Αμπτουλάχ Γκιουλ στο ARD: Μεγάλο λάθος η ένταξη της Νότιας Κύπρου στην ΕΕ χωρίς να έχει επιλυθεί το Κυπριακό

Αποκλειστική συνέντευξη έδωσε ο πρώην προέδρου της Τουρκίας Αμπτουλάχ Γκιουλ στο γερμανικό κρατικό ραδιόφωνο ARD, σχετικά με τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Γερμανία.

Ο Αμπτουλάχ Γκιουλ, 11ος πρόεδρος της Τουρκίας πριν αναλάβει την εξουσία ο Ταγίπ Ερντογάν, απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με τις σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ και υποστήριξε ότι και οι δυο πλευρές έκαναν λάθη.

Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη, είπε, ήταν η ένταξη της “Νότιας Κύπρου” στην ΕΕ χωρίς να έχει επιλυθεί το Κυπριακό.

Σχετικά με τα λάθη που έκανε η Τουρκία, ο Γκιουλ είπε ότι “Δεν καταφέραμε να ενσωματώσουμε τους κανόνες της ΕΕ, κεφάλαιο προς κεφάλαιο, στην εθνική μας νομοθεσία, και να ανταποκριθούμε στα πρότυπα της ΕΕ με δική μας βούληση.”

“Τόσο η ΕΕ και η Τουρκία έκαναν λάθη. Ένας από τους σοβαρότερους λόγους αυτής της κατάστασης ήταν το Κυπριακό. Στην Κύπρο, αν και το Ειρηνευτικό Σχέδιο Ανάν απορρίφθηκε από τους Έλληνες το 2004 και έγινε δεκτό από τους Τούρκους, η Βόρεια Κύπρος δεν έγινε δεκτή στην ΕΕ. Ήταν μεγάλο λάθος το να γίνει αποδεκτή η Νότια Κύπρος ως μέλος. Αυτή η ένταξη ήταν επίσης αντίθετη με τις αρχές της ΕΕ, διότι δεν είναι δυνατόν για μια χώρα να γίνει μέλος της ΕΕ χωρίς την επίλυση συνοριακών προβλημάτων. Αυτή η αρχή αγνοήθηκε από την ΕΕ και το Κυπριακό πρόβλημα μεταφέρθηκε στην ΕΕ με την πλήρη ένταξη της Νότιας Κύπρου. Έτσι, αυτό το πρόβλημα έχει γίνει περίπλοκο. Όταν επανέλαβα στη Σύνοδο Κορυφής για την 60ή επέτειο του ΝΑΤΟ ότι ήταν λάθος, η κ. Μέρκελ παραδέχτηκε δημόσια ότι ήταν λάθος “, είπε ο πρώην τούρκος πρόέδρος.

“Μια Τουρκία που θα είχε υιοθετήσει το κεκτημένο της ΕΕ θα ήταν μια διαφορετική χώρα από κάθε άποψη. Να φανταστούμε μια τέτοια Τουρκία. Μια Τουρκία 80 εκατομμυρίων ανθρώπων, που θα είχε υιοθετήσει τα κριτήρια του Μάαστριχτ και της Κοπεγχάγης, θα ήταν πραγματικά μια πολύ διαφορετική χώρα.

Η συμβολή μιας τέτοιας χώρας στην ΕΕ θα ήταν πολύ διαφορετική από κάθε άποψη, ιδίως στην οικονομία και την πολιτική. Μια τέτοια Τουρκία θα ήταν απαραίτητη για την ΕΕ. Κάποτε είπα στον Σαρκοζί και τη Μέρκελ και σε άλλους ηγέτες ότι δεν πρέπει να εμποδίσουν την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και ότι η Τουρκία πρέπει να ανοίξει όλα τα κεφάλαια. Στο τέλος, εάν η Επιτροπή αποφασίσει ότι η Τουρκία πληροί όλες τις προϋποθέσεις, τους είπα, αν θέλετε, πηγαίνετε σε δημοψήφισμα και απορρίψτε ξανά την ένταξή μας. Αλλά πίστευα ότι με μια τέτοια Τουρκία, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες θα ήθελαν να είναι μαζί.
Εκείνη την εποχή, η βούληση της κυβέρνησης μας για μεταρρύθμιση και η επιθυμία της να ανοίξει ακόμη και τα πιο δύσκολα κεφάλαια ήταν πολύ ισχυρή. Η κυβέρνησή μας ήταν αποφασισμένη να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσει. Δυστυχώς, οι Γάλλοι και Ελληνοκύπριοι στο θέμα των κεφαλαίων ήταν μεγάλη απογοήτευση. Είχα πει στον Σαρκοζί και στη Μέρκελ ότι μια ισχυρή Τουρκία που εφαρμόζει το δίκαιο της ΕΕ και τους οικονομικούς κανόνες θα ήταν επίσης επωφελής για τις ευρωπαϊκές εταιρείες και ότι αυτό θα ωφελούσε την ευρωπαϊκή οικονομία. Επειδή δεν υπήρχαν νέοι δρόμοι, φράγματα ή αεροδρόμια στην Ευρώπη, αλλά η Τουρκία ήταν ακόμα μια χώρα κατάλληλη για μεγάλες επενδύσεις. Όταν τα είπα αυτά, η Μέρκελ κατανοούσε και έδινε έμφαση στην αρχή της πιστότητας. Ωστόσο, ο αποκλεισμός ορισμένων κεφαλαίων από τον κ. Σαρκοζί και η στάση του να κρυφτεί πίσω από το ελληνοκυπριακό ζήτημα έκανε να χαθούν πολλές ευκαιρίες και αυτή η κατάσταση προκάλεσε αντιδράσεις στην Τουρκία.

“Όταν είδα αυτή τη στάση της ΕΕ, είπα στα μέλη της Τουρκικής Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης και της κυβέρνησης ότι πρέπει να υιοθετήσουμε το κεκτημένο της ΕΕ εθελοντικά, ότι είναι απαραίτητο να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε χωρίς να χάσουμε τον μεταρρυθμιστικό χαρακτήρα μας και ότι η Τουρκία, η οποία θα γίνει ισχυρότερη ως αποτέλεσμα, θα είναι επίσης πιο ελκυστική για την ΕΕ. Όμως δεν καταφέραμε να υιοθετήσουμε τους κανόνες της ΕΕ κεφάλαιο προς κεφάλαιο στην εθνική μας νομοθεσία και να ανταποκριθούμε στα πρότυπα της ΕΕ. Αυτό ήταν το μειονέκτημα της Τουρκίας. Εκείνη την εποχή, δήλωσα πολύ καθαρά σε συνεντεύξεις τύπου ότι η Τουρκία θα μπορούσε να είναι όπως η Νορβηγία, η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ αλλά όχι μέλος της ΕΕ, ότι το επίσημο άνοιγμα και το κλείσιμο των κεφαλαίων είναι συμβολικό και ότι το σημαντικό είναι ότι μια χώρα να πληροί το περιεχόμενο των κεφαλαίων. Ως Τουρκία, ξέραμε τι πρέπει να κάνουμε. Έπρεπε να επιδείξουμε αυτή τη βούληση, ώστε η Τουρκία να γίνει μια πολύ ισχυρή χώρα. Δεν μπορέσαμε να το κάνουμε. ”

“Τώρα, τόσο η Τουρκία όσο και η Ευρώπη έχουν αλλάξει. Η βούληση των δυο πλευρών έχει πολύ διαφορετικές προτεραιότητες.”

Η οργάνωση FETO (του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν) είναι μια πολύ επικίνδυνη δομή”
Ο Γκιούλ απάντησε στην ερώτηση σχετικά με το λόγο για τον οποίο η Τουρκία είχε δυσκολία να εξηγήσει την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου στον κόσμο και τη Γερμανία:
“Πολλές χώρες επικρίνουν την Τουρκία. Η Τουρκία μπορεί να έχει τα μειονεκτήματά της. Όμως, μπροστά σε μια τέτοια απόπειρα πραξικοπήματος, θα έπρεπε να είχαν καταδικάσει το πραξικόπημα και να παραμείνουν στο πλευρό της κυβέρνησης, μετά θα μπορούσαν να είχαν εκφράσει την κριτική τους “.

“Αυτό το είδος της οργάνωσης έχει ένα ορατό και αόρατο πρόσωπο. Είναι προφανές ότι έκανε ένα μυστικό και οργανωμένο έργο ακόμη και πριν από την κυβέρνηση του AKΡ. Σε αυτή την οργάνωση που χρησιμοποιεί τη θρησκεία ως πρόσχημα, οι άνθρωποι παραμερίζουν το μυαλό και τις ιδέες τους και παραδίδονται άνευ όρων σε κάποιον. Δεν έχουν τη λογική του καλού ή κακού, του σωστού ή λάθους.

Για τα 3,5 εκατομμύρια Σύριοι που ζουν στην Τουρκία και ποια διδάγματα μπορούν να προκύψουν από τις προηγούμενες εμπειρίες τους στη Γερμανία, ο Γκιουλ είπε
“Η γερμανική κυβέρνηση έχει πάρει το μεγαλύτερα δίδαγμα, επειδή η Γερμανία δέχτηκε ένα εκατομμύριο Σύριους. Το ότι η Γερμανία δέχτηκε ένα εκατομμύριο Σύριους είναι πιο σημαντικό από το ότι εμείς δεχτήκαμε τέσσερα εκατομμύρια, επειδή με τη Γερμανία δεν υπάρχουν κοινά σύνορα, πολιτισμός, ιστορία ή θρησκεία. Σε αντίθεση με την πρώτη εμπειρία με τους Τούρκους, η Γερμανία ενσωμάτωσε τους Σύριους καλά, τους εκπαίδευσε και προσπάθησε να τους ενσωματώσει στη γερμανική κοινωνία με συστηματικό τρόπο. Για αυτόν τον λόγο, η Γερμανία έχει πάρει το καλύτερο δίδαγμα.

Για την Τουρκία είπε, “Ενώ πέντε εκατομμύρια άνθρωποι πήγαν στη Γερμανία σε 60 χρόνια, τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι ήρθαν στην Τουρκία σε δύο χρόνια. Η Τουρκία διαχειρίστηκε αυτήν την κατάσταση με μεγάλη επιτυχία. Ωστόσο, αυτά τα τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι δημιούργησαν ένα μεγάλο βάρος στην Τουρκία όσον αφορά την ασφάλεια και την οικονομία, αλλά παρά το γεγονός αυτό, η τουρκική κυβέρνηση διαχειρίστηκε αυτήν τη διαδικασία με μεγάλη επιτυχία και όλοι οι πολιτικοί παράγοντες υποστήριξαν την κυβέρνηση σε αυτό το θέμα.

Θα επιστρέψει στην ενεργό πολιτική;

“Στην τουρκική πολιτική παράδοση, οι πρόεδροι ήταν αμερόληπτοι. Είναι δύσκολο για ένα άτομο που αποχώρησε από το κόμμα του και υπηρέτησε ως αμερόληπτος Πρόεδρος επί επτά χρόνια σύμφωνα με το σύνταγμα, να εισέλθει σε μια ενεργή, καθημερινή πολιτική. Έτσι δεν αναμείχθηκα με την καθημερινή πολιτική, αλλά κατά καιρούς μοιράστηκα δημόσια τις απόψεις μου για σημαντικά θέματα. ”

Ανταπόκριση – Κωνσταντινούπολη: Αριάνα Φερεντίνου