Ένα από τα πιο καλά κρυμμένα μυστικά της αρχαίας Ρώμης έρχεται στο φως: το περίφημο «Πέρασμα του Κόμμοδου» (Passage of Commodus), ένας υπόγειος διάδρομος κάτω από το Κολοσσαίο, ανοίγει για πρώτη φορά στο κοινό αυτόν τον μήνα. Ο διάδρομος, μήκος περίπου 55 μέτρων, επέτρεπε στους Ρωμαίους αυτοκράτορες και στους εκλεκτούς προσκεκλημένους τους να φτάνουν απευθείας στη βασιλική εξέδρα χωρίς να χρειάζεται να περάσουν ανάμεσα στο πλήθος.
Το πέρασμα πήρε το όνομα του από τον αυτοκράτορα Κόμμοδο, που κυβέρνησε τη Ρώμη από το 177 έως το 192 μ.Χ., γνωστός για τη σκληρότητα και τη ματαιοδοξία του. Σύμφωνα με τις πηγές, ο Κόμμοδος παραλίγο να δολοφονηθεί μέσα σε αυτόν τον υπόγειο διάδρομο. Στη σύγχρονη ποπ κουλτούρα, ο Κόμμοδος έγινε γνωστός από την ταινία «Gladiator», όπου τον υποδύθηκε ο Χοακίν Φίνιξ ως τον μοχθηρό αυτοκράτορα που αντιμετωπίζει τον Μάξιμο του Ράσελ Κρόου στην αρένα.
Ο αυτοκράτορας που ήθελε να γίνει μονομάχος
Η πραγματικότητα ωστόσο, ξεπερνά τη μυθοπλασία. Ο Κόμμοδος, γεμάτος έπαρση, λάτρευε να εμφανίζεται ο ίδιος ως μονομάχος, φορώντας τη λεοντή του Ηρακλή. Πολεμούσε με αντιπάλους που είχαν ήδη εξασθενήσει και σκότωνε ζώα μπροστά στο κοινό. Κάποτε μάλιστα αποκεφάλισε μια στρουθοκάμηλο για να εντυπωσιάσει τους θεατές, σύμφωνα με το Αρχαιολογικό Πάρκο του Κολοσσαίου.
Απόκρυφα έργα κάτω από την αρένα
Ο υπόγειος διάδρομος ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά μεταξύ 1810 και 1814 από Γάλλους ανασκαφείς υπό τον αρχιτέκτονα Κάρλο Λουκαντζέλι (Carlo Lucangeli). Άνοιξε ξανά το 1874 και μελετήθηκε εκ νέου τη δεκαετία του 1990, ενώ κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης του 2020-2021, οι αρχαιολόγοι χαρτογράφησαν πλήρως το πέρασμα και ξεκίνησαν μια νέα φάση αποκατάστασης.
Η πρόσφατη αναστήλωση αφαίρεσε αιώνες σκόνης και φθορών, αποκαλύπτοντας το μαρμάρινο διάκοσμο των τοίχων και εντυπωσιακές τοιχογραφίες με μυθολογικές σκηνές. Ανάμεσα τους ξεχωρίζει η παράσταση του Διονύσου, θεού του κρασιού και της διασκέδασης, καθώς και ανάγλυφα που απεικονίζουν κυνηγετικές σκηνές, αρκούδες, κάπρους και ακροβάτες, εικόνες που αντικατοπτρίζουν το πνεύμα θεάματος της εποχής.
Η αρχιτεκτονική του «Περάσματος του Κόμμοδου»
Το θολωτό τούνελ, που προστέθηκε στους πρώτους δύο αιώνες μετά την κατασκευή του Κολοσσαίου, αποτελείται από τρεις κύριους διαδρόμους: δύο που εκτείνονται ανατολικά-δυτικά και έναν κάθετο που συνδέει τα σημεία βορρά-νότου. Η δομή εξυπηρετούσε τόσο τη μετακίνηση των αυτοκρατόρων όσο και τη μεταφορά ανθρώπων και ζώων που λάμβαναν μέρος στα θεάματα.
Η εμπειρία του «αυτοκρατορικού παρασκηνίου»
«Με το άνοιγμα αυτού του περάσματος στο κοινό, οι επισκέπτες θα μπορέσουν να νιώσουν πώς ήταν να είσαι αυτοκράτορας», δήλωσε η αρχαιολόγος Μπάρμπαρα Νατζάρο, επικεφαλής των εργασιών αποκατάστασης.
Ο Μάσιμο Οσάνα, γενικός διευθυντής των ιταλικών μουσείων, χαρακτήρισε την επαναλειτουργία «σημαντικό ορόσημο» που συνδυάζει την έρευνα με τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Το έργο συνοδεύεται από απτικά εκθέματα, βίντεο-αναπαραστάσεις και χάρτες αφής, με στόχο να γίνει ο χώρος πλήρως προσβάσιμος σε όλους τους επισκέπτες.
Ένα ταξίδι 2.000 ετών κάτω από τη Ρώμη
Η επαναλειτουργία του Περάσματος του Κόμμοδου προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία στους λάτρεις της ιστορίας να περπατήσουν στα βήματα των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, σε έναν χώρο όπου η ισχύς, η ματαιοδοξία και το θέαμα συναντιούνταν κάτω από τη γη, στη σκιά του πιο διάσημου μνημείου της Ρώμης.
Επιμέλεια – Μετάφραση: Αλεξάνδρα Καρακάση
Με πληροφορίες από: CNN
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος