Ο ανταποκριτής του ΕΡΤNews στην Τουρκία, Γιάννης Μανδαλίδης, μίλησε με τη Ζεϊνέπ Μποζ, Προϊστάμενη του Τμήματος Καταπολέμησης του Λαθρεμπορίου του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας στη Σύνοδο της Unesco για το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα και την εξαιρετικά σημαντική της παρέμβαση υπέρ της Ελλάδας.
Ανταπόκριση – Βρετανία: Ευδοξία Λυμπέρη
Ανταπόκριση – Τουρκία: Γιάννης Μανδαλίδης
Στα αρχεία της Τουρκίας δεν υπάρχει οποιοδήποτε επίσημο έγγραφο που να δείχνει ότι το Οθωμανικό Κράτος πούλησε τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Αγγλία, δηλώνει στο ΕΡΤNews η Ζεϊνέπ Μποζ, επαναλαμβάνοντας τη θέση που είχε διατυπώσει προ ημερών στην 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης (ICPRCP).
Η ίδια τονίζει ότι, όταν η βρετανική πλευρά ισχυρίστηκε στη Σύνοδο ότι ο λόρδος Έλγιν αγόρασε εκείνη την εποχή τα Μάρμαρα του Παρθενώνα με νόμιμη άδεια από το Οθωμανικό Κράτος, «εμείς δεν πειστήκαμε από όσα μας είπαν περί νομιμότητας από την οθωμανική πλευρά για την απόκτησή τους» ακριβώς επειδή, όπως λέει, δεν υπάρχει στα τουρκικά αρχεία οποιοδήποτε επίσημο έγγραφο που να αποδεικνύει τον ισχυρισμό αυτόν.
Αναφερόμενη στο έγγραφο που παρουσιάζει η βρετανική πλευρά ως πειστήριο ότι τα Γλυπτά δόθηκαν νομίμως στον Έλγιν, η Ζεϊνέπ Μποζ δηλώνει: «Αυτό πρέπει να το σκεφτούμε ως εξής: Αν σήμερα πάρουμε ένα χαρτί και γράψουμε κάτι και δεν το υπογράψουμε με κάποιο τρόπο, αν δεν έχει κάποιο αριθμό, σφραγίδα ή κάτι ανάλογο και αυτό βρεθεί έπειτα από 200 χρόνια, μάλλον θα είναι απλώς ένα κείμενο γραμμένο πάνω σε ένα χαρτί. Το ίδιο ισχύει και για αυτό το έγγραφο. Δεν έχει τίποτα το επίσημο, ούτε σφραγίδα, ούτε υπογραφή ή τουγρά του σουλτάνου, δεν έχει τίποτα. Ένα έγγραφο που μεταφράστηκε στα ιταλικά».
Η Τουρκάλα αξιωματούχος επισημαίνει ότι η ίδια υπηρετεί από τη θέση αυτή επί 18 χρόνια, στη διάρκεια των οποίων είδε πολλά αποτελέσματα ερευνών, Τούρκων και ξένων. «Όμως παρ’ όλες τις έρευνες που έγιναν στα αρχεία, γνωρίζω ότι δεν υπάρχει κάποιο φιρμάνι που επέτρεπε την αφαίρεση των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Ξεκάθαρα, και για αυτό το λόγο μου είναι δύσκολο να σκεφτώ ότι είναι έγκυρο ένα έγγραφο χωρίς υπογραφή, χωρίς σφραγίδα» τονίζει.
Για την στήριξη της Τουρκίας στο θέμα του επαναπατρισμού των Γλυπτών σημειώνει πώς «πάντα στηρίζουμε την Ελλάδα, τόσο στο θέμα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, όσο και της αποτροπής της λαθρεμπορίας πολιτιστικών έργων», καθώς «οι δύο χώρες στηρίζουν πάντα η μία την άλλη και έτσι εκφράσαμε και την υποστήριξή μας και είπαμε ότι εμείς δεν έχουμε στα χέρια μας κάποιο επίσημο έγγραφο που να στοιχειοθετεί τον ισχυρισμό αυτό».
Εξάλλου, όπως επισημαίνει, «η Τουρκία στηρίζει την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα πολλά χρόνια. Ναι, η καταπολέμηση της λαθρεμπορίας πολιτιστικών έργων είναι κοινός στόχος των δύο χωρών. Αυτό είναι αλήθεια. Αυτές οι δύο χώρες είχαν πάντα μεταξύ τους μία προσέγγιση πέραν της πολιτικής όσον αφορά στην καταπολέμηση της λαθρεμπορίας πολιτιστικών αγαθών. Εγώ μπορώ να επιβεβαιώσω το γεγονός αυτό. Κάνω εδώ και πολλά χρόνια αυτή τη δουλειά. Πάντα στηρίξαμε ο ένας τον άλλον σε αυτό το κοινό ιδανικό, ανεξαρτήτως των καταστάσεων, των συνθηκών που μας περιέβαλαν -στην αποτροπή της λαθρεμπορίας πολιτιστικών έργων και την επιστροφή των πολιτιστικών έργων που απομακρύνθηκαν από τη χώρα τους με παράνομο τρόπο».
Καταλήγοντας, η προϊστάμενη του Τμήματος Καταπολέμησης του Λαθρεμπορίου του τουρκικού υπουργείου Πολιτισμού βάζει τη δική της προσωπική πινελιά στην υπόθεση της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα: «Εγώ ανυπομονώ να δω την ημέρα που τα Μάρμαρα του Παρθενώνα θα σμίξουν με τον ουρανό που τους αξίζουν σε εκείνο το καταπληκτικό Μουσείο της Ακρόπολης».
Νέα «προσέγγιση» του Βρετανικού Μουσείου: Η ευνοϊκή στάση του Στάρμερ και το «αγκάθι» στη νομοθεσία
Η Ελλάδα στο θέμα της διεκδίκησης των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο βρήκε έναν ανέλπιστο σύμμαχο. Κατά τη Σύνοδο της Unesco, η εκπρόσωπος της Τουρκίας Ζεϊνέπ Μποζ δήλωσε πως το τουρκικό κράτος δεν γνωρίζει την ύπαρξη εγγράφου που να νομιμοποιεί την αγορά των Γλυπτών από τον Λόρδο Έλγιν. «Δεν υπήρξε ποτέ οθωμανικό φιρμάνι, το οποίο έδωσε στον Έλγιν τη δυνατότητα να φερθεί με τη βαρβαρότητα που φέρθηκε στα Γλυπτά του Παρθενώνα» τονίζει η Λίνα Μενδώνη. «Να αναπτύξουμε μια εταιρική σχέση» απαντά το Βρετανικό Μουσείο.
Το Βρετανικό Μουσείο φαίνεται να αλλάζει τη γλώσσα που χρησιμοποιεί στις επίσημες δηλώσεις του για πρώτη φορά. Επίσης οι εκλογές φαίνεται ότι θα αναδείξουν πρωθυπουργό τον Κιρ Στάρμερ που έχει πει ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο σε πιθανή συμφωνία μεταξύ Βρετανικού Μουσείου και Ελλάδας. Είναι όμως αρκετό αυτό;
Ο Κιρ Στάρμερ είπε ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο. Εμπόδιο όμως στέκεται ο νόμος που δεν επιτρέπει στο Βρετανικό Μουσείο να δώσει πίσω αρχαιότητες.
Αυτή η μετατόπιση ευθυνών επαναλαμβάνεται στα χρόνια, και επαναλήφθηκε στην 24η Σύνοδο της Unesco. Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου είπαν ότι είναι θέμα του μουσείου και από το μουσείο λένε ότι ο νόμος τους περιορίζει.
Αξιόπιστες πηγές της μίας πλευράς λένε, σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του ΕΡΤNews στο Λονδίνο, Ευδοξία Λυμπέρη, ότι καλύτερα το θέμα να μην πάει στο κοινοβούλιο διότι είναι απρόβλεπτο και όλα τα ενδεχόμενα – και τα χειρότερα – είναι πιθανά.
Αυτό που ελπίζουν από τη μία πλευρά και φοβούνται από την άλλη είναι η πρόταση που κάνει το Μουσείο υπό τη προεδρία του Όσμπορν. Για πρώτη φορά αναφέρεται σε επίσημη δήλωση του Μουσείου, που έδωσε στο ΕΡΤNews η πρόθεση να προχωρήσει σε μία εταιρική σχέση για τον Παρθενώνα με την Ελλάδα.
Κάτι που πιθανότατα σημαίνει ότι κάποια από τα Γλυπτά να επιστρέψουν και άλλα όχι. Σε κάθε περίπτωση, μόνο η νέα κυβέρνηση θα είναι σε θέση να κινήσει το θέμα που αποτελεί και για τους Βρετανούς εθνική υπόθεση αλλά ήσσονος σημασίας.
Κληθείς από το ΕΡΤNews να σχολιάσει την τουρκική θέση, εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου δήλωσε:
«Το Βρετανικό Μουσείο αναγνωρίζει την έντονη επιθυμία της Ελλάδας να επιστραφούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Λονδίνο στην Αθήνα. Πρόκειται για ένα ζήτημα με πολύ μακρά ιστορία και κατανοούμε και σεβόμαστε τα έντονα συναισθήματα που προκαλεί αυτή η συζήτηση.
Είμαστε πρόθυμοι να αναπτύξουμε μια νέα σχέση με την Ελλάδα – μια «εταιρική σχέση Παρθενώνα» – και να διερευνήσουμε τη δυνατότητα καινοτόμων τρόπων συνεργασίας (με τους Έλληνες φίλους μας,) με την ελπίδα ότι η κατανόηση των Γλυπτών του Παρθενώνα θα εμβαθύνει και θα συνεχίσει να εμπνέει τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Το Βρετανικό Μουσείο φροντίζει τα Γλυπτά του Παρθενώνα για πάνω από δύο αιώνες και η βαθιά μας επένδυση στα γλυπτά είναι κάτι που έχουμε κοινό με τους Έλληνες εταίρους μας. Ελπίζουμε ότι μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη νέα σχέση και τις ρεαλιστικές λύσεις που επιδιώκουμε».
Λ. Μενδώνη στο ΕΡΤNews για Γλυπτά Παρθενώνα: Η εκπρόσωπος της Τουρκίας επιβεβαίωσε ότι δεν υπήρξε «φιρμάνι» του Έλγιν
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης που πραγματοποιεί η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στη Ρόδο, για τα εγκαίνια της Περβόλας, κήποι του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, ερωτώμενη από τo EΡΤNews για τις εξελίξεις στο θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα, με επίκεντρο τη Διακυβερνητική διάσκεψη της UNESCO, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Την Παρασκευή το βράδυ ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της ειδικής διακυβερνητικής επιτροπής της Unesco, που αφορά στη συζήτηση γύρω από την επιστροφή παρανόμως εξαχθέντων πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους.
Όπως είναι γνωστό τα τελευταία 40 χρόνια ένα από τα πάγια θέματα στην ημερήσια διάταξη αφορά στα Γλυπτά του Παρθενώνα. Και αυτή τη φορά, η επιτροπή κατέληξε σε μία σύσταση όπου καλεί τις δύο πλευρές, τη βρετανική και την ελληνική, να επιλύσουν το θέμα αυτό το οποίο χρονίζει αρκετές δεκαετίες. Η Ελλάδα είναι, πάντα, ανοικτή στον διάλογο. Έχει προσπαθήσει και θα συνεχίζει να προσπαθεί, προκειμένου ο μεγάλος εθνικός στόχος, που είναι η ικανοποίηση του εθνικού αιτήματος της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, στο Μουσείο της Ακρόπολης, να γίνει πραγματικότητα.
Ένα από τα ενδιαφέροντα σημεία της συνόδου ήταν η συζήτηση η οποία έγινε, γύρω από το περίφημο -μέσα σε εισαγωγικά- «φιρμάνι» του Έλγιν. Το τοποθετώ εντός εισαγωγικών γιατί αυτό είναι ένα επιχείρημα της βρετανικής πλευράς το οποίο όμως έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι γνήσιο. Δεν υπήρξε ποτέ φιρμάνι οθωμανικό το οποίο έδωσε στον Έλγιν τη δυνατότητα να φερθεί με τη βαρβαρότητα που φέρθηκε στα Γλυπτά του Παρθενώνα. Στη σύνοδο η εκπρόσωπος της Τουρκίας επιβεβαίωσε αυτό το οποίο υποστηρίζει εδώ και χρόνια η ελληνική πλευρά. Ότι δεν υπήρχε φιρμάνι».
Υπενθυμίζεται ότι στην 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της Unesco στο Παρίσι, 29 και 30 Μαΐου, όσον αφορά την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης, η Τουρκία ανέφερε ότι δεν υπάρχει φιρμάνι, δεν υπάρχει έγγραφο με την σφραγίδα του Σουλτάνου που επιβεβαιώνει την πώληση των Μαρμάρων του Παρθενώνα στον πρέσβη της Μεγάλης Βρετανίας, τον Λόρδο Έλγιν. Αυτό το γεγονός είναι εξαιρετικά σημαντικό, γιατί, όπως είπε και ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, ξέρουμε τι είναι αυτό το φιρμάνι και εδώ και 200 χρόνια δεν έχει βρεθεί. Άρα δεν υπάρχει νομιμότητα από το Ηνωμένο Βασίλειο για την κράτηση των Μαρμάρων του Παρθενώνα.
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος