Μεγάλα ζητήματα προέκυψαν στις αθλητικές διοργανώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο με αφορμή τις αντιπολεμικές εκδηλώσεις σε αθλητικούς χώρους για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Στην ίδια λογική είχαν εκφραστεί ανάλογες «δυσανεξίες» μερικά χρόνια πριν στις αντιδράσεις για τη δολοφονία του αφροαμερικανού Τζόρτζ Φλόιντ, αλλά κάτω από τις πιέσεις της διεθνούς κοινής γνώμης, κάπως μαζεύτηκαν.
Είναι χρήσιμο αν αυτό το δόγμα που ονομάστηκε No Politica στο χώρο του αθλητισμού, ίσχυε στην πράξη σε όλες τις εποχές ή όχι και θα αναφερθούμε στην πλευρά των αθλητών, γιατί σε επίπεδο φορέων και κυβερνήσεων, όταν λαμβάνονταν αποφάσεις για μποϊκοτάζ Ολυμπιακών Αγώνων, ανάλογα με το ποια χώρα τους διοργάνωνε, τότε η υποκρισία είναι προφανής.
Η κυβέρνηση Ρήγκαν στις ΗΠΑ και η απόφαση για κατασκευή της βόμβας νετρονίου που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε ένα «περιορισμένο πυρηνικό πόλεμο» στην Ευρώπη, ήταν μία τέτοια περίοδος που και στον αθλητικό χώρο εκφράστηκαν αντιπολεμικές φωνές.
Η βόμβα νετρονίου είχε τη δυνατότητα να σκοτώνει τους ανθρώπους αλλά να αφήνει άθικτα τα κτήρια, έθετε δηλαδή σε δεύτερη μοίρα την προστασία της ανθρώπινης ζωής και κάποιοι αρρωστημένοι εγκέφαλοι εκείνη την εποχή, επειδή άφηνε άθικτες τις υποδομές την είχαν «καλωσορίσει» ως «μειωμένης καταστροφικότητας». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ήταν περίοδος έξαρσης του ψυχρού πολέμου και του πυρηνικού ανταγωνισμού ΗΠΑ – ΕΣΣΔ. Η ανάπτυξη των κινημάτων ειρήνης χαρακτηρίστηκε από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ως «επιδημία».
Η απόφαση του ΝΑΤΟ για εγκατάσταση των «Πέρσινγκ ΙΙ» και «Κρουζ» τροφοδοτεί μεγάλο κύμα φιλειρηνικών κινητοποιήσεων στην Ευρώπη με τη συμμετοχή εκατομμυρίων πολιτών.
Στον πρόεδρο Ρήγκαν στέλνουν επιστολή 27 Έλληνες ποδοσφαιριστές, μέλη του ΠΣΑΠ, ζητώντας του να σταματήσει αυτές τις εξελίξεις.
Το κείμενο της επιστολής:
«Προς τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρήγκαν
Με ιδιαίτερη ανησυχία για το παρόν, αλλά και για το μέλλον μας, πληροφορηθήκαμε την απόφασή σας να προχωρήσετε στην κατασκευή της τρομερής βόμβας νετρονίου, που θέτει σε αβεβαιότητα τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέους πολυδάπανους εξοπλισμούς.
Σαν άνθρωποι που αφιερώσαμε τη ζωή μας στην ιδέα του αθλητισμού και γίναμε πρεσβευτές της ειρήνης, σας καλούμε να ανακαλέσετε την απόφασή σας και να διαθέσετε όλες σας τις δυνάμεις στην υπηρεσία της ειρήνης και της φιλίας και της συνεργασίας των λαών, που θα επιτρέψει στην ανθρωπότητα να ζήσει καλύτερες μέρες, απαλλαγμένη από τις εξωφρενικές δαπάνες των εξοπλισμών και το άγχος του πυρηνικού πολέμου».
Την επιστολή υπογράφουν οι ποδοσφαιριστές:
Κ. Ορφανός, Λ. Νικολάου, Χ. Καλτσάς, Ν. Μάλλιαρης, Ν. Χρηστίδης, Μ. Μαυρομάτης, Γ. Κούδας, Κ. Λεβέντης, Μ. Φορτούλα, Κ. Ιωσηφίδης, Γ. Κυράστας, Σ. Λιβαθηνός, Π. Φυλακούρης, Θ. Αυγουστάκης, Α. Καμάρας, Χ. Ζιάκος, Β. Κωνσταντίνου, Γ. Παπαμιχαήλ, Τ. Στράντζαλης, Π. Ραβούσης, Μ. Τζιράκης, Κ. Μπόνεφ, Χ. Κοντοθεοδώρου, Εδ. Κοντογεωργάκης, Χ. Μαστρογιάννης, Δ. Μουρίκης, Χ. Εμβολιάδης.
Εκτός των ποδοσφαιριστών, γενικά η συμμετοχή αθλητών σε φιλειρηνικές-αντιπολεμικές εκδηλώσεις σε όλη τη δεκαετία του 1980 είναι συνεχής.
Προπονητές υπέρ της ειρήνης
Άλλη μία πρωτοβουλία από τον αθλητικό χώρο έρχεται να ενισχύσει τις προσπάθειες για την παγκόσμια ειρήνη. Με πρωτοβουλία παλαιμάχων ποδοσφαιριστών, υποψηφίων προπονητών που τελείωσαν τα μαθήματά τους στις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις της Καλογρέζας υπογράφτηκε κοινή διακήρυξη από όλους τους καθηγητές και το διοικητικό προσωπικό της σχολής.
Στο κοινό τους μήνυμα τονίζουν:
«Η Διοίκηση, η Διεύθυνση, οι καθηγητές και οι μαθητές της Σχολής Προπονητών Ποδοσφαίρου της περιόδου 1982, που αφιερώσαμε και συνεχίζουμε να αφιερώνουμε τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας στην ιδέα του αθλητισμού και συμβάλλουμε με τις αθλητικές εκδηλώσεις στη φιλία των λαών, αισθανόμαστε ιδιαίτερη ευαισθησία και συγκίνηση για την υπόθεση της παγκόσμιας ειρήνης.
Πιστεύουμε ότι ο αθλητισμός, όπως στην αρχαιότητα με τις Ολυμπιάδες, έτσι και σήμερα μπορεί να συμβάλλει στον περιορισμό της πολεμικής έντασης, των στρατιωτικών εξοπλισμών και παράλληλα στην εδραίωση και ανάπτυξη της ειρήνης και της φιλίας των λαών.
Σήμερα ενώνουμε κι εμείς τη φωνή μας γιατί επιθυμούμε να ζήσουμε σε ένα κόσμο απαλλαγμένο από το άγχος του πολέμου και τις εξωφρενικές δαπάνες των στρατιωτικών εξοπλισμών, που στέκουν εμπόδιο στην ανάπτυξη του αθλητισμού και κυρίως στη συναδέλφωση, τη φιλία και την πρόοδο της ανθρωπότητας. Ιδιαίτερα εμείς οι Έλληνες αθλητές, προπονητές, παράγοντες, φίλαθλοι και γενικότερα ο ελληνικός λαός, που είμαστε κληρονόμοι του Ολυμπιακού πνεύματος και φίλοι της ειρήνης, πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες που θα προωθούν, όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο την υπόθεση της ΕΙΡΗΝΗΣ».
Μπορείτε να διαβάστε αναλυτικά τα ονόματα όσων υπογράφουν στα επισυναπτόμενα δημοσιεύματα των ΝΕΩΝ της 12-11-1982 και του Ριζοσπάστη.
Επίσης τα μέλη του ΠΣΑΠ συμμετέχουν σε ποδοσφαιρικούς αγώνες διατήρησης της ιστορικής μνήμης όπως έπραξε στις 25 Απριλίου 1983 στο γήπεδο της ΝΗΑΡ ΗΣΤ έγινε ποδοσφαιρικός αγώνας με τη μία ομάδα να στελεχώνεται από ποδοσφαιριστές που γεννήθηκαν στις χώρες του ανατολικού μπλοκ (είχε εξελιχθεί η διαδικασία επαναπατρισμού και των οικογενειών τους) και την άλλη να στελεχώνεται με παίκτες από τις ομάδες Εθνικός Αστέρας, Φωστήρας, Πανιώνιος και Γ.Σ. Καισαριανής, αλλά και Καισαριανιώτες που αγωνίζονται σε άλλες ομάδες.
Ο αγώνας που ήταν διοργάνωση του Δήμου Καισαριανής, ήταν ενταγμένος στις εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για την εκτέλεση των 200 κομμουνιστών της Καισαριανής, την Πρωτομαγιά του 1944. Στον αγώνα οι πρώην πολιτικοί πρόσφυγες κέρδισαν με 5-3. Δήμαρχος Καισαριανής ήταν ο αείμνηστος Παναγιώτης Μακρής.
Στις 6 Δεκέμβρη του 1981 πραγματοποιείται στην Αθήνα η τριπλή παναττική πορεία ειρήνης που διοργανώνει η ΕΕΔΥΕ με συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων λαού από Ελευσίνα – Πειραιά – Ελληνικό, με τερματισμό την πλατεία Συντάγματος.
Το 1982 η ΕΕΔΥΕ φιλοξενεί στην Αθήνα διεθνή συνδιάσκεψη του ΠΣΕ. Στις 15 Μάη του ίδιου χρόνου φτάνει στο Παναθηναϊκό Στάδιο η λαμπαδηδρομία ειρήνης που ξεκινάει από την Ολυμπία με τελικό προορισμό την έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Στις 11 Μάη 1982 ο ΠΣΑΠ αναφέρει σε ανακοίνωσή του: «Εμείς οι ποδοσφαιριστές που αφιερώσαμε και συνεχίζουμε να αφιερώνουμε τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας στην ιδέα του αθλητισμού και συμβάλλουμε με τις αθλητικές εκδηλώσεις στη φιλία των λαών, αισθανόμαστε ιδιαίτερη ευαισθησία και συγκίνηση για το πρόβλημα της Ειρήνης.
Ιδιαίτερα σήμερα ενώνουμε τη φωνή μας με όλες τις φιλειρηνικές φωνές της πατρίδας μας, γιατί επιθυμούμε να ζήσουμε σε ένα κόσμο απαλλαγμένο από το άγχος του πολέμου και τις αλόγιστες δαπάνες των στρατιωτικών εξοπλισμών, που στέκουν εμπόδιο στη συναδέλφωση, τη φιλία και την πρόοδο της ανθρωπότητας».
Σε άλλο σημείο ο ΠΣΑΠ τόνιζε πως: «Χαιρετίζουμε το δεκαήμερο ειρήνης που πραγματοποιείται στη χώρα μας από τις 15 – 25 του Μάη. Ιδιαίτερα υποστηρίζουμε τη Διεθνή Ειρηνοδρομία που θα μεταφέρει την φλόγα της ειρήνης από την Ολυμπία στη Νέα Υόρκη και συγκεκριμένα στην έδρα του ΟΗΕ, όπου θα γίνει η δεύτερη ειδική σύνοδος για τον Αφοπλισμό».
Ο Πόλεμος του Λιβάνου (2006)
To 2006 τα τύμπανα του πολέμου ήχησαν στο Λίβανο μεταξύ της Χεζμπολάχ και του ισραηλινού στρατού, όταν στις 12 Ιουλίου, επίθεση της Χεζμπολάχ είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο οκτώ, αλλά και την απαγωγή άλλων δύο Ισραηλινών στρατιωτών. Σκόπευε να τους ανταλλάξει με τρεις Λιβανέζους κρατουμένους υπό την κατοχή του Ισραήλ. Ακολούθησε επίθεση του Ισραήλ από ξηρά, αέρα και θάλασσα (ναυτικός αποκλεισμός) έως τον Αύγουστο του 2006.
Στις 12 Αυγούστου 2006 έγινε δεκτή η Απόφαση 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που οδήγησε στην κατάπαυση του πυρός και στο τέλος του πολέμου., στις 14 τέθηκε σε εφαρμογή και τελευταία πράξη τερματισμού του ήταν η άρση του ναυτικού αποκλεισμού του Λιβάνου από το Ισραήλ στις 8 Σεπτεμβρίου.
Σε πολλές χώρες (και στην Ελλάδα) είχαν γίνει διαδηλώσεις για τον τερματισμό του πολέμου, αλλά και με καταγγελίες για ασύμμετρη απάντηση από το Ισραήλ.
Η ΓΣΕΕ τότε σε ανακοίνωσή της που δήλωνε συμμετοχή σε συλλαλητήριο στο Πάρκο Ελευθερίας,ανέφερε μεταξύ άλλων: «Οι εργαζόμενοι της χώρας μας καταδικάζουν με τον πιο έντονο τρόπο, τη συνεχιζόμενη δολοφονική επίθεση του Ισραήλ στην Παλαιστίνη και στο Λίβανο. Η ισοπέδωση της Κάνα και η σφαγή αμάχων -ανάμεσά τους μικρά παιδιά- αποδεικνύουν ότι το Ισραήλ κινείται ως εγκληματίας πολέμου και κορυφώνουν την αγανάκτηση και τον αποτροπιασμό.
Ακόμα και μπροστά σε αυτή την εξέλιξη, η διεθνής κοινότητα και ο ΟΗΕ σιωπούν αδικαιολόγητα και απαράδεκτα, υποκύπτοντας στον εκβιασμό και στα κελεύσματα των ΗΠΑ και της πολεμόχαρης κυβέρνησης του Ισραήλ. Παρόμοια είναι η στάση της ΕΕ. Η χθεσινή απόφαση των υπουργών Εξωτερικών είναι άτολμη και τελικά κινείται στα ίδια πλαίσια.
Η κλιμάκωση και η επέκταση του πολέμου στην ευρύτερη περιοχή (για να προωθηθούν τα κερδοσκοπικά οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ) θα ανοίξει την πόρτα του φρενοκομείου με απρόβλεπτες εξελίξεις για την παγκόσμια ειρήνη. Οι εργαζόμενοι και οι πολίτες της χώρας μας εκφράζουν την συμπαράσταση και αλληλεγγύη τους προς το δοκιμαζόμενο λαό της Παλαιστίνης και του Λιβάνου, πέραν των άλλων ανθρωπιστικών ομάδων βοηθείας, αποστέλλοντας φάρμακα και ιατρικό υλικό».
Το μικρό γαλατικό χωριό στον αθλητισμό
Μία ομάδα που σήμερα δεν υπάρχει πια, ο Αστέρας 2004 με έδρα την Καισαριανή, μεταξύ άλλων σημαντικών δράσεων (πολιτιστικές, δενδροφυτεύσεις, κλπ) βγάζει αντιπολεμική ανακοίνωση, προτρέποντας (χωρίς να υπάρξει ανταπόκριση, υπήρξε όμως δημοσιότητα) σε δράσεις υπέρ της ειρήνης).
Η ανακοίνωση έγραφε: «Πριν λίγο καιρό, οι νέοι, οι άνδρες, και οι γυναίκες σε όλα τα σημεία της γης, ανεξαρτήτως φυλής, γλώσσας, θρησκείας και οικονομικής δυνατότητας, με αφορμή τους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Γερμανία, έζησαν στο πνεύμα της συναδέλφωσης και της ειρηνικής συνύπαρξης που στέλνει το ποδόσφαιρο. Σήμερα ζούμε τον τρόμο και τον όλεθρο.
Γινόμαστε μάρτυρες του τυφλού φανατισμού και της μισαλλοδοξίας που οδηγούν σε απίστευτη βαρβαρότητα και σκορπίζουν τον πόνο, τη θλίψη, το θάνατο και την αβεβαιότητα όχι μόνο στους λαούς της Μέσης Ανατολής αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Εκφράζοντας τα αισθήματα αγάπης, αλληλεγγύης και κατανόησης για τους σκληρά δοκιμαζόμενους συνανθρώπους ,ας, απευθυνόμαστε σε όλον τον ποδοσφαιρικό κόσμο, να καταδικάσει τον πόλεμο και τα εγκλήματα που διαπράττονται σε βάρος παιδιών και αμάχων, βάζοντας σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη.
Απευθύνουμε έκκληση στις τοπικές ποδοσφαιρικές Ενώσεις, την ΕΠΟ, την ΟΥΕΦΑ και τη ΦΙΦΑ, που εκφράζουν το παγκόσμιο ποδοσφαιρικό κίνημα, να δραστηριοποιηθούν όπως και στην καταπολέμηση του ρατσισμού, με ειρηνικές πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις στα τοπικά και διεθνή πολιτικά κέντρα εξουσίας, για να συμβάλουν στη διακοπή των εχθροπραξιών και την εκτόνωση της κρίσης».
Λεζάντα Από την ειρηνοδρομία, με τη συμμετοχή αθλητών, ορειβατών και καλλιτεχνών, από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας προς την πρεσβεία του Ισραήλ. Στην φώτο η Σ. Σακοράφα».
Ακολούθησαν πολλές δράσεις στις πιο πρόσφατες εποχές, όπως τα πανό κατά του βομβαρδισμού της Σερβίας, η απόφαση που πήρε η Σοφία Σακοράφα να εκπροσωπήσει την Παλαιστίνη σε Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά και η αποστολή της ΑΕΚ για φιλικό με την Παρτιζάν, ανάλογες αντιδράσεις για τον Πόλεμο του Κόλπου και αρκετά ακόμα ανάλογα συμβάντα.
Το συμπέρασμα είναι ότι ο χώρος του αθλητισμού δεν ήταν ποτέ αποκομμένος από τις εξωγηπεδικές εξελίξεις και ιδιαίτερα σε ζητήματα πολέμου και ειρήνης.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
Y.Γ. Ευχαριστούμε το Νίκο Μάλλιαρη για την παροχή αρχειακού υλικού
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος