του Νάσου Μπράτσου
Αφορμή για να αντιληφθούμε το ιστορικό μέγεθος και την προσφορά του Μεσσηνιακού, στάθηκε ένα τυχαίο γεγονός την περίοδο του κορονοϊού. Ο σύλλογος καλούσε σε συμμετοχή σε εθελοντική αιμοδοσία και έτσι προσέξαμε το έτος ίδρυσής του που είναι το 1888. Μάλλον ο αρχαιότερος ελληνικός σύλλογος, μετά τον κωπηλατικό όμιλο Ερετών που ιδρύθηκε το 1885. Πολυετής προσφορά στα γήπεδα, ανταπόκριση στις κοινωνικές ανάγκες και εκτός γηπέδων, οπότε το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για να τιμήσουμε αυτή την προσφορά, είναι να την κάνουμε γνωστή.
Μετά από επικοινωνία που είχαμε με τη διοίκηση του συλλόγου, ο Χρήστος Ζερίτης μας έκανε γνωστά τα εξής: “Ο Μεσσηνιακός Γυμναστικός Σύλλογος είναι δημιούργημα της λεγόμενης «γενιάς του 1890». Είναι η γενιά που έβαλε τις βάσεις της νεότερης Καλαμάτας, από κάθε άποψη. Η ίδρυση τού Μεσσηνιακού υποστηρίχθηκε από μέλη άλλων πολιτιστικών συλλόγων της πόλεως. Ιδρύθηκε το 1888 και η επίσημη σύστασή του οροθετείται την 1η Νοεμβρίου 1895. Το πρώτο καταστατικό του Συλλόγου δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ την 13/1/1896 και το υπογράφει ο τότε πρώτος εκλεγείς πρόεδρος Παναγιώτης Μπενάκης.
Η σφραγίδα του Συλλόγου ήταν κυκλική, έγραφε γύρω τις λέξεις «ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΟΣ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ» και στη μέση είχε την εικόνα του αρχαίου Μεσσήνιου Ολυμπιονίκη Δαϊκλή.
Ο Δαϊκλής ο Μεσσήνιος (ή Διοκλής) έγινε ολυμπιονίκης στον αγώνα του ενός σταδίου (192,27μ.), στην 7η Ολυμπιάδα το 752 π.Χ. και υπήρξε ο πρώτος Ολυμπιονίκης που στέφτηκε με κότινο (κλαδιά αγριελιάς). Με την ίδρυση Γυμναστηρίου το 1895 αρχίζει να λειτουργεί το τμήμα της Γυμναστικής. Ακολουθεί, εν όψει της Ολυμπιάδος του 1896, το τμήμα του Στίβου.
Το 1897 γίνεται ένα από τα 28 Σωματεία τα οποία ίδρυσαν το ΣΕΓΑΣ. Το 1899, επί προεδρίας Δημητρίου Καριζόπουλου, ο Μεσσηνιακός διαθέτει Ποδηλατικό τμήμα και συμμετέχει σε συνέδρια και αγώνες. Το ίδιο έτος ιδρύει και Μουσικόν τμήμα. Το καθοριστικό έτος 1900, επί προεδρίας Ευθυμίου Νικολόπουλου, οργανώνει εκδηλώσεις αγωνιστικές, αποκριάτικες, επετειακές για την 25η Μαρτίου, εκδρομή στα Ιεροσόλυμα, αθλητικούς αγώνες των δημοτικών σχολείων, επιχορηγείται με 300 δρχ. από τον πρωθυπουργό Θεοτόκη, δημοσιεύει τον ισολογισμό του 1ου 3μήνου του 1900, οργανώνει εκδρομή στις Μυκήνες και αλληλογραφεί με τον πατέρα της Ελληνικής Λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη, προκειμένου να γίνει ο ξεναγός της επισκέψεως, ιδρύει τμήμα Χορωδίας και Θεάτρου, μεθοδεύει θεατρικές παραστάσεις, κάνει εκλογές και με δελτίου τύπου ανακοινώνει τους ψήφους που έλαβαν τα νέα Μέλη του Δ.Σ., δημοσιεύει τον οικονομικό απολογισμό του έτους 1899 και εν τέλει ο Δήμος Καλαμάτας του δωρίζει «το παρά την πλατείαν του Συντάγματος γήπεδον δια την ίδρυσιν του Γυμναστηρίου». Το 1901 διαθέτει επίλεκτο τμήμα αθλητών Γυμναστικών Επιδείξεων.
Ο δημοσιογράφος-αθλητικογράφος Μ. Ιωσηφίδης γράφει στην εφημερίδα Καλαμάτας «Σημαία» την 10/3/1928: «…ο μοναδικός και πολύ άρτιος διοικητικώς Μεσσηνιακός Γυμναστικός Σύλλογος χρονολογείται από του 1890. Ο Σύλλογος αυτός κατ’ επανάληψιν απέδωκε παράγοντας του αθλτισμού οίτινες ετίμησαν την σημαίαν μας εις τα εν τη αλλοδαπή Στάδια. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται και ο αείμνηστος πρωταθλητής του άλματος Κ. Τσικλητήρας, της Γ΄ Ολυμπιάδος (Στοκχόλμη 1912)».
Την περίοδο 1912-1924 υποστέλλει την δράση του λόγω των συνεχών πολέμων. Ξαναλειτουργεί το 1924 επί προεδρίας Αντωνίου Χριστακόπουλου τον οποίον διαδέχεται ο σπουδαίος Δήμαρχος και δικηγόρος Παναγιώτης Σάλμας ο οποίος συνετέλεσε τα μέγιστα στην πρόοδο του Συλλόγου. Η παλαιά σημαία του Μεσσηνιακού με σήμα το Πλατανόφυλλο φτιάχτηκε το 1925 και υπάρχει μέχρι σήμερα.
Το 1927 έχει για Χορηγούς ευκατάστατους πολίτες της πόλης μας οι οποίοι επιχορηγούν την τέλεση σπουδαίων αθλητικών αγώνων.
Το 1928 ιδρύει τμήμα Βόλεϊ για αγόρια και κορίτσια. Το 1930 ιδρύει τμήματα Μπάσκετ και Κολύμβησης.
Το 1940 λόγω του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου σταματάει η δράση του και το γήπεδό του ερημώνεται.
Όλες οι αθλητικές δραστηριότητες του Μεσσηνιακού εξαφανίζονται την περίοδο της γερμανικής Κατοχής. Αθλητές του αγωνίζονται στο γήπεδο του Μεσσηνιακού με την Μικτή Καλαμάτας τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 1944 σε δύο σπουδαίες συναντήσεις με ποδοσφαιριστές του γερμανικού στρατού. Από τις ελάχιστες συναντήσεις με τα στρατεύματα Κατοχής που έχουν καταγραφεί με ονόματα και φωτογραφικό υλικό. Ο σπουδαίος ποδοσφαιριστής του Πότης Μανωλούδης είχε εκτελεστεί τον Φεβρουάριο του 1944 από τους Γερμανούς για την αντιστασιακή του δράση. Τα μετέπειτα χρόνια οι παλαίμαχοι τότε Κώστας Σταματόπουλος και Τάκης Κατσαϊτης, δολοφονούνται στην διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
Μεταπολεμικά, και από το 1951, ο Μεσσηνιακός δημοσιεύει πρόσκληση σε Γ.Σ-στην ουσία επανέναρξη λειτουργίας-και από τότε, επί προεδρίας Β. Παλαμάρα, άρχισε η αναδιοργάνωση του τμήματος Κλασσικού Αθλητισμού.
Το 1967 ανασυστάθηκε το ποδοσφαιρικό τμήμα το οποίο από το 1974 πρωταγωνιστούσε στην Α΄ τοπική κατηγορία Μεσσηνίας και σε αγώνες μπαράζ διεκδικούσε την άνοδό της στην Β΄ Εθνική. Το 1987, το 2005, το 2007 και το 2014 αγωνίστηκε στην Γ΄ Εθνική, το 2004, το 2008 και το 2011 στην Δ΄ Εθνική, το 2005-2006 στην Β΄ Εθνική. Οι σπουδαιότερες διακρίσεις του τα τελευταία χρόνια έγιναν επί προεδρίας Σταύρου Παπαδόπουλου, ο οποίος υπήρξε για πολλά χρόνια και ο αποκλειστικός χορηγός του τμήματος. Σήμερα η ποδοσφαιρική ομάδα αγωνίζεται στις τοπικές κατηγορίες Μεσσηνίας.
Το τμήμα του Βόλεϊ επαναλειτούργησε στα μέσα της δεκαετίας του ’50 με ανδρική ομάδα. Η άνοδος αρχίζει να συντελείται από το 1960 με συμμετοχή στο Πανεπαρχιακό πρωτάθλημα. Το 1976 ανεβαίνει στην Β΄ Εθνική με βασικό κορμό παικτών από την ομάδα βόλεϊ του Β΄ Γυμνασίου Αρρένων Καλαμάτας. Και στις δύο ομάδες προπονητής είναι ο καθηγητής Κώστας Δέδες ο οποίος προετοίμασε την ομάδα που ανέβηκε στην Α1 Εθνική κατηγορία τα έτη 1984-1988. Μετά αγωνίστηκε σε χαμηλότερες κατηγορίες μέχρι να πάψει να υπάρχει. Όμως η Γυναικεία ομάδα, που συστήθηκε αγωνιστικά το 1982, με προπονητές την Μαρία Τσιριμπή αρχικά και αργότερα τον Κώστα Δέδε, άρχισε την ανοδική της πορεία και κατάφερε το 1984 να ανέβει στην τότε Α΄ Εθνική.
Συνέχισε την δράση της σε μικρότερες κατηγορίες και το 2009-η 2η μεγαλύτερη επιτυχία- έπαιξε για μία χρονιά στην Α2 κατηγορία, από την οποία υποβιβάστηκε και επανήλθε σ΄ αυτή το 2014. Οι χρονιές 2014-2015, 2015-2016 και 2016-2017 (περίοδος πριν την σύσταση της Pre League Γυναικών) αποτελούν την 3η μεγαλύτερη επιτυχία διότι η ομάδα τερμάτιζε μεταξύ 2ης και 5η θέσης.
Το τμήμα της Ποδηλασίας, ένα από τα πιο ιστορικά στην Καλαμάτα και στην Ελλάδα, αφού λειτουργεί από το 1899, ανασυστάθηκε το έτος 2000 και έχει καταγράψει σημαντικές επιτυχίες. Ασχολείται με το Τρίαθλο, την ποδηλασία δρόμου και πίστας και στην ορεινή ποδηλασία. Συνεχίζει μέχρι σήμερα να συμμετέχει σε αγώνες και να προετοιμάζει τους αθλητές του για το μέλλον.
Από το 2002 υπάρχει ο Σύνδεσμος Παλαιμάχων Ποδοσφαιριστών του Μεσσηνιακού, ο οποίος συγκεντρώνει όλους τους αθλητές που αγωνίστηκαν με την φανέλα του, λαμβάνει μέρος σε αγώνες παλαιμάχων και δραστηριοποιείται κοινωνικά και πολιτιστικά. Κατέκτησε το ομώνυμο Πρωτάθλημα Μεσσηνίας, που διεξάγεται από το 2003, τα έτη 2008, 2011, 2013, 2014, 2015 και 2016.
Το γήπεδο το 2019. Σήμερα ονομάζεται «Σταύρος Παπαδόπουλος» προς τιμήν του μεγάλου χορηγού.
Συνεχίζοντας ο κ. Ζερίτης μας αναφέρει τα εξής: “Το 2020 βρίσκει τον Μεσσηνιακό να συντηρεί τέσσερα (4) τμήματα σε πλήρη λειτουργία, αυτά του Στίβου, της Ποδηλασίας, του Ποδοσφαίρου και του Βόλεϊ Γυναικών, με σύνολο αθλουμένων περί τα 600 ενεργά μέλη. Εκδίδει την δική του εφημερίδα και ακολουθεί τον παλμό της Καλαμάτας και της κοινωνίας. Είναι γραμμένος στο Εθνικό Μητρώο Αιμοδοσίας και μία φορά το χρόνο οργανώνει ημέρα αιμοδοσίας.
Ο Μεσσηνιακός συμπλήρωσε 132 χρόνια ζωής και δεν έπαψε να προσφέρει στο αθλητισμό, στον πολιτισμό και στην κοινωνία, πάντα με βάση τις Αρχές και τις Αξίες του, όπως αυτές καταγράφηκαν στο αρκτικόλεξο ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΟΣ από τα χρόνια του Μεσοπολέμου και έφθασαν μέχρι σήμερα.
Στον εορτασμό στις 18 Ιουνίου 2018 για τα 130 χρόνια ζωής και δράσης του Συλλόγου, παρευρέθηκε ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας κύριος Προκόπιος Παυλόπουλος και ο οποίος είπε σχετικώς πως «… η εδώ παρουσία μου-πέρα από τη σημασία που έχει για μένα η Γενέτειρά μου και που είναι κοινώς γνωστή-έχει ως στόχο να σηματοδοτήσει την στήριξη του ιστορικού Μεσσηνιακού Γυμναστικού Συλλόγου, ώστε να προσφέρει στον Αθλητισμό και τη Νεολαία μας ακόμη περισσότερα».
18/6/2018. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπιος Παυλόπουλος βράβευσε τους Λούη Τσάτουμα, Γωγώ Σουρή και Μαρία Ζέρβα.
Τέσσερις Δήμαρχοι της Καλαμάτας διετέλεσαν Πρόεδροί του, οι Παν. Μπενάκης, Παν. Σάλμας, Βασ. Παλαμάρας και Παν. Καίσαρης. Ο σημερινός Παν. Στασινόπουλος είναι ο 26ος από την σύστασή του.
Αποτελεί παράδειγμα επιβίωσης ενός Συλλόγου, που συνάντησε στο διάβα του τρεις αιώνες, μέσα από αντίξοες συνθήκες, που βασίστηκε στα αθλητικά ιδεώδη της γενιάς του 1890, που συνέπραξε στην αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων του 1896 και στην ίδρυση του ΣΕΓΑΣ, αλλά και συνεχίζει μέχρι σήμερα να κινητοποιεί και να εκπαιδεύει εκατοντάδες αθλήτριες και αθλητές της Καλαμάτας και της ευρύτερης περιοχής”.
Αντί για υστερόγραφο…
Πότης Μανωλούδης
Ο σπουδαίος ποδοσφαιριστής του Πότης Μανωλούδης εκτελέστηκε από τους Γερμανούς για την αντιστασιακή του δράση, οι δε παλαίμαχοι τότε Κώστας Σταματόπουλος και Τάκης Κατσαϊτης, δολοφονούνται στην διάρκεια του εμφυλίου πολέμου (Ο Πότης Μανωλούδης σε ηλικία 32 ετών συνελήφθη στις συλλήψεις την 4η Φεβρουαρίου 1944 και εκτελέστηκε στο χώρο του Στρατοπέδου μαζί με άλλους 148 πατριώτες την 8η Φεβρουαρίου 1944. Τα άψυχα κορμιά τους οι Γερμανοί τα έβαλαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή των παλιών Σφαγείων στην δυτική παραλία. Διαβάστε σχετικά: Το Μπλόκο της Καλαμάτας και ο Διονύσης Χριστακόπουλος).