Οι υπουργοί Εσωτερικών της ΕΕ κατέληξαν σήμερα σε πολιτική συμφωνία για την ετήσια «δεξαμενή αλληλεγγύης» (solidarity pool), τον μηχανισμό με τον οποίο τα κράτη μέλη θα μοιράζονται τα βάρη της υποδοχής αιτούντων άσυλο όταν τεθεί σε ισχύ το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο το καλοκαίρι του 2026.
Ανταπόκριση – Βρυξέλλες
Η απόφαση έρχεται σε συνέχεια της πρώτης Ετήσιας Έκθεσης για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και κλειδώνει το πλαίσιο υποχρεωτικής, αν και «ευέλικτης», αλληλεγγύης προς τα κράτη της πρώτης γραμμής.
Πώς θα λειτουργεί η «δεξαμενή αλληλεγγύης»
Η δεξαμενή θα καθορίζει κάθε χρόνο πόσοι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να μετεγκατασταθούν από τα κράτη που τελούν υπό «μεταναστευτική πίεση» και ποιο συνολικό ποσό χρηματοδότησης θα διατεθεί ως εναλλακτική στη μετεγκατάσταση.
Ο κανονισμός προβλέπει νομικά ελάχιστα 30.000 μετεγκαταστάσεων και 600 εκατ. ευρώ σε οικονομικές συνεισφορές, με τα κράτη μέλη να μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε μετεγκατάσταση, χρηματοδότηση ή επιχειρησιακή στήριξη (προσωπικό, εξοπλισμός).
Ποια κράτη θεωρούνται «υπό πίεση»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ορίσει την Ιταλία, την Ελλάδα, την Ισπανία και την Κύπρο ως χώρες που αντιμετωπίζουν «δυσανάλογη μεταναστευτική πίεση», άρα θα είναι οι πρώτοι δικαιούχοι του μηχανισμού όταν εφαρμοστεί το Σύμφωνο το 2026.
Η βοήθεια θα περιλαμβάνει, ανάλογα με τις δεσμεύσεις των εταίρων, οικονομική και επιχειρησιακή στήριξη, αλλά και μετεγκαταστάσεις αιτούντων άσυλο προς άλλα κράτη μέλη.
Εξαιρέσεις, μειώσεις και πολιτικές εντάσεις
Έξι χώρες, η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Εσθονία και η Πολωνία, έχουν χαρακτηριστεί από την Επιτροπή ως κράτη που αντιμετωπίζουν «σημαντική μεταναστευτική κατάσταση» και μπορούν να ζητήσουν πλήρη ή μερική εξαίρεση από τις υποχρεώσεις της δεξαμενής αλληλεγγύης για έναν χρόνο.
Οι αιτήσεις εξαίρεσης θα εγκριθούν ή θα απορριφθούν από το Συμβούλιο με ειδική πλειοψηφία, χωρίς όμως η υποχρέωση των υπόλοιπων χωρών να αυξηθεί αυτομάτως, πράγμα που σημαίνει ότι τα κράτη πρώτης γραμμής μπορεί τελικά να λάβουν μικρότερη βοήθεια από την προβλεπόμενη.
Μείωση του αριθμού των μετεγκαταστάσεων για το 2026
Αν και η Επιτροπή πρότεινε η δεξαμενή για το πρώτο έτος εφαρμογής να κινηθεί στο ανώτατο ελάχιστο των 30.000 μετεγκαταστάσεων, αρκετά κράτη μέλη πιέζουν για χαμηλότερο αριθμό, επικαλούμενα το γεγονός ότι ο μηχανισμός θα λειτουργήσει μόνο από τα μέσα του 2026.
Διπλωμάτες αναμένουν ότι ο τελικός αριθμός θα είναι «κάτω από 30.000», ενώ πολλές πρωτεύουσες δηλώνουν ότι προτιμούν να πληρώσουν την προβλεπόμενη χρηματοδοτική συνεισφορά των 20.000 ευρώ ανά άτομο αντί να δεχθούν επιπλέον αιτούντες άσυλο, αξιοποιώντας παράλληλα τον μηχανισμό «αντιστάθμισης ευθύνης» για τις δευτερογενείς μετακινήσεις.
Κατηγοριοποίηση κρατών και ρόλος στη δεξαμενή
Η τελική απόφαση για το ακριβές μέγεθος της δεξαμενής και τις εξαιρέσεις αναμένεται να τροφοδοτήσει νέες αντιπαραθέσεις τους επόμενους μήνες, καθώς από τον Ιούλιο του 2026 το νέο Σύμφωνο εισέρχεται στη φάση της εφαρμογής του
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
