλοι του καθεστώτος Ασάντ και έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 30 άτομα. Οι κατηγορίες κατά Ρασλάν ήταν μεταξύ άλλων φόνος σε 27 περιπτώσεις, βασανιστήρια, βαριά σωματική βλάβη σε 25 περιπτώσεις, βιασμός σε δύο περιπτώσεις, στέρηση ελευθερίας.

Ο Ρασλάν αρνήθηκε τις κατηγορίες, υποστήριξε αντίθετα ότι φρόντισε για την απελευθέρωση συλληφθέντων διαδηλωτών της «Αραβικής Άνοιξης» και ότι συνεργάστηκε μυστικά με τη συριακή αντιπολίτευση όταν εγκατέλειψε τη Συρία το 2012.

Με νόμιμη βίζα είχε φτάσει με την οικογένειά του στο Βερολίνο το 2014, αλλά μπήκε στο στόχαστρο των αρχών όταν κλήθηκε να καταθέσει ως μάρτυρας σε άλλη δίκη στη Βάδη Βυρτεμβέργη. Συνελήφθη το 2019 στο Βερολίνο, όπως και ο Εγιάντ Αλγκαράιμπ, ο οποίος καταδικάστηκε ήδη για συνέργεια σε έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.

Απόφαση «ορόσημο» για το διεθνές δίκαιο

Η δίωξη και καταδίκη του Ρασλάν εδράζεται στην αρχή Διεθνούς Ποινικού Δικαίου που ισχύει στη Γερμανία από το 2002 και επιτρέπει τη δίωξη για συγκεκριμένα εγκλήματα – γενοκτονία, εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας – ακόμα και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο κατηγορούμενος, είτε το θύμα δεν προέρχονται από τη Γερμανία.

Ανθρωπιστικές οργανώσεις χαιρέτισαν την απόφαση των Γερμανών δικαστών, ως σημαντικό μήνυμα για τα θύματα βασανισμών του καθεστώτος Ασάντ. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Συνταγματικών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ECCHR), το οποίο υποστήριξε θύματα που συμμετείχαν στη δίκη ως πολιτική αγωγή, έκανε λόγο για ένα «σημαντικό, πρώτο βήμα» για την επεξεργασία των εγκλημάτων στη καθεστώτος Ασάντ στη Συρία. Κάλεσε τις εισαγγελικές αρχές και άλλων ευρωπαϊκών χωρών να ακολουθήσουν το παράδειγμα των γερμανικών για τη δίωξη των εγκληματιών. Η Διεθνής Αμνηστία χαρακτήρισε την απόφαση «ιστορικό μήνυμα» στην προσπάθεια κατά της ατιμωρησίας σε παγκόσμια κλίμακα.