Από το 1937 μέχρι σήμερα παραμένει ενεργό αθλητικό κύτταρο στη ζωή της Σαλαμίνας ο Αμπελακιακός. Όπως “μαρτυρά” το όνομά του, η έδρα είναι στα Αμπελάκια της Σαλαμίνας. Η αρχική ονομασία του οικισμού ήταν Αμπελάκι λόγω του μεγάλου αριθμού αμπελιών και το σήμα της ομάδας είναι το αμπελόφυλλο.
Όπως μας αναφέρει η διοίκηση της ομάδας: “Ξεκινώντας το μακρινό 1937 έτος ίδρυσης της ομάδας μας θα αναφερθούμε σε στοιχεία που υπήρχαν εκείνη την εποχή. Η κοινωνική σύνθεση της περιοχής το έτος ίδρυσης του συλλόγου ήταν έμποροι στο επάγγελμα και ναυτικοί στην περιοχή δε είχε και πολλούς πρόσφυγες από την Μικρά Ασία που ήλθαν στην περιοχή Συνοικισμός το 1924. Μια περιοχή κοντά στο Αμπελάκι Σαλαμίνας”.
Θα πρέπει ότι το ρεύμα της εποχής ήταν η ίδρυση αρκετών σωματείων που πρόσφεραν αθλητική διέξοδο και ψυχαγωγία στους νέους της εποχής, ενώ η πλούσια αθλητική παράδοση και εμπειρία των Μικρασιατών προσφύγων, μπόλιασε ευεργετικά τις προσπάθειες αυτές. Στη Σαλαμίνα καταγράφεται η ίδρυση του Προσφυγικού Οικισμού Αμπελακίων, που συστάθηκε μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και ήταν οι “τυχεροί”, καθώς στο νησάκι του Άη Γιώργη, μεταξύ Σαλαμίνας και Περάματος, που λειτουργούσε σαν χώρος καραντίνας – λοιμοκαθαρτήριο, αρκετοί Μικρασιάτες πρόσφυγες που είχαν σοβαρές ασθένειες λόγω της μακρόχρονης ταλαιπωρίας και της κακής διαβίωσης, έχασαν τη ζωή τους χωρίς να προλάβουν να ριζώσουν στη νέα πατρίδα.
Όπως είχε αναφέρει σε εκδήλωση στις 26/2/2020 ο Πρόεδρος της Ένωσης Σπάρτης Μ. Ασίας Λουκάς Χριστοδούλου, σε μία σύντομη αναφορά και για τα άλλα (εκτός του βασικού της Μακρονήσου) λοιμοκαθαρτήρια-απολυμαντήρια της περιόδου εκείνης όπως: του Αγίου Γεωργίου κοντά στη Σαλαμίνα, της Καλαμαριάς (Καραμπουρνάκι) και της Κέρκυρας, όπου κοινό χαρακτηριστικό όλων, ήταν «…..ότι οι χώροι των λοιμοκαθαρτηρίων ήταν χώροι κοντά σε λιμάνι για την υποδοχή και προσωρινή απομόνωση των προσφύγων που έφταναν με πλοία, προκειμένου να ελεγχθεί η ατομική – υγιεινή τους κατάσταση…..».
Εμπνευσμένος από τις καταστάσεις αυτές, ο Νίκος Γκάτσος, γράφει το τραγούδι “Σαλαμίνα”:
Στης Σαλαμίνας τα νερά
καράβι ταξιδεύει
κι ένα κορίτσι στη στεριά
τη μάνα του γυρεύει
Ρίχνει σταυρό στη θάλασσα πετροβολάει το χώμα
δώδεκα χρόνια πέρασαν και τη θυμάται ακόμα
Μάνα που πάλευες μες στα λιμάνια
δίχως χαμόγελα και περηφάνια
μάνα που λύγισες μες στα μουράγια
μάνα μου μάνα μου κυνηγημένη
από τη κούνια σου στη Μενεμένη
Στης Σαλαμίνας τα νερά
κοιμάται το φεγγάρι
κι ένα κορίτσι στη στεριά
για τ’ όνειρο σαλπάρει
Βλέπει της Σμύρνης τη φωτιά
του Κορδελιού τη στάχτη
κι ένα λουλούδι που άνθιζε
στου κήπου τους τον φράχτη
Μάνα που πάλευες μες στα λιμάνια
δίχως χαμόγελα και περηφάνια
μάνα που λύγισες μες στα μουράγια
μάνα μου μάνα μου κυνηγημένη
από τη κούνια σου στη Μενεμένη
Συνεχίζοντας η διοίκηση του συλλόγου, μας κάνει γνωστό ότι: “Το 1937 μια ομάδα εμπόρων σκέφτηκαν να ιδρύσουν ένα ποδοσφαιρικό σύλλογο στην περιοχή των Αμπελακίων. Η ιδρυτική ομάδα απαρτιζόταν από τους: ΒΛΑΧΟ ΝΙΚ., ΓΚΟΥΜΑ ΗΛΙΑ, ΣΙΜΟ ΠΕΡΙΚΛΗ, ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΙΩΑΝΝΗ, ΤΡΟΥΠΟΣΚΙΑΔΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ. Αυτοί ήταν και το πρώτο Δ.Σ του συλλόγου που τον ονόμασαν «ΑΜΠΕΛΑΚΙΑΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΦΙΛΑΘΛΩΝ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΝ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ» που για συντομία σήμερα αναφέρεται σαν ΑΜΠΕΛΑΚΙΑΚΟΣ Σ.Φ.Α.Σ.”.
Τα χρώματα της ομάδας καθορίστηκαν από την αρχή σε κόκκινο και άσπρο το δε έμβλημα της ήταν το αμπελόφυλλο με το όνομα γύρο από αυτό. Το σήμα της ομάδας μας παραμένει το ίδιο έως σήμερα”.
Πού ήταν όμως το πρώτο γήπεδο, σε εποχές που οι υποδομές απείχαν πολύ από όσα ξέρουμε σήμερα;
“Το πρώτο γήπεδο της ομάδας ήταν στην περιοχή του Αγίου Πέτρου σε μια μεγάλη αλάνα στην πόλη των Αμπελακίων. Το καλοκαίρι κατέβαιναν και έπαιζαν στην περιοχή που είναι τώρα το γήπεδο. Αυτό γινόταν γιατί η περιοχή το χειμώνα ήταν ένα μικρό έλος. Βέβαια με τις επεμβάσεις της δημοτικής αρχής από το 2002 έγινε ένα καταπληκτικό γήπεδο με φυσικό χορτάρι μέχρι το 2019.
Ας συνεχίσουμε όμως την ιστορία και να πούμε πως τα πρώτα χρόνια η ομάδα έδινε φιλικά παιχνίδια με διάφορες ομάδες του Πειραιά. Την περίοδο του πολέμου σταμάτησαν οι δραστηριότητες του συλλόγου”.
Ο πόλεμος όμως τελειώνει, η χώρα μπαίνει σε τροχιά ανασυγκρότησης, μαζί της και ο αθλητισμός. Έτσι και στη Σαλαμίνα: “Μετά τον πόλεμο άρχισαν πάλι να οργανώνονται και έτσι το 1947 η ομάδα μας εντάσσεται στην δύναμη της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Πειραιά όπου αρχίζουν και οι επίσημες διοργανώσεις.
Το όνομα και το σήμα της ομάδας δεν άλλαξε ούτε επί δικτατορίας παρέμεινε το ίδιο.
Στην πιο σύγχρονη εποχή η ομάδα έχει να επιδείξει αρκετές επιτυχίες. Από το 1984 διαθέτη μια από τις καλύτερες ακαδημίες του νησιού που έβγαλε ποδοσφαιριστές που έκαναν καριέρα σε μεγάλους συλλόγους και μεγαλύτερες κατηγορίες.
Αυτοί ήταν:
1) Μάμμης Ιωάννης (Ολυμπιακός, Αιγάλεω)
2) Λαλούσης (Αιγάλεω)
3) Πιλάβης (Αιγάλεω)
4) Μαγιάτης (Αιγάλεω)
5) Ραπτόπουλος (Αίας Σαλαμίνας Β΄Εθνική)
O Aμπελακιακός στην πρόσφατη περίοδο
Από το 2008 η ομάδα αγωνίζεται στην Α΄ κατηγορία Πειραιά με αποκορύφωμα το 2018 να στεφθεί πρωταθλήτρια και να παίξει στην Γ΄ εθνική κατηγορία. Το δε 2020 στον τελικό του κυπέλλου της ΕΠΣ Πειραιά με αντίπαλο την ομάδα του Κερατσινίου. Βέβαια αυτός ο τελικός έγινε στα χαρτιά λόγω covid-19.
Το 2019 η ομάδα αποκτά και τμήμα ρυθμικής γυμναστικής με αγωνιστικό τμήμα έχει δε ενταχθεί στην Ε.Γ.Ο. και λαμβάνει μέρος σε πανελλήνια πρωταθλήματα.
Σήμερα η ομάδα διαθέτει αίθουσα ρυθμικής γυμναστική 300τμ όπου στεγάζει και τα γραφεία της προσφορά ενός παλαιού προέδρου της του κυρίου Μπίλλια Δημήτριου”.
Η σύγχρονη Σαλαμίνα
Όπως αναφέρει ο Δήμος Σαλαμίνας στην ιστοσελίδα του: “Mετά το τέλος της επανάστασης του 1821, το νησί γνώρισε μέρες άνθισης των ναυτικών επαγγελμάτων.
Σημαντικό γεγονός για τη Σαλαμίνα ήταν και η εγκατάσταση στο νησί του Πολεμικού Ναύσταθμου το 1878, στη Φανερωμένη και από το 1881 στη σημερινή του θέση .
Αυτή η εποχή γέννησε και ανέδειξε αξιόλογες προσωπικότητες, όπως το μεγάλο ζωγράφο Πολυχρόνη Λεμπέση, το φιλόλογο – λαογράφο Πέτρο Φουρίκη, το στρατηγό Θεόδωρο Πάγκαλο, το θεαρτικό συγγραφέα Δημήτρη Μπόγρη και αργότερα το βάρδο του δημοτικού τραγουδιού Γιώργο Παπασίδερη, τον καθηγητή – αρχαιολόγο Δημήτρη Πάλλα, τον αρχηγό Ενόπλων δυνάμεων Σπύρο Αυγέρη κ.ά.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έδωσε σε θυσία και πάλι τα παλικάρια της – στην αντίσταση κατά των κατακτητών – όπως τους Γεωρ. Μπεγνή, Φιλ. Τούτση, Στ.Νικολέτο, Γεωρ. Ελευσινιώτη, κ. αλ., όπως και ομήρους σε γερμανικά στρατόπεδα.
Καθώς περνούσαν τα χρόνια και αύξανε ο πληθυσμός της Αθήνας και του Πειραιά το νησί έγινε σιγά-σιγά από τόπος εκδρομής και παραθερισμού σε τόπο μόνιμης κατοικίας. Το όμορφο φυσικό τοπίο, οι σχετικά πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις, η πλούσια ιστορική κληρονομιά, τα διάφορα αξιοθέατα, ο βιολογικός καθαρισμός των νερών, η μικρή απόσταση από την Αθήνα έχουν μετατρέψει τη Σαλαμίνα σε ελκυστικό τουριστικό θέρετρο”.
Και όταν αφήσουμε πίσω μας τις καραντίνες και τα προβλήματα, μία εκδρομή στην πλούσια σε λαογραφικά, ιστορικά μνημεία και ομορφιές Σαλαμίνα, θα μπορείτε να τη συνδυάσετε και με παρακολούθηση κάποιου εντός έδρας αγώνα του Αμπελακιακού.
Έρευνα -επιμέλεια αφιερώματος: Νάσος Μπράτσος
Υ.Γ. ευχαριστούμε το γενικό γραμματέα του συλλόγου Κωνσταντίνο Κατσιγιάννη για τη συνεργασία
Διαβάστε στο www.ertnews.gr
Το Σάββατο 20 Μαρτίου 2021: H “εθνική αθλητική παρέλαση” της 24ης Μαρτίου 1935
Το Σάββατο 27 Μαρτίου 2021: Διαγόρας Ρόδου: Η αθλητική «Φιλική Εταιρεία» από τις 25 Μαρτίου 1905 μέχρι σήμερα
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος