ΕΡΤ Αρχείο: 30 χρόνια χωρίς τον Νίκο Γκάτσο (video)

Ο ποιητής, στιχουργός και μεταφραστής, Νίκος Γκάτσος, θεωρείται ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές έχοντας εκδώσει μία μόνο ποιητική σύνθεση, την Αμοργό.

Γεννήθηκε στα Χάνια Φραγκόβρυσης (Κάτω Ασέα), στην Αρκαδία, τελείωσε το σχολείο στην Τρίπολη και μετακόμισε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τα πρώτα του ποιήματα δημοσιεύονται στις αρχές της δεκαετίας του ’30 στα περιοδικά «Νέα Εστία» (1931) και «Ρυθμός» (1933). Το 1943 κυκλοφορεί η ποιητική του σύνθεση «Αμοργός» και μέχρι το θάνατό του το 1992  ο Γκάτσος δημοσίευσε μόνο τρία ποιήματα: «Ελεγείο» (1946), «Ο Ιππότης και ο θάνατος» (1947) και το «Τραγούδι του παλιού καιρού» (1963). Ασχολήθηκε με τη στιχουργική τέχνη και τα έργα του μελοποιήθηκαν από μερικούς εκ των κορυφαίων Ελλήνων μουσικών, όπως οι Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Χατζιδάκις, Σταύρος Ξαρχάκος, Δήμος Μούτσης, Λουκιανός Κηλαηδόνης. Σημαντικό υπήρξε και το μεταφραστικό του έργο, ιδίως σε σχέση με τα θεατρικά κείμενα των κορυφαίων Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, Αύγουστου Στρίνμπεργκ, Ευγένιου Ο’ Νηλ, Λόπε ντε Βέγκα και Τενεσί Ουίλιαμς, τα οποία μετέφρασε για το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης και το Λαϊκό Θέατρο, («Ματωμένος Γάμος», «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», «Ο Πατέρας», «Ταξίδι μακριάς ημέρας μέσα στη νύχτα», «Φουέντε Οβεχούνα», «Λεωφορείο ο Πόθος»).

Το Αρχείο της ΕΡΤ με αφορμή την επέτειο 30 ετών από το θάνατο του Νίκου Γκάτσου στις 12 Μαΐου 1992 παρουσιάζει τα δύο μέρη της εκπομπής “Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ” αφιερωμένα στις μελοποιήσεις των ποιημάτων του και των στίχων του Γκάτσου από τον Μάνο Χατζιδάκι:

Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ – ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ – A’ μέρος

(video)

Η συγκεκριμένη εκπομπή, παραγωγής 1989 και σε σκηνοθεσία Γιάννη Σολδάτου, είναι αφιερωμένη στην ποίηση του Νίκου Γκάτσου όπως αυτή μελοποιήθηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι και χωρίζεται σε δύο μέρη. Κατά τη διάρκεια του πρώτου μέρους της εκπομπής ερμηνευτές όπως η Φλέρυ Νταντωνάκη, ο Ηλίας Λιούγκος, ο Γιώργος Νταλάρας, η Αρλέτα, ο Μανώλης Μητσιάς, η Νένα Βενετσάνου, τραγουδούν έργα του Χατζιδάκι σε στίχους Νίκου Γκάτσου όπως: “Τρελή του φεγγαριού”, “Η πίκρα σήμερα”, “Οι Κολασμένοι”, “Στου πικραμένου την αυλή”, “Κι αν θα διψάσεις για νερό”, “Τα παιδιά κάτω στον κάμπο”, “Οι μέρες είναι πονηρές”, “Τώρα νυφούλα μου χρυσή”, “Νανούρισμα”, “Γύρνα φτερωτή του μύλου”, “Κουβάρι κουβαράκι μου”, “Ήταν καμάρι της αυγής”.

Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ – ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ – ‘Β μέρος

(video)

Κατά τη διάρκεια του δεύτερου μέρους της εκπομπής ερμηνευτές όπως ο Ηλίας Λιούγκος, η Νανά Μούσχουρη, ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Μανώλης Μητσιάς, η Μαρία Φαραντούρη και η Σαβίνα Γιαννάτου τραγουδούν έργα του Χατζιδάκι σε στίχους Νίκου Γκάτσου όπως: “Ο ιππότης και ο θάνατος”, “Σταυρό”, “Ο Ιρλανδός και ο Ιουδαίος”, “Τ’ άλογο του Ομέρ Βρυώνη”, “Η θυσία της Αντιγόνης”, “Ο εφιάλτης της Περσεφόνης”, “χελιδόνι σε κλουβί”, “Η Πλατυτέρα των ουρανών”, “Όλα τ’ άστρα”, “Κανε τη ζωή δροσιά”, “Χρόνε νυχτοπούλι παγερό”, “Ο Γιάννης ο φονιάς”. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα πλάνα με τον Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος μιλάει για την ποίηση του Νίκου Γκάτσου, το ρόλο και τη σημασία των στίχων του Γκάτσου για τη μουσική του, καθώς και πλάνα από ηχογράφηση σε στούντιο με την ερμηνεία της Φαραντούρη για την “Πλατυτέρα των ουρανών” με τον Χατζιδάκι να τη συνοδεύει στο πιάνο και να της δίνει οδηγίες και τον Νίκο Γκάτσο να παρακολουθεί.

Σενάριο – Σκηνοθεσία: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΟΛΔΑΤΟΣ

Έρευνα: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΟΛΔΑΤΟΣ, ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΟΣ

Έτος παραγωγής: 1989