Επέτειος Σοβιετικής εισβολής στην Πολωνία – Αδελφές της Αγίας Οικογένειας της Ναζαρέτ μεταξύ των απελαθέντων

Σήμερα τιμάται μια από τις πιο σκοτεινές ημερομηνίες στην πολωνική ιστορία. Στις 17 Σεπτεμβρίου 1939, ο Κόκκινος Στρατός, σε συμμαχία με τη Ναζιστική Γερμανία, εισήλθε στα ανατολικά εδάφη της Πολωνολιθουανικής Κοινοπολιτείας, σφραγίζοντας τη μοίρα του συνεχιζόμενου αμυντικού πολέμου. Ένα κύμα καταστολής ξεκίνησε, επηρεάζοντας τις ζωές εκατομμυρίων πολιτών.

Στα πρώτα χρόνια του πολέμου, μεταξύ 1,2 και 1,7 εκατομμυρίων Πολωνών απελάθηκαν σε μαζικές απελάσεις στη Σιβηρία, το Καζακστάν και άλλες απομακρυσμένες περιοχές της ΕΣΣΔ. Ανάμεσά τους ήταν γυναίκες, παιδιά και θρησκευόμενοι. Το τριάντα έως πενήντα τοις εκατό από αυτούς δεν επέζησαν λόγω πείνας, ασθενειών και εξάντλησης.

Αδελφές της Αγίας Οικογένειας της Ναζαρέτ – η δύναμη της πίστης στην κόλαση της εξορίας

Μεταξύ των απελαθέντων ήταν Αδελφές της Αγίας Οικογένειας της Ναζαρέτ. Τον Ιούνιο του 1941, την αυγή, στρατιώτες της NKVD εισήλθαν στο μοναστήρι του Βίλνιους. Είκοσι εννέα αδελφές απελάθηκαν. Ανάμεσά τους ήταν μοναχές, νεαρές μοναχές και δόκιμες. Κρατώντας μικρά δεμάτια στα χέρια τους, προσευχές στα χείλη τους, και χωρίς χρόνο να αποχαιρετήσουν, ανανέωσαν τους όρκους τους σε βαγόνια μεταφοράς ζώων καθ’ οδόν προς τα ανατολικά, γνωρίζοντας ότι μπορεί να μην επέστρεφαν ποτέ.

Πέρα από τα Ουράλια, υπέμειναν βασανιστική δουλειά. Αποψίλωση δασών, κατασκευή δρόμων σε θερμοκρασίες έως και -40°C, πείνα, ασθένειες και καθημερινές συναντήσεις με τον θάνατο. Ωστόσο, δεν έχασαν αυτό που ήταν πιο σημαντικό: πίστη, κοινότητα και αγάπη για τον πλησίον τους. Σηκωνόντουσαν μια ώρα πριν από την αποκάλυψη για να προσευχηθούν. Στο δρόμο για τη δουλειά, ψιθύριζαν το κομπολόι, και στις πιο σημαντικές γιορτές, τελούσαν μυστικές αγρυπνίες σε λατρεία. Ακόμα και στους στρατώνες του στρατοπέδου εργασίας, ανανέωναν τους όρκους τους, τραγουδώντας σιγά στο σκοτάδι.

Η ηγουμένη τους, η μητέρα Regina Budzyńska, κρατούσε το ηθικό τους υψηλό, σχεδιάζοντας προσευχές και διασφαλίζοντας ότι καμία από αυτές δεν θα έμενε μόνη. Οι αδελφές μοιράστηκαν τις μερίδες ψωμιού της πείνας, σώζοντας τους πιο αδύναμους. Μία από αυτές, η αδελφή Fidelisa Minta, πέθανε μόνη, δίνοντας τα τελευταία της κομμάτια ψωμιού σε άλλους εξόριστους. Οι αδελφές της θρήνησαν τον θάνατό της σαν να ήταν η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου.

Μετά την ανακοίνωση της αμνηστίας το 1942, οι περισσότερες από τις Αδελφές της Ναζαρέτ ξεκίνησαν με τον Στρατό του Άντερς μέσω της Κεντρικής Ασίας. Στην Τεχεράνη, φρόντισαν ορφανά Πολωνέζα, θεραπεύοντάς τα, ταΐζοντάς τα και εκπαιδεύοντάς τα, παρέχοντάς τους όχι μόνο στέγη αλλά και ελπίδα και πίστη. Στην Αφρική, ίδρυσαν σχολεία και ορφανοτροφεία, καθιστώντας τις αληθινές μητέρες των παιδιών του πολέμου. Η καθημερινή τους υπηρεσία έσωσε εκατοντάδες ζωές.

Μια Κληρονομιά που Υποχρεώνει

Σήμερα, 86 χρόνια αργότερα, οι ηχώ της Σιβηρίας εξακολουθούν να αντηχούν. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο φόβος της κλιμάκωσης, νέες μορφές τρομοκρατίας. Όλα αυτά μας υπενθυμίζουν πόσο εύθραυστη είναι η ελευθερία. Οι Αδελφές της Ναζαρέτ είναι ακόμα εκεί όπου οι οικογένειες και τα παιδιά χρειάζονται τη βοήθειά τους. Εργάζονται με θύματα πολέμου, ανοίγουν μοναστήρια και σχολεία για πρόσφυγες και παρέχουν βοήθεια με την ίδια αγάπη όπως οι προκάτοχοί τους από τα προηγούμενα χρόνια.

Η 17η Σεπτεμβρίου μας υπενθυμίζει ότι η ελευθερία και η πίστη δεν δίνονται μια για πάντα. Η ιστορία των αδελφών μας διδάσκει ότι η ανθρωπότητα μπορεί να σωθεί μέσω της προσευχής, της θυσίας και της απλής παρουσίας με τους άλλους, ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες. Η μοίρα τους μας αναγκάζει να μην υποκύψουμε στον φόβο, αλλά να χτίσουμε έναν κόσμο στον οποίο η καλοσύνη και η ελπίδα είναι ισχυρότερες από τη βία. Είθε να μην χρειαστεί ποτέ να βιώσουμε αυτό που βίωσαν αυτές.

Πηγή: Γραφείο Τύπου της Συνάθροισης των Αδελφών της Αγίας Οικογένειας της Ναζαρέτ, Επαρχία της Βαρσοβίας

Μετάφραση: Μαλγκοζάτα Ολσέφσκι