Ακριβώς πριν από έναν αιώνα… Τρίτη 3 Αυγούστου 1921

Μια ματιά στα γεγονότα και στην κάλυψή τους από τον ημερήσιο Τύπο της εποχής.

Έρευνα : Μανιώ Μάνεση

Μετά την απόφαση της Διάσκεψης των Συμμάχων να παραπέμψει προς επίλυση στην Κοινωνία των Εθνών το θέμα της Σιλεσίας στην Κοινωνία των Εθνών, προκειμένου να παρακαμφθεί η αγγλο-γαλλική διαφωνία, στην Αθήνα μεγαλώνει ο προβληματισμός για τη στάση των Συμμάχων στο Ανατολικό. Αν και προς την Ελλάδα έχει σταλεί το μήνυμα ότι δεν πρέπει να σχεδιάζει προέλαση προς την Κωνσταντινούπολη, ο στόχος παραμένει ο ίδιος, τουλάχιστον σύμφωνα με την αρθρογραφία… ‘’Επιβάλλεται να δοθή, μετά το στρατιωτιόν κτύπημα, κτύπημα πολιτικόν. Και είναι τούτο η κατάληψις της Κωνσταντινουπόλεως υπό του ελληνικού στρατού’’.

ΑΘΗΝΑΪΚΗ

• ΟΡΓΑΝΩΣΑΤΕ ΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΣΙΝ ΤΩΝ ΚΑΤΑΛΗΦΘΕΙΣΩΝ ΧΩΡΩΝ

«Εις βάρος της Ελλάδος διετυπώθη, πλήν των άλλων, και η συκοφαντία ότι αδυνατεί να διοικήση τας κατακυρουμένας εις αυτήν χώρας. Μας παρέχεται δε ήδη μία ευκαιρία, όπως αναιρέσωμεν την συκοφαντίαν ταύτην. Ο καλλίτερος προς τούτο τρόπος δεν είναι η εμφάνισις διοικήσεως τρεμούσης μήπως δυσαρεστήση τους ετεροφύλους, αλλά η δημιουργία τοιαύτης στιβαράς και δικαίας απέναντι πάντων και καθιστώσης αντιληπτήν την επιβολήν του νόμου χωρίς ματαίας και ενίοτε παραδόξους επιδείξεις και χωρίς αδικαιολογήτους συγκαταβάσεις»

ΑΣΤΡΑΠΗ

• Ο ΜΠΡΙΑΝ ΚΑΤΕΣΤΗ ΟΡΓΑΝΟΝ ΤΩΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΩΝ

«Ο κ. Μπριάν ακολουθεί επί του παρόντος ιμπεριαλιστικήν πολιτικήν διά να εξασφαλίση την υποστήριξιν της Αντιπολιτεύσεως, εν άλλοις λόγοις, διά να κάμη φίλους του πολλούς και ποικίλους εχθρούς του. Η Γαλλίας έχει απόφασιν να βοηθήση τους αντιμπολσεβίκους της Ρωσσίας, αποστέλλουσα χιλιάδας Γάλλων στρατιωτών εις ρωσσίαν»

• ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ Η ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΚΡΙΣΙΣ

«Η χωρητικότης των εμπορικών πλοίων όλου του κόσμου κατά το 1914 ήτο 43 περίπου εκατομμύρια τόννοι. Σήμερον ανήλθεν εις 52 εκατομμύρια, ήτοι επήλθεν αύξησις περίπου της χωρητικότητος κατά 22%. Ακριβώς δε τα 9 αυτά εκατομμύρια είνε σήμερον εν εργαία ή διά να εκφρασθώμεν ναυτικώς ‘’δεμένα»»

ΕΘΝΟΣ

• Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΔΙΑΨΕΥΣΙΣ

«Με χαρακτηριστικήν σπουδήν η Ιταλική Πρεσβεία διέψευσε την είδησιν του Πόπολο Ρωμάνο, καθ’ ην ο μαρκήσιος Ντέλλα Τορέττα εις μίαν των συνεδριάσεων του Ανωτάτου Συμβουλίου ‘’έκαμε παρατηρήσεις τινάς αντιτιθεμένας προς τους εθνικούς των Ελλήνων πόθους. […] Ίσως το γεγονός να είνε απότοκον της συντελουμένης πολιτικής ζυμώσεως εν σχέσει με την επίτευξιν Αγγλοϊταλικής συνεργασίας εν τη Ανατολή. Ουδόλως παράδοξον, καθ’ ην ώραν σαρώνονται τα τελευταία υπολείμματα του Κεμάλ να εσκέφθη η Κυβέρνησις της Ρώμης, ότι είνε καιρός ν’ αναθεωρήση τας αντιλήψεις της περί Ελλάδος και περί Τουρκίας»

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

• ΠΑΝΙΚΟΒΛΗΤΟΙ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΙΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ. ΟΙ ΚΕΜΑΛΙΚΟΙ ΔΕΝ ΘΑ ΚΡΑΤΗΘΟΥΝ ΟΥΤΕ ΕΙΣ ΤΟ ΓΟΡΔΙΟΝ

«Οι προσκείμενοι προς την Υψηλήν Πύλην κύκλοι ευρίσκονται εν ζωηροτάτη ταραχή, φοβούμενοι ότι τα κεμαλικά στρατεύματα δεν θα δυνηθούν ν’ αντιτάξουν τελεσφόρον αντίστασιν ούτε παρά το Γόρδιον, όπου οι Κεμαλικοί στηρίζουν τας περισσοτέρας ελπίδας των διά την αναχαίτισιν του ελληνικού στρατού»

• ΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΙ ΒΟΛΑΙ ΤΙΜΗΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΤΑΦΟΝ ΕΝΟΣ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ

ΕΜΠΡΟΣ

• Η ΝΕΑ ΦΑΣΙΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
• ΑΝΥΠΟΜΟΝΟΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΛΑΣΙΝ. Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΣ Ο ΜΕΓΑΛΕΙΤΕΡΟΣ ΕΧΘΡΟΣ. ΔΙΑΡΡΟΗ ΚΑΙ ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΙΣ ΤΩΝ ΚΕΜΑΛΙΚΩΝ. ΘΑ ΣΤΑΘΗ ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΣΑΓΓΑΡΙΟΥ;

«Υπάρχει ελπίς, ότι, αν εξακολουθήση η Ελληνική προέλασις, ο Κεμάλ θα θελήση να δώση και δευτέραν μάχην εκ παρατάξεως, της οποίας το αποτέλεσμα δεν είνε καθόλου δύσκολον να προΐδη κανείς. Αι δε συνέπειαι της νέας ταύτης ήττης του Κεμάλ ασφαλώς θα εκδηλωθούν και εις τα πέραν της Αγκύρας μέρη, όπου υφίσταται ακόμη η Κεμαλική επίδρασις»

• Η ΜΑΧΗ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ! ΥΜΝΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΗΜΙΘΕΟΥΣ ΜΑΧΗΤΑΣ ΜΑΣ. Ο ΑΓΩΝ ΥΠΕΡ ΒΩΜΩΝ ΚΑΙ ΕΣΤΙΩΝ. ΑΝΑΣΤΗΛΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΝ

ΕΣΠΕΡΙΝΗ

• Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΧΡΕΩΚΟΠΙΑ ΕΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

«Γόοι και θρήνοι από την Ρωσσίαν πληρούν ήδη την Ευρώπην και την Αμερικήνκαι μετά των γόων και των θρήνων απελπιστικαί οιμωγαί επικλήσεως προς σωτηρίαν του δυστυχούς Ρωσσικού Λαού, ο οποίος αφού εκουράσθη αλληλοσφαζόμενος, αποθνήσκει τώρα από πείναν. […] Η Ρωσσία, αφού κατέπεσε κατάκοπος από την αλληλοσφαγήν, τώρα αποθνήσκει από την πείναν. Τόσον το χειρότερον διά τον Ρωσσικόν λαόν, αλλά τόσον το καλλίτερον διά τους άλλους λαούς της Ευρώπης. Αντλούν διδάγματα και παραδείγατα σοφά και σωτήρια»

• ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ ΕΙΣ ΤΟ ΣΤΑΔΙΟΝ

ΕΣΤΙΑ

• ΟΥΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΟΠΛΟΝ

«Όχι επί διαφωνίας, αλλ’ αντιθέτως επί συμφωνίας των Συμμάχων οφείλει να υπολογίση η Ελλάς. Είχε δε προς τούτο, εκτός των στρατιωτικών επιτυχιών, να τονίση τον εκπολιτιστικόν σκοπόν της εν τη Μικρά Ασία Ελληνικής επικρατήσεως. Είχε να εξάρει και να διαλαλήση εξ ίσου τους ανθελληνικούς διωγμούς της Ανατολίας, του Πόντου και της Κιλικίας, και τας μαρτυρίας των Αρμενίων, των Κούδρων, των Καρκασίων και αυτών ακόμη των Τούρκων, οι οποίοι υπέφεραν τα πάνδεινα από την τυραννίαν του Κεμάλ. […] Εις την Μ. Ασίαν δεν εδεινοπάθησαν μόνον Έλληνες γκιαούρηδες. Υπέφεραν εξ ίσου Μουσουλμάνοι, ομόθρησκοι των δυναστευόντων. Και Μουσουλμάνοι υποδέχονται παντού ως ελευθερωτήν τον Ελληνικόν στρατόν και διηγούνται τα βάσανά των. […] Η Ευρώπη και η Αμερική τα’ αγνοούν. Η Ελλάς δεν κατορθώνει ούτε αυτό το όπλον που της προσφέρει η αφροσύνη του Κεμάλ να το μεταχειρισθή» 

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

• ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΙΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ

«Η από πολλού και από των στηλών των ενταύθα διδύμων κυβερνητικών οργάνων αξιουμένη υπό των αδιαλλάκτων οπαδών των κρατουσών φατριών εκκαθάρισις των παρ’ ημίν δημοσίων υπαλλήλων ήρχισεν. […] Η εκκαθάρισις ήρχισε και πρέπει να συνεχισθή. Όσον περισσότερα γεγονότα αποδεικνύουν ότι ο παλαιοκομματισμός είναι ο ίδιος, τον οποίον εγνωρίσαμεν πρό του 1909, τόσον ολιγωτέρα ζωή υπολείπεται εις αυτόν…

• ΠΕΡΙ ΤΗΝ ΛΗΞΑΣΑΝ ΔΙΑΣΚΕΨΙΝ. ΠΩΣ ΕΧΟΥΝ ΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΙΛΕΣΙΑΚΟΥ. ΤΙ ΑΝΕΠΤΥΞΑΝ ΟΙ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

ΠΑΤΡΙΣ

• ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΟΙ

«Το Ελληνικόν ζήτημα οφείλει να τύχη ταχέως, ταχύτατα μάλιστα, της οριστικής του διευθετήσεως. Όποιος δεν βλέπει την ανάγκην ταύτην της Χώρας, ας μας επιτρέψη να του παρατηρήσωμεν ότι κλείει τους οφθαλμούς ενώπιον των εγγυτάτων πραγμάτων, διά να συλλάβη οράματα ασύλληπτα. Και δίχως χρήματα, άφθονα χρήματα, ούτε αφύσικα Κράτη ημπορούν να συγκροτηθούν, ούτε εκτάσεις τεράστιαι να συντηρηθούν υπό εκκρεμότητα διαρκείας αγνώστου, καθισταμένην περισσότερον επικίνδυνον με την εχθρότητα ωρισμένων Δυνάμεων. Λέγοντες δε ταύτα, χαρακτηριζόμεθα αντιδραστικοί! Αν η αλήθεια είνε αντίδρασις, μάλιστα»

• ΔΥΣΠΙΣΤΟΥΜΕΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΙΝ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

• ΤΑ ΣΤΕΝΑ

«Η δευτέρα και τελική φάσις του μικρασιατικού πολέμου εξεδηλώθη ήδη. Ο ελληνικός στρατός θα καταφέρη το τελικόν κατά του αντιπάλου κτύπημα, εκμηδενίζων την στρατιωτικήν αυτού δύναμιν, […] Αλλ’ ίνα καταρρεύση και η πολιτική υπόστασις του κινήματος των Τούρκων εθνικοφρόνων, (…) επιβάλλεται να δοθή, μετά το στρατιωτιόν κτύπημα, κτύπημα πολιτικόν. Και είναι τούτο η κατάληψις της Κωνσταντινουπόλεως υπό του ελληνικού στρατού. […] Ζήτημα λοιπόν Στενών δεν δύναται να υπάρξη, αν η Ελλάς εγκατασταθή εις Κωνσταντινούπολιν. Το αποκλείει αυτή η ψυχική υπόστασις του Έλληνος, αυτή η ηθική ζωή του Ελληνισμού»

ΠΡΩΙΝΗ

• Η ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ

«Ο  Ελληνικός στρατός εξορμήσας ήδη, κατά το συντελεσθέν σχέδιον, δεν σπεύδει προς συγκρότησιν μαχών, αλλά προς αποκάθαρσιν του εδάφους εις ευρυτάτην ακτίνα από των εχθρικών ενοχλήσεων. […] Και ήδη στρατιωτικώς εκκαθαρίζομεν και πολιτικώς οικοδομούμεν. Επί τοσούτον δε θα αποβή μέχγα το πολιτικόν οικοδόμημα, εφ’ όσον εκμεταλλευθώμεν καλώς και τολμηρώς τα λαμπρά στρατιωτικά έργα και πολιτευθώμεν ηθικώς, αλλά και σθεναρώς, ουχί μόνον ως ηθική δύναμις, αλλά και ως στρατιωτική ισχύς»

ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ

• Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ !

«Καλήν ή κακήν Δικαιοσύνην έχομεν σήμερον, έχομεν εν πάση περιπτώσει την Δικαιοσύνην την οποίαν προητοίμασαν εις την χώραν αι ακόλαστοι και ασυνείδητοι βενιζελικαί μέθοδοι, αι ακατονόμαστοι επεμβάσεις αίτινες εσημειώθησαν καθ’ όλην τηντριετή περίοδον της τυραννίας»

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

• ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΑΓΓΛΙΑ

«Οι τελευταίες Ελληνικές νίκες δεν αποκλείεται να έπεισαν και πάλι την Αγγλία, ότι η Ελλάς θα είναε εις θέσιν να παίζη τον ρόλο για τον οποίο την προορίζει εις την Ανατολή. Και δεν αποκλείεται να ξαναγύρισε στο παλαιό της σχέδιο της δημιουργίας της μεγάλης Ελλάδος. Εκείνο όμως που αξίζει να γνωρίζη ο Ελληνικός λαός, είεν η σημασία της Αγγλικής φιλίας. Και ο Ελληνικός λαός, ο φτωχός λαός που εργάζεται και φορολογείται και σφάζεται και υποφέρει, το γνωρίζει πλέον καλά. Σημαίνει, ότι η Ελλάς όργανο τυφλό στα χέρια της Αγγλίας, και υποδουλωμένη σ’ αυτήν οικονομικώς και πολιτικώς, θα είνε υποχρεωμένη… (κομμένο από τη λογοκρισία)»

ΣΚΡΙΠ

• ΕΙΣ ΤΗΝ Δ’ ΣΕΛΙΔΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΝΕΚΡΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΩΝ
• ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΥΝΟΙΩΝ

«Συνήθως έργον της διπλωματίας είναι ή να προπαρασκευάζη τας νίκας ή ν’ αποσοβή τας ήττας. Εν τω προκειμένω αγώνι όμως η διπλωματία δεν υπεβοήθησε τους θριάμβους μας, αλλ’ οι θρίαμβοι παρασκευάζουν τας διπλωματικάς υποχωρήσεις. […] Διά την Ελλάδα απέμεινεν η σημερινή κυβέρνησις, ήτις δεν επεδίωξε τας μυστικάς και αινιγματώδεις επιτυχίας των διπλωματικών αντιθαλάμων, αλλά τας επιτυχίας των θριάμβων, οίτινες έφερον την Ελληνικήν σημαίαν προ της Αγκύρας και παρά τον Πόντον»

• ΘΑ ΣΥΝΤΡΙΒΗ ΤΕΛΕΙΩΣ Ο ΕΧΘΡΟΣ. ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΟΧΩΡΗΣΟΥΝ ΟΥΤΕ ΣΠΙΘΑΜΗΝ

ΣΦΑΙΡΑ

• ΠΑΡΟΔΙΚΑ ΝΕΦΗ

«Αλλά μολονότι το Σιλεσιακόν ζήτημα δεν περικλείει κινδύνους νέων Ευρωπαϊκών καταστροφών, δεν στερείται όμως ζωηρού ενδιαφέροντος και από Ελληνικής ακόμη απόψεως. Διότι η τοιαύτη ή τοιάδε λύσις του Σιλεσιακού είνε αδύνατον να μη επηρεάση και την λύσιν του Ανατολικού ζητήματος»

• ΤΟ ΥΠΟΒΛΗΘΕΝ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ‘’ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΑΚΤΟΠΛ. ΕΝΩΣΕΩΣ’’. ΚΡΙΣΙΜΟΣ Η ΘΕΣΙΣ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ