Νότης Μαυρουδής – 3 Ιανουαρίου 2023 (video)

Συμπληρώνονται φέτος δύο χρόνια από τον απροσδόκητο θάνατο του διακεκριμένου συνθέτη και κιθαρίστα Νότη Μαυρουδή (3.1.2023) που με το υψηλής καλλιτεχνικής αξίας έργο του άφησε τη σφραγίδα του στο τραγούδι και συνεισέφερε στην ελληνική μουσική.

Δίδαξε στο Εθνικό Ωδείο Αθήνας. Δάσκαλος στην κιθάρα, μετέδωσε τις γνώσεις σε μαθητές του που σήμερα διαπρέπουν σαν σολίστ και ανέδειξε το όργανο της κιθάρας. Το όνομά του συνδέθηκε με την εποχή του Νέου Κύματος τη δεκαετία του ’60 και με τα λυρικά, ερωτικά και κοινωνικά τραγούδια που ακούγονταν στις μπουάτ της Πλάκας.

Το 1968 μελοποίησε το έργο του Οδυσσέα Ελύτη “Ασμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας”. Το 1976 κυκλοφόρησε ο δίσκος “Ζωγραφιές απ’ τον Θεόφιλο” σε στίχους του ‘Ακου Δασκαλόπουλου, εμπνευσμένους από τις ζωγραφιές του Θεόφιλου. Το 1977 μελοποίησε ποιήματα του Μάνου Χατζιδάκι στον δίσκο “Παιδί της Γης” και το 1985 κυκλοφόρησε ο δίσκος “Έρως ανίκατε μάχαν” σε ποίηση του Ηλία Πετρόπουλου.

Εμβληματικά είναι τα τραγούδια του “Άκρη δεν έχει ο ουρανός” σε στίχους Γιάννη Κακουλίδη και το “Πρωινό Τσιγάρο” σε στίχους Άλκη Αλκαίου. Συνεργάστηκε με σπουδαίους ποιητές όπως ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γιάννης Κακουλίδης, ο Ηλίας Πετρόπουλος, ο Άκος Δασκαλόπουλος, Μάνος Χατζιδάκις και τραγουδιστές όπως Θανάσης Γκαϊφύλλιας, Γιώργος Ζωγράφος, Αρλέτα, Πόπη Αστεριάδη, Ελένη Βιτάλη, Γιάννης Σαμσιάρης, Νένα Βενετσάνου, Σταμάτης Κραουνάκης, Τάνια Τσανακλίδου, Μανώλης Μητσιάς, Χάρις Αλεξίου, κ.ά.

Ο Νότης Μαυρουδής έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις με πιο σημαντικές αυτή του 1978 στο διεθνές Φεστιβάλ Πολιτικού Τραγουδιού στο Ανατολικό Βερολίνο και το 11ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας στην Αβάνα της Κούβας. Το 1990 η πρεσβεία της Βραζιλίας στην Ελλάδα του απένειμε το βραβείο «Heitor Villa-Lobos» για την προσφορά του στη διάδοση του έργου του Βραζιλιάνου συνθέτη στην Ελλάδα.

Ηχογράφησε έργα για κιθάρα με ξεχωριστό ενδιαφέρον να έχει η δισκογραφική του δουλειά Café de l’ Art και ο δίσκος “Master Class”, στον οποίο ο Μαυρουδής συγκέντρωσε ηχογραφήσεις 29 Ελλήνων κιθαριστών, καταγράφοντας την ιστορία µισού αιώνα κιθαριστικής δισκογραφίας.

Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει από τη σειρά των αυτοβιογραφικών ντοκιμαντέρ «Μονόγραμμα» των Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη την εκπομπή αφιερωμένη στον Νότη Μαυρουδή, στην οποία ο σπουδαίος καλλιτέχνης μιλά για τη ζωή του και την καλλιτεχνική του διαδρομή.

ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ
ΝΟΤΗΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ

Ο Νότης Μαυρουδής ξετυλίγει την πορεία της ζωής του, συνυφασμένης με τη δημιουργία. Γόνος προσφύγων γεννήθηκε το 1945. Μιλά για την καταγωγή του, για τα δυο πρώτα χρόνια της ζωής του που τα έζησε στη φυλακή δίπλα στη μητέρα του, που ήταν πολιτική κρατούμενη, για τα δύσκολα παιδικά του χρόνια, βιώματα που καθόρισαν την ιδεολογία του και την συμπόρευσή του στο χώρο της Αριστεράς.

Θυμάται τα πρώτα του βήματα στη μουσική σε ηλικία 13 ετών, τη μελέτη της κλασικής κιθάρας στο Εθνικό Ωδείο και τους δασκάλους του Λίζα Ζώη και Δημήτρη Φάμπα. Αργότερα θα συνεχίσει τις σπουδές του στη Μουσική Ακαδημία του Σαντιάγο ντε Κομποστέλα στην Ισπανία με τον Jose Tomas. Περιγράφει το πνευματικό περίγυρο που τον διαμόρφωσε καλλιτεχνικά στο ξεκίνημα της καριέρας του, τη γνωριμία του με τους μεγάλους Έλληνες συνθέτες και ποιητές, όπως τον Μ. Χατζιδάκι, τον Μ. Θεοδωράκη, τον Οδυσσέα Ελύτη και τον Τάσο Λειβαδίτη, ενώ παράλληλα με τη λόγια μουσική τα ακούσματά του περιλάμβαναν τα ρεμπέτικα και τα σμυρναίικα.

Αφηγείται πώς βρέθηκε στις μπουάτ της Πλάκας, περιγράφει την ατμόσφαιρα που επικρατούσε με τη συμμετοχή του κόσμου, καθώς και την πρώτη του δισκογραφική δουλειά το 1964 με το τραγούδι «Άκρη δεν έχει ο ουρανός» σε στίχους του Γιάννη Κακουλίδη με ερμηνευτή τον Γιώργο Ζωγράφο, τονίζοντας τον ρόλο που έπαιξε ο Αλέξανδρος Πατσιφάς, διευθυντή της Lyra, στο ξεκίνημά του στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού. Από τα πρώτα του τραγούδια και το “Φώναξέ με αγάπη, φώναξέ με”, σε στίχους Άκου Δασκαλόπουλου. Μιλά για το Νέο Κύμα που εκπροσώπησε με τα τραγούδια του, μαζί με εκείνα του Γ. Σπανού και του Δ. Σαββόπουλου, για το κοινωνικό ρεύμα της εποχής και το αντιπολεμικό τραγούδι το οποίο υπηρέτησε, σε στίχους Άκου Δασκαλόπουλου και Γιάννη Κακουλίδη, συνδεδεμένο με τις μνήμες της δικής του γενιάς, που έγινε η βάση της προσωπικής του κουλτούρας.

Μιλά επίσης για την περίοδο που έζησε στο εξωτερικό, από το 1969-1975 στο Μιλάνο στην Ιταλία, για το πρώτο βραβείο με το οποίο τιμήθηκε ως κιθαριστής σε διεθνή διαγωνισμό, που του έδωσε ώθηση να ξεκινήσει τα ρεσιτάλ κιθάρας στην Ευρώπη και για την έδρα της κλασικής κιθάρας στη Μουσική Ακαδημία του Μιλάνου, Scuola Ciciva di Milano, στην οποία δίδαξε ώς το 1975. Το 1975 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα και από αυτή τη χρονιά δίδαξε κλασική κιθάρα στο Εθνικό Ωδείο.

Δεξιοτέχνης της κιθάρας ο Νότης Μαυρουδής γράφει μουσική με ευαισθησία και ταλέντο, μιλά για την αγάπη του για την κλασική κιθάρα. Στη διάρκεια της αφήγησής του κάνει αναφορά σε τιμητικές διακρίσεις που έλαβε όπως, το  1965 κέρδισε το Α΄ βραβείο στο 4ο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης, με το τραγούδι «Ήταν μεγάλη η νύχτα» σε στίχους του Γιάννη Κακουλίδη και ερμηνεία της Σούλας Μπιρμπίλη. Από το 1990 έγραψε τραγούδια για παιδική χορωδία και συνεργάστηκε με την Παιδική Χορωδία Δημήτρη Τυπάλδου. Την ίδια χρονιά, το τραγούδι του «Ο παλιάτσος» με την παιδική χορωδία του Δημήτρη Τυπάλδου, σε στίχους Μέλπως Ζαρόκωστα, έλαβε το Α΄ βραβείο στον 12ο διεθνή διαγωνισμό παιδικού τραγουδιού στη Λισαβόνα.

Από το 2000 ξεκίνησε τη δισκογραφική σειρά σε μορφή κιθαριστικού ντουέτου «Café de l’ art», διασκευάζοντας και ηχογραφώντας διάφορα μουσικά είδη και εποχές από κοινού με τον μουσικό Γιώργο Τοσικιάν. Τέλος, κάνει αναφορά στην οικογένειά του, στην αγάπη για τα εγγόνια του, αλλά και στα βιβλία που έγραψε ο ίδιος.

Στη διάρκεια της εκπομπής προβάλλονται αποσπάσματα από συναυλίες του Νότη Μαυρουδή, όπως αυτή που πραγματοποίησε στο Ηρώδειο στις 23 Ιουνίου 2016, με τους Φωτεινή Βελεσιώτου, Νένα Βενετσάνου, Μελίνα Κανά, Αναστασία Μουτσάτσου, Γιώργο Νταλάρα, Μίλτο Πασχαλίδη, Μόρφω Τσαϊρέλη, την Νεανική Χορωδία του Αθηναϊκού Ωδείου, τον Γιώργο Τοσικιάν – που τον συνόδευσε στην κλασική κιθάρα – και άλλους μουσικούς.

Σκηνοθεσία: Κιμ Ντίμον
Διεύθυνση Παραγωγής: Στέλιος Σγουράκης
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Ημερομηνία μετάδοσης: 2 Νοεμβρίου 2016

Δείτε περισσότερα στο archive.ert.gr