Χτυπημένες από ένα ακρωτηριαστικό εμπάργκο πετρελαίου τη δεκαετία του 1970, οι ΗΠΑ δημιούργησαν το μεγαλύτερο απόθεμα πετρελαίου στον κόσμο. Αλλά σε έναν κόσμο που στρέφεται προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, το μέλλον του είναι αβέβαιο.
Στα τέλη Νοεμβρίου του 1973, ο κόσμος μόλις είχε αρχίσει να αισθάνεται τις συνέπειες από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, μια σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και των γειτόνων του Αιγύπτου και Συρίας.
Για να τιμωρήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα δυτικά έθνη για την υποστήριξη στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Οργανισμός Αραβικών Χωρών Εξαγωγής Πετρελαίου (OΠΕΚ) διέκοψε τις προμήθειες πετρελαίου αυξάνοντας παράλληλα τη μέση τιμή του αργού πετρελαίου τρεις φορές πάνω από την προ της κρίσης τιμή.
Μέχρι τις 25 Νοεμβρίου, η κρίση είχε τόσο κλιμακωθεί ώστε ο τότε Πρόεδρος Ρίτσαρντ απευθυνόμενος στο έθνος του , ζήτησε από τους πολίτες να χαμηλώσουν τους θερμοστάτες τους, να μην οδηγούν τις Κυριακές και να κάνουν οικονομία στη χρήση των χριστουγεννιάτικων φώτων τους.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι ΗΠΑ έβαλαν στο πρόγραμμα μια πολιτική ενεργειακής ανεξαρτησίας, για να προστατευθούν από ανάλογες κρίσεις στο μέλλον. Μία από τις πρωτοβουλίες της νέας πολιτικής ήταν η δημιουργία του Στρατηγικού Αποθέματος Πετρελαίου (Strategic Petroleum Reserve-SPR), μιας “τράπεζας” αργού πετρελαίου που θα μπορούσε να αξιοποιήσει η χώρα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Η σημερινή χωρητικότητα αυτού του αποθέματος είναι της τάξης άνω των 727 εκατομμυρίων βαρελιών, ποσότητα επαρκής που επιτρέπει στη χώρα να ανταποκριθεί στις ελλείψεις και να προσπαθήσει να τις αποτρέψει.
Πρόσφατα, οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι θα απελευθερώσουν 30 εκατομμύρια βαρέλια σε ενεργειακές εταιρείες αφότου η Ρωσία, ένας από τους κορυφαίους παραγωγούς πετρελαίου στον κόσμο, εισέβαλε στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου 2022. Σε συντονισμό με άλλες παγκόσμιες δυνάμεις, η απελευθέρωση είχε σκοπό να σταθεροποιήσει τις ασταθείς αγορές πετρελαίου και τελικά να μειώσουν τις τιμές του φυσικού αερίου που εκτοξεύονταν στα ύψη εν μέσω φόβων ενεργειακής ανεπάρκειας.
Ωστόσο πολλοί υπέρμαχοι του περιβάλλοντος υποστηρίζουν ότι η στήριξη στο Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου για τη διαχείριση των ελλείψεων είναι απλώς μια πρόχειρη λύση. Υπό το πρίσμα της επικείμενης κλιματικής κρίσης, υποστηρίζουν οτι, οι ΗΠΑ θα πρέπει να σταματήσουν την εξάρτησή τους από τα ορυκτά καύσιμα και να στραφούν σε πράσινες πηγές ενέργειας.
Πόσο πετρέλαιο υπάρχει στο Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου;
Το Strategic Petroleum Reserve (SPR) είναι το μεγαλύτερο γνωστό απόθεμα πετρελαίου στον κόσμο. Χωρίζεται σε τέσσερις τοποθεσίες κατά μήκος της ακτής του Κόλπου της Λουιζιάνα και του Τέξας, που επιλέχθηκαν για την πρόσβασή τους σε θαλάσσιους τερματικούς σταθμούς και αγωγούς που απαιτούνται για τη μεταφορά πετρελαίου. Το πετρέλαιο διοχετεύεται βαθιά υπόγεια για αποθήκευση, σε σπηλιές λαξευμένες από θόλους αλατιού που θεωρούνται ο πιο ασφαλής, από περιβαλλοντική άποψη, τρόπος αποθήκευσης πετρελαίου λόγω της χαμηλής διαπερατότητάς τους.
Από τις 4 Μαρτίου 2022, το SPR είχε περίπου 577,5 εκατομμύρια βαρέλια ελαφρού αργού πετρελαίου, το οποίο μπορεί να διυλιστεί και να μετατραπεί σε προϊόντα όπως βενζίνη, καύσιμο ντίζελ, πετρέλαιο θέρμανσης και καύσιμο αεριοθουμένων . Αν και το αμερικανικό Κογκρέσο αρχικά όρισε το 1975 ότι το απόθεμα θα μπορούσε να χωρέσει έως και ένα δισεκατομμύριο βαρέλια, αυτή η χωρητικότητα δεν επιτεύχθηκε ποτέ. Το περισσότερο πετρέλαιο που υπήρχε ποτέ στα αποθέματα -και το μεγαλύτερο μέρος που μπορούν να χωρέσουν οι τρέχουσες εγκαταστάσεις του- ήταν 727 εκατομμύρια βαρέλια το Δεκέμβριο του 2009.
Για πολλά χρόνια, ζητήθηκε από τις ΗΠΑ να διατηρήσουν ένα ορισμένο επίπεδο πετρελαίου στα αποθέματά τους -που ισοδυναμεί με 90 ημέρες καθαρών εισαγωγών- για να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.
Ο ΔΟΕ, που ιδρύθηκε το 1974 ως απάντηση στο εμπάργκο πετρελαίου του ΟΠΕΚ, συντονίζει τις παγκόσμιες απελευθερώσεις πετρελαίου μεταξύ των 31 χωρών-μελών του κατά τη διάρκεια έκτακτης ανάγκης. Ωστόσο, από το 2020 και μετά οι ΗΠΑ δεν ήταν υποχρεωμένες πλέον να τηρούν το όριο των μίνιμουμ αποθεμάτων οπότε άρχισαν να εξάγουν περισσότερο πετρέλαιο από ότι εισήγαγαν.
Αυτή η εξέλιξη οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στην άνοδο του fracking (αλλιώς, υδραυλική θραύση, μια μέθοδος- τεχνολογία εξόρυξης πετρελαίου, φυσικού αερίου, γεωθερμικής ενέργειας η νερού από μεγάλα βάθη) μέσω έγχυσης νερού υψηλής πίεσης, χημικών ουσιών και άμμου σε κοιτάσματα σχιστολιθικού βράχου για να προσεγγιστεί το αέριο και το πετρέλαιο που παγιδεύτηκαν μέσα τους.
Πώς λειτουργεί το Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου;
Το Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου δημιουργήθηκε αρχικά για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ώστε να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση
σοβαρών διαταραχών στον παγκόσμιο εφοδιασμό πετρελαίου. Μέχρι σήμερα, οι ΗΠΑ έχουν παραγγείλει μόνο τρεις απελευθερώσεις έκτακτης ανάγκης από το αποθεματικό.
Το 1991, όταν ξέσπασε ο πόλεμος στον Περσικό Κόλπο ,κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης “Καταιγίδα της Ερήμου”, οι ΗΠΑ απελευθέρωσαν 17,2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου. Το 2005, όταν ο τυφώνας Κατρίνα κατέστρεψε την παραγωγή πετρελαίου κατά μήκος της ακτής του Κόλπου, απελευθερώθηκαν 20,8 εκατομμύρια βαρέλια. Και το 2011, οι ΗΠΑ και ο ΔΟΕ απελευθέρωσαν από κοινού 60 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου όταν ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη διέκοψε τον εφοδιασμό πετρελαίου.
Όμως οι παγκόσμιες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης δεν είναι η μόνη φορά που οι ΗΠΑ αξιοποιούν τα αποθέματα πετρελαίου τους. Οι ΗΠΑ πραγματοποιούν επίσης περιοδικά πωλήσεις σε ιδιωτικές εταιρείες από το Strategic Petroleum Reserve για να δοκιμάσουν την ετοιμότητά τους ή να αυξήσουν τα έσοδα. Η χώρα μπορεί ακόμη να χρησιμοποιήσει το αποθεματικό για να βοηθήσει τις ιδιωτικές εταιρείες να ανακάμψουν από καταστροφές μικρότερης κλίμακας που προκαλούνται από ακραιές καιρικές συνθήκες η κλείσιμο ναυτιλιακών καναλιών.
Στον απόηχο του τυφώνα Χάρβεϊ το 2017, για παράδειγμα, οι ΗΠΑ δάνεισαν 5,2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου για να βοηθήσουν τα διυλιστήρια του Gulf Coast να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους. Οι γνωστές αυτές συμφωνίες απαιτούν από την ιδιωτική εταιρεία να αντικαταστήσει το πετρέλαιο που δανείστηκε, συν τους τόκους.
Το μέλλον του Στρατηγικού Αποθέματος Πετρελαίου
Ο ρόλος του Στρατηγικού Αποθέματος Πετρελαίου ενδέχεται να συνεχίσει να εξελίσσεται τα επόμενα χρόνια. Ο Σκοτ Μοντγκόμερι λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον έγραψε ότι το απόθεμα
«έχει εισέλθει σε μια νέα εποχή» τώρα που οι ΗΠΑ είναι καθαρός εξαγωγέας αργού πετρελαίου. Καθώς οι παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα επιβραδύνουν τη ζήτηση για πετρέλαιο, σημειώνει ότι δεν είναι ξεκάθαρο πόσο επειγόντως χρειάζεται η χώρα μια παροχή έκτακτης ανάγκης.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν αναμένεαι να παραμείνουν για πάντα καθαρός εξαγωγέας και οι υποστηρικτές του Στρατηγικού Αποθέματος Πετρελαίου λένε ότι έχει αξία η διατήρηση ενός αποθέματος για να αντιμετωπιστούν ενδεχόμενες ανάγκες, όπως η αύξηση των τιμών του πετρελαίου η οι πόλεμοι και οι αναταραχές σε όλο τον κόσμο. Καθώς ο κόσμος πλησιάζει στο χείλος μιας ενεργειακής κρίσης, υποστηρίζουν ότι μπορεί να είναι πιο απαραίτητο από ποτέ.
Οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές, ωστόσο, λένε ότι η αστάθεια των παγκόσμιων αγορών πετρελαίου είναι ακριβώς ο λόγος που οι ΗΠΑ πρέπει να απομακρυνθούν από το να βασίζονται στο Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου. Οι ΗΠΑ καταναλώνουν περίπου 20 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα κάτι που σημαίνει ότι το SPR θα μπορούσε να διαρκέσει μόνο περίπου ένα μήνα εάν οι ΗΠΑ αποκόπτονταν από όλες τις άλλες πηγές πετρελαίου. Αντί να δημιουργήσει εφεδρική χωρητικότητα, υποστηρίζουν ότι οι ΗΠΑ πρέπει να επενδύσει σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα και λεωφορεία και άλλες πρωτοβουλίες καθαρής ενέργειας.
Πηγή: National Geographic
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος